Iran truy tố 'thủ phạm' vụ ám sát chuyên gia hạt nhân

[june04]

Giới chức Iran truy tố một cựu binh bị cáo buộc là thủ phạm chính trong vụ ám sát chuyên gia hạt nhân Fakhrizadeh hồi tháng 11/2020.

"Thủ phạm chính là một binh sĩ bị đuổi khỏi lực lượng vũ trang Iran, rời khỏi đất nước trước vụ ám sát và đang bị truy tố", Bộ trưởng Tình báo Iran Mahmoud Alavi nói ngày 15/2 và cho biết một số người liên quan đã được xác định, song không nêu chi tiết về việc bắt nghi phạm chính trong vụ ám sát.

Alavi cáo buộc Israel lên kế hoạch cho "những chiến dịch bạo lực" nhằm vào Iran, bao gồm các vụ ám sát, sau khi chuyên gia hạt nhân Mohsen Fakhrizadeh bị sát hại. "Những nỗ lực này bị tình báo Iran phát hiện và đánh bại", Alavi nói.

Fakhrizadeh, từng giữ chức Thứ trưởng Quốc phòng Iran và đứng đầu Tổ chức Nghiên cứu và Đổi mới Quốc phòng, thiệt mạng trong vụ phục kích cách thủ đô Tehran khoảng 175 km về phía đông hồi cuối tháng 11/2020.


Hiện trường vụ ám sát Mohsen Fakhrizadeh gần thủ đô Tehran, Iran, tháng 11/2020. Ảnh: AFP.

Iran gần như lập tức cáo buộc Israel tổ chức chiến dịch ám sát chuyên gia Fakhrizadeh, cho biết cơ quan tình báo Israel Mossad đứng sau chiến dịch này và sẽ trả thù. Tel Aviv không bình luận về thông tin trên, song một quan chức nói nước này nên được "cảm ơn" vì đã ám sát Fakhrizadeh.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu hồi năm 2018 nói Fakhrizadeh là giám đốc chương trình phát triển vũ khí hạt nhân của Iran và kêu gọi cộng đồng quốc tế "ghi nhớ cái tên này". Iran nhiều lần phủ nhận việc phát triển vũ khí hạt nhân. Lãnh tụ Iran Ali Khamenei ban hành lệnh cấm phát triển vũ khí hạt nhân, tương tự sắc lệnh của người tiền nhiệm Ruhollah Khomeini.

Tờ Jewish Chronicle tuần trước dẫn các nguồn tin tình báo cho biết chiến dịch ám sát chuyên gia Fakhrizadeh là "nhiệm vụ của Mossad" và khẩu súng đặc biệt được dùng trong vụ phục kích được "mang lậu từng phần" vào Iran trong năm 2020. Hơn 20 điệp viên Israel được cho tham gia chiến dịch ám sát Fakhrizadeh, bao gồm công dân Israel và Iran, với "kế hoạch tỉ mỉ".

Nhiều chuyên gia và quan chức nước ngoài nói rằng vụ ám sát chuyên gia Fakhrizadeh phơi bày lỗ hổng an ninh của Iran, khi đặc vụ nước ngoài có thể xâm nhập nước này để thực hiện đòn tấn công.

Ít nhất 5 chuyên gia liên quan tới chương trình hạt nhân của Iran bị ám sát trong 10 năm qua, tất cả đều được cho là do đặc vụ Israel thực hiện. Các vụ ám sát thường diễn theo một phương thức chung, khi chuyên gia Iran trên đường đi làm hoặc trở về nhà.