Ngày hôm qua 2/2 Tổng thống Nga Putin đã "thanh trừng" liền 16 tướng lĩnh. Những vị tướng này thuộc Bộ tình trạng khẩn cấp, Bộ Nội vụ và Ủy ban Điều tra Nga. Hiện nguyên nhân dẫn đến động thái này vẫn chưa được tiết lộ một cách rõ ràng.
Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 2/2 đã ký sắc lệnh cách chức 16 tướng thuộc bộ Trình trạng khẩn cấp, Bộ Nội vụ và Ủy ban Điều tra. Tài liệu tương ứng được đăng trên cổng thông tin pháp luật chính thức.
Cụ thể, tất cả 16 tướng bị miễn nhiệm chức vụ, hai người trong số đó bị sa thải khỏi ngành quân sự. Các lý do cho sự cải tổ cán bộ không được thông báo.
Tổng thống Nga sa thải 16 quan tướng.
Đồng thời, Tổng thống Putin đã bổ nhiệm hai Thứ trưởng Bộ tình trạng khẩn cấp và chấp thuận vị trí của Công tố viên Cộng hòa Crưm, ông Oleg Kamshilov và tỉnh Leningrad - ông Boris Markov.
Vụ sa thải hàng chục chức tước cấp cao và quan trọng trong chính quyền Tổng thống Putin xảy ra giữa lúc nước Nga đang vướng vào một vụ bê bối lớn của Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) trong việc tung thông tin mật ra nước ngoài.
Thông tin về vụ bắt giữ đầu tiên rộ lên sau khi Giám đốc đơn vị điều tra của Công ty an ninh mạng Kapersky Lab, ông Ruslan Stoyanov bị “xộ khám”. Theo hồ sơ trên LinkedIn, ông Stoyanov được tuyển vào đơn vị chống tội phạm mạng của Bộ Nội vụ Nga trong những năm đầu thập niên 2000 trước khi đầu quân cho Kaspersky Lab vào năm 2012. Công ty này cho hay cáo buộc nhằm vào ông Stoyanov liên quan đến thời gian trước khi ông gia nhập Kapersky Lab.
Các phương tiện truyền thông Nga sau đó tiết lộ, 3 sĩ quan thuộc bộ phận chống tội phạm mạng của FSB cũng bị bắt vào tháng 12/2016.
Hai trong số đó được xác định là Đại tá Sergei Mikhailov, Giám đốc Trung tâm an ninh thông tin của FSB (TsIB), và cấp dưới Dmitry Dokuchayev. Tờ Novaya Gazeta đưa tin Mikhailov bị bắt ngay giữa một cuộc họp chính thức của giới lãnh đạo FSB và bị dẫn giải ra khỏi phòng với một chiếc bao trùm đầu.
Ngày 1/2, tờ The Daily Beast dẫn lời ông Sergei Markov, một cố vấn của Điện Kremlin, xác nhận tình tiết trong vụ bắt giữ ông Mikhailov.
Phản quốc ở Nga dính dáng tới CIA (Mỹ)
Theo ông Mark Galeotti, chuyên gia về Nga tại Viện Quan hệ quốc tế ở Thủ đô Prague (Czech), TsIB là một “đơn vị chống phản gián trên mạng dày dạn kinh nghiệm” vốn đã mở rộng hoạt động một cách nhanh chóng trong những năm gần đây.
AP ngày 1/2 dẫn lời luật sư Nga Ivan Pavlov, luật sự của một trong 4 trường hợp phản quốc nêu trên, khẳng định đã có 4 vụ bắt giữ liên quan đến cáo buộc này. Luật sư từ chối tiết lộ danh tính thân chủ và nói với CNN rằng cáo buộc nhằm vào thân chủ của ông gồm cung cấp sự hỗ trợ cho “một vài cơ quan đặc biệt của Mỹ”.
Tổng thống Nga bắt tay lực lượng FSB.
Vụ bê bối phản quốc còn kịch tính hơn khi Interfax hôm 31/1 dẫn nguồn giấu tên tiết lộ Mikhailov và Dokuchayev bị cáo buộc chuyển thông tin cho Cơ quan Tình báo trung ương Mỹ (CIA). Tuy nhiên, CIA đã từ chối bình luận về thông tin này. Cũng theo hãng tin Nga, cáo buộc cụ thể nhằm vào 2 sĩ quan FSB Mikhailov và Dokuchayev là “phản bội lời thề và hợp tác với CIA”. Bản tin của Interfax không nói rõ 2 người này là điệp viên hai mang hay chỉ cung cấp thông tin thông qua trung gian.
Các tình tiết này càng đổ thêm dầu vào lửa cho tin đồn rằng vụ án của các sĩ quan FSB có liên quan đến nghi án Nga tấn công mạng nước Mỹ và can thiệp vào cuộc bầu cử Tổng thống để giành chiến thắng cho ông Donald Trump.
Phía Mỹ đã thường xuyên đề cập tới việc Nga can thiệp bầu cử Tổng thống. Các cơ quan tình báo Mỹ cho thấy trong nhiều hành động khác nhau mà Nga bị cáo buộc thực hiện, có việc trưng dụng một nhóm tin tặc có tên gọi Fancy Bear để xâm nhập tài khoản thư điện tử của các thành viên thuộc Ủy ban Quốc gia đảng Dân chủ (DNC).
Các cơ quan tình báo Mỹ khi đó không tiết lộ họ đã thu thập thông tin như thế nào, và Nga cũng đã phủ nhận sự dính líu đến cuộc bầu cử Mỹ. Tuy nhiên, tờ The New York Times dẫn lời giới chức Mỹ nhận định nhiều khả năng “nguồn lực con người” đã giúp tình báo nước này đi đến kết luận gây căng thẳng giữa chính quyền của tổng thống vừa mãn nhiệm Barack Obama và Moscow.
Âm mưu đánh tan FSB chưa nguôi khi truyền thông Nga còn đặt giả thuyết, 2 nhân viên FSB vừa bị bắt giữ đã cung cấp nhiều thông tin nhạy cảm cho nhóm tin tặc Shaltai Boltai, và nhóm này đã sử dụng thông tin đó để tống tiền hàng chục chính khách Nga.
Nhà chức trách đã tìm thấy 12 triệu USD khi lục soát nhà của Mikhailov trong quá trình điều tra vụ việc.
Hôm 30/1, một tòa án ở Moscow đã xác nhận vụ bắt giữ Vladimir Anikeyev, một trong những chỉ huy của Shaltai Boltai, về các cáo buộc tấn công mạng.
Trong cuộc phỏng vấn với tờ The Guardian vào mùa hè năm 2014, một đại diện của Shaltai Boltai tuyên bố nhóm này có một khối lượng lớn thông tin nhạy cảm chưa được tiết lộ mà họ có thể lựa chọn để công bố dần trong tương lai hoặc “bán cho người có đủ tiền mua”.
Các thông tin này bao gồm hàng ngàn thư điện tử do những phụ tá thân tín của Tổng thống Putin gửi đi.
