Theo như các GOP hàng đầu chế giễu bản cáo trạng “có thể có” dành cho cựu Tổng thống Donald Trump liên quan đến việc trả tiền cho ngôi sao khiêu dâm Stormy Daniels để “bịt miệng” (hush-money payment) là “mang động cơ chính trị”, khiến ông Donald Trump có những bình luận về khả năng bị bắt đã châm ngòi cho cuộc chiến chính trị mới mang tính đảng phái…
Từ màn tung hoả mù
Đảng Cộng hòa (GOP) gọi đó là động cơ chính trị cho bất kỳ cáo buộc nào, trong khi đảng Dân chủ gọi những bình luận của Trump là nguy hiểm. Các GOP hàng đầu chế giễu bản cáo trạng “có thể có” dành cho Trump liên quan đến việc trả tiền cho ngôi sao khiêu dâm Stormy Daniels để “bịt miệng” (hush-money payment) là “mang động cơ chính trị”, trong khi đảng Dân chủ cảnh báo những lời hô hào trên mạng xã hội của cựu tổng thống là vô trách nhiệm và có nguy cơ dẫn đến bạo lực mới, có thể khả năng dẫn đến việc lặp lại bi kịch bạo động Điện Capitol ngày 6 Tháng Một.
Một cuộc biểu tình chống Trump tại Manhattan, New York City ngày 10 Tháng Một 2023 (ảnh: Michael M. Santiago/Getty Images)
Một số ứng cử viên tổng thống tiềm năng của GOP cho biết bất kỳ việc truy tố nào đối với ông Trump đều có thể thu hút các cử tri bảo thủ đứng về phía ông ta và tăng cao cơ hội thắng cử năm 2024 của ông. Dù những cáo buộc mà các công tố viên đang cân nhắc đưa ra vẫn chưa được biết chính xác, nhưng văn phòng công tố Manhattan đang xem xét buộc Trump “trọng tội” từ một tội danh cấp tiểu bang vì làm sai lệch hồ sơ.
Đại bồi thẩm đoàn cũng đã nghe tường trình từ các nhân chứng liên quan khoản thanh toán tiền bịt miệng cho Stormy Daniels và hậu quả của nó kể từ cuối Tháng Một. Ông Trump, trong bài đăng trên mạng xã hội ngày 18 Tháng Ba, nói rằng ông có thể bị bắt vào thứ Ba 21 Tháng Ba. Ông gọi các cáo buộc liên quan đến những khoản tiền bịt miệng là “cũ rích và hoàn toàn đã bị vạch trần” (old & fully debunked) và gọi việc truy tố là một nỗ lực nhằm phá hoại chiến dịch tranh cử tổng thống của ông.
Trump cũng tố cáo những kẻ thù chính trị “xấu xa và nham hiểm” đang “giết chết quốc gia của chúng ta trong khi chúng ta ngồi nhìn. Chúng ta phải cứu nước Mỹ! Phản đối, phản đối, phản đối!!!”.
Hiện chưa có dấu hiệu nào cho thấy Trump chắc chắn bị buộc tội. Các công tố viên Manhattan và luật sư của ông Trump cũng chưa thống nhất được ngày thân chủ họ có thể nhận cáo trạng. Vào thứ Bảy, chiến dịch tranh cử của Trump đã gửi một loạt email gây quỹ, dùng chính vụ việc ồn ào này làm “công cụ” gây quỹ. “Đừng nhầm lẫn: Đây không phải về tôi. Đó là về BẠN. Chế độ muốn đe dọa BẠN để bạn không bỏ phiếu cho một người không thuộc giai cấp thống trị theo chủ nghĩa toàn cầu”.
Palm Beach, Florida ngày 19 Tháng Ba 2023: Những người ủng hộ Trump sẵn sàng xuống đường để “giành lại quốc gia” (ảnh: Joe Raedle/Getty Images)
Ngày 18 Tháng Ba, Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy (Cộng hoà-California), người duy trì mối quan hệ thân thiết với Trump, tweet: “Các cáo buộc có thể chống lại ông Trump thể hiện sự lạm dụng quyền lực thái quá của một công tố quận hạt cấp tiến”. Sau đó, trong cuộc họp báo vào Chủ nhật tại Orlando, Florida, Kevin McCarthy nói nhẹ hơn: “Tôi không nghĩ mọi người nên phản đối nếu ông Trump bị truy tố và tôi cũng không nghĩ ông ấy sẽ làm như thế. Tôi chưa nói chuyện với ông. Bất kể điều gì xảy ra, chúng ta nên giữ bình tĩnh”.
Dân biểu Steve Scalise (Cộng hoà-Lousiana), lãnh đạo phe đa số tại Hạ viện gọi những cáo buộc có thể xảy ra là “một cuộc trả thù chính trị”. Dân biểu GOP Elise Stefanik (New York), gọi đây là “nỗ lực bịt miệng và ngăn chặn ý chí của những cử tri ủng hộ Tổng thống Trump”.
Các đảng viên Dân chủ đáp trả. Họ chỉ trích Trump đang lặp lại ngôn ngữ mà ông ấy từng sử dụng trước khi đám người cực đoan xông vào Điện Capitol. “Ông McCarthy một lần nữa đóng vai luật sư bào chữa hình sự để bảo vệ Trump khỏi trách nhiệm giải trình” – Dân biểu Adam Schiff (Dân chủ-California), người đóng vai trò trung tâm trong cuộc luận tội Trump đầu tiên. Dân biểu Jimmy Gomez (Dân chủ-California) chỉ trích “Chủ tịch Hạ viện đứng yên bình thản nhìn Trump kích động bạo lực chính trị”. Cựu Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi (Dân chủ-California) phê phán lời “hiệu triệu” của ông Trump là liều lĩnh…
Những người ủng hộ Trump tập trung trước Trump Tower (New York City) vào dịp St. Patrick’s Day Parade ngày 17 Tháng Ba 2023 (ảnh: John Lamparski/Getty Images)
Thượng nghị sĩ Mark Kelly (Dân chủ-Arizona) nói rằng việc truy tố một cựu tổng thống là điều chưa từng có. “Tôi hy vọng nếu họ đưa ra cáo buộc, họ sẽ có đủ lý lẽ thuyết phục. Chắc chắn có những rủi ro tiềm ẩn; nhưng, một lần nữa, không ai ở đất nước chúng ta được phép đứng trên luật pháp”.
Cựu Phó Tổng thống Mike Pence, từng phê phán những hành vi quá đáng của Trump trước ngày 6 Tháng Một, đã chỉ trích các cáo buộc có thể xảy ra với Trump. “Đây giống như một vụ truy tố mang tính chính trị. Về phần mình, tôi cảm thấy đó không phải là điều mà người dân Mỹ mong muốn” – Mike Pence nói trên ABC News ngày Chủ nhật. Được hỏi về những cuộc biểu tình có thể xảy ra, ông nói: “Tôi tin mọi người hiểu rằng nếu họ lên tiếng về vấn đề này nếu nó xảy ra vào thứ Ba, họ cần phải tiến hành một cách hòa bình và hợp pháp”.
Thống đốc Cộng hòa Chris Sununu của tiểu bang New Hampshire, người đang cân nhắc tranh cử tổng thống, cho biết vụ bắt giữ Trump nếu xảy ra có thể tạo thêm nhiều sự thiện cảm dành cho ông Trump từ những người ủng hộ trung thành của Trump. “Nó sẽ thực sự thay đổi đáng kể tình thế trước khi chúng ta bước vào cuộc bầu cử năm 2024” – ông nói trên CNN vào Chủ nhật.
Thống đốc Florida Ron DeSantis, đối thủ đáng gờm nhất của Trump trong trận đấu GOP có thể xảy ra giữa hai người trong cuộc tranh cử 2024, đã không lao ngay vào cuộc tranh cãi. Dễ hiểu, ông Trump đã liên tục gia tăng các cuộc tấn công trong những tuần gần đây vào Ron DeSantis. Phần mình, lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng viện, Thượng nghị sĩ Mitch McConnell (Cộng hoà-Kentucky), người đã giữ khoảng cách với ông Trump sau cuộc bạo động 6 Tháng Một, không trả lời khi được hỏi.
