Hãy thử đoán xem: có phải bạn hiếm khi chịu bỏ nhiều tiền để mua tai nghe vì chúng thường hỏng hóc chỉ sau một năm, rồi bạn lại phải tốn tiền để mua cái mới? Đây là lý do mà nhiều người thường vin vào để không đầu tư cho một chiếc tai nghe tử tế. Nhưng thực tế thì câu trả lời thường là: lỗi nằm ở chính bạn. Tai nghe sẽ không tự nhiên mà bị hỏng mà do cách thức bạn sử dụng khiến cho chúng mau bị xuống cấp hơn.
Dĩ nhiên, chẳng ai cố tình làm hư hỏng tai nghe cả. Cuộc sống bận rộn, gấp gáp khiến bạn chỉ biết nhét vội tai nghe vào túi hay balô để kịp bắt chuyến xe. Tuy nhiên, nếu biết chăm sóc đúng cách, một chiếc tai nghe có thể sử dụng bền bỉ trong nhiều năm. Dưới đây là những sai lầm phổ biến và cách để khắc phục.
Không vệ sinh tai nghe
Một trong những nguyên nhân khó chịu nhất chính là ráy tai. Khi bám vào nút silicon hoặc lọt sâu vào loa, chúng không chỉ gây ra mất vệ sinh mà còn ảnh hưởng xấu đến âm thanh. Đặc biệt với loại tai nghe true wireless, ráy tai có thể dính vào hộp sạc và khi tích tụ lâu ngày, sẽ gây ra chạm mạch.
(Minh họa)
Một số mẫu tai nghe không dây tuy được cho là chống nước hoàn toàn có thể cho rửa nhanh dưới vòi, nhưng có nhiều mẫu phổ biến như
AirPods, Bose, Jabra hay
Sony được khuyến cáo không nên làm như vậy (vì thường chỉ đạt tiêu chuẩn IPX4 trở xuống). Cách tốt nhất là hãy tháo nút silicon để rửa riêng, lau khô kỹ trước khi cho lắp lại, hoặc sử dụng dụng cụ vệ sinh chuyên dụng.
Hiểu sai về khả năng chống nước (IP Rating)
Nhiều người nhầm lẫn giữa
"chống nước" và
"kháng nước". Chỉ số IP mới là thông tin chính xác nhất. Số đầu tiên chỉ ra khả năng chống bụi, số thứ hai chỉ ra khả năng chống nước. Ví dụ:
-
IPX4: chỉ chịu được mưa nhẹ hoặc mồ hôi.
-
IPX7/IPX8: có thể ngâm trong nước, rửa dưới vòi mà không bị hỏng hóc.
Tai nghe thường bị hỏng khi bạn tập gym, bị dính mồ hôi, rồi đem rửa dưới vòi dù chỉ có IPX4. Đặc biệt, chỉ số IP thường chỉ áp dụng cho tai nghe, không áp dụng cho hộp sạc. Nếu bỏ tai nghe đang bị ẩm ướt vào hộp, nguy cơ bị hỏng gần như chắc chắn 99%.
(Minh họa)
"Chống nước" và
"chống thấm nước" là những từ ngữ thường được dùng để thay thế cho nhau, nhưng thực tế là không đúng như vậy. Điều cần thiết và một số công ty sản xuất không muốn chia sẻ, là chỉ số
"Chống xâm nhập" (Ingress Protection) của sản phẩm. Chỉ số
IP bao gồm hai chữ số biểu thị khả năng bảo vệ của thiết bị khỏi các chất rắn (như bụi) và chất lỏng (như nước).
Chữ số đầu tiên biểu thị mức độ bảo vệ khỏi chất rắn.
0 nghĩa là không có khả năng bảo vệ,
6 nghĩa là bảo vệ hoàn toàn, và
X thường có nghĩa là nơi sản xuất không nhất thiết phải cho kiểm tra khả năng bảo vệ khỏi chất rắn mà cứ mặc định sản phẩm có một mức độ bảo vệ nhất định. Nói cách khác,
X trong xếp hạng
IP có nghĩa là
"tốt hơn 0, nhưng vượt quá mức đó, chúng tôi không chắc chắn nên đừng nên kiện chúng tôi". Chữ số thứ hai biểu thị ra mức độ bảo vệ khỏi chất lỏng.
0 nghĩa là không có gì và
8 có nghĩa là xuất sắc - điều này có nghĩa là sản phẩm có thể ngâm trong nước ở độ sâu đến 1 mét (có thể sâu hơn nữa) và chịu được áp lực nước khá cao từ vòi nước hoặc mưa xối xả mà không bị hư hại.
(Minh họa)
Ví dụ, khi cho xếp hạng
IPX8 có nghĩa là bạn có thể cho rằng khả năng chống chất rắn tốt hơn 0, và khả năng chống chất lỏng là hàng đầu. Trong khi đó, xếp hạng
IP68 có nghĩa là sản phẩm được bảo vệ khỏi chất rắn và chất lỏng ở mức tối đa.
Các công ty sản xuất đôi khi cho quảng cáo rằng sản phẩm của họ có khả năng chống nước mà không ghi rõ chỉ số IP, và khi ghi ra chỉ số IP, họ thường đưa ra một con số không mấy ấn tượng, chẳng hạn như
IPX4. Về nguyên tắc,
IPX4 có nghĩa là nước áp suất thấp sẽ không làm hư hỏng tai nghe, nhưng chúng ta đang nói đến loại mưa nhẹ, mồ hôi hoặc hơi nước từ bình xịt. Rửa tai nghe dưới vòi nước chắc chắn có thể gây ra một số hư hỏng nào đó. Và việc đem nhúng chúng vào hồ bơi cũng vậy.
Mở âm thanh quá to
Dù là tai nghe nhét tai không dây hay tai nghe phòng thu có dây, đúng là đôi khi
driver bị lỗi. Điều này tuy rất hiếm khi xảy ra, và có thể chỉ đơn giản là tai nghe đã có tuổi thọ cao và được cho sử dụng đến hết mức nếu có thể, giống như động cơ xe hơi đã cũ vậy.
Tuy nhiên, nếu màng loa đột nhiên bị hỏng, gây méo tiếng ở nhiều thể loại nhạc khác nhau, ngay cả những thể loại không có âm trầm sâu, và ở mức âm thanh không đáng có, có nhiều khả năng tai nghe đã bị hỏng ở mức âm thanh vặn quá cao. Cũng giống như cách này có thể làm hỏng loa, màng loa của tai nghe cũng có thể bị hư hỏng.
Điều này ít khi xảy ra và phổ biến rộng rãi nhiều hơn nhiều khi sử dụng thiết bị di động làm nguồn âm thanh, tuy nhiên điều này vẫn có thể xảy ra. Đầu ra của thiết bị âm thanh nổi hoặc thiết bị phòng thu có thể khiến cho tai nghe của bạn bị quá tải, và đến một lúc nào đó, "driver" có thể bị hỏng. Tin tốt là bạn có thể tránh được điều này bằng cách giữ âm thanh ở mức vừa phải. Và điểm cộng nữa: Bạn cũng sẽ tránh được việc làm hư hỏng tai qua cách này.
Một cách để tránh vô tình làm hư hỏng loa là luôn cho giảm âm thanh trên thiết bị di động hoặc dàn âm thanh nổi khi cho tắt nguồn hoặc tháo tai nghe. Hãy điều chỉnh âm lượng sau khi cắm lại, và bạn thậm chí có thể thấy mình đang nghe ở mức âm thanh thấp hơn, và đây cũng là một cách tuyệt vời khác để bảo vệ tốt thính giác của bạn.
Làm rối và bẻ cong dây
Nhìn bề ngoài, dây cáp có thể trông thấy ổn, nhưng bên trong đã bị đứt dây chằng. Cách để tránh tình trạng bị đứt dây là kiểm soát độ căng của dây cáp trong khi phát lại. Bạn không bao giờ nên để dây cáp bị xoay góc 90 độ ngay tại vị trí cắm điện. Các dây bên trong đang căng ra để duy trì kết nối với phích cắm, và bạn đang kéo chúng ra, dù có cố ý hay không. Khi cắm vào, lý tưởng nhất là dây cáp nên nằm lỏng lẻo, không bị kéo căng rõ rệt ở cả hai đầu.
(Minh họa)
Khi cất giữ dây cáp, điều quan trọng nhất là các vòng dây. Cáp có các cuộn dây tự nhiên bên trong, và chúng tự nhiên muốn đi theo các cuộn dây này. Một sợi cáp mới nên được quấn tương đối dễ dàng thành các vòng dây gọn gàng, có kích thước bằng nhau, tương ứng với cuộn dây tự nhiên của hệ thống dây điện bên trong. Ngay cả khi bạn không thể cảm nhận được cuộn dây cáp muốn đi vào đâu một cách tự nhiên, việc giữ cho nó được lỏng lẻo và gọn gàng, sau đó cho cố định tất cả với dây buộc xoắn hoặc dây buộc cáp Velcro sẽ giúp cho cáp của bạn có tuổi thọ tốt nhất và lâu nhất.
Không dùng hộp đựng
Một cách khác để giữ dây cáp luôn được quấn gọn gàng là sử dụng hộp đựng đi kèm với tai nghe khi bạn đi mua. Một số loại hộp này có dạng bán cứng và tròn, được thiết kế để giữ dây cáp được quấn gọn gàng. Ngay cả khi bạn làm mất túi đựng hoặc công ty sản xuất không có tặng kèm theo, việc tìm một túi đựng nhỏ mà bạn không cần phải nhét tai nghe vào để vừa vặn sẽ giúp bảo vệ cho dây cáp.
(Minh họa)
Nếu bạn đang sở hữu loại tai nghe không dây thực sự, hãy cất chúng trong hộp đựng khi không sử dụng. Đôi khi bạn có thể muốn nhét những chiếc tai nghe nhỏ vào túi, nhưng hộp đựng không chỉ giúp sạc pin cho những lúc cần sử dụng tiếp theo mà còn giúp đệm tai nghe và tránh bị đè bẹp khi bạn vô tình ngồi lên hoặc ném túi xách xuống sàn sau một ngày dài làm việc.
Để thú cưng nghịch phá tai nghe
Chó mèo thường thích cắn dây. Chỉ cần một lần sơ ý, dây tai nghe sẽ thành
"món đồ chơi gặm nhấm". Đừng nên để tai nghe trên sàn nhà hoặc trong tầm với của thú cưng.
(Minh họa)
Bỏ qua ứng dụng đi kèm
Nhiều loại tai nghe cao cấp có kèm theo ứng dụng hỗ trợ, cho phép chỉnh lại EQ, cài đặt nút bấm, tắt/mở chức năng… Việc không dùng app đồng nghĩa với việc bạn bỏ lỡ nhiều chức năng hay giúp cho tai nghe được sử dụng tiện lợi và lâu bền hơn.
Mặc dù AirPods không có ứng dụng chuyên dụng, Apple vẫn cho phép bạn điều chỉnh một số chức năng trong menu Cài đặt Bluetooth trên điện thoại hoặc máy tính. Trên iOS, chỉ cần chạm vào nút
"i" bên cạnh AirPods trong danh sách thiết bị Bluetooth.
Mua với giá quá rẻ
Cuối cùng, sự thật luôn hiển nhiên: hàng với giá rẻ thì khó bền. Tai nghe rẻ tiền thường dùng loại vật liệu kém, íchất lượng thấp. Dù ngày nay, tai nghe bình dân cũng đã có âm thanh ổn hơn trước, nhưng về tuổi thọ, chúng khó sánh với các mẫu tai nghe có giá 100–300 USD.
Đầu tư vào một đôi tai nghe có chất lượng tốt, có dây tháo rời và biết giữ gìn sẽ tiết kiệm cho bạn khá nhiều tiền về lâu dài, đồng thời mang lại trải nghiệm âm thanh tốt hơn hẳn.
Tai nghe không tự nhiên bị hỏng mà chính do thói quen của bạn mới là nguyên nhân gây ra. Hãy làm vệ sinh thường xuyên, bảo quản đúng cách, tránh âm thanh quá cao, và chọn sản phẩm có chất lượng. Làm được những điều này, bạn có thể giữ một đôi tai nghe bền bỉ trong nhiều năm thay vì phải thay mới liên tục.
