Iran đứng sau vụ tấn công nhà máy dầu Arab Saudi?

[june04]

Ba nước châu Âu cáo buộc Iran tấn công nhà máy dầu Arab Saudi. Anh, Đức và Pháp cùng chung suy nghĩa này. Lãnh đạo ba nước kêu gọi nối lại đàm phán.

"Chúng tôi nhận thấy rõ ràng là Iran chịu trách nhiệm về cuộc tấn công này. Không còn lời giải thích nào hợp lý hơn. Chúng tôi ủng hộ các cuộc điều tra đang diễn ra để có thêm thông tin chi tiết", tuyên bố chung được lãnh đạo ba cường quốc châu Âu công bố hôm 23/9 có đoạn.

Đây là lần đầu tiên lãnh đạo Anh, Pháp, Đức cùng công khai ủng hộ quan điểm của Mỹ rằng Iran đứng sau cuộc tấn công nhằm vào hai nhà máy sản xuất dầu của tập đoàn Aramco ở Abqaiq và Khurais, đông bắc Arab Saudi, hôm 14/9.

Trong tuyên bố chung, Anh, Đức và Pháp cũng kêu gọi Iran quay lại bàn đàm phán với các cường quốc về một khuôn khổ dài hạn cho chương trình hạt nhân cũng như các vấn đề liên quan đến an ninh khu vực.

Động thái của ba nước châu Âu diễn ra sau khi khi Thủ tướng Anh Boris Johnson, Thủ tướng Đức Angela Merkel và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron gặp nhau bên lề kỳ họp thường niên của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc.


Khói lửa bốc lên từ nhà máy của Aramco tại Abqaiq sau vụ tấn công hôm 14/9. Ảnh : Reuters.

Các nước châu Âu đã tìm cách xoa dịu căng thẳng giữa Tehran và Washington kể từ khi Tổng thống Trump rút khỏi Kế hoạch Hành động Toàn diện chung (JCPOA) và tăng cường các lệnh trừng phạt với Iran.

Đáp trả việc Mỹ siết lệnh trừng phạt, Iran đã lần lượt vi phạm các cam kết hạt nhân được quy định trong JCPOA và đề nghị châu Âu phải tăng cường nỗ lực cứu vãn nền kinh tế Tehran khỏi các đòn trừng phạt của Washington trước hạn cuối vào tháng 10.

Tổng thống Iran Rouhani hôm 23/9 cho rằng sự hiện diện của lực lượng nước ngoài tại Vùng Vịnh có thể gây ra vấn đề và bất ổn cho khu vực cùng người dân, đồng thời tuyên bố sẽ trình lên Liên Hợp Quốc kế hoạch hòa bình trong vài ngày tới.

10 máy bay không người lái hôm 14/7 tấn công hai cơ sở sản xuất dầu thuộc tập đoàn Aramco ở Abqaiq và Khurais, Arab Saudi. Phiến quân Houthi tại Yemen đã nhận trách nhiệm thực hiện vụ tấn công, song Mỹ cho rằng Iran mới là chủ mưu. Iran ngay lập tức phản bác, gọi những cáo buộc của Mỹ là "vô nghĩa", nhằm tạo cớ để hợp thức hóa các hành động chống lại Tehran trong tương lai.