Nga và Trung Quốc chuẩn bị họp để thảo luận kế hoạch hỗ trợ nhà độc tài Nicolás Maduro thực hiện các biện pháp ngăn chặn tình hình chính trị hỗn loạn ở Venezuela, sau khi Bộ Ngoại giao Nga tuyên bố ngoại trưởng Nga Vladimir Lavrov sẽ tới Bắc Kinh họp bàn với các nhà ngoại giao ở đó.
Các chủ đề thảo luận sẽ bao gồm làm thế nào để Nga và Trung Quốc cùng đưa ra một phản ứng thống nhất đối với tình hình chính trị hỗn loạn ở Venezuela.
Nga là nước ủng hộ mạnh mẽ nhất trên chính trường thế giới cho nhà lãnh đạo bị chỉ trích là độc tài Nicolás Maduro, người dẫn dắt quốc gia một thời giàu có nhất Nam Mỹ lâm vào cảnh siêu lạm phát và nghèo đói.
Do vẫn kiểm soát được lực lượng quân đội của đất nước, ông Maduro đã sử dụng quyền lực này làm công cụ để ngăn cản Tổng thống lâm thời Guaidó đến dinh tổng thống, và tiếp tục nhận được hỗ trợ từ các đồng minh quốc tế quan trọng, trong đó có Trung Quốc.
Các quan chức Trung Quốc đã không công khai lập trường ủng hộ ông Maduro như Nga, từ chối gọi ông Maduro là tổng thống hợp pháp của Venezuela. Tuy nhiên, vì đã đầu tư hàng tỷ đô la vào nền kinh tế Venezuela, Bắc Kinh đã phản đối kịch liệt bất kỳ sự hiện diện hay hỗ trợ nào của Mỹ cho một chính phủ chuyển tiếp ở Venezuela.
Xác nhận chuyến đi của ngoại trưởng Lavrov hôm thứ Sáu (22/2), phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova lưu ý rằng Venezuela sẽ là một trong những chủ đề mà cả hai bên đã phối hợp.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova. (Ảnh: Embrussia.ru)
Bà Zakharova tuyên bố: “Các bộ trưởng sẽ thảo luận về những cách tăng cường sự phối hợp trên trường quốc tế. Ngoài ra, họ cũng sẽ đề cập đến các vấn đề toàn cầu, bao gồm việc kiểm soát vũ khí, tình hình ở Venezuela, vấn đề Triều Tiên, cuộc khủng hoảng Syria và tình hình ở Afghanistan”.
Theo bà Zakharova, mục tiêu lớn hơn của chuyến thăm Trung Quốc, sẽ là hợp tác “về những sự kiện chính trị lớn, dự kiến sẽ diễn ra vào cuối năm nay”.
Sử dụng cuộc họp báo của mình hôm thứ Năm (21/2) để tuyên truyền lập trường của Nga đối với Venezuela, bà Zakharova cáo buộc Mỹ và các đồng minh NATO tìm cách mua vũ khí cung cấp cho phe đối lập Venezuela, và có liên quan đến Ukraine, là nước hiện đang chịu đựng nhiều năm bị Nga xâm lược. Bà Zakharova không đưa ra được bằng chứng nào cho cáo buộc này.
Hàng ngàn người đợi xem buổi hòa nhạc “Venezuela Aid Live”, do tỷ phú người Anh Richard Branson tổ chức để quyên tiền cho nỗ lực cứu trợ Venezuela tại Cầu nối quốc tế Tienditas, Colombia hôm 22/2/2019. (Ảnh: Getty Images)
Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) vẫn chưa đưa ra những bình luận về cuộc hội đàm sắp tới với Nga. Tuy nhiên, hôm 22/2 Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã đưa ra những nhận xét về Venezuela, ủng hộ việc ông Maduro từ chối viện trợ nhân đạo cho công dân của mình.
Ông Cảnh cũng ‘không quên’ ca ngợi các lực lượng của ông Maduro vì đã “thực hiện các biện pháp ngăn chặn”, nhưng lại không hề đề cập đến việc quân đội đã tấn công các đoàn xe viện trợ nhân đạo, đạt đến đỉnh điểm trong một sự xô xát chết người ở biên giới Brazil tối hôm 21/2.
Quân đội Venezuela thuộc kiểm soát của chính quyền Maduro đứng gác tại biên giới Brazil để ngăn chặn viện trợ nước ngoài (Ảnh: Reuters)
Theo tờ Breitbart, Trung Quốc liên tục đưa ra những cảnh cáo về một “sự can thiệp quân sự” ở Venezuela, đặc biết nhắm vào Mỹ, mà không đưa ra được bất cứ bằng chứng nào. Ngay sau khi ông Guaidó tuyên bố nhậm chức, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc, bà Hoa Xuân Oánh, đã đưa ra những nhận xét, yêu cầu “một giải pháp chính trị” đối với những căng thẳng giữa chế độ bất hợp pháp của ông Maduro và phần còn lại của đất nước.
Tuy nhiên, không giống như chính phủ Nga, bà Hoa từ chối trả lời dứt khoát khi được hỏi liệu ông Maduro vẫn là tổng thống sau tuyên bố đảm đương chức vụ của ông Guaidó. Sự miễn cưỡng của Trung Quốc trong việc hỗ trợ cá nhân ông Maduro đã khiến nhiều người đặt câu hỏi liệu ông Guaidó, một thành viên sáng lập của đảng ‘Ý nguyện Nhân dân Dân chủ Xã hội’, có thể thuyết phục được Bắc Kinh thay đổi quan điểm?.
Tờ ‘The Diplomat’, một tờ tin tức về các sự kiện hiện tại châu Á, lưu ý rằng Trung Quốc đã từng ngừng ủng hộ đối với các đồng minh về ý thức hệ khi họ bị mất quyền lực, như nhà độc tài Robert Mugabe ở Zimbabwe, và ông Muammar Qaddafi ở Libya.
“Trung Quốc thay đổi chính sách đối ngoại của mình khi nhận ra rằng chính phủ [Maduro] đang thất bại trong việc cai trị. Họ đã thừa nhận và chuẩn bị cho một sự tổn thất ở Venezuela, vì vậy ngay cả một thỏa thuận để giảm bớt thiệt hại với chính phủ mới, cũng còn tốt hơn là ‘mất trắng’”, tờ báo kết luận.
Nhiều nước công nhận Chủ tịch Quốc hội Venezuela Juan Guaido (bên phải) làm Tổng thống lâm thời thay thế Nicolas Maduro (bên trái), người chịu trách nhiệm chính về cuộc khủng hoảng nghiêm trọng tại Venezuela (Ảnh: ahtribune.com)
Chính quyền của ông Maduro dựa chủ yếu vào Trung Quốc để tồn tại. Vào tháng 9/2018, ông Maduro công bố một thỏa thuận, sẽ mang lại 5 tỷ đô la từ Trung Quốc vào kho bạc chính phủ của mình, để đổi lấy các khoản thanh toán tiền vay bằng dầu mỏ.
Được biết, ông Maduro gần như đã không trả tiền được cho các thỏa thuận tương tự với Nga và Cuba, vì công ty dầu mỏ nhà nước, Petróleos de Venezuela (PDVSA), đã bị sụt giảm sản lượng nghiêm trọng trong giai đoạn thống trị của mình. Ông Maduro đã thay thế hầu hết các lãnh đạo PDVSA bằng những người bạn thân, không có kinh nghiệm trong buôn bán dầu mỏ và không có chiến lược đúng đắn trong điều hành công ty.
Với Nga, ông Maduro tuyên bố sẽ cho phép quân đội Nga quyền tiếp cận lãnh thổ của mình, tạo cho Moscow một chỗ đứng chưa từng có ở Biển Caribê.
Nhận thấy cả Trung Quốc và Nga đều có những lo ngại về tài chính liên quan đến chính quyền, ông Guaido đã ngỏ ý tôn trong các thỏa thuận trước đó với hai nước này nếu ông lên nắm quyền, đồng thời cảnh báo rằng khi những gì còn lại của chính quyền Maduro sụp đổ, họ có thể mất tất cả các khoản đầu tư của mình.
