Vào ngày 22 tháng 4, Tòa án liên bang đã đưa ra phán quyết cho rằng việc chính quyền Tổng thống Donald Trump cố gắng đóng cửa đài Tiếng Nói Hoa Kỳ (VOA) và các đài truyền thông liên quan có thể vi phạm pháp luật. Cụ thể, tòa yêu cầu Cơ quan Truyền thông Toàn cầu Hoa Kỳ (USAGM) phải mở lại hoạt động của VOA và các đài khác do cơ quan này quản lý, đồng thời ngừng việc can thiệp vào những đài này trong việc cung cấp thông tin đáng tin cậy và có thẩm quyền, như luật pháp đã quy định.
Chánh án Royce Lamberth, người được Tổng thống Ronald Reagan bổ nhiệm, đã ra lệnh cho USAGM không được cắt giảm nhân sự trong khi vụ kiện đang diễn ra, và yêu cầu các nhân viên đã bị tạm cho nghỉ việc phải quay lại làm việc. Ông cũng chỉ đạo USAGM phải tiếp tục cấp ngân sách cho các đài này, đồng thời chỉ trích hành động đóng cửa VOA và các đài khác là "tùy tiện và bất thường", không tuân thủ các quy định pháp lý và không tính đến thiệt hại cho các nhân viên, ký giả và khán thính giả toàn cầu.
Tháng trước, một nhóm các ký giả của VOA, nghiệp đoàn và tổ chức Phóng Viên Không Biên Giới đã kiện chính quyền Tổng thống Trump vì những nỗ lực đóng cửa các đài này. Các nguyên đơn yêu cầu chính quyền khôi phục các khoản trợ cấp cho VOA cũng như các đài liên quan như Đài Âu Châu Tự Do (RFE/RL), Đài Á Châu Tự Do (RFA), Hệ thống Đài Trung Đông (MBN), và Quỹ Kỹ Thuật Mở Rộng (OTF). Tuy nhiên, Chánh án Lamberth cũng lưu ý rằng phán quyết của ông không áp dụng cho các đài RFE/RL hay OTF vì những vấn đề trong các vụ kiện khác liên quan.
Trong phiên tòa trước đó, nhóm luật sư đại diện cho nguyên đơn đã khẳng định rằng việc chính quyền Trump cố gắng "bịt miệng" VOA đã làm mất đi một dịch vụ tin tức có chất lượng cao, điều mà Quốc hội Mỹ đã cam kết khi thành lập đài này vào năm 1942. Những đài thuộc USAGM không chỉ cung cấp thông tin quan trọng về các sự kiện quốc tế, mà còn giúp duy trì uy tín của Mỹ trong mắt cộng đồng quốc tế. Các luật sư lập luận rằng việc đóng cửa VOA sẽ làm tổn hại nghiêm trọng đến lợi ích của Mỹ tại nước ngoài, đặc biệt trong bối cảnh tình hình chính trị quốc tế ngày càng phức tạp.
Chính quyền Tổng thống Trump đã thể hiện sự không hài lòng với các đài thuộc USAGM, vì những đài này thường xuyên đăng tải các bài viết phê phán chính sách của chính quyền, từ việc đưa tin về Hamas và quyền của người chuyển giới cho đến những chỉ trích gay gắt đối với Tổng thống Trump và các chính sách của ông. Điều này làm dấy lên nghi ngờ về động cơ thật sự đằng sau việc đóng cửa các đài này. Đầu tháng 3, Tổng thống Trump đã bổ nhiệm bà Kari Lake, một cựu xướng ngôn viên truyền hình và ứng cử viên thống đốc Arizona, làm người đứng đầu USAGM. Bà Lake đã công khai chỉ trích USAGM, cho rằng cơ quan này tồn tại nhiều vấn đề về lãng phí, gian lận và lạm dụng, một lập luận thường xuyên được chính quyền Trump sử dụng khi muốn loại bỏ các cơ quan liên bang.
Vào ngày 15 tháng 3, sau khi Tổng thống Trump ký sắc lệnh yêu cầu đóng cửa USAGM, tất cả nhân viên của VOA, đài phát thanh quốc tế lớn nhất của Mỹ, đã nhận thông báo nghỉ việc tạm thời. Đài VOA, vốn phục vụ hơn 361 triệu khán giả toàn cầu và có ngân sách hàng năm khoảng 260 triệu USD, là nguồn tin tức quan trọng đối với nhiều quốc gia, đặc biệt ở các khu vực thiếu thốn thông tin và truyền thông tự do.
Đáp lại động thái này, vào đầu tháng 4, 16 tổ chức, hội đoàn và cơ quan truyền thông trong cộng đồng người Việt hải ngoại đã gửi một lá thư mạnh mẽ lên các lãnh đạo quốc hội Mỹ, yêu cầu tiếp tục duy trì hỗ trợ cho VOA và Đài Á Châu Tự Do (RFA), đặc biệt là các chương trình tiếng Việt của hai đài này. Lá thư được gửi đến Tổng thống Trump và các lãnh đạo lưỡng đảng trong Quốc hội, trong đó nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì các chương trình truyền thông này, không chỉ đối với cộng đồng người Việt mà còn đối với lợi ích chiến lược của Mỹ trong việc duy trì ảnh hưởng tại khu vực Đông Nam Á.
Tòa án liên bang hiện tại đã chỉ rõ rằng việc chính quyền Trump cố gắng đóng cửa VOA và các đài liên quan không chỉ vi phạm các quy định pháp lý, mà còn gây ra tác động tiêu cực lâu dài đối với lợi ích truyền thông và ngoại giao của Mỹ.
VietBF@ Sưu tập