ISLAMABAD, Pakistan (NYT) -Chiếc điện thoại di động của người giao liên thân tín của Osama bin Laden tiết lộ nhóm al Qaeda từng gọi cho các giới chức cơ quan tình báo Pakistan, báo New York Times hôm Thứ Sáu cho biết.
Lính Pakistan đứng gác bên ngoài hang ổ, nơi bin Laden từng trú ngụ trước khi bị biệt kích Mỹ hạ sát. (Nguồn: Aamir Qureshi/AFP/Getty Images)
Chiếc điện thoại di động do biệt kích Mỹ tịch thu được trong cuộc đột kích hồi tháng trước ở Pakistan, có chứa nhiều thông tin về một nhóm dân quân, vốn từ lâu có quan hệ với cơ quan tình báo ISI của Pakistan.
Khám phá cho thấy bin Laden sử dụng nhóm Harakat-ul-Mujahedeen, như là một phần trong mạng lưới yểm trợ ông ngay trên đất Pakistan. Ðiều này khiến người ta tự hỏi, phải chăng họ và các nhóm khác đã thay mặt tình báo Pakistan để bao che, giúp đỡ cho bin Laden, đồng thời được ISI cho phép hoạt động tự do ít nhất trong suốt 20 năm.
Dò theo nhiều cuộc điện đàm trên chiếc cellphone, các phân tích gia Hoa Kỳ xác định được những thủ lãnh của nhóm Harakat đã từng gọi cho các giới chức của ISI.
Nhờ những thông tin từ chiếc điện thoại, người ta có thể phần nào tìm được câu trả lời cho những thắc mắc của Washington như, làm sao bin Laden có thể sống thoải mái trong nhiều năm trời ở Abbottabad, một thị trấn dành riêng cho các chức sắc trong quân đội Pakistan và chỉ cách thủ đô Islamabad có 3 giờ lái xe.
Tiết lộ này cho thấy nhóm Harakat có các hoạt động bắt rễ trong khu vực Abbottabad, và các lãnh tụ của nhóm này có những dây liên hệ chặt chẽ với cả al-Qaeda lẫn tình báo Pakistan. Hơn nữa họ có thể tha hồ đi khắp đất nước này vì họ đều là người Pakistan, không như các thành viên trong tổ chức al-Qaeda, là người ngoại quốc.
Thậm chí cho đến nay, lãnh tụ của nhóm là Maulana Fazlur Rehman Khalil, vẫn còn đang sống phây phây ở khu ngoại ô Islamabad mà không hề bị chính quyền Pakistan quấy rầy.
Giới chức cao cấp Hoa Kỳ không tiết lộ tên của các lãnh tụ trong nhóm có số điện thoại lưu lại trong cellphone của người giao liên, nhưng cho biết các dân quân này hiện đang sống ở South Waziristan, nơi al-Qaeda và nhiều nhóm khác từng lập căn cứ trong nhiều năm. Mạng lưới của Harakat cho phép bin Laden truyền thông điệp đến các thành viên của al-Qaeda ở khắp nơi, cũng như trao đổi tiền bạc, liên lạc, hoặc các vấn đề riêng tư.
Harakat được thành lập trong thập niên 1980 và đầu 1990, với sự chấp thuận và trợ giúp của ban giám đốc cơ quan tình báo Pakistan, Directorate for Inter-Services Intelligence, hay gọi tắt là ISI.
Quan hệ mật thiết bin Laden-ISI
Bruce O. Riedel, một cựu viên chức CIA, và cũng là tác giả cuốn “Deadly Embrace: Pakistan, America, and the Future of the Global Jihad”, nhận định: “Harakat là một trong những đồng minh lâu đời và gần gũi nhất của al-Qaeda, và cũng rất thân cận với ISI.”
Ông Riedel thêm: “Những ưu tư về vai trò của ISI và quân đội Pakistan đối với việc trú ẩn của bin Laden, nay như là một đám mây đen kịt trong mối quan hệ giữa Pakistan với Hoa Kỳ.”
Thật vậy, mối nghi ngờ xoay quanh việc che chở cho bin Laden của cơ quan ISI, sử dụng bin Laden như một con bài để mặc cả, hoặc để bảo đảm hằng tỉ dollar của Mỹ tiếp tục tuôn vào Pakistan ngày nào bin Laden vẫn còn sống.
Bản thân bin Laden có một lịch sử lâu dài liên hệ với ISI, từ thuở phiến quân mujahedeen được Mỹ lẫn Pakistan ủng hộ để chống lại quân Liên Xô ở Afghanistan hồi thập niên 1980.
Hai cựu lãnh tụ dân quân và một chỉ huy phiến quân từng nhận được sự yểm trợ của ISI trong nhiều năm cho hay, họ tin là ISI đóng một phần trong việc che chở cho bin Laden.
Một lãnh tụ trong tổ chức Harakat nói, ông ta từng vừa là một du kích vừa huấn luyện cho các dân quân khác trong suốt 15 năm, trong khi lãnh lương của quân đội Pakistan, cho đến khi ông bỏ ngang cách đây vài năm. Ông này còn cho biết đã từng gặp bin Laden hai lần.
Bí mật vẫn còn bao trùm về việc làm thế nào bin Laden có thể dọn đến Abbottabad, nơi mà Mỹ cho rằng ông ta và gia đình đã sống tại đây suốt 5 năm, bắt đầu từ 2006. Thị trấn này là nơi có học viện quân sự hàng đầu của Pakistan, địa điểm chỉ cách nơi trú ẩn của bin Laden chưa đầy một dặm.
Ðây còn là điểm chuyển tiếp của dân quân di chuyển giữa khu bộ tộc tới vùng Kashmir, và cũng là căn cứ tuyển mộ của Harakat, mà các trại huấn luyện cùng nhiều cơ sở khác vẫn còn hiện hữu ở vùng Mansehra gần bên.
Suốt thời gian cuối thập niên 1990, Harakat hợp tác với Taliban và al-Qaeda để cùng chia sẻ chung các trung tâm huấn luyện, đồng thời làm nơi để chuyển những tay súng người nước ngoài sang các căn cứ của al-Qaeda ở Afghanistan.
Khalil, lãnh tụ nhóm Harakat, là người đồng ký tên lệnh tấn công Hoa Kỳ của bin Laden hồi năm 1998.
Sau vụ tòa đại sứ Mỹ ở Tanzania và Kenya bị đặt bom vào năm 1998, Mỹ bắn phi đạn vào các căn cứ của bin Laden ở Afghanistan, trong số thiệt mạng có 11 tay súng của nhóm Harakat. Một số khác cũng bị chết ở các trại của bin Laden khi Mỹ bắt đầu mở cuộc tấn công xâm nhập Afghanistan vào tháng 10, 2001.
Do áp lực của Mỹ vào năm 2002, tổng thống Pakistan, Pervez Musharraf đặt Harakat cùng nhiều nhóm khác ra ngoài vòng pháp luật. Nhóm này sau đó đổi tên và tiếp tục hoạt động mà không hề bị chính quyền Pakistan quấy rầy.
Một lãnh tụ dân quân Pakistan khác liên hệ gần gũi với bin Laden là Qari Saifullah Akhtar, kẻ lãnh đạo nhóm Harakat-ul-Jihad-al-Islami. Một dân quân cho biết, ông này vừa dừng chân ở South Waziristan trên đường qua Afghanistan cách đây vài tháng.
Sự hiện diện của Akhtar ở Waziristan, kẻ có liên hệ đến cuộc tấn công ám sát cố Thủ Tướng Benazir Bhutto vào năm 2007, cho thấy ông ta có thể đi đứng tự do mà không sợ tình báo Pakistan cản trở.
Theo bản tin đăng trên tờ Daily Times ở Pakistan hồi năm 2010, một báo cáo của Bộ Nội Vụ Pakistan cho hay, Akhtar có đến thăm bin Laden hồi tháng 8, 2009 ở gần biên giới Afghanistan để bàn về hoạt động chống Pakistan.
Ðây là văn bản duy nhất cho thấy bin Laden hiện diện bên trong Pakistan mà tình báo xứ này có biết đến.
(T.P.nguoi-viet)
Giao liên của Bin Laden từng gọi quan chức Pakistan
