Con trai Gadhafi đặt điều kiện ra hàng

Tòa án hình sự quốc tế (ICC) hiện đang thương lượng điều kiện ra hàng với Saif Gadhafi. Trong khi đó, ICC đang điều tra về cáo buộc hãm hiếp tập thể đối với binh sỹ của ông Gadhafi cùng các cáo buộc khác đối với NATO cũng như Hội đồng chuyển tiếp quốc gia.

ICC lo ngại Saif al-Islam đang được các tay lính đánh thuê giúp đỡ trốn thoát.

Chưởng công tố ICC Luis Moreno-Ocampo cho biết trước Hội đồng bảo an Liên hợp quốc rằng, ICC “đã nhận được nhiều câu hỏi từ những người có liên hệ với Saif al-Islam về các điều kiện pháp lý nếu ra hàng”.

Ông Moreno-Ocampo cũng nhấn mạnh lo ngại rằng các tay súng đánh thuê hiện đang cố giúp người con trai của Gadhafi trốn thoát. Ngoài ra ông cũng cho biết thêm có khả năng chính quyền mới của Libya có thể được trao quyền xét xử Saif cùng Abdullah al-Senussi, em rể đồng thời là bộ trưởng tình báo dưới thời ông Gadhafi.

ICC đã phát lệnh bắt giữ ông Gadhafi, con trai Saif và Senussi vào ngày 27/6, cáo buộc họ phạm tội ác chống lại loài người trong các cuộc chấn áp người biểu tình Libya.

Các cáo buộc đối với ông Gadhafi có thể được loại bỏ khi tòa án nhận được bằng chứng chính thức rằng cựu lãnh đạo Libya đã chết vào ngày 20/10. Và ông Moreno-Ocampo cho hay văn phòng của ông đang “nỗ lực hết mình” để đưa hai người còn lại ra tòa.

Trong khi đó, đại diện của Saif đã hỏi những câu hỏi như điều gì sẽ xảy ra với anh ta nếu anh ta xuất hiện trước các thẩm phán và khả năng kết tội cũng như được tha bổng.

Theo Moreno-Ocampo, ICC đã trả lời rằng Saif có thể yêu cầu các thẩm phán không bắt anh ta trở lại Libya sau khi bị kết tội. Các thẩm phán cũng có thể yêu cầu dẫn độ anh ta tới nước khác.

Tuy nhiên, Moreno-Ocampo cuối cùng cho biết “đã nhiều ngày” ông không còn liên lạc với đại diện của Saif. “Chúng tôi đang nhận được thông tin cho rằng một nhóm lính đánh thuê có thể đang nỗ lực giúp anh ta trốn khỏi Libya. Chúng tôi cũng đang kêu gọi các quốc gia làm hết sức để ngăn chặn bất kỳ hoạt động nào như thế”.

ICC cùng với Ủy ban trừng phạt Libya của Liên hợp quốc và cảnh sát quốc tế Interpol hiện đang truy tìm tài sản của Saif, để đền bù cho những người được xem là nạn nhân của chế độ cũ. Moreno-Ocampo cho rằng mặc dù một số tài khoản nước ngoài, trong đó có ở London, đã bị đóng băng nhưng con trai của ông Gadhafi vẫn có “vàng và tiền mặt” để giúp anh ta trốn thoát.

Điều tra về các cáo buộc hãm hiếp tập thể

Các nhà điều tra ICC đã tới Libya vào tuần trước để thu thập thêm bằng chứng chống lại Saif. Ngoài ra, họ cũng thu thập bằng chứng về các cáo buộc hãm hiếp tập thể khi lực lượng của ông Gadhafi đàn áp người biểu tình.

Theo ông Moreno-Ocampo, người ta nghi ngờ đã xảy ra hàng trăm vụ hãm hiếp.

Các nhà điều tra “đã thẩm vấn một số trong rất nhiều nạn nhân bị bắt cóc và bị hãm hiếp ở các trung tâm giam giữ bí mật”, ông cho biết thêm.

Các nhân chứng khai rằng ông Gadhafi và Senussi cùng nhiều quan chức cấp cao khác của chính quyền cũ “đã thảo luận về việc dùng phương thức hãm hiếp để hành hạ những người bị coi là chống đối và nổi loạn”.

Ngoài ra, cáo buộc phạm tội cũng được đưa ra đối với lực lượng NATO và lực lượng của Hội đồng chuyển tiếp quốc gia Libya (NTC), trong đó bao gồm “cáo buộc giam giữ thường dân bị tình nghi là lính đánh thuê và giết hại chiến binh của ông Gahdafi khi họ bị bắt giữ”.

“Tất cả những cáo buộc đó sẽ được văn phòng chúng tôi xem xét công bằng và độc lập”, ông cam kết.

Các thành viên của Hội đồng bảo an phản đối hoạt động không kích của NATO, gồm Nga, Trung Quốc và Nam Phi, khẳng định phải có một cuộc điều tra về toàn bộ tội ác tại Libya.

Phan Anh
Theo AFP