Tòa án Tối cao Mỹ hoãn quyết định về sa thải quan chức Fed Lisa Cook

[Romano]

Tòa án Tối cao Mỹ hoãn quyết định về sa thải thành viên Hội đồng Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang (Fed) Lisa Cook, thay vào đó đồng ý nghe tranh luận miệng trong vụ việc này vào đầu năm tới.Tòa án Tối cao Mỹ ngày 1/10 đã hoãn đưa ra quyết định về việc liệu Tổng thống Donald Trump có thể ngay lập tức sa thải thành viên Hội đồng Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang (Fed) Lisa Cook hay không, thay vào đó đồng ý nghe tranh luận miệng trong vụ việc này vào đầu năm tới.

Động thái này có nghĩa là bà Cook có thể tiếp tục tại vị trong khi câu hỏi pháp lý hệ trọng vẫn đang được quyết định. Tòa cho biết sẽ nghe tranh luận vào tháng 1, với một phán quyết có khả năng được đưa ra trước cuối tháng 6.

Tổng thống Trump đã yêu cầu tòa cho phép ông ngay lập tức sa thải bà Cook trong khi vụ kiện vẫn tiếp tục ở các tòa cấp dưới. Động thái của Tòa án Tối cao cho thấy chưa có đa số ủng hộ yêu cầu đó, ít nhất là ở thời điểm hiện tại.Theo Đạo luật Dự trữ Liên bang, tổng thống bị hạn chế trong việc bãi nhiệm các thống đốc trừ khi là “vì lý do chính đáng," nghĩa là có bằng chứng về hành vi sai phạm.

Tổng thống Trump nói rằng ông sa thải bà Cook vì lý do chính đáng, dựa trên cáo buộc gian lận thế chấp do một người được ông bổ nhiệm là Giám đốc Cơ quan Tài chính Nhà ở Liên bang Bill Pulte đưa ra. Bà Cook đã phủ nhận cáo buộc.

Kể từ khi nhậm chức vào tháng 1, Tổng thống Trump đã thúc đẩy việc hạ lãi suất và chỉ trích Fed vì không hành động theo mong muốn của ông.

Trong một tuyên bố sau tin tức từ tòa án, Nhà Trắng khẳng định Tổng thống Trump “đã bãi nhiệm bà Lisa Cook một cách hợp pháp vì lý do chính đáng” và nói rằng “chúng tôi mong đợi chiến thắng cuối cùng sau khi trình bày tranh luận miệng trước Tòa án Tối cao vào tháng 1."

Các luật sư của bà Cook nói trong một tuyên bố rằng quyết định ngày 1/10 "đúng đắn khi cho phép Thống đốc Cook tiếp tục vai trò của mình trong Hội đồng Thống đốc Fed và họ mong đợi các thủ tục tiếp theo phù hợp với phán quyết của tòa."

Trong nỗ lực đặt dấu ấn lên Fed, Tổng thống Trump đã bổ nhiệm một trong các cố vấn của mình là Stephen Miran làm Thống đốc Fed. Năm tới, ông Trump sẽ có thể bổ nhiệm một chủ tịch mới của Fed khi nhiệm kỳ của ông Jerome Powell trong vai trò đó kết thúc.

Ngày 17/9 vừa qua, Fed đã công bố đợt cắt giảm lãi suất đầu tiên trong năm nay. Bà Cook đã bỏ phiếu ủng hộ quyết định này.

Tổng thống Trump đã hành động để sa thải bà Cook vào cuối tháng 8, khiến bà nộp đơn kiện lên tòa án liên bang. Bà Cook lập luận rằng Tổng thống Trump không có thẩm quyền bãi nhiệm bà trong khi bà đang thách thức quyết định này tại tòa. Các tòa cấp dưới đã phán quyết có lợi cho bà, khiến Tổng thống Trump vội vã đưa vụ việc lên Tòa án Tối cao.

Quốc hội Mỹ thiết kế Fed để độc lập với chính trị
Fed quyết định lãi suất, từ đó ảnh hưởng đến tốc độ tăng trưởng kinh tế. Tổng thống Trump từng nhiều lần công kích Chủ tịch Fed Jerome Powell vì quá chậm trễ trong việc hạ lãi suất để kích thích tăng trưởng.

Dù tổng thống thường lên tiếng chỉ trích, Quốc hội đã lập ra hội đồng thống đốc gồm 7 thành viên của Fed vào năm 1913 để đảm bảo các quyết định kinh tế được đưa ra độc lập, không chịu sức ép chính trị.

Luật sư của bà Cook nhấn mạnh vào truyền thống độc lập này trong các lập luận. “Một phán quyết cho phép bãi nhiệm Thống đốc Cook sẽ đe dọa gây tổn hại nghiêm trọng cho nền kinh tế Mỹ," các luật sư của bà viết trong đơn gửi ngày 25/9./.