Cao thủ võ lâm nào xuất thân từ quân đội, trên cơ cả Lý Tiểu Long? Đó là Địch Uy. Mặc dù được nhận xét trên cơ những ngôi sao võ thuật đình đám của điện ảnh Hoa ngữ như Thành Long, Lý Tiểu Long, Chân Tử Đan, Hồng Kim Bảo... nhưng Địch Uy chỉ nhận được vai phụ.
Thập niên những năm 70-80 thế kỷ trước, thời kỳ hoàng kim của điện ảnh võ thuật Hong Kong, cũng là lúc xuất hiện nhiều ngôi sao võ thuật có khả năng thực chiến nhất.
Đáng tiếc, những ngôi sao này có lẽ do chưa gặp thời nên ít được công chúng biết đến bởi trên phim họ thường được nhận những vai phụ, vai diễn phản diện hoặc đóng thế, bị đánh “chết đi sống lại” trên màn ảnh không biết bao lần.
Một trong số đó chính là ngôi sao võ thuật Địch Uy, một cao thủ võ lâm mà tên tuổi của ông đã bị lãng quên nhiều năm qua.
Địch Uy
Cao thủ thực chiến trên cơ cả Lý Tiểu Long
Địch Uy là nghệ danh của võ sư kiêm diễn viên xứ Đài – Dư Cát Long. Ông sinh vào năm 1953 tại Đài Loan. Từ nhỏ Địch Uy đã tiếp xúc với võ thuật, ông học qua Thái Cực quyền và Karate, tỏ ra là một cao thủ cừ khôi. Sau khi tốt nghiệp phổ thông, Địch Uy đăng ký tham gia quân đội Đài Loan và đạt tới cấp bậc Đại Úy. Ông giữ vai trò tổng sĩ quan huấn luyện Karate và Taekwondo cho các lực lượng vũ trang Đài Loan.
Địch Uy (phải) trở thành võ sư.
Tài năng của Địch Uy được chứng minh bằng một loạt các giải thưởng được ghi nhận từ các giải đấu. Ông từng vô địch giải đấu võ thuật Bờ Tây nước Mỹ lần thứ 3. Địch Uy ngoài khả năng thực chiến trong võ thuật, ông còn là cao thủ đao thuật, kiếm thuật và côn thuật.
Các chuyên gia võ thuật châu Á và thế giới đều đánh giá rằng xét về võ thuật và khả năng thực chiến, Định Uy đều trên cơ các ngôi sao võ thuật nổi tiếng như Thành Long, Lý Tiểu Long, Chân Tử Đan, Hồng Kim Bảo…
Ngôi sao không gặp thời
Địch Uy trên màn ảnh.
Ít ai ngờ rằng những năm tháng trong quân đội Địch Uy đã bắt đầu đến với điện ảnh. Khi ông còn trong quân đội, một số nhà sản xuất (các bộ phim kinh phí thấp) đã nhìn ra tiềm năng điện ảnh của người đàn ông điển trai giỏi võ.
Vai diễn đầu tiên của Địch Uy là năm 1974 với diễn viên nổi tiếng Địch Long.
Địch Uy (phải) với Địch Long.
Sau khi xuất ngũ, Địch Uy trở về Đài Loan mở võ đài. Cũng trong thời gian này, Địch Uy có gặp gỡ và quen biết với đạo diễn Trương Triệt (Chang Cheh).
Nhận thấy tài năng của Địch Uy, Trương Triệt đã khuyên ông đi theo nghiệp diễn xuất và sau đó giới thiệu cho nhà sản xuất nổi tiếng Thiệu Dật Phu, ông chủ của hãng phim Thiệu Thị.
Năm 1977, Địch Uy bắt đầu chuyển tới Hong Kong để theo đuổi sự nghiệp điện ảnh. Tại đây ông tham gia khá nhiều bộ phim như The Five Venoms, Kid With a Tattoo và Kid with Golden Arm. Kể từ lúc này, Địch Uy có nghệ danh Đồ Long
Tuy vậy, nghệ danh này cũng khiến tình bạn giữa ông với ngôi sao võ thuật tên tuổi Địch Long sứt mẻ vì nhiều người hiểu nhầm ông với Địch Long là hai anh em.
Cho dù Địch Uy được làm việc với những đạo diễn tên tuổi Tôn Trọng, Sở Nguyên, Quế Trị Hồng, Hà Mộng Hoa… nhưng chưa một lần ông được giao đóng vai chính mà thường gắn liền với các vai phụ, sát nhân, vai phản diện…
Có lẽ điều này phần nào khiến Địch Uy bất bình, vì vậy đầu những năm 80 ông bất ngờ rời hãng Thiệu Thị và theo phái Hồng gia ban của ngôi sao võ thuật kiêm đạo diễn Hồng Kim Bảo.
Đúng lúc này, họ Hồng cùng doanh nhân Phan Địch Sinh, chồng cũ của đả nữ Dương Tử Quỳnh, hợp tác thành lập Hãng phim Đức Bảo. Nhờ vậy Địch Uy ngoài vai trò diễn viên, ông còn được giao phụ trách đào tạo võ thuật cho các nghệ sĩ trẻ, trong đó Dương Tử Quỳnh.
Trong một bài phỏng vấn mới đây, Địch Uy thừa nhận Dương Quỳnh chính là đồ đệ của ông: “Trước khi Tử Quỳnh tham gia diễn xuất tôi đã luyện tập võ thuật cho cô ấy”. Địch Uy tâm sự, ông cảm thấy vui mừng khi đồ đệ của mình đã trở thành một ngôi sao quốc tế nhưng ông không vì vậy muốn làm phiền ngôi sao Ngọa hổ tàng long.
Sánh vai Hồng Kim Bảo trong Kế hoạch A.
Đáng tiếc, khi ở dưới trướng của họ Hồng, số phận Địch Uy dường như lặp lại thời kỳ ông hợp tác cho hãng Thiệu Thị, chuyên trị các vai phản diện, sát thủ… và thường đối đầu với Hồng Kim Bảo và Nguyên Bưu trong các bộ phim với tư cách là kẻ thù của cả hai.
Những vai diễn để đời
Sự nghiệp diễn xuất của Địch Uy nổi bật nhất là vai diễn La Tam Pháo trong bộ phim hành động hài của Thành Long mang tên Kế hoạch A. Trong bộ phim này, một mình nhân vật La Tam Pháo của Địch Uy đấu lại 4 cao thủ võ lâm do Hồng Kim Bảo, Thành Long, Nguyên Bưu và Hỏa Tinh, khiến cả 4 nhân vật này hoảng sợ thất kinh.
Năm 1985, Địch Uy cùng Chân Tử Đan xuất hiện trong bộ phim hành động Tình phùng địch thủ của đạo diễn Viên Hòa Bình, hai ngôi sao đã có màn quyết đấu trên võ đài và có cảnh Địch Uy hất bay Chân Tử Đan khỏi võ đài.
Ngoài ra trong bộ phim Quyết chiến giang hồ (1989) của Lý Liên Kiệt, vai diễn Vương Uy của Địch Uy cũng khiến người xem chú ý bởi sự tham lam nhỏ mọn nhưng vô cùng giỏi võ nghệ, nrồi sự nổi loạn của hắn cuối cùng cũng khiến Vương Uy ngoan ngoãn trở về với sư huynh Lý Quốc Lập (Lý Liên Kiệt).
Lui về hậu trường
Bên cạnh diễn xuất, Địch Uy về sau chuyển sang khâu hậu trường với vai trò đạo diễn, thiết kế võ thuật, biên kịch và sản xuất phim. Thế nhưng ở những vai trò này vẫn không giúp Địch Uy trở nên nổi tiếng.
Cuối thập niên những năm 90 khi điện ảnh Hong Kong bắt đầu tàn lụi, Địch Uy cũng như nhiều ngôi sao võ thuật khác trong làng giải trí giã từ sự nghiệp diễn xuất. Nam diễn viên sinh năm 1953 trở lại Đài Loan và tiếp tục làm công tác hậu trường.
Năm 2013 ông nhận lời người bạn thân là đạo diễn Hùng Hân Hân, tham gia bộ phim Năm tháng huy hoàng, hợp tác chung cùng các ngôi sao Tăng Chí Vỹ, Lã Lương Vỹ, Huỳnh Nhật Hoa, Lương Vịnh Kỳ…
Địch Uy khá kín tiếng về cuộc sống đời tư, đặc biệt chuyện gia đình vì vậy hiếm có thông tin về vợ con của nam diễn viên. Năm 2009 Địch Uy bị bắt tạm giam một thời gian ngắn vì liên quan đến tranh chấp tài chính ở Thâm Quyến.
VietBF@ sưu tập
