Cảm xúc trái chiều trước quyết định ‘để đời’ của Úc, loạt ‘cảnh báo nóng’ được phát đi

Đáng chú ý, Bộ Quốc phòng Philippines tuyên bố Australia có mọi quyền hành để tăng cường khả năng phòng thủ của mình.

Một số quốc gia trong khối ASEAN đã thể hiện thái độ khác nhau trước việc Úc từ bỏ hợp đồng với Pháp để chuyển sang mua tàu ngầm hạt nhân từ Mỹ.

Ngày 18/9, Malaysia đã lên tiếng chỉ trích kế hoạch đóng tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân của Australia, cảnh báo nước này có thể châm ngòi cho một cuộc chạy đua vũ trang mới trong khu vực.

Thủ tướng Scott Morrison đã gọi điện cho tân Thủ tướng Malaysia Ismail Sabri Yaakob của Malaysia vào tuần trước như một phần của nỗ lực ngoại giao cấp cao rộng lớn hơn nhằm trấn an các nhà lãnh đạo khu vực.

Ông muốn giải thích lý do Australia hủy bỏ hợp đồng đóng tàu ngầm với công ty Naval Group của Pháp để ủng hộ các tàu ngầm hạt nhân với công nghệ của Mỹ và Anh.

Nhưng trong một tuyên bố công khai, ông Yaakob cho biết ông đã bày tỏ sự quan ngại về dự án này với ông Morrison, đồng thời cảnh báo rằng dự án tàu ngầm hạt nhân có thể làm gia tăng căng thẳng quân sự ở châu Á.

"Nó sẽ kích động các cường quốc khác có hành động gây hấn hơn ở khu vực này, đặc biệt là ở Biển Đông" – Ông Yaakob cho hay.


Malaysia và Indonesia cho rằng dự án tàu ngầm hạt nhân của Úc có thể làm gia tăng căng thẳng quân sự ở châu Á, có thể thúc đẩy một cuộc chạy đua vũ trang. (Ảnh minh họa: Nguồn: The Guardian)

Trước đó, Bộ Ngoại giao Indonesia ngày 17/9 cũng bày tỏ rằng, họ đặc biệt lo ngại về việc Mỹ và Anh bán các chạy bằng năng lượng hạt nhân cho Australia, đồng thời khẳng định hành động này đang góp phần thúc đẩy một cuộc chạy đua vũ trang và khuếch trương sức mạnh ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương.

Hiện nay trên thế giới mới chỉ có 6 nước là Mỹ, Anh, Trung Quốc, Pháp, Ấn Độ và Nga là đang vận hành các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân. Với quyết định mới nhất, Australia sẽ trở thành quốc gia thứ 7 thuộc câu lạc bộ này.

Trong tuyên bố của mình, Bộ Ngoại giao Indonesia nói rằng Jakarta đang theo dõi "một cách rất thận trọng" thỏa thuận này.

"Indonesia rất lo ngại về việc tiếp tục xảy ra cuộc chạy đua vũ trang và khuếch trương sức mạnh quân sự trong khu vực", thông báo của Bộ Ngoại giao Indonesia cho biết. Bên cạnh đó, Jakarta cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc Australia cần tuân thủ cam kết không phổ biến vũ khí hạt nhân.

Indonesia khuyến nghị Australia nên thực hiện các nghĩa vụ "duy trì hòa bình, ổn định và an ninh" ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương theo Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác, thỏa thuận hòa bình được ký kết bởi các quốc gia Đông Nam Á.

Jakarta kêu gọi Canberra không từ bỏ đối thoại với các đối tác khu vực sau khi thành lập hiệp ước AUKUS với Mỹ và Anh.

Tuy nhiên, một số nước Đông Nam Á khác đã phản ứng với quyết định của Úc một cách tích cực hơn.

Singapore không phản đối công khai thông báo này, trong khi Bộ Quốc phòng Philippines tuyên bố Australia có mọi quyền hành để tăng cường khả năng phòng thủ của mình.

Xét rộng hơn trên phạm vi châu Á, Nhật Bản cũng hoan nghênh động thái này của Úc, Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Toshimitsu Motegi ca ngợi hiệp ước quốc phòng Mỹ-Anh-Úc mới (gọi là AUKUS) sẽ cho phép Washington và London chia sẻ công nghệ sẽ cung cấp năng lượng cho các tàu ngầm mới.

Một số chính trị gia ở Đài Loan cũng đã nhiệt liệt hoan nghênh thông báo của Australia.

VietBF @ Sưu tầm