Trump là tổng thống Mỹ đương nhiệm đầu tiên trong 28 năm thất cử sau một nhiệm kỳ. Đó là nỗi buồn, nỗi đau không chỉ riêng ông. Nhưng có một điều dường như chắc chắn: ông sẽ không lặng lẽ lùi về phía sau.
Ít nhất, ông còn 76 ngày tại vị để sử dụng quyền lực của mình và "đáp trả" một số người. Tức giận vì thất bại, ông có thể sa thải hoặc gạt một loạt quan chức cấp cao không thực hiện mong muốn của mình sang bên lề như Giám đốc FBI Christopher A. Wray và Tiến sĩ Anthony S. Fauci, chuyên gia hàng đầu về bệnh truyền nhiễm của chính phủ.
Tổng thống Trump tại cuộc mít tinh ở Bắc Carolina hồi tháng 9. Ảnh: Reuters.
Dù Trump phải rời Nhà Trắng vào ngày 20/1, ông vẫn sẽ là người có ảnh hưởng mạnh mẽ đến cuộc sống của người Mỹ. Ông nhận được hơn 70 triệu phiếu phổ thông, cao thứ hai lịch sử Mỹ chỉ sau Joe Biden và vượt Obama năm 2008. Số phiếu này cao hơn 5 triệu so với năm 2016 và chiếm khoảng 48% số phiếu phổ thông, có nghĩa là ông vẫn giữ được sự ủng hộ của gần một nửa công chúng, bất chấp 4 năm cầm quyền nhiều sóng gió, bị xem xét bãi nhiệm và cách xử lý Covid-19 hứng nhiều chỉ trích.
Điều đó giúp ông có nền tảng để giữ sức ảnh hưởng mà các tổng thống bị đánh bại sau một nhiệm kỳ khác như Jimmy Carter và George H. W. Bush không có. Trump từ lâu đã gợi ý việc mở mạng lưới truyền hình của riêng mình để cạnh tranh với Fox News và ông cũng nêu khả năng tái tranh cử vào năm 2024, mặc dù khi đó ông sẽ 78 tuổi.
Ngay cả khi ông không tiếp tục tranh cử, thì tài khoản Twitter với 88 triệu người theo dõi vẫn là chiếc loa phóng thanh để ông tiếp tục là tiếng nói có trọng lượng ở cánh hữu, có khả năng gây ảnh hưởng đến các quan chức đảng Cộng hòa đang lên.
"Tổng thống có rất nhiều người theo dõi và ông ấy không có ý định rời sân khấu sớm", cựu thượng nghị sĩ Jeff Flake của Arizona nói.
Sau khi mãn nhiệm, ông vẫn có thể cố gắng gây áp lực với các thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa để họ cố gắng chặn các chính sách của Biden. Cho đến khi một thế hệ quan chức sáng giá mới của đảng Cộng hòa xuất hiện, ông Trump có thể tự định vị mình là "lãnh đạo thực tế" của đảng, các ứng viên tương lai sẽ muốn được "thừa hưởng" người ủng hộ của ông. Các đồng minh của Trump đã tưởng tượng đến cảnh các quan chức Cộng hòa nườm nượp đến khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của ông ở Florida để mong được ông hậu thuẫn.
"Tài khoản Twitter hay khả năng kiểm soát chu kỳ tin tức của ông ấy sẽ không dừng lại", Brad Parscale, cựu quản lý chiến dịch tranh cử của Trump, cho biết.
Các cuộc thăm dò dư luận cho thấy Trump nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ trong nội bộ đảng, lượng đảng viên Cộng hòa ủng hộ Trump là 93%. Ông cũng thu hút được nhiều cử cử tri gốc Tây Ban Nha và da màu hơn cách đây 4 năm, mặc dù ông thường xuyên có những phát ngôn gây tranh cãi về chủng tộc. Sau những cuộc mít tinh sôi động ở các bang chiến trường, nhiều cử tri quyết định muộn đã chọn ông. Lượng cử tri cho biết họ khá giả hơn dưới sự cầm quyền của ông nhiều gấp đôi lượng người nói họ nghèo đi.
Người ủng hộ "thực sự có tình cảm lớn với ông ấy, bất chấp tất cả những khuyết điểm của ông ấy, hoặc cũng có thể họ thích ông ấy vì những khuyến điểm", John Feehery, nhà vận động hành lang từng làm việc với một số nhà lập pháp đảng Cộng hòa, nói. "Điều đó thật kỳ lạ. Tôi nghĩ một phần là do ông ấy rất thẳng thắn. Ông ấy nói bất cứ thứ gì ông ấy nghĩ".
"Những người ủng hộ yêu ông ấy, vì ông ấy đặt nước Mỹ và người Mỹ lên trên hết. Họ nhận thấy ông ấy chiến đấu vì họ", Jim Worthington, người sáng lập nhóm People4Trump, nói.
Dù bị đánh bại, "Tổng thống vẫn giữ được lòng trung thành bất diệt của các cử tri trong đảng và những cử tri mới mà ông ấy đưa vào đảng", Sam Nunberg, cựu chiến lược gia trong chiến dịch tranh cử năm 2016 của Trump, nói. "Tổng thống Trump vẫn sẽ là một anh hùng với cử tri đảng Cộng hòa. Người chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống sơ bộ năm 2024 của đảng Cộng hòa sẽ là Trump hoặc ứng viên gần giống ông ấy nhất".
Không phải tất cả đảng viên Cộng hòa đều có chung quan điểm đó. Trong khi Trump chắc chắn sẽ tiếp tục lên tiếng và xuất hiện nhiều trước công chúng, họ cho rằng đảng Cộng hòa sẽ cố gắng khép lại "triều đại" Trump và coi ông như một nhân vật bất thường cần bị lãng quên.
"Sẽ không bao giờ có một Trump nữa", cựu nghị sĩ Carlos Curbelo của Florida nói. "Những người sao chép ông sẽ thất bại. Sức ảnh hưởng của ông ấy sẽ dần phai nhạt, nhưng những vết sẹo từ thời kỳ đầy biến động này trong lịch sử nước Mỹ sẽ không bao giờ biến mất".
Trong khi đó, David Hopkins, phó giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Boston, cho rằng Trump "đã và sẽ tiếp tục có ảnh hưởng lớn đối với đảng Cộng hòa" trong ít nhất 4 năm tới.
"Tôi sẽ không ngạc nhiên nếu ông ấy tái tranh cử", Feehery nói. Worthington tin rằng Trump vẫn được ủng hộ nồng nhiệt nếu ông tái tranh cử sau 4 năm nữa.
Khi được hỏi liệu có làn sóng "chính trị gia Trump mới" không, Worthington nói rằng ông coi con gái Ivanka, chứ không phải con trai cả Donald Trump Jr. là người tiếp nối bố. "Cô ấy là một người rất ấn tượng", ông cho biết.
Nhưng Hopkins cảnh báo: "Rõ ràng một phần sức hấp dẫn của Trump là tính cách của ông ấy, điều đó khó có thể chuyển sang những người khác khi ông ấy lùi về hậu trường".
*VietBF@sưu tập
