Qua vụ cháy công ty bóng đèn phích nước Rạng Đông mới thấy lãnh đạo, chính quyền Hà Nội không minh bạch. Một vụ cháy gây ảnh hưởng đến sức khoẻ con người như vậy mà không ra thông báo nguy hiểm. Thâm chí lãnh đạo còn nhấn mạnh “người dân không có bức xúc gì”.
'Có phải người dân không có bức xúc gì?', chúng tôi đặt câu hỏi với gần như bất cứ người dân nào mình gặp nhà gần vụ cháy Công ty Rạng Đông, sáng 10.9, và đều nhận được câu trả lời: 'Làm gì có chuyện đó!'.
Sau khi chính quyền Hà Nội, cao nhất là Chủ tịch UBND TP Nguyễn Đức Chung vẫn kiên quyết nhấn mạnh việc ứng phó với sự cố cháy Công ty CP bóng đèn phích nước Rạng Đông là thành công với “4 tại chỗ” và “3 tốt”, hay “người dân không có bức xúc gì”, chúng tôi đã một lần nữa quay lại hiện trường để thấy một thực tế khác hẳn.
“Nên xuống hiện trường mà phỏng vấn người dân”
Tiếp nhận khuyến nghị “nên xuống hiện trường phỏng vấn người dân” của Chủ tịch UBND TP.Hà Nội Nguyễn Đức Chung, sáng 10.9, phóng viên Thanh Niên đến hiện trường, dù đã phản ánh thông tin từ hiện trường rất nhiều lần trước đó. Sau khi tiếp xúc với người dân, thì “nên xuống hiện trường” cũng chính là câu mà chúng tôi muốn gửi ngược lại ông Chủ tịch TP.
Đúng là 2 cán bộ được ông mời lên TP họp hôm 5.9 nói người dân không có bức xúc gì, nhưng thực tế 2 phát biểu đó không đại diện cho tâm tư của người dân.
Trái với khẳng định đời sống người dân đã ổn định trở lại của ông Nguyễn Xuân Lưu, Chủ tịch UBND Q.Thanh Xuân, và một số đại diện chính quyền các cấp, mấy ngõ phố quanh khu vực Công ty CP bóng đèn phích nước Rạng Đông (Công ty Rạng Đông), sáng 10.9 vắng tanh teo vì người dân di tản chưa trở về. Trên một số kẹt cửa nhà, còn thư tín đề ngày 4.9 chưa có ai nhận.
Mặc dù chúng tôi đã đứng ngay trước cửa, nhưng Tổ trưởng Tổ dân phố 10, Khu dân cư số 5 P.Hạ Đình từ chối tiếp. Theo người dân ở đây thì gia đình bác tổ trưởng này cũng đã di tản, kể cả gia đình bác bí thư chi bộ khu dân cư, dù khi người dân hỏi thì với chức trách của mình, họ vẫn phải dẫn thông tin từ quận, từ TP là “chỉ số này chỉ số kia dưới chuẩn”, là “cứ yên tâm”.
“Gần như cả khu phố đã di tản hết từ hôm cháy, chỉ còn vài ông già chúng tôi ở nhà”, ông Phạm Khắc Kiệm, người sống cách nhà máy khoảng 20 m, cho biết. Cả tuần nay, ông cùng mấy người ở lại canh nhà, gồm cả tổ trưởng dân phố, bí thư chi bộ khu dân cư... tập hợp nấu cơm ăn cùng nhau cho đỡ buồn. Hai vợ chồng con trai ông cùng 2 cháu nhỏ đã về nhà ngoại sống từ sau hôm cháy, và “sẽ chỉ trở lại khi chính quyền thông báo là an toàn”, chứ chỉ số nọ chỉ số kia, chuẩn nọ chuẩn kia là ông chịu.
“Suốt hơn tuần vừa rồi nhà tôi đóng kín cửa vì mùi không thể chịu nổi. Càng nắng càng khó chịu. Tôi gần 80 rồi, chẳng lo gì cho mình, nhưng lo gánh nặng cho thế hệ sau, nên để các cháu di tản. Cuộc sống có đảo lộn thì cũng chưa thể trở về khi chưa ai nói là an toàn”, ông Kiệm nói.
“Làm gì có chuyện dân không bức xúc”
Ông Kiệm là một trong những người đã ra trạm y tế phường khám sức khỏe và được giới thiệu đến Bệnh viện Xanh-pôn khám miễn phí vì lo ngại có ảnh hưởng.
“Hôm đầu sau cháy thì chúng tôi thấy phường có đến phát cái khuyến cáo có độc, nhưng hôm sau nữa thấy đến thu lại. Rồi thì chẳng có ai gặp gỡ, nhắc nhở, động viên gì cả, chỉ dán tờ giấy thông báo là khám miễn phí đến 12.9 trên bảng tin. Mà thông báo thế là thông báo vô trách nhiệm. Lẽ ra bất cứ lúc nào thấy không khỏe, người ta có thể đến khám, vì bệnh có phải phát ngay đâu. Đây chỉ đến 12.9, xong rồi không còn trách nhiệm gì nữa sao?”, ông đặt câu hỏi và dắt chúng tôi ra bảng tin xem tờ thông báo. Rất tiếc, tờ thông báo cũng đã không còn.
Cả mấy con ngõ vắng lặng, chỉ có đúng 2 ngôi nhà mở cửa. Trả lời Thanh Niên, chị Đinh Kiều Trinh (ngõ 342 Khương Đình) cho biết chị mới về đó được 2 ngày. “Hai cháu đều học ở Hạ Đình, nên buổi trưa mình đón con về nấu cơm cho các cháu ăn, nhưng vẫn chưa dám ngủ lại. Tối đến lại đưa con sang nhà người quen ngủ nhờ”, chị Trinh nói.
Chúng tôi cũng đã tìm gặp hai người được mời lên TP họp hôm 5.9. Bác bí thư chi bộ không trao đổi được lâu do phải đi đám tang, nhưng cũng khẳng định là “người dân cơ bản ổn định”. Bác tổ trưởng dân phố còn lại cũng khẳng định qua điện thoại là “100% người dân tổ dân phố chúng tôi ổn định, tự truyền tai nhau kéo về làm ăn”; “hàng cơm hàng ăn phố phường đông đúc như ngày xưa luôn”.
Đúng là người dân đã mở hàng bán buôn trở lại, nhưng sụt giảm rất nhiều. “Giảm mất hai phần ba, người ta không đến ăn nữa mà mang cơm từ nhà đi. Sức khỏe thì chưa thấy ảnh hưởng gì, nhưng không bán được hàng cũng chết. Mỗi ngày 500.000 đồng tiền thuê nhà phải trả người ta”, anh Đỗ Văn Lưu, chủ quán cơm bình dân ở số 1 (ngách 85 Hạ Đình), cho biết và nói thêm: “Có kêu cũng biết kêu đâu, kêu ai. Mình phải tự cứu mình thôi. Chỉ mong bây giờ dẹp được thông tin độc hại đi để người ta lại mua hàng như trước”. Hoàn cảnh tương tự là chủ tiệm tạp hóa ngay bên cạnh, anh cũng chuẩn bị đưa con nhỏ về quê; hay chị chủ cửa hàng photocopy ở tổ dân phố 27, hay chị bán trà đá, cô bán trái cây, chị bán thịt...
“Có phải người dân không có bức xúc gì?”, chúng tôi đặt câu hỏi với gần như bất cứ người dân nào mình gặp buổi sáng đó, và đều nhận được câu trả lời: “Làm gì có chuyện đó!”.
Ông Chủ tịch TP thực sự cần nghe những lời này.
