Trượt trên những xe đẩy tự động, một dàn những khung xe Ferrari di chuyển trong một nhà máy mới toanh vừa được hãng xây dựng ở miền bắc nước Ý.
Ở mỗi trạm, những công nhân và kỹ sư trong bộ đồng phục đỏ tươi lắp thêm một vài phụ tùng: Động cơ, bảng tableau, rồi vô lăng, khi họ biến cái khung xe trở thành một chiếc ô tô động cơ hybrid kết hợp cả xăng và điện.
Mục tiêu tiếp theo: Điện hóa hoàn toàn những chiếc Ferrari.
Tham vọng đang rất cao ở nhà máy “điện hóa” trị giá 200 triệu USD mà Ferrari vừa khai trương, đưa vào hoạt động hồi tháng 6 vừa rồi, với diện tích gần gấp đôi đấu trường La Mã Colosseum. Với nhà máy này, các quan chức và các kỹ sư của Ferrari đặt ra tham vọng, biến thương hiệu xe thể thao 77 năm tuổi, với đặc điểm nhận dạng dễ nhận ra nhất là tiếng động cơ đốt trong gầm vang, đưa thương hiệu ấy vào kỷ nguyên ô tô điện.
Trớ trêu là thời điểm Ferrari khởi động những nỗ lực điện hóa để lột xác thương hiệu, cả thị trường xe hơi lại ở một giai đoạn tương đối chênh vênh. Quá trình chuyển đổi từ xe xăng qua xe điện đáng lẽ ra đã phải được diễn ra rất nhanh trong thời điểm giao thông sạch được kích thích. Nhưng trái lại, những khoản đầu tư khổng lồ đang khiến các tập đoàn dè dặt, hoặc không kịp đầu tư. Còn nhu cầu xe điện toàn cầu, ngoại trừ thị trường Trung Quốc, thì đang giảm.
Những hãng xe sang khác thực tế cũng đang gặp khó khăn trong việc điện hóa. Mercedes-Benz và Lamborghini đã điều chỉnh lại tham vọng của họ. Tesla hôm thứ 3 tuần trước thì báo doanh số xe bán ra thị trường trong quý II giảm. Ford hồi tháng 4 thì nói rằng họ sẽ đẩy mạnh sản xuất xe hybrid khi những khoản lỗ liên quan tới xe điện càng lúc càng cao.
Rồi cuộc chiến tranh thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc có thể sẽ đe dọa tới tăng trưởng doanh số xe điện nữa.
Bất chấp những thử thách ấy, Ferrari nhìn ra một cơ hội trong xu hướng điện hóa ngành xe hơi không thể tránh khỏi, từ đó tìm tới một tập khách hàng mới: Những đại gia với xu hướng thiên tả, có tư tưởng bảo vệ môi trường.
Dự kiến, quý IV năm 2025, Ferrari sẽ hé lộ chiếc ô tô điện đầu tiên của họ. Chiếc xe này sẽ được chắp bút bởi chính nhà thiết kế Marc Newson cùng đội ngũ thiết kế tại LoveFrom, đơn vị tư vấn thiết kế do cựu giám đốc thiết kế Apple, Jony Ive thành lập.
Chiếc siêu xe động cơ điện của Ferrari vẫn chưa có tên chính thức, chưa có thông số kỹ thuật nào được hé lộ, từ công suất hệ thống pin cho tới chính bản thân âm thanh của chiếc xe khi nó tăng tốc. Những đường nét thiết kế hay phiên bản chạy thử còn chưa được những paparazzi sống gần Maranello chụp được. Nhưng có một điều chắc chắn, giá xe điện của Ferrari không rẻ. Hiện giờ xe điện có giá đắt nhất là chiếc Taycan Turbo GT của Porsche, giá 286 nghìn USD. Các nhà phân tích cho rằng xe điện của Ferrari sẽ còn đắt hơn thế.
Sự kiện Ferrari công bố xe điện, chính thức tham gia thị trường ô tô điện sẽ là một khoảnh khắc đáng nhớ. Đúng là các nhà quản lý cũng như các nhà lập pháp các nước đang giúp xe điện có chỗ đứng trên thị trường với những quy định và bộ luật ưu đãi, hỗ trợ người dân, nhưng trên thị trường thì vẫn tồn tại những nghi hoặc.
Kể cả là Ferrari, à không, đặc biệt là Ferrari, thuyết phục những khách hàng giàu có và mê xe hơi chuyển từ những khối động cơ gầm rú ở vòng tua cao sang những khối động cơ điện rít chói tai sẽ là điều cực kỳ khó khăn. Còn cả ngành hiện tại thì đang chờ đợi một hãng xe, bất kỳ hãng nào cũng được, chứng minh được rằng, ô tô điện có thể đem về tỉ suất lợi nhuận cao.
Martino de Ambroggi, nhà phân tích thị trường xe hơi tại ngân hàng đầu tư Equita, Milan nói: “Sẽ đáng theo dõi xem liệu Ferrari có thể giữ được mức giá mà người ta đã quen với những chiếc xe họ tạo ra. Thường thì sở hữu một chiếc Ferrari sẽ giống một khoản đầu tư. Phải mất vài năm sau đó, chúng ta mới thấy được khoản đầu tư này có lời hay không.”
CEO của Ferrari, Benedetto Vigna đang làm mọi thứ để giữ thị trường háo hức chờ đợi chiếc xe điện đầu tiên của hãng. Trong cuộc phỏng vấn tháng trước về nhà máy mới, ông cho biết đầu năm 2026, Ferrari sẽ sản xuất thương mại hóa xe điện. Đến năm 2030, dự kiến xe điện và hybrid sẽ chiếm khoảng 80% tổng sản lượng xe Ferrari sản xuất hàng năm, khi chính hãng xe này cũng phải đáp ứng những quy định ngặt nghèo về khí thải tại thị trường châu Âu.
Còn ở thời điểm hiện tại, nhà máy mới trị giá 200 triệu Euro của Ferrari sẽ sản xuất hai mẫu xe. Một là chiếc siêu xe hybrid SF90 Stradale, và hai là chiếc SUV Purosangue với khối động cơ F140 IA 12 xy lanh, dung tích 6.5 lít.
Ông Vigna từng là CEO của hãng chip bán dẫn STMicroelectronics, về giữ chức giám đốc điều hành của Ferrari vào năm 2021. Dưới sự lãnh đạo của ông Vigna, Ferrari thực sự không cần đẩy doanh số xe điện để bù đắp doanh thu. Quá trình kinh doanh của Ferrari trong gần 3 năm qua thực sự mỹ mãn. Giá cổ phiếu tăng chóng mặt, và là một trong những cổ phiếu tăng trưởng mạnh nhất thị trường chứng khoán châu Âu, từ đó tạo ra giá trị vốn hóa khoảng 75 tỷ USD cho Ferrari, cao hơn cả Ford hay General Motors. Lợi nhuận của một trong những nhà sản xuất những chiếc xe đắt nhất hành tinh cũng tăng vọt. Giờ muốn mua xe từ Ferrari, phải vào danh sách chờ khoảng 3 năm.
Rồi thành công trong những mùa giải trước đó ở bộ môn công thức 1, rồi sau này là GT3 và WEC đã giúp Ferrari có được những thỏa thuận hợp tác với những thương hiệu khác. Giờ thậm chí Ferrari còn có cả mảng thời trang riêng, từ đó lột xác Ferrari từ một hãng xe trở thành một thương hiệu xa xỉ phảng phất phong cách thể thao. Một cái áo tshirt chỉ có đúng logo Ferrari được báo giá 200 USD. Mấy chiếc áo khoác hay cardigan có giá gần nghìn USD. Đương nhiên tầm giá này vẫn chưa ở mức giá của những thương hiệu như Loro Piana hay Brunello Cucinelli, nhưng cũng không hề rẻ.
CEO Vigna coi xe điện là một phần trong chiến lược tăng trưởng của công ty, bất chấp tình hình kinh doanh xe điện toàn cầu đang có xu hướng chững lại: “Vẫn có những tập khách hàng tiềm năng, tôi đã định hình họ rất rõ ràng trong đầu, có những người sẽ không bao giờ là một phần của gia đình Ferrari nếu như chúng tôi không có một chiếc ô tô điện.”
Lại nói về những thử thách khi Ferrari tham gia thị trường ô tô điện. Những người hâm mộ đến cuồng tín logo ngựa chồm xuất hiện tại buổi lễ đưa nhà máy mới của hãng vào hoạt động thắc mắc rằng, liệu chiếc xe điện của Ferrari có thiết kế, cảm giác lái và âm thanh như những con quái vật tốc độ mà Ferrari đã tạo ra trong gần 8 thập kỷ qua hay không, hay rồi nó sẽ lại có tiếng rú vô cùng cụt hứng như mọi chiếc xe điện khác?
Nhà phân tích de Ambroggi cho rằng, “khi bạn nghĩ đến Ferrari, ngay lập tức sẽ xuất hiện cảm giác tạo ra từ tốc độ và âm thanh của những khối động cơ đốt trong, và nghĩ ngay tới tiếng động cơ. Tôi vẫn chưa biết Ferrari sẽ giải quyết trở ngại này như thế nào.”
CEO Vigna phải nghe và phải trả lời câu hỏi này liên tục, đặc biệt là những khách hàng trung thành, gọi họ bằng cái tên Ferraristi. Họ thường có xu hướng bắt chước lối suy nghĩ của ngài Enzo quá cố, người từng giải thích cực kỳ đơn giản cách ông tạo ra những chiếc xe hơi và những cỗ xe đua: “Tôi tạo ra động cơ, xong gắn nó vào bánh xe thôi.”
Ý tưởng xe điện mà CEO Vigna đề cập hơi khác biệt một chút: “Động cơ điện chắc chắn không im lặng. Có nhiều cách để đảm bảo cảm xúc khi chạy một chiếc Ferrari điện sẽ giống hệt như lúc bạn chạy một chiếc xe hybrid hay động cơ xăng.”
Tầm vận hành thông qua hệ thống pin cũng lại là một thử thách nữa. Xe Ferrari ở thị trường thứ cấp luôn có giá cao hơn giá chính hãng vì nhu cầu thị trường, nên những lo ngại về tình trạng hệ thống pin xuống cấp, và ảnh hưởng của nó đối với giá trị chiếc xe về lâu dài, sẽ là thứ chính bản thân những chủ xe Ferrari phải chịu. Nhà phân tích Stephen Reitman ở Bernstein cho rằng: “Việc chuyển đổi từ xe xăng qua xe điện tạo ra rất nhiều vấn đề mới liên quan tới việc bảo dưỡng xe.”
SK On, nhà sản xuất pin của Hàn Quốc, đối tác lâu năm của Ferrari sẽ là đơn vị cung cấp pin cho chiếc xe điện. Tại nhà máy mới, Ferrari sẽ sản xuất cả động cơ điện, cầu xe và lắp ráp chiếc xe mới.
Rồi phải tính đến cả câu chuyện giá bán. Tháng trước, Reuters đưa tin rằng xe điện của Ferrari sẽ có giá ít nhất nửa triệu USD. CEO Vigna phủ nhận thông tin này, nói rằng giờ còn quá sớm để nói về mức giá của một chiếc xe còn chưa được hé lộ.
Và ở thời điểm hiện tại, Ferrari vẫn đi theo quy tắc của nhà sáng lập, ngài Enzo, về việc sản xuất xe, chỉ lắp ráp số lượng hạn chế những chiếc xe có giá bán cực kỳ đắt. Năm ngoái, Ferrari có doanh số chưa tới 14 nghìn chiếc xuất xưởng.
Số lượng xe xuất xưởng và bán ra hạn chế có thể là lý do các fan trung thành của Ngựa chồm sẵn sàng “hành hương” về Maranallo, kỳ vọng nhìn thấy những chiếc Ferrari mới, hoặc xe thương mại, hoặc những chiếc xe đua như 296 GT3, 499P hay những chiếc công thức 1 được đẩy ra khỏi nhà máy cũ, xây bằng những khối gạch đỏ, hay ở đường đua chạy thử của hãng.
Thừa hiểu nhu cầu thị trường, CEO Vigna đã mạnh tay tăng giá những phiên bản cơ bản của những mẫu xe do Ferrari sản xuất lên 25%. Reitman cho rằng: “Ferrari luôn luôn bán xe ít hơn nhu cầu thị trường, vậy nên danh sách chờ tính theo năm.” Với tỷ suất lợi nhuận gần 30% cho mỗi chiếc xe bán ra thị trường, mô hình kinh doanh của Ferrari giống Rolex hay Hermes, chứ không giống Ford hay Toyota.
Và với chiếc xe mới, ông Vigna cũng đã có chiến lược marketing sẵn trong đầu. Những khách hàng tiềm năng có khi chẳng mua xe vì nó tiện hay vì nó bảo vệ môi trường đâu, mà chỉ đơn giản vì nó là một chiếc Ferrari: “Phần cảm xúc trong não bộ sẽ là nơi khiến họ đưa ra quyết định mua xe, chứ không phải phần lý trí.”
