Quân đội Ai Cập khó xử với di sản của Mubarak

Hàng nghìn người dân Ai Cập xông vào trụ sở mật vụ hôm 4/3 và kêu gọi quân đội giải tán lực lượng này, song các tướng lĩnh vẫn chưa đưa ra quyết định về số phận của nó.

Ba tuần sau khi Tổng thống Hosni Mubarak từ chức, người dân Ai Cập lại trút giận lên lực lượng mật vụ mà ông thành lập. AP đưa tin khoảng 2.500 người dân tràn vào trụ sở của mật vụ tại Cairo, tịch thu những tài liệu chứa bằng chứng vi phạm nhân quyền của chính quyền ông Mubarak. Họ cũng tấn công mật vụ và tìm kiếm những phòng giam bí mật để giải phóng tù nhân. Văn phòng của mật vụ tại các thành phố khác, như Alexandria, cũng bị người dân tấn công.

Người dân Ai Cập lục soát tài liệu chứa bằng chứng về hành động vi phạm nhân quyền tại trụ sở cơ quan mật vụ ở thủ đô Cairo hôm 4/3. Ảnh: AP.

Sự việc diễn ra sau khi có tin đồn về việc các quan chức chính phủ định tiêu hủy mọi bằng chứng về những hành động vi phạm nhân quyền của chế độ cũ.

Binh lính cố gắng đẩy người biểu tình ra khỏi trụ sở mật vụ, song không sử dụng vũ lực. Họ cũng bảo vệ những mật vụ bị người biểu tình tấn công.

Cách thức xử lý lực lượng mật vụ đầy tai tiếng là một trong những câu hỏi hóc búa nhất đối với Hội đồng Tối cao quân đội Ai Cập – nhóm các tướng lĩnh đang nắm quyền điều hành đất nước – kể từ khi ông Mubarak buộc phải từ chức tổng thống hôm 11/2 bởi làn sóng biểu tình. Cơ quan mật vụ bị cáo buộc vi phạm nhân quyền trong những hoạt động đàn áp người chống đối cựu tổng thống Mubarak trong gần ba thập kỷ cầm quyền của ông. Những người biểu tình yêu cầu quân đội giải tán lực lượng mật vụ và truy tố giới lãnh đạo của lực lượng này.

Lực lượng mật vụ Ai Cập, gồm khoảng 500 nghìn người, là một trong những lực lượng có thế lực nhất trong bộ máy chính quyền của cựu tổng thống Mubarak. Họ thu thập thông tin tình báo về cả những người chống lẫn người ủng hộ chế độ. Khi ông Mubarak áp đặt tình trạng giới nghiêm để đối phó với làn sóng biểu tình vừa qua, mật vụ được quyền trấn áp những người chống đối mà không cần chờ lệnh.

"Mubarak chỉ tin tưởng cơ quan mật vụ", Ammar Ali Hassan, một nhà phân tích chính trị tại Ai Cập, phát biểu.

Mặc dù Mubarak đã ra đi, cơ quan mật vụ vẫn tiếp tục cung cấp thông tin tình báo cho Hội đồng Tối cao quân đội Ai Cập. Các tướng lĩnh đang điều hành đất nước cần thông tin tình báo của cơ quan mật vụ bởi họ chưa có kinh nghiệm xử lý các vấn đề dân sự. Nhưng, theo Hassan, trong bối cảnh quân đội Ai Cập liên tục đáp ứng các yêu sách của người biểu tình, các quan chức mật vụ lo ngại lực lượng này sẽ bị giải tán. Vì thế họ tìm cách hủy các chứng cứ về vi phạm nhân quyền để tránh nguy cơ bị pháp luật trừng phạt.

Hội đồng Tối cao quân đội Ai Cập đã thay lãnh đạo cao nhất của cơ quan mật vụ, song chưa ai biết các tướng lĩnh muốn cơ cấu lại hay thay đổi chức năng của nó.

Cựu tổng thống Hosni Mubarak bị buộc phải từ chức hôm 11/2 vừa qua sau gần 30 năm cầm quyền, do sức ép dữ dội của làn sóng biểu tình khắp cả nước. Hiện ông được cho là sống tại biệt thự riêng ở thành phố du lịch Sharm el-Sheikh bên bờ Biển Đỏ trong tình trạng sức khỏe kém. Sau khi từ chức ông trao quyền lãnh đạo đất nước cho quân dội.

Việt Linh
Theo vnexpress