Một loạt tên lửa hành trình Flamingo – loại vũ khí mới được Ukraine phát triển – đã tấn công một căn cứ do cơ quan an ninh quốc gia và tình báo Liên bang Nga vận hành tại bán đảo Crimea khiến một điệp viên của Moskva (Moscow) thiệt mạng và phá hủy hoặc làm hư hại sáu tàu đệm khí neo đậu tại cơ sở.
(Bên trái) Tên lửa hành trình Flamingo của Ukraine được phóng đi trong một cuộc tấn công được báo cáo hôm 30/8 nhằm vào bán đảo Crimea do Nga kiểm soát.
(Bên phải) Các tên lửa hành trình của Ukraine tại một cơ sở lắp ráp bí mật. Ảnh: Chính phủ Ukraine công bố.
Báo The Kyiv Post của Ukraine chiều 1/9, theo giờ địa phương, dẫn thông tin do trang tin quốc phòng Militarnyi đăng tải cho biết trong một cuộc tấn công hôm 30/8, ít nhất ba quả tên lửa Flamingo uy lực, nhiều khả năng được phóng đi từ khu vực Odessa của Ukraine, đã vượt qua phía Tây Biển Đen để đánh trúng cơ sở ven biển gần thị trấn Armyansk, Crimea.
Cơ sở này được cho là do Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) – cơ quan kế thừa chính của KGB thời Liên Xô – kiểm soát kể từ khi Moskva giành quyền kiểm soát bán đảo Crimea của Ukraine vào năm 2014.
Truyền thông chính thống Ukraine đưa tin rằng các tên lửa của Ukraine được cho là đã phá hủy một tòa nhà hành chính và sáu tàu đệm khí quân sự mà FSB sử dụng để tuần tra trên biển.
Các con tàu này được xác định có thể là tàu đệm khí A-8 Khivus hoặc A25PS, lần lượt có khả năng chở 8 và 25 binh sĩ vũ trang. Mạng xã hội tại Armyansk cho biết có xe cứu thương đến hiện trường.
Hình ảnh vệ tinh mới về hiện trường vụ tấn công, do mạng lưới Copernicus của châu Âu công bố, cho thấy có dấu hiệu nổ và cháy trong phạm vi căn cứ, cùng thiệt hại do hỏa hoạn ở khu vực trống phía đối diện căn cứ. Tuy nhiên, do độ phân giải thấp, hình ảnh không cho thấy các vật thể có kích thước lớn như tàu đệm khí.
Truyền thông Ukraine hôm 31/8 đã công bố một đoạn video – ban đầu do một blogger quân sự Ukraine chuyên viết về các hoạt động tác chiến ở Biển Đen, có tên Nikolaevsky Vanyok, đăng tải – cho thấy ba quả tên lửa hành trình lần lượt được phóng đi từ một bãi ven biển vào lúcbình minh.
Theo nguồn thông tin này, video ghi lại đợt phóng trong cuộc tấn công hôm 30/8. Một quả tên lửa trong video phóng bình minh được thấy có động cơ phụ tách rời rơi xuống ngay sau khi cất cánh - một đặc điểm thiết kế phù hợp với tên lửa Flamingo của Ukraine.
Hãng tin độc lập Astra của Liên bang Nga xác nhận vụ tấn công nhưng cho rằng loại tên lửa được sử dụng có thể là Long Neptune của Ukraine – ban đầu được thiết kế để diệt hạm, nhưng đến năm 2024 đã được cải tiến với động cơ và đầu đạn mạnh hơn để tấn công mục tiêu mặt đất. Astra cho biết một nhân viên tại căn cứ FSB đã thiệt mạng, nhưng mức độ thiệt hại đối với tòa nhà và tàu đệm khí chưa rõ ràng.
Kênh truyền thông North Crimea và các nhóm chat trên mạng xã hội, được báo The Kyiv Post giám sát, đã báo cáo về một vụ tấn công và các vụ nổ hôm 30/8 ở gần làng Voloshyne, liền kề căn cứ FSB. Tất cả các báo cáo này đều nói vũ khí được sử dụng nhiều khả năng là tên lửa Flamingo.
Tới ngày 1/9, Bộ Quốc phòng Liên bang Nga vẫn chưa đưa ra bình luận nào về vụ tấn công.
Song song với vụ tấn công tên lửa nhằm vào căn cứ FSB hôm 30/8, Ukraine còn tiến hành một đợt tập kích bằng thiết bị bay không người lái nhằm vào sân bay quân sự gần thủ phủ Simferopol của Crimea lúc khoảng 7 giờ sáng giờ địa phương.
Cơ quan tình báo quân sự Ukraine (HUR) nhận trách nhiệm vụ tấn công và tuyên bố ít nhất hai trực thăng quân sự Liên bang Nga đã bị phá hủy hoặc hư hại nặng.
Hãng tin Astra, dẫn nguồn quân sự Liên bang Nga, báo cáo một trực thăng vận tải đa năng Mi-8 “bị phá hủy hoàn toàn”. Hình ảnh vệ tinh do Astra xem xét cho thấy chiếc trực thăng thứ hai, có thể là trực thăng tấn công Mi-24, “gần như chắc chắn đã bị phá hủy” (xem ảnh dưới).
Hình ảnh từ thiết bị bay không người lái do HUR công bố cho thấy hai cuộc tấn công UAV diễn ra tại địa hình rất giống với sân bay quân sự Hvardiiske ở Simferopol, và một phát trúng có khả năng vào động cơ phải của một trong các trực thăng.
Các hình ảnh khác (không ghi ngày cụ thể) cho thấy UAV của HUR còn nhắm vào radar phòng không Liên bang Nga, một tháp truyền tín hiệu GLONASS và một tàu kéo của Hải quân Liên bang Nga. Video trên mạng xã hội Crimea về sân bay Hvardiiske đăng hôm 30/8 cho thấy một cột khói đen dày đặc, phù hợp với một đám cháy lớn.
Giữa tháng 8, các phát ngôn viên chính phủ Ukraine đã công bố cơ sở sản xuất tên lửa hành trình Flamingo và khẳng định loại vũ khí này có thể mang đầu đạn nặng hơn một tấn, với tầm bắn vượt quá 3.000 km.
Tên lửa này đã được Ukraine phát triển trong nước chỉ chưa đầy 12 tháng, do Mỹ áp đặt hạn chế việc sử dụng vũ khí tầm xa do NATO cung cấp để tấn công các mục tiêu bên trong lãnh thổ Liên bang Nga. Quan chức Ukraine khẳng định không có hạn chế nào đối với việc sử dụng Flamingo do Ukraine tự phát triển.
Trong một video gửi cử tri hôm 31/8, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tuyên bố chính phủ của ông sẽ đẩy nhanh các cuộc tấn công nhằm vào các mục tiêu bên trong Liên bang Nga, bởi Điện Kremlin không quan tâm đến tiến trình hòa bình.
Trong khi đó, người phát ngôn Điện Kremlin nói họ ủng hộ hòa bình và đổ lỗi cho Ukraine khi phòng vệ lãnh thổ, nhiều lần cáo buộc NATO giúp Ukraine tấn công Liên bang Nga bằng cách cho máy bay do thám bay trên Biển Đen để thu thập dữ liệu mục tiêu ở Crimea và bờ biển Liên bang Nga, rồi chuyển giao thông tin tình báo đó cho phía Ukraine lập kế hoạch tấn công.
Các phát ngôn viên NATO nói rằng liên minh này chỉ hỗ trợ Ukraine về vật chất, nhưng kiên quyết tránh các hành động thù địch trực tiếp chống Liên bang Nga.
Báo Kyiv Post cho biết qua kiểm tra dữ liệu trên các nền tảng theo dõi bay công khai thì thấy rằng không có chuyến bay do thám nào của NATO được ghi nhận trên Biển Đen hôm 30/8.
Trước các cuộc tấn công của Ukraine vào Simferopol và Armyansk, chuyến bay trinh sát tầm xa gần nhất của NATO tiếp cận Crimea, được nền tảng công khai theo dõi, diễn ra hôm 28/8: một chiếc Boeing RC-135W Rivet Joint của Không quân Hoàng gia Anh. Chiếc máy bay này xuất phát từ căn cứ Mildenhall, bay trong không phận quốc tế, tiến sát bờ Tây Crimea hai lần rồi trở về Anh an toàn.
Hôm 27/8, một máy bay tuần thám biển Poseidon của Hải quân Mỹ bay vào không phận quốc tế phía Nam Crimea.
Không quân Liên bang Nga hôm 28/8 công bố đoạn video cho thấy một tiêm kích Su-27 Liên bang Nga bay cạnh chiếc máy bay do thám Mỹ sau khi ngăn chặn.
Hôm 31/8, một máy bay trinh sát tầm xa Global Hawk của Không quân Mỹ đã bay dọc Biển Đen và lượn vòng khoảng hai giờ trong không phận quốc tế phía Nam Crimea.
VietBF@ sưu tập
