Nhiều cuộc thăm ḍ cho thấy hầu hết người Mỹ đều không tán thành việc tổng thống Trump xử lư đại dịch Covid-19 nhưng xếp hạng ủng hộ tổng thể với ông vẫn không đổi, mặc dù là tổng thống gây tranh căi và chia rẽ nhất trong lịch sử Mỹ hiện đại, ông Trump vẫn nhận được tỷ lệ ủng hộ ổn định.
Dưới đây là những thành tựu và thất bại lớn nhất của Tổng thống Donald Trump trong 4 năm nhiệm kỳ. Những sự kiện này được đo lường bằng tác động tổng thể của chúng, phản ứng chung từ Quốc hội, công chúng Mỹ và thế giới.
Thành tựu
Định h́nh lại cơ quan tư pháp liên bang
Ṭa án Tối cao Mỹ. Ảnh: Reuters
Tác động lâu dài nhát của Trump đối với nước Mỹ chính là định h́nh lại cơ quan tư pháp liên bang. Cho đến nay Trump đă thăng chức cho 3 thẩm phán Liên bang, 220 thẩm phán cho hệ thống ṭa án cấp liên bang, tất cả đều là sự bổ nhiệm trọn đời.
Ṭa án có tiếng nói cuối cùng trong chính trường Mỹ, đặt ra tiền lệ có thể định h́nh đất nước trong nhiều năm tới. Mặc dù Trump không tái đắc cử năm 2020 nhưng nhiệm kỳ của ông sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến định hướng của Mỹ v́ số thẩm phán liên bang bảo thủ mà ông đă cài cắm.
Lực lượng Không gian
Tổng thống Trump đă đạt được nhiều thành tựu trong nhiệm kỳ 4 năm của ḿnh. Ảnh: AP
Khi kư dự luật chi tiêu quốc pḥng trị giá 738 tỷ USD chỉ vài ngày trước giáng sinh, Trump chính thức thành lập nhánh thứ 6 của Lực lượng Vũ trang Hoa Kỳ - Lực lượng Không gian. Đây là lực lượng quân sự mới đầu tiên kể từ khi Không lực Mỹ được thành lập năm 1947.
Lực lượng Không gian không bảo vệ hành tinh khỏi các mối đe dọa ngoài trái đất mà làm nhiệm vụ bảo vệ các tài sản trên không gian của Mỹ.
Cải cách thuế
3 năm trong nhiệm kỳ tổng thống của ḿnh, thành tựu lập pháp đặc trưng của Trump vẫn là dự luật thuế làm thay đổi sâu rộng đối với mă số thuế: Đạo luật Cắt giảm Thuế và Việc làm.
Luật này là lần đại tu lớn nhất đối với mă số thuế quốc gia trong 3 thập kỷ. Tổng thống Trump coi đây là "nhiên liệu tên lửa" cho nền kinh tế Mỹ.
Đạo luật Bước đầu tiên (First Step Act)
Trump kư Đạo luật Bước đầu tiên vào tháng 12/2018, đánh đấu chiến thắng lập pháp đầu tiên trong nhiều năm dành cho những người ủng hộ cải cách hệ thống tư pháp h́nh sự. Dự luật được lưỡng đảng ủng hộ, nó đưa ra những thay đổi tương đối khiêm tốn với hệ thống nhà tù liên bang, nhưng được các nhà hoạt động ca ngợi là bước tiến quan trọng để chấm dứt việc giam giữ hàng loạt.
Đánh bại đế chế IS và tiêu diệt Abu Bakr al-Baghdadi
Thủ lĩnh IS Abu Bakr al-Baghdadi. Ảnh: AP
ISIS đă gây chấn động thế giới vào năm 2014 khi chiếm một vùng lănh thổ rộng lớn khắp Iraq và Syria, tuyên bố trở thành caliphate (Đế chế Hồi giáo). Sau nỗ lực kéo dài 5 năm do Mỹ dẫn đầu, cuối cùng th́ caliphate của ISIS đă bị tiêu diệt vào tháng 3/2019.
Vào cuối tháng 10, một cuộc không kích của Mỹ đă tiêu diệt thủ lĩnh IS Abu Bakr al-Baghdadi. Ở thời điểm đó, Baghdadi là tên khủng bố bị truy nă gắt gao nhất thế giới và cái chết của hắn là một đ̣n giáng mạnh vào nhóm IS.
Thất bại
Vụ Charlottesville và George Floyd
Phản ứng của Trump với cuộc biểu t́nh tại Charlottesville, Virginia vẫn là một trong những khoảnh khắc gây tranh căi nhất trong nhiệm kỳ tổng thống của ông. Phản ứng của Trump đă gây tranh căi về mối quan hệ chủng tộc và quyền tối cao của người da trắng.
Sau cái chết của George Floyd và các cuộc biểu t́nh diễn ra sau đó, Trump đă không làm nhiều việc khiến đất nước bị chia cắt hơn là đoàn kết.
Trump thường xuyên sử dụng các luận điệu phân biệt chủng tộc trong nhiệm kỳ của ḿnh, đặc biệt là trong thời gian căng thẳng chủng tộc gia tăng. Việc thăm ḍ cho thấy đa số người Mỹ da đen tin rằng Trump là một người phân biệt chủng tộc, tỷ lệ ủng hộ ông trong nhóm này chỉ ở mức 8%.
H́nh ảnh toàn cầu của Mỹ lung lay
Trong nhiệm kỳ của Trump, h́nh ảnh toàn cầu của nước Mỹ đă lung lay. Ảnh: Reuters
H́nh ảnh toàn cầu của Mỹ đă giảm sút đáng kể dưới thời Trump. Ông nhiều lần xúc phạm đồng minh quan trọng của Mỹ trong khi tỏ ra thân thiết với một số lănh đạo mà trước đó Mỹ đối đầu. Xu hướng đẩy các đồng minh quan trọng ra xa và cô lập Mỹ, trong đó có việc rút khỏi các thỏa thuận quốc tế mang tính bước ngoặt như Hiệp định khí hậu Paris đă có tác động đáng kể.
Việc Trump xử lư đại dịch Covid-19 cũng khiến Mỹ xấu hổ trên trwognf quốc tế, tạo ra khoảng trống trong vai tṛ lănh đạo toàn cầu mà T rung Quốc đă gấp rút lấp đầy.
Gia đ́nh ly tán và những cái chết của trẻ em di cư
Trong cuộc vận động tranh cử năm 2016, Trump cam kết giảm nhập cư không có giấy tờ. Ông đă thực hiện tốt lời hứa khi nhậm chức nhưng bị LHQ cáo buộc vi phạm nhân quyền và luật pháp quốc tế.
Chính sách "không khoan nhượng" của chính quyền Trump với những vụ vượt biên trái phép đă khiến ít nhất 5.500 gia đ́nh chia cắt và chứng kiến cảnh những đứa trẻ bị nhốt trong lồng. Các luật sư cho biết họ vẫn đang đấu tranh để t́m cha mẹ cho 545 đứa trẻ bị chia cắt ở biên giới Mỹ - Mexico.
Iran, Syria và Afghanistan
Ảnh: Getty
Quyết định đơn phương rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân 2015 của Trump vào tháng 5/2018 đă gây hỗn loạn khắp Trung Đông. Đây vẫn là một trong những quyết định của Trump bị lên án trên toàn cầu, trong đó có các đồng minh hàng đầu của Mỹ.
Quyết định rút quân khỏi miền bắc Syria của Trump vào tháng 10 cũng là một trong những động thái chính sách đối ngoại tồi tệ nhất của ông.
Trump đă nhiều lần cam kết chấm dứt các cuộc chiến bất tận tại Afghanistan. Ông muốn loại bỏ toàn bộ quân đội Mỹ khỏi đây trước cuộc bầu cử tháng 11 nhưng điều đó đă không xảy ra. Mỹ đang tham gia vào cuộc đàm phán ḥa b́nh liên tục nhưng kéo dài với Taliban trong khi bạo lực vẫn diễn ra tại Afghanistan.
Thay thế Đạo luật Chăm sóc Giá cả phải chăng (Obamacare)
Lá phiếu không ủng hộ mang tính biểu tượng của cố Thượng nghị sĩ John McCain đă phủ nhận việc Trump băi bỏ đạo luật chăm sóc sức khỏe Obamacare. Nhưng Trump đă thành công trong việc loại bỏ các phần của đạo luật này.
Bị luận tội
Trump bị luận tội tại Hạ viện Mỹ vào ngày 18/12/2019. Ảnh: AP
Hạ viện đă thông qua 2 mục luận tội Trump, một mục là về lạm dụng quyền lực khi giao dịch với Ukraine và một là cản trở Quốc hội khi ngăn cản điều tra luận tội. Trump đă được trắng án trong phiên ṭa tại Thượng viện nhưng vẫn giảm uy tín khi là tổng thống thứ 3 trong lịch sử Mỹ bị luận tội.
Đại dịch Covid-19
Việc Trump xử lư đại dịch Covid-19 có thể sẽ trở thành một trong những thảm họa lớn nhất trong lịch sử Mỹ. Hàng trăm ngh́n người Mỹ thiệt mạng và hàng triệu người đă thất nghiệp.
Mỹ là nơi chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 tồi tệ nhất thế giới với hơn 6,3 triệu ca nhiễm và hơn 237.000 ca tử vong, tính đến đầu tháng 11. Số ca nhiễm Covid-19 tại Mỹ c̣n nhiều hơn số dân tại nhiều quốc gia và số người Mỹ thiệt mạng th́ c̣n hơn số binh lính Mỹ ngă xuống trong các cuộc chiến từ năm 1945 cộng lại.
Trump đă nhiều lần hạ thấp mối đe dọa của virus và mâu thuẫn với những chuyên gia y tế công cộng hàng đầu, coi thường các khuyến nghị từ chính những cố vấn thuộc lực lượng chống Covid-19 của ông.
Trump đă từ chối nhận trách nhiệm về ứng phó đại dịch thất bại, thay vào đó ông đổ lỗi cho Trung Quốc.
Nền kinh tế Mỹ
Trump thường nhận công về nền kinh tế Mỹ vững mạnh trước đại dịch, trong khi rằng phần lớn sự tăng trưởng bắt đầu từ thời chính quyền Obama.
Mỹ hiện đang đối mặt với một trong những cuộc khủng hoảng kinh tế tồi tệ nhất trong lịch sử dưới thời Trump, về bản chất có liên quan đến phản ứng kém của ông đối với đại dịch Covid-19.
Bị nhiễm Covid-19
Là tổng thống Mỹ, Trump là người được bảo vệ nghiêm ngặt nhất trên hành tinh. Việc ông nhiễm Covid-19 được coi là một thất bại thảm khốc và một cuộc khủng hoảng an ninh quốc gia đối với Mỹ.
Gây hại cho nền đân chủ
Trump đă làm xói ṃn các chuẩn mực dân chủ theo nhiều cách trong nhiệm kỳ của ḿnh. Ông liên tục công kích các phương tiện truyền thông, khiến các chuyên gia của LHQ cảnh báo rằng những lời lẽ của Trump làm tăng nguy cơ bạo lực đối với các nhà báo.
Trump đe dọa sẽ triển khai quân đội chiến đấu đến các thành phố của Mỹ, v́ sự phản đối của các nhà lănh đạo được bầu của họ, và ra lệnh cho các hành động bất hợp pháp như yêu cầu nhân viên pḥng phiếu ngừng kiểm phiếu.
