- 88% giá trị quan trắc về bụi đã không đạt chuẩn cho phép, nồng độ bụi trung bình dao động từ 0,35 - 0,62 mg/m3. Các khu vực như ngã tư Đinh Tiên Hoàng - Điện Biên Phủ, ngã tư Bảy Hiền, vòng xoay Phú Lâm, vòng xoay Hàng Xanh, xa lộ Hà Nội... và các khu dân cư gần nhà máy hoặc gần các khu công nghiệp đều có chỉ số ô nhiễm cao nhất.
Đó là kết quả quan trắc chất lượng không khí mới đây của Chi cục Bảo vệ môi trường TP.HCM về tình trạng ngày càng xấu đi của không khí của TP!
Người dân TP.HCM luôn tự hào khi được sống giữa một trung tâm kinh tế, văn hóa, giáo dục… của cả nước nhưng “đổi lại”, họ bị bao vây bởi bụi, tiếng ồn, các chất độc hại do các nhà máy thải ra… Ô nhiễm môi trường, nhất là ô nhiễm không khí và tiếng ồn đang ngày ngày hủy hoại sức khỏe của người dân là điều ai cũng biết nhưng tình trạng này không những không ngăn chặn được mà đang ngày một nghiêm trọng hơn. Và cái giá phải trả bằng sức khỏe của mỗi người đã không còn ở thì tương lai.
 |
Ảnh: Phùng Huy - Vũ Hồng Quang |
Từ ngoài đường đến khu dân cư
Những ngày này, nếu tham gia lưu thông trên những con đường thuộc khu vực gần vòng xoay Phú Lâm (Q.6) như: Bà Hom, Kinh Dương Vương, Nguyễn Văn Luông… người đi đường sẽ khổ sở vì tình trạng bụi mịt mù suốt ngày. Riêng con đường Bà Hom, nhiều công trình đào đường đua nhau triển khai, hai bên đường chất đầy đất đá. Chị Nguyễn Thị Lan bán tạp hóa ở khu vực này than thở: “Tui bán hàng nên phải mở cửa chứ chú coi, ở đây người ta đóng cửa 24/24g. Ban đêm, xe tải, xe ben chở đất đá không phủ bạt chạy thục mạng, đất đá rơi tràn xuống đường. Vài ba ngày, đất khô, bụi lại tứ tán khắp nơi. Lúc nào tôi cũng mang khẩu trang để bán hàng nhưng hai con mắt cứ đen ngòm một đống bụi”.
Tương tự, tại các điểm giao thông quan trọng trên địa bàn TP như: Huỳnh Tấn Phát, Quốc lộ 13, xa lộ Hà Nội… tình trạng ô nhiễm bụi cũng không kém. Trên xa lộ Hà Nội, ngoài mật độ xe cộ lưu thông dày đặc thì số lượng “lô cốt” thi công ẩu cũng đang gây ra tình trạng ô nhiễm nặng. Đặc biệt, đoạn gần Nhà máy xi măng Hà Tiên 1 (Q.9), bụi đường, khói xe cộng với bụi từ nhà máy xi măng phát tán ra, luôn tạo cho khu vực này một “màn sương”, khiến những ai lưu thông qua cũng phải nín thở, bịt miệng. Nhà dân ở đây lúc nào cũng phải “cửa đóng then cài”.
Ô nhiễm không khí còn len vào từng ngóc ngách khu dân cư. Hơn ba năm qua, con đường Nguyễn Văn Dung (P.6, Q.Gò Vấp) được người dân ở đây đổi tên thành “con đường bụi” vì hàng chục “đồi cát” khổng lồ mọc lên. Hàng ngày, xe tải ra vào khu vực này liên tục để vận chuyển cát, xe chạy đến đâu, cát rơi vãi đến đó tạo thành những “cơn lốc” bụi đường. Theo người dân nơi đây, từ khi những vựa cát này dọn đến “sống chung” với họ thì họ cũng thường xuyên mệt mỏi với các bệnh nhức đầu, sổ mũi...
Khổ hơn, tại khu phố 3, P.Bình Hưng Hòa A (Q.Bình Tân), hàng trăm hộ dân phải sống chung với các nhà máy dệt, nhuộm cả chục năm nay. Mỗi ngày, những ống khói từ các nhà máy này thi nhau nhả khói đen mù mịt khắp nơi. Chỉ đứng ở khu vực này một lát mà chúng tôi đã cảm thấy khó chịu vì mùi hóa chất dệt nhuộm xộc lên nồng nặc. Các hộ dân ở đây cho biết, họ đã quá nhiều lần phản ảnh với chính quyền địa phương nhưng gần như chỉ nhận được sự phản hồi cho có.
 |
Một nhà máy ở khu phố 3 (P.Bình Hưng Hòa A, Q.Bình Tân) đang nhả khói ra khu dân cư.
Ảnh: Phan Trí |
Số lượng bệnh hô hấp đã tăng gấp đôi
Cũng theo báo cáo của Chi cục Bảo vệ môi trường TP.HCM, bên cạnh bụi lơ lửng trong không khí gia tăng thì nồng độ chì cũng luôn dao động ở mức từ 0,24 - 0,31 mirogam/m
3. Riêng nồng độ NO2 đang tiếp tục có chiều hướng gia tăng khi dao động trung bình từ 0,16 - 0,25mg/m
3*. GS Lê Huy Bá - Viện trưởng Viện Khoa học công nghệ và quản lý môi trường, ĐH Công nghiệp TP.HCM - cho biết: “Qua nghiên cứu, chúng tôi nhận thấy nhiều bệnh hiện nay bắt nguồn từ ô nhiễm không khí. Điển hình, tại khu vực Khu công nghiệp Lê Minh Xuân (huyện Bình Chánh) hàm lượng khí Clo và SO2 rất cao. Các chất này không chỉ tiêu diệt chất diệp lục làm cây đỏ lá dẫn đến chết khô mà còn khiến người dân ở đây thường xuyên ho, chảy nước mũi, trong đó trẻ em là nạn nhân thường xuyên nhất”.
Cũng theo GS Huy Bá, tại khu vực Nhà máy xi măng Hà Tiên 1, các chất sinh ra từ nhà máy xi măng như: amiăng, oxit silic… rất nguy hiểm đối với sức khỏe con người. Cụ thể, chất oxit silic (SO2) khi bám vào cơ thể sẽ dễ tạo thành các khối u rất khó chữa. Còn chất amiăng là những hạt bụi nhỏ hơn 5 micromet dễ dàng lọt vào phổi gây nguy hại lâu dài đến sức khỏe. Còn trên đường phố, bị ô nhiễm nhiều nhất là hai chất CO và SO2, sinh ra từ các phương tiện giao thông, rất độc hại. Nếu đột ngột hít nhiều chất này có thể gây ngộ độc. Về lâu dài, có thể dẫn đến nhiều bệnh nguy hiểm về phổi.
BS Đinh Quang Thanh - Trưởng khoa Vật lý trị liệu phục hồi chức năng kiêm Phó giám đốc Bệnh viện (BV) Điều dưỡng phục hồi chức năng & điều trị bệnh nghề nghiệp TP.HCM thông tin, mỗi năm, BV này tiếp nhận từ 50 - 60 bệnh nhân bị ngộ độc chì. Tuy nhiên, đó hầu hết là những công nhân làm pin, bình ắc-quy, do tiếp xúc thường xuyên với chì và được các nhà máy đưa đi điều trị, người dân nếu có nhiễm chì cũng ít để ý. Trong khi đó, nếu chì tồn tại dưới dạng những hạt có đường kính cực bé, sẽ dễ xâm nhập vào cơ thể qua da hoặc qua đường hô hấp, gây xáo trộn sự trao đổi ion ở não, gây trở ngại cho sự tổng hợp enzyme để hình thành hồng cầu. Riêng trẻ em, khi hít phải có thể chậm phát triển trí tuệ.
Trước tình trạng hàm lượng dioxite nitơ (NO2) đang có xu hướng gia tăng tại TP.HCM, các chuyên gia y tế cảnh báo, người dân phải hết sức thận trọng. Vì chất này có mùi, khó hòa tan, lại dễ “tấn công” đường hô hấp. Khi chúng đi sâu vào phổi, sẽ gây viêm và hủy hoại các tế bào của cơ quan hô hấp, gây nên tình trạng mất ngủ, khó thở, ho khan. BS Thanh khuyên, các cơ quan chức năng nên thường xuyên đo thêm nồng độ benzen trong không khí vì có thể gây bệnh ung thư máu khi nồng độ lớn hơn 40ppm hoặc gây rối loạn thần kinh khi nồng độ lớn hơn 1g/m
3. Theo công bố của Chi cục Bảo vệ môi trường TP.HCM, có hơn 66% giá trị quan trắc về benzen đã vượt chuẩn, có nơi vượt mức cho phép gần 11 lần.
Theo ước tính của ThS-BS Võ Quang Phúc - Phó giám đốc BV Tai Mũi Họng TP.HCM, hiện mỗi ngày, BV này khám khoảng 1.200 lượt bệnh nhân. Con số này đã tăng gấp đôi so với 10 năm trước. Ngoài nguyên nhân dân số tăng thì tình trạng ô nhiễm không khí đã góp phần đẩy số bệnh nhân lên cao. Tương tự, tại BV Nhi Đồng I TP.HCM, mỗi ngày tiếp nhận từ 4.000 - 5.000 lượt bệnh nhi, trong đó có đến 50-60% trẻ mắc các bệnh về đường hô hấp, riêng các đợt đỉnh của bệnh chiếm đến 80%. BS Trần Anh Tuấn - Trưởng khoa Hô hấp, BV Nhi Đồng I TP.HCM - cảnh báo, ô nhiễm không khí chính là nguyên nhân kích thích bệnh nhân lên cơn hen không kiểm soát được. Tổ chức Y tế Thế giới cũng đã khuyến cáo, tình trạng ô nhiễm không khí ngay trong nhà cũng gây nhiễm trùng hô hấp, viêm phổi. Chính ô nhiễm không khí sẽ kéo theo sự nghèo đói, vì người bệnh rất tốn kém để điều trị các bệnh hô hấp. Riêng chi phí điều trị bệnh hen trên thế giới đã bằng tổng chi phí dành điều trị bệnh lao và HIV cộng lại.
Một nghiên cứu mới đây về ô nhiễm không khí ở 17 tuyến đường và các nút giao thông tại Hà Nội của Viện Y học lao động và vệ sinh môi trường cho thấy, tại các tuyến đường có nồng độ bụi toàn phần trung bình vượt chuẩn cho phép 4,8 lần, nồng độ khí SO2 trung bình vượt chuẩn 1,9 lần, nồng độ hơi xăng vượt 3,5 lần. Còn tại các nút giao thông, nồng độ bụi toàn phần trung bình vượt chuẩn 5,7 lần, khí SO2 vượt 1,8 lần, hơi xăng vượt 4,9 lần.
Các bác sĩ khuyến cáo, để phòng ngừa bụi, không khí ô nhiễm, người đi đường có thể đeo khẩu trang khi tham gia lưu thông. Tuy nhiên, những khẩu trang bằng vải thông thường chỉ hạn chế được mùi hôi, tránh khói, che chắn được những hạt bụi kích cỡ lớn. Người tiêu dùng nên chọn các loại khẩu trang có than hoạt tính đã được ngành y tế cấp phép nhằm tránh những hạt bụi có kích cỡ nhỏ hơn. Mặt khác, khi mang khẩu trang phải giặt giũ hàng ngày, tránh bỏ vào túi quần áo, giỏ xách… dễ gây ẩm mốc, tạo điều kiện cho vi khuẩn sinh sôi.
|
Phan Trí - Văn Thanh
theo PNO
Sống… nghẹt thở!
