Báo chí lại “rơi nước mắt” trên iPad

Không chỉ có mình ông trùm truyền thông Rupert Murdoch “điên khùng” khi đổ 30 triệu USD để làm một tờ báo trên iPad mà một loạt các tòa soạn khác trên thế giới cũng đang nhăm nhe nối gót. Phải chăng, iPad là “liều thuốc” có thể cứu ngành báo in thoát khỏi suy thoái?

Chân trời mới?

Không thể phủ nhận, chỉ vài tháng trước đây thôi, có nhiều người đã coi việc xuất bản một “tờ báo iPad” là giải pháp cứu rỗi. Trong khi ngành công nghiệp báo chí cùng với hàng loạt tạp chí vẫn chưa thoát khỏi những di chứng nặng nề của cuộc khủng hoảng kinh tế vừa qua, giải pháp xuất bản điện tử thông qua thiết bị di động dạng bảng như iPad, Kindle trở thành niềm hy vọng mới.

Vẫn sử dụng bộ máy nhân sự ấy, vẫn tư duy báo chí ấy, và vẫn theo lộ trình kinh doanh ấy nhưng các tờ báo không cần tốn nhiều công in ấn, phát hành vẫn có thể xuất hiện trước mắt người đọc hay nằm yên trong túi xách đi làm của họ để họ có thể đọc mọi nơi, mọi lúc.

Cùng với độ “hot” của những chiếc iPad ngày càng gia tăng, Murdoch - ông chủ của tập đoàn truyền thông News Corp đã quyết định bỏ ra tới 30 triệu USD để cho ra đời tờ The Daily – tờ báo đầu tiên trên thế giới chỉ có phiên bản ở dạng máy tính bảng.

Bên cạnh The Daily, những “đại gia” giàu tiềm lực như New York Times, The Wall Street Journal, Financial Times… đua nhau tung ra các bản báo ứng dụng trên iPad với hy vọng thu hút được thêm nhiều độc giả. Theo quan điểm của các tòa soạn với những vị lãnh đạo “đầu có sỏi” này, loại hình báo chí trên iPad hội tụ cả 3 yếu tố cần thiết đó là: báo chí, iPad và thu phí trực tuyến – những yếu tố mà họ tốn rất nhiều công sức trong những năm qua để đi tìm cách gom chúng lại với nhau.

Phải chăng, ngành công nghiệp báo chí thế giới đã tìm ra chân trời mới trên iPad hay smartphone? Câu trả lời là không.

Hãy thử nhìn vào kho ứng dụng trực tuyến iTunes Store của Apple. Ở đó hiện đang có hơn 500.000 ứng dụng nhưng chỉ có chưa đến 3% đủ tiêu chuẩn để xếp vào mục “Tin tức” (News), kém rất xa so với mục Game (15%), mục Sách (14%) hay thậm chí là mục “Giải trí chung” (11%).

Thất vọng

Chưa kịp vui mừng, giới báo chí xuất bản Mỹ đã phải nghi ngờ hướng đi mới này khi thấy triển vọng chẳng sáng lên bao nhiêu. “Ban đầu, họ coi đó là chiêu gây tiếng vang để bán báo. Nhưng rồi người tiêu dùng vẫn chẳng thèm đoái hoài bỏ mặc các nhà xuất bản ngồi lại với câu hỏi: Tại sao tôi lại bỏ quá nhiều tiền vào đó trong khi chẳng nhìn thấy tương lai thu lợi nhuận?”, Justin Smith, Chủ tịch tập đoàn Atlantic Media Group phát biểu.

Còn Jann Wenner, nhà sáng lập của tạp chí âm nhạc danh tiếng Rolling Stone lại “bỗ bã” hơn: “Việc vội vàng từ bỏ kinh doanh báo chí truyền thống và chuyển sang iPad sẽ chỉ mang đến sự thất vọng, sợ hãi và bấp bênh. Không nên chỉ vì thấy lĩnh vực quảng cáo suy giảm mà nói rằng báo in đã chết và càng thật nực cười hơn khi họ dựa vào một ngành kinh doanh chưa từng tồn tại (báo iPad) để bắt chúng tôi thừa nhận rằng mình đã chết”.

Vậy đâu là lý do của những sự “chưa thành công” này? Theo Joe Zeff, một trong những nhà thiết kế và phát triển ứng dụng hàng đầu của Mỹ thì chính các tòa soạn và các nhà xuất bản đang tự đối đầu và làm khó nhau một cách không cần thiết khi không thể tạo ra sự khác biệt đủ lớn giữa phiên bản báo in và phiên bản báo trên iPad. “Họ cần phải “phát minh lại” chứ không phải “thiết kế lại” nếu như muốn có cơ hội thành công trên dòng thiết bị máy tính bảng”, Joe Zeff nói.

Ông trùm truyền thông Rupert Murdoch đã nếm những “vị đắng” đầu tiên của “báo iPad”.

Đến lúc này, chính ông trùm Murdoch cũng đang phải nếm “vị đắng” của iPad. Chỉ sau chưa đến 4 tháng ra mắt The Daily, 7 nhân viên chủ chốt của tờ báo đã quyết định rũ áo ra đi vì không nhìn thấy tương lai của nó và để lại khoản lỗ lên tới 10 triệu USD, tức 1/3 tổng số vốn đầu tư, ngay trong quý đầu tiên hoạt động.

Tất nhiên, những chi tiết này cũng không thể đủ để khẳng định rằng mô hình báo chí trên các thiết bị di động cá nhân đã thất bại bởi đây mới chỉ là giai đoạn ban đầu và cũng không có tòa soạn nào ngây thơ đến mức sẵn sàng cắt lại 30% phí thuê bao cho Apple mà không nhìn thấy triển vọng gì.

Trở lại với câu hỏi “xưa như trái đất”, khi “bước chân vào iPad” báo chí sẽ làm thế nào để thu hút độc giả trong khi ngay bên cạnh họ là vô số những thứ thú vị và cả biển thông tin miễn phí? William Goldman – nhà viết kịch bản nổi tiếng của Hollywoods đưa ra lời giải đáp: Ngắn, sắc sảo và phải thật độc đáo.

Lê Trí - Tổng hợp
BĐVN