"A Storm Foretold" (Cơn bão được báo trước) là một phim tài liệu về
Roger Stone, người từng đồng hành cùng Donald Trump trong hơn 30 năm qua và là một trong những nhân vật chủ lực đằng sau phong trào
"Stop the Steal" và
cuộc bạo loạn ngày 6 tháng Giêng, 2021.
Hai người làm phim gốc Đan Mạch, đạo diễn Christoffer Guldbrandsen và cameraman Frederik Marbell đã theo gót
Roger Stone từ hơn hai năm qua để ghi lại các sinh hoạt của ông ta, kể cả tại khách sạn Willard ở Washington, D.C., một ngày trước cuộc bạo loạn nổ ra.
Roger Stone và những kẻ MAGA quá khích (Tasos Katopodis/Getty Images)
Chính vì vậy mà ông Guldbrandsen đã được Hạ Viện mời ra điều trần trước Ủy Ban Đặc Nhiệm Điều Tra vụ 6/1 vào tuần tới. Guldbrandsen cho biết khoảng 10 phút phim trong 170 giờ quay của anh và Marbell sẽ được trình chiếu cho Uy Ban xem trong cuộc điều trần. Lần đầu tiên công chúng sẽ nhìn thấy những hình ảnh nóng hổi này.
Roger Stone, một trong những nhân vật được xem là "bẩn thỉu nhất" trong chính trường ở Mỹ (Ảnh: Chip Somodevilla/Getty Images)
Vài ngày trước khi Guldbrandsen phải ra trước Quốc Hội (cuộc điều trần này bị tạm hoãn vì cơn bão Ian), phóng viên Søren Lippert của đài TV2 ở Đan Mạch đã phỏng vấn người đạo diễn này. Bài phỏng vấn vừa được chuyển sang tiếng Anh và đăng trên trang
Proof của phóng viên báo chí Seth Abramson. Sau đây là một số chi tiết đáng chú ý, theo lời kể của đạo diễn Guldbrandsen.
Søren Lippert:
Roger Stone là nhân vật như thế nào?
Christoffer Guldbrandsen: Nhiều người gọi y là
"Trump’s albino assassin"(
Kim mao thích khách của Trump), vì y luôn nhuộm tóc màu bạch kim. [
Albino là chữ gọi người da đen lai trắng, da màu lờ lợ, thuở xa xưa họ thường là con của những người đàn bà nô lệ bị chủ da trắng hãm hiếp] Y là một chuyên gia trong lãnh vực gọi là
"political sabotage" (phá hoại chính trị) và
"character assassination" (mạ lỵ thanh danh). Y bắt đầu tham gia sinh hoạt chính trị từ thập niên 1970 và rất ngưỡng mộ Richard Nixon, thậm chí còn xăm hình ông ta thật lớn ở trên lưng.
SL:
Ông ấy có bị điên không?
CG: Y là một con người
"lập dị" (eccentric) nhưng rất tỉnh táo và rất rành về chính trường Mỹ. Y từng làm việc cho Richard Nixon, Ronald Reagan và George H. W. Bush.
SL:
Tại sao anh muốn làm phim về ông ta?
CG:
Roger Stone là cố vấn đầu tiên của Trump đề nghị ông ta nên ra tranh cử Tổng thống. Ý tưởng này đã được Stone đề xuất với Trump từ hơn 30 năm về trước. Ông ta tin vào điều này hơn bất cứ ai, thậm chí còn quyết liệt hơn cả Trump. Có thể nói cái
"dự án chính trị" (political project) mà Trump theo đuổi bấy lâu nay cũng là của
Roger Stone từ slogan
"America First" cho đến phong trào
"MAGA" (Make America Great Again).
SL:
Mối liên hệ giữa hai nhân vật này ra sao?
CG: Theo tôi, việc mà đảng Cộng Hòa tìm mọi cách để phá đổ cơ chế dân chủ của nước Mỹ là
"sản phẩm của Roger Stone". Y là người chế ra khẩu hiệu
"Stop the Steal" (Chặn cuộc cướp) vào năm 2016, lúc Donald Trump còn đang tranh cử trong nội bộ đảng Cộng Hòa để mong được đề cử. Stone muốn sử dụng nó như cái khiên để che chắn cho Trump đỡ bị quê một khi thua ở cuộc bầu cử sơ bộ. Thậm chí, sau khi thắng (một cách bất ngờ) Trump còn nói,
"Tôi biết là tôi từng tuyên bố rằng cuộc bầu cử sơ bộ 2016 của đảng Cộng Hòa sẽ bị gian lận, nhưng giờ đây tôi đã thắng, thành thử những ngôn từ đó không còn ý nghĩa gì nữa đối với tôi".(
I know I used to say that the 2016 GOP primary elections would be rigged, but now that I’ve won, that language isn’t interesting to me anymore)
Tiếp theo đó là cuộc bầu cử toàn quốc.
Roger Stone phải điều chỉnh âm mưu của mình vì ông ta tiên đoán Trump sẽ thua bà Hillary. Nào ngờ Trump lại thắng. Để rồi đến kỳ Trump tái tranh cử năm 2020 Stone lại phải điều chỉnh lại kế hoạch
"Stop the Steal" một lần nữa. Và lần này thì Trump bị thua thật. Vì thế cho nên chúng ta phải hiểu rằng những gì nước Mỹ đang chứng kiến là do
Roger Stone bày binh bố trận từ năm 2016, chứ không phải là điều gì mới mẻ cả.
SL:
Nghĩa là nếu Biden thắng thì họ sẽ tri hô lên rằng Trump thua vì bầu cử bị gian lận?
CG: Đúng như vậy. Đó là lối thoát cho Trump. Họ đã chuẩn bị tất cả mọi thứ: từ việc huy động các nhóm phò Trump cho đến việc sắp xếp quy trình hành động (the process) như phải kiện tụng ra sao, gây áp lực lên các chính trị gia Cộng Hòa bằng cách nào, v...v... Theo tôi, thì
Roger Stone biết rõ
"các cáo buộc gian lận bầu cử (election fraud" của phong trào 'Stop the Steal' chỉ là 'trò đại bịp' (the Big Lie)".
(Phóng viên Lippert cho chiếu một đoạn phim quay Roger Stone trong khách sạn Willard ngày 6/1 và yêu cầu Guldbransen giải thích về chuyện gì đang xảy ra}
CG:
Roger Stone đang tìm cách rời khỏi Washington, D.C. Đáng lẽ theo kế hoạch thì ông ta sẽ dẫn đám đông từ Ellipse, nơi mà Trump sẽ diễn thuyết, đến Điện Capitol. Nhưng, buổi sáng hôm ấy ông ta nhận được một cú gọi trước khi đi ra Ellipse. Sau đó, thay vì rời khách sạn thì ông ta nói với đám cận vệ ông ta phải ở lại vì không tìm được những người cần đi cùng. Xong ông ta vào phòng, đóng cửa lại. Ít lâu sau tôi thấy trên phone của mình hình ảnh về cuộc bạo loạn xảy ra. Tôi bèn bảo Fredrick Marbell đứng canh bên ngoài phòng của Stone, còn mình thì chạy đến Điện Capitol để xem xét tình hình.
SL:
Thế thì Roger Stone tìm cách trốn khỏi DC vì hắn sợ chuyện gì?
CG: Y sợ
"bị bắt" (arrested).
(Trong một đoạn phim khác, Roger Stone nói,
"Cuộc bạo loạn này không tốt chút nào cho phong trào (movement) của chúng ta. Nó sẽ không giúp ích được gì mà còn có hại nữa".
SL: Cái
phong trào (movement) mà ông ta đang nhắc tới là phong trào gì vậy?
CG: Nó giống như một
"con quái thú" (a strange beast). Tôi gọi nó là
"Trump movement", nhiều người còn gọi nó là
"MAGA movement". Trên thực tế nó là tình trạng cánh cực hữu quá khích đang khống chế đảng Cộng Hòa với danh nghĩa tái lập cái họ gọi là
"sự minh bạch trong cuộc bầu cử" (election integrity).
SL:
Thế thì cái gọi là phong trào đó là do quần chúng cực hữu tự phát hay được chỉ đạo bởi Trump hoặc ai khác?
CG: Đó chính là câu hỏi mà bộ phim của chúng tôi tìm cách để trả lời:
"Liệu Trump có phải là người khởi phát phong trào này, hay ông ta chỉ chạy lên phía trước một cuộc diễu hành đã có sẵn? (
Is Trump just a person who ran up front and stood in front of a parade that was already marching, or did he orchestrate its development?)
Theo những gì tôi thấy thì rõ ràng đó là một phong trào độc lập, song hành cùng với sự xuất hiện của Trump và sẽ tiếp diễn sau khi ông ta biến khỏi chính trường.
Nó không bắt đầu và chấm dứt với Donald Trump mà sẽ còn tiếp tục. (This doesn’t start or end with Donald Trump, this will continue).
Thậm chí, ngay buổi sáng 6/1 trong khách sạn Willard,
Roger Stone đã
vứt con cờ Trump qua một bên (had written off Trump) và chuẩn bị đưa một ứng cử viên khác ra sân khấu.
SL:
Người đó là ai?
CG: Chính trường ở Mỹ luôn thay đổi một cách chóng mặt. Nhưng ngày hôm đó, người mà
Roger Stone nói ông muốn đưa lên là tướng về hưu
Michael Flynn. Stone nói với chúng tôi rằng trước ngày 6/1 ông ta đã gởi Michael Flynn một lá thư, nội dung gồm những điều Flynn nên làm để chuẩn bị ra tranh cử năm 2024. Stone không hề tin rằng cuộc đảo chánh này sẽ thành công, và cũng không tin rằng Trump đủ năng lực để làm Tổng thống thêm bốn năm nữa. Điều quan trọng đối với
Roger Stone là làm cách nào cho chính quyền Biden bị yếu đi bằng mọi cách.
Stone có khả năng diễn đạt ý tưởng một cách ngắn gọn dễ hiểu. Y nói, "
Người khởi xướng cuộc cách mạng không hẳn phải là người sẽ kết thúc nó". (He who starts the revolution is not necessarily he who will finish it).
Lược dịch từ
sethabramson.substac k.
