Không chỉ đối phó với đại dịch COVID-19. Mỹ c̣n đang đối phó với một "đại dịch" khác trên máy bay. Đó chính là số lượng ngày càng tăng những hành khách quấy rối.
Ủy ban hàng không liên bang (FAA) cùng các bên làm luật đang muốn đặt ra những biện pháp cứng rắn hơn cũng như thay đổi một số chính sách nhằm giảm t́nh trạng này, đảm bảo an toàn chuyến bay cũng như hoạt động của các hăng hàng không và sự thoải mái của hành khách.
Bất chấp những luật lệ nghiêm ngặt của ngành hàng không th́ FAA đang chứng kiến số lượng các báo cáo và cuộc điều tra về hành khách có hành vi quấy rối trên máy bay tăng gấp đôi so với con số cao nhất vào năm 2004.
Cụ thể tính từ ngày 1 tháng 1 năm 2021 đến cuối tháng 7 vừa qua, đă có 3615 trường hợp hành khách có hành vi quấy rối được FAA tiếp nhận, trong đó 2666 trường hợp (74%) liên quan đến việc đeo khẩu trang khi đi máy bay. Nhiều vụ việc đă được ghi lại và chia sẻ trên mạng xă hội.
Tuy nhiên, cơ quan hàng không Mỹ rất thận trọng trong việc chọn lọc và điều tra, từ đó đưa ra mức phạt sau cùng. Chỉ 17% trong số các trường hợp được báo cáo được FAA ra quyết định điều tra và chỉ 1/6 trong số đó người vi phạm bị phạt tiền. Tuy nhiên, số lượng các cuộc điều tra đă đạt 628 vụ, hơn gấp đôi so với 310 vụ - kỷ lục năm 2004.
FAA hiện đang dùng các trang mạng xă hội để nhắc nhở khách đi máy bay về cách hành xử. Nhà quản lư Steve Dickson đă quay một đoạn video về thông điệp này và đăng tải hồi giữa tháng 7, nhấn mạnh về chính sách không khoan nhượng của các hăng hàng không cũng như điều ǵ có thể xảy ra nếu hành khác hành xử thiếu văn hóa trên máy bay.
Ngưng phục vụ rượu trên máy bay hay bán rượu mang đi
Khi số vụ việc vẫn không ngừng tăng th́ các chuyên gia hàng không lẫn các hăng hàng không vẫn đang t́m giải pháp để giảm căng thẳng và đảm bảo mỗi chuyến bay đều được thực hiện mà không gặp trở ngại nào. Một số chuyên gia gợi ư rằng nên cấm đồ uống có cồn trên máy bay. Theo các bác cáo về sự cố hành khách th́ ngoài nguyên nhân chủ yếu là bị nhắc nhở đeo khẩu trang rồi bất tuân th́ nguyên nhân phổ biến tiếp theo là hành khách say xỉn.
Đây được xem là ư tưởng tốt nhất đối với tương lai. Thực tế nhiều hăng hàng không Mỹ lẫn trên thế giới vẫn đang phục vụ đồ uống có cồn trên chuyến bay. Không chỉ khiến người uống mất kiểm soát hành vi, các nhà nghiên cứu cho rằng việc phụ vụ rượu bia trên độ cao bay có thể tạo ra những tác động tiêu cực chẳng hạn như làm trầm trọng thêm các dấu hiệu say rượu, bao gồm đau đầu và mất nước.
Hiện tại một số hăng hàng không lớn tại Mỹ bao gồm American Airlines và Southwest Airlines đă ngưng phục vụ rượu trên máy bay cho đến khi lệnh bắt buộc phải đeo khẩu trang hết hiệu lực. Southwest th́ mới đưa ra quyết định này hồi tháng 6 sau khi một nữ hành khách say xỉn đấm găy răng một tiếp viên hàng không sau khi bị nhắc nhở đeo khẩu trang đúng cách.
Gần đây nhất là sự cố trên chuyến bay của Frontier Airlines khi một nam hành khách 22 tuổi tên Maxwell Berry sau khi uống 2 ly rượu (AP nói anh này mua rượu bán trên máy bay của Frontier Airlines) đă sàm sỡ 2 nữ tiếp viên và đấm một nam tiếp viên khiến hắn ta bị khống chế và trói chặt vào ghế bằng băng keo.
Ư tưởng ngưng phục vụ đồ uống có cồn trên máy bay cũng được các tiếp viên hưởng ứng. Theo một cuộc khảo sát của AFA - Hiệp hội tiếp viên hàng không Mỹ với hơn 5000 phản hồi từ các tiếp viên phục vụ cho 30 hăng hàng không th́ có đến 84% tiếp viên cho biết họ từng phải đối mặt với hành khách có hành vi quấy rối trên máy bay trong năm ngoái và 17% từng bị tấn công thể chất và tinh thần. Để pḥng thân, các tiếp viên hàng không Mỹ c̣n được cho học các khóa tự vệ.
Tuy nhiên, các tiếp viên cũng lo ngại hành khách nếu không được phục vụ rượu trên máy bay th́ họ có thể t́m cách đem rượu lên. Mới đây, FAA đă ra văn bản kêu gọi các sân bay ngưng bán "bia rượu mang đi". Hiện tại luật pháp Liên bang cấm hành khách uống đồ uống có cồn mà không phải do hăng hàng không phục vụ trên máy bay. Tuy nhiên, tại một số sân bay Mỹ th́ các cửa hàng nhượng quyền thường bán bia rượu dạng quầy bar uống tại chỗ hay đóng chai mang theo, hành khách có thể uống bia rượu trong khi đợi chuyến bay và khi quá chén, họ có thể lên máy bay với t́nh trạng say mềm.
Nhà quản lư cùa FAA - Steve Dickson nói rằng: "Các sân bay có thể giúp nâng cao nhận thức cho hành khách về việc cấm họ mang đồ uống có cồn đă mở lên máy bay thông qua biển báo, màn h́nh thông báo dịch vụ công cộng và hướng dẫn dành cho các cửa hàng nhượng quyền."
Tăng cường điều tra và xử phạt
Bên cạnh việc đề nghị ngưng bán rượu mang đi tại các sân bay, FAA c̣n muốn tăng cường điều tra và xử phạt hành khách có hành vi quấy rối trên máy bay. FAA đang gợi ư các sở cảnh sát địa phương trên toàn nước Mỹ cần phải kiện những hành khách này nhiều hơn.
Dickson nói cảnh sát được yêu cầu phải có mặt ngay sau khi chuyến bay có hành khách quấy rối hạ cánh. "Nhiều hành khách trong số này (quấy rối) đă được cảnh sát địa phương phỏng vấn sau đó được thả mà không bị buộc tội h́nh sự dưới bất kỳ h́nh thức nào. Khi điều này xảy ra, chúng ta đă bỏ lỡ cơ hội quan trọng để buộc những hành khách ngỗ ngược phải chịu trách nhiệm về hành vi nguy hiểm và không thể chấp nhận của họ."
Hiện tại FAA vẫn đang thực thi chính sách không khoan nhượng đối với những hành vi làm gián đoạn chuyến bay, mức tiền phạt có thể lên đến 52.500 đô và bị phạt tù lên đến 20 năm.
