"Tóm tắt không phải là sự thay thế hoàn hảo cho báo chí, chúng không thể tồn tại nếu không có báo chí". Đây là lời khẳng định của 3 tờ báo lớn ở Hoa Kỳ sau khi cho kết hợp chức năng tóm tắt bài viết bằng AI.
Các văn bản tóm tắt nội dung các bài viết do trí tuệ nhân tạo (AI) hỗ trợ đang ngày càng được phổ biến rộng rãi trên các trang tin tức. Kỹ thuật tạo ra những bản tóm tắt này không ngừng được cải tiến, buộc các tòa soạn phải nỗ lực nhằm thích nghi và đáp ứng cho sử dụng.
"Bất kể bạn gọi đó là gì, những đoạn tóm tắt toàn bộ các bài viết đang dần dần trở nên phổ biến hơn trên các trang tin tức", tác giả Sarah Scire có nhận xét trong bài viết của Trung tâm Nghiên cứu báo chí
Nieman Lab.
The Wall Street Journal, Bloomberg và
Yahoo News đang là ba tổ chức báo chí đi tiên phong trong việc cho triển khai và tạo ra các bản tóm tắt bằng AI thân thiện với độc giả.
Nâng cao sự trải nghiệm của độc giả
Các tổ chức tin tức xem các bản tóm tắt do AI tạo ra là cần thiết cho các độc giả bận rộn. Mức độ quan tâm của độc giả là động lực chính để cho họ tiếp tục thử nghiệm và mở rộng áp dụng kỹ thuật mới này.
Yahoo News đã cho áp dụng chức năng
"Những điểm cần lưu ý" (Key Takeaways), nhằm cho tóm tắt lại các bài viết, đồng thời khuyến khích độc giả đọc thêm toàn bộ nội dung sau đó. Điểm đặc biệt của chức năng này là độc giả có toàn quyền chủ động trong việc lựa chọn. Thay vì cho hiển thị ra tự động, người đọc cần phải nhấp vào nút để xem bản tóm tắt.
Chức năng tóm tắt này được ra mắt vào năm 2024, nằm trong kế hoạch tái khởi động ứng dụng của
Yahoo News, khi cho kết hợp nhiều chức năng AI tiên tiến. Đáng chú ý hơn, ứng dụng này còn có khả năng viết lại các tiêu đề
"câu view" gây khó chịu cho người đọc.
Yahoo News sẽ yêu cầu người đọc phải nhấp vào nút để xem bản tóm tắt bài viết. (Ảnh: Yahoo)
Bà Kat Downs Mulder, Tổng giám đốc
Yahoo News, khẳng định việc mua lại ứng dụng
Artifact đã thực sự đẩy nhanh quá trình phát triển Trí tuệ nhân tạo của tòa soạn.
"Chức năng 'Key Takeaways' của Yahoo News nhằm mục đích giúp sự trải nghiệm đọc của người tiêu dùng được dễ dàng hơn. Tuy nhiên chúng tôi xem đây là một tiện ích, không phải là sự thay thế cho toàn bộ bài viết", bà Mulder có chia sẻ.
Nhấn mạnh về độ chính xác, bà Kat Downs Mulder cho biết thêm:
"Các bản tóm tắt chỉ trích dẩn thông tin từ chính bài viết, chứ không tìm thông tin trên Internet". Theo bà, cách tiếp cận này
"sẽ giảm đáng kể khả năng xảy ra lỗi hoặc thông tin không chính xác xuất hiện trong các bản tóm tắt".
Sau giai đoạn cho thử nghiệm,
Yahoo News còn cho phép độc giả chủ động đánh dấu những bản tóm tắt không thấy có ích. Bà Downs Mulder khẳng định:
"Chúng tôi có nhiều bước nhằm kiểm tra chất lượng trong quy trình đăng tải tin tức của mình, bao gồm cả việc kiểm tra do con người". Bà cho biết thêm, độc giả thường đánh giá các bản tóm tắt này là tương dối khá chính xác.
Ứng dụng
Yahoo News được tái khởi động cùng các chức năng AI mới đã nhận được nhiều phản hồi tích cực, với mức độ tương tác của người sử dụng tăng lên 50% và thời gian sử dụng trung bình mỗi người xem tăng đến 165%.
Yếu tố con người
Tại
The Wall Street Journal (WSJ), các bản tóm tắt do Trí tuệ nhân tạo (AI) tạo ra, được gọi là
"Điểm chính" (Key Points), bao gồm ba dấu gạch đầu dòng. Nguyên tắc hàng đầu của tờ báo này là sự minh bạch trong mọi thông tin cung cấp ra.
"Sự tin cậy và minh bạch với khán giả là cốt lõi trong sứ mạng truyền tải thông tin của chúng tôi. Mỗi bản tóm tắt đều đi kèm nút 'What's this?' (Đây là gì?) để thông báo rõ ràng rằng một ứng dụng trong AI đã tạo ra bản tóm tắt này, dựa trên nội dủng bài viết đã được biên tập viên cho kiểm tra kỹ lưỡng", bà Tess Jeffers, Giám đốc Số liệu và AI của
WSJ, khẳng định.
Tờ
WSJ cho ra mắt chức năng tóm tắt tin tức qua AI kể từ đầu năm 2024, ban đầu chỉ dành riêng cho sản phẩm
"Newswires" nhằm phục vụ khách hàng của các cơ sở kinh doanh. Sau khi quy trình AI được kết hợp vào Hệ thống Quản lý Nội dung (CMS), phạm vi ứng dụng này đã được mở rộng cho mọi người.
Tờ WSJ khẳng định tầm mức quan trọng của yếu tố con người trong báo chí. (Ảnh: Thomas T. Lechleiter/WSJ)
Trước khi chính thức cho triển khai,
WSJ đã phối hợp chặt chẽ với các nhóm kỹ thuật và sản phẩm để cho đánh giá nghiêm ngặt mức độ chính xác của các bản tóm tắt này. Chức năng
"Key Points" được hỗ trợ bởi
chatbot Google Gemini, sẽ được cho trải qua các đợt thử nghiệm với người sử dụng ngẫu nhiên. Nhờ kết quả thử nghiệm tích cực, các bản tóm tắt đã được đem ra áp dụng cho tất cả bài báo chưa các tin tức cốt lõi.
Tiện ích tóm tắt nội dung được cho kết hợp trực tiếp vào
CMS (Hệ thống Quản trị Nội dung) của
The Wall Street Journal. Sau khi AI tạo ra các bản tóm tắt, chúng sẽ tuân thủ theo quy trình biên tập như một bài báo thông thường. Tòa soạn sẽ tiến hành cho xem xét kỹ lưỡng về mức độ chính xác, sự sắp xếp rõ ràng của bản tóm tắt.
"Việc cho áp dụng hay loại bỏ bản tóm tắt ra khỏi bài viết hoàn toàn tùy thuộc vào quyết định của biên tập viên", bà Jeffers khẳng định.
Tuy vậy, bà cũng lưu ý rằng kỹ thuật AI đang trên đà phát triển không ngừng, đòi hỏi việc cần phải cho cập nhật và kiểm tra thường xuyên. Theo bà, việc kỹ thuật AI thay đổi liên tục đòi hỏi các biên tập viên phải luôn sẵn sàng để cập nhật các
LLM (mô hình ngôn ngữ lớn) mới hơn, sau đó cho kiểm tra lại và đánh giá để bảo đảm cho đầu ra vẫn vượt qua quy trình kiểm định về chất lượng.
Quan trọng hơn, bà Jeffers nhấn mạnh tầm quan trọng của yếu tố con người trong việc khắc phục sai lầm của AI.
"Mặc dù chúng tôi khá hài lòng rằng tỷ lệ lỗi còn rất thấp, nhưng không phải bằng không. Như các nơi xuất bản khác đã nhận thấy, ngay cả tỷ lệ thấp như vậy cũng có thể dẫn đến một số lỗi nghiêm trọng".
"Tóm tắt không thể thay thế cho báo chí thuần túy"
Bloomberg News cũng đã cho triển khai chức năng gọi là
"Những điểm chính" (Takeaways) do AI tạo ra trên cả
Bloomberg.com và
Bloomberg Terminal.
Ông Chris Collins, Giám đốc Sản phẩm Tin tức tại
Bloomberg, có giải thích rằng, đối với các chủ đề phức tạp hoặc có số lượng tin tức lớn như thuế má, các bản tóm tắt này đặc biệt khá hữu ích, giúp cho độc giả
"nắm bắt và cập nhật thông tin nhanh chóng giữa rất nhiều bài viết riêng lẻ".
"Chúng tôi cho xuất bản hàng ngàn câu chuyện lớn nhỏ mỗi ngày. Đặc biệt vào thời điểm tin tức khá bận rộn như hiện nay, độc giả cho biết họ muốn nắm bắt nhanh chóng những gì đang xảy ra và cập nhật thông tin quan trọng", ông này nhấn mạnh thêm.
Vào năm 2023, Google đã tiến hành cho thử nghiệm một ứng dụng AI có thể tự viết báo. (Ảnh: AI World Today)
Ông Collins cho biết các bản tóm tắt AI được thiết kế ra nhằm nâng cao sự trải nghiệm đọc và hổ trợ hoạt động trong ngành báo chí, chứ không phải để thay thế chiều sâu, bối cảnh hay phân tích các bài viết do các phóng viên cung cấp. Phản hồi từ độc giả về chức năng này rất tích cực, đặc biệt đối với những tin tức đang có diễn tiến nhanh.
Theo ông, điều cốt lõi là thấu hiểu độc giả và nhu cầu của họ về nội dung lẫn sự trải nghiệm tổng quát. Ông Collins nhấn mạnh rằng, nên đem ứng dụng AI để giúp cải thiện sự trải nghiệm người tiêu dùng, chứ không phải chỉ vì đây là một kỹ thuật mới mẽ.
"Tóm tắt không phải là sự thay thế hoàn toàn cho báo chí, và chúng không thể tồn tại nếu không có báo chí", ông Collins đưa ra lời khẳng định.
