Bức tranh chung: Vì sao 2025 đáng lo?
Hơn hai chục vụ người giả mạo đặc vụ ICE chỉ riêng trong năm 2025—nhiều hơn bốn nhiệm kỳ tổng thống trước cộng lại, từ thời Obama (nhiệm kỳ đầu) đến Biden. Nếu trước đây phần lớn là lừa tiền người nhập cư bằng đe dọa trục xuất, thì năm 2025, xu hướng đã trượt sang bạo lực: bắt cóc, cướp, hành hung, thậm chí cưỡng hiếp. Công tố viên Quận Philadelphia Larry Krasner nói trong 38 năm làm nghề, ông chưa thấy dạng hồ sơ giả mạo ICE nào trước khi ông Trump thắng nhiệm kỳ hai.
Vụ điển hình: Mặc áo ICE để… bắt cóc tình địch
Tại Panama City, Florida (10/4), một phụ nữ mặc áo ICE, đeo kính râm, khẩu trang và trình thẻ “tựa như” thẻ ngành đã lừa một lễ tân khách sạn 26 tuổi ra xe “làm việc”. Trên đường, nghi phạm giật điện thoại nạn nhân, lái qua chốt rẽ vào đồn cảnh sát rồi đến một chung cư. Nạn nhân may mắn thoát ra ngoài kêu cứu. Cảnh sát xác định kẻ mạo danh là Latrance Battle (52 tuổi)—bạn gái cũ của chồng nạn nhân—và khởi tố các tội bắt cóc và giả mạo cảnh sát. Battle kêu oan, phiên tòa kế tiếp ấn định 28/10.
Con số qua các thời kỳ
Obama (nhiệm kỳ 1): ít nhất 7 vụ, chủ yếu lừa tiền (như Ruben Alvarado ở New Jersey, nhận tiền “làm quốc tịch”, bị 33 tháng tù).
Trump (nhiệm kỳ 1): ít nhất 11 vụ.
Biden: 4 vụ.
Trump (nhiệm kỳ 2, năm 2025): gần 24 vụ, tăng đột biến, tháng 2 riêng lẻ đã có 10 vụ. Chỉ 1 vụ được truy tố liên bang tội giả mạo sĩ quan; còn lại đa số do tiểu bang/xứ hạt xử lý.
Tranh cãi về “mặt nạ” và đồng phục không rõ ràng
Các chuyên gia cho rằng việc đặc vụ đeo mặt nạ, mặc thường phục trong những chiến dịch rầm rộ (lan truyền trên mạng xã hội) đã khiến khó phân biệt thật–giả. Cựu đặc vụ FBI Mike German: “Chỉ cần ‘hóa trang’ là đủ gieo sợ hãi và tội phạm lợi dụng.”
ICE đáp: mặt nạ bảo vệ trước doxxing, đe dọa bạo lực; luôn đeo thẻ ngành nhìn thấy rõ và xưng danh khi làm nhiệm vụ.
California: Thống đốc Gavin Newsom ký luật cấm liên bang đeo mặt nạ khi thi hành công vụ (20/9), có hiệu lực từ tháng 1; Nhà Trắng tuyên bố không tuân thủ, coi luật này vi hiến.
Một thẩm phán liên bang tại Boston (William Young) chỉ trích việc đeo mặt nạ của ICE là “không thể chấp nhận.”
Các vụ nổi bật năm 2025
Philadelphia (8/6): Robert Rosado (54) mặc áo giáp, đeo huy hiệu, súng holster, xưng ICE, trói zip tay nhân viên xưởng sửa xe, cướp ~1.000 USD. Bị truy tố liên bang (giả mạo sĩ quan & cướp). Xử bồi thẩm: 21/10.
Delaware (tháng 6, Milton): Hai người đeo áo ghi “ICE”, chặn xe, cướp bằng súng & dao, đánh nạn nhân; chưa bắt được.
South Carolina (cuối 1): Sean-Michael Johnson (33) gí mặt vào cửa xe nhóm người gốc Hispanic, giật chìa khóa, la “mày từ Mexico? Về lại đi!”, bị bắt vì bắt cóc & giả mạo.
North Carolina (tháng 1): Carl Bennett (37) dí huy hiệu, đe trục xuất nếu nạn nhân không quan hệ tại motel → bị bắt, cáo buộc hiếp dâm cấp 2.
Brooklyn, New York (tháng 2): Leon Howell (43) tự xưng ICE, hành hung–hiếp dâm phụ nữ 51 tuổi, cướp trang sức–điện thoại; hầu tòa 3/10.
Colorado Springs (tháng 8): Antonio Mellon (22) đeo huy hiệu ICE giả, mang súng bán tự động; khi cảnh sát đến bắt thì cố thủ với 2 trẻ em; bị truy nhiều tội, hầu tòa 28/10.
Tacoma, Washington (tháng 3): Ilya Kukhar (27) dán logo ICE giả lên SUV đã giải ngũ, quay clip “câu view” tại siêu thị người Ukraine; bị truy giả mạo cấp độ 2, hưởng đình chỉ truy tố có điều kiện.
CPAC (Maryland): một thanh niên mặc áo khoác ICE “29,99 USD trên Amazon” khoe “mặc vào đi Home Depot ở ‘thành phố trú ẩn’ sẽ thấy người không giấy tờ chạy tán loạn”.
Florida (Martin County, tháng 4): Jose Juan Lopez (25) truy đuổi, chặn đầu minivan chở nhóm công nhân, xưng ICE, đòi giấy tờ; bị bắt vì giả mạo.
Vì sao tội phạm thích “mượn áo ICE”?
Nỗi sợ trục xuất khiến nạn nhân dễ tuân lệnh.
Đồng phục rời rạc, mặt nạ và hoạt động dày đặc của lực lượng thật tạo vùng mù nhận diện.
Xử lý liên bang còn hạn chế: 2025 mới có 1 vụ bị truy tố liên bang tội giả mạo, khiến một số địa phương lo ngại hiệu ứng bắt chước.
Khuyến nghị dành cho cộng đồng nhập cư
Yêu cầu xem thẻ ngành và đọc to số hiệu; gọi 911 hoặc sở cảnh sát địa phương để xác minh ngay.
Đặc vụ thật không yêu cầu tiền mặt, chuyển khoản hoặc tình dục để “bỏ qua vi phạm”.
Nếu bị chặn xe/bắt giữ mà nghi ngờ, bật loa ngoài gọi cho người thân/luật sư, ghi hình khi an toàn, ghi số xe/đặc điểm.
Cơ sở kinh doanh nên đào tạo nhân viên cách nhận biết giấy tờ, lắp camera và quy trình gọi cảnh sát tức thì.
Năm 2025 chứng kiến cơn bùng phát giả mạo đặc vụ ICE với mức độ bạo lực gia tăng. Tranh cãi về mặt nạ và nhận diện lực lượng chưa hạ nhiệt, trong khi nhiều hồ sơ vẫn do địa phương gánh xử lý. Khi chiếc áo ICE có thể mua dễ dàng trên mạng, tỉnh táo và xác minh tức thì là hàng rào tự vệ đầu tiên cho cộng đồng.