Đã hòa giải xong quan hệ Mỹ Pháp sau thỏa thuận tàu ngầm 40 tỷ USD thất bại

[sunshine1104]

Tổng thống Mỹ và Pháp đồng ý hàn gắn quan hệ song phương, xây dựng lại lòng tin sau căng thẳng vì thương vụ tàu ngầm hạt nhân của Australia.

Tổng thống Mỹ Joe Biden và người đồng cấp Pháp Emmanuel Macron điện đàm trong vòng 30 phút hôm 22/9 nhằm hạ nhiệt căng thẳng ngoại giao, đồng ý khởi động các cuộc tham vấn để xây dựng lại lòng tin và thống nhất gặp nhau tại châu Âu vào cuối tháng 10.

Tổng thống Biden trong cuộc điện đàm với người đồng cấp Pháp hôm 22/9. Ảnh: Reuters.

"Hai lãnh đạo thống nhất rằng tình hình đáng lẽ có thể hưởng lợi từ những cuộc tham vấn cởi mở giữa các đồng minh về vấn đề lợi ích chiến lược với Pháp và những đối tác châu Âu của chúng tôi. Tổng thống Biden thể hiện cam kết không ngừng nghỉ về mặt này", thông cáo chung của Mỹ và Pháp có đoạn.

Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki cho biết cuộc điện đàm mang tính thân thiện, bày tỏ hy vọng nó sẽ giúp cải thiện quan hệ giữa hai nước, thêm rằng Tổng thống Mỹ "thừa nhận đáng lẽ cần những cuộc tham vấn sâu rộng hơn" khi được hỏi liệu Biden có xin lỗi Macron hay không.

Pháp đồng ý cử đại sứ trở lại Mỹ trong những ngày tới, trong khi Washington cam kết đẩy mạnh hỗ trợ Paris và các đồng minh châu Âu trong chiến dịch chống khủng bố ở châu Phi.

Australia hôm 16/9 tuyên bố hủy hợp đồng mua 12 tàu ngầm tấn công diesel-điện từ tập đoàn Naval Group của Pháp. Thay vào đó, nước này quyết định đóng ít nhất 8 tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân nhờ công nghệ được Mỹ và Anh chuyển giao, nằm trong thỏa thuận liên minh ba bên mang tên AUKUS.

Động thái đã gây căng thẳng ngoại giao hiếm thấy giữa Pháp với ba nước tham gia AUKUS, trong bối cảnh Mỹ và các đồng minh đang tìm kiếm thêm sự hỗ trợ tại châu Á và Thái Bình Dương do lo ngại ảnh hưởng ngày càng tăng từ Trung Quốc.

Pháp đã triệu hồi đại sứ ở Mỹ và Australia về nước để tham vấn hồi tuần trước. Ngoại trưởng Pháp Jean-Yves Le Drian gọi thỏa thuận AUKUS là "cú đâm sau lưng", trong khi Bộ trưởng Quốc phòng Pháp Florence Parly cảnh báo có thể yêu cầu Australia bồi thường và hủy hội nghị thượng đỉnh song phương với người đồng cấp Anh Ben Wallace.

Thủ tướng Australia Scott Morrison bác bỏ chỉ trích từ phía Pháp rằng họ không được báo trước về thỏa thuận mới, cho biết ông đã nêu khả năng này trong các cuộc thảo luận với Macron và giải thích về môi trường chiến lược mới mà Canberra phải đối mặt.