Cá hố là loại cá biển quen thuộc ở Việt Nam nhưng ít được chú ý dù giàu dinh dưỡng vượt trội, đặc biệt tốt cho tim mạch và não bộ. Hàm lượng omega-3, vitamin D và khoáng chất trong cá giúp tăng cường sức khỏe toàn diện.
Cá hố – loại cá dân dã giàu dinh dưỡng nhưng bị “bỏ quên”
Cá hố thuộc nhóm cá thân dài, dẹt, màu bạc sáng, dễ nhận diện bởi hình dáng giống sợi dải mềm mại. Tại các vùng biển miền Trung và miền Tây, cá hố được ngư dân đánh bắt quanh năm. Tuy nhiên, vì vóc dáng lạ mắt, thịt mềm và không nổi bật trên quầy hải sản như nhiều loại cá lớn khác, cá hố thường không phải lựa chọn đầu tiên của người tiêu dùng.
Điều đáng tiếc là nhiều gia đình còn chưa biết rằng cá hố lại sở hữu một bảng dinh dưỡng vượt trội, giàu protein, vitamin D, canxi, kali và đặc biệt là hàm lượng chất béo tốt – yếu tố quan trọng cho sức khỏe tim và não. Đây cũng là lý do khiến nhiều người đánh giá cá hố “bổ hơn cá chép”, nhất là khi xét về lợi ích đối với hệ tim mạch.

Cá hố thuộc nhóm cá thân dài, dẹt, màu bạc sáng, dễ nhận diện bởi hình dáng giống sợi dải mềm mại
Vì sao cá hố được xem là thực phẩm vàng cho tim mạch?
Giống nhiều loại cá biển, cá hố chứa lượng omega-3 khá cao. Các axit béo không bão hòa này đã được chứng minh có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ hoạt động tim mạch. Khi bổ sung thường xuyên, omega-3 giúp duy trì lượng mỡ máu ở mức ổn định, góp phần hạn chế tích tụ cholesterol xấu – yếu tố có thể dẫn tới xơ vữa động mạch.
Bên cạnh đó, cá hố còn chứa hàm lượng kali tự nhiên, khoáng chất có tác dụng cân bằng điện giải và điều hòa huyết áp. Một chế độ ăn đủ kali có thể giúp giảm áp lực lên thành mạch, từ đó hỗ trợ phòng ngừa đột quỵ và bệnh tim.
Ngoài kali và omega-3, lượng selen trong cá hố cũng rất đáng chú ý. Selen là chất chống oxy hóa mạnh, tham gia vào quá trình bảo vệ tế bào trước các tác nhân gây tổn thương. Khi cơ thể được bổ sung đầy đủ selen, sức khỏe mạch máu được cải thiện và khả năng lưu thông máu trở nên hiệu quả hơn.
Tốt cho não bộ và hệ thần kinh
Một trong những ưu điểm nổi bật của cá hố là lượng DHA — axit béo đóng vai trò quan trọng trong cấu trúc não bộ. DHA giúp tăng cường khả năng dẫn truyền thần kinh, hỗ trợ trí nhớ và cải thiện khả năng tập trung. Với trẻ em đang trong giai đoạn phát triển, người lao động trí óc hoặc người lớn tuổi, việc bổ sung DHA từ thực phẩm tự nhiên như cá hố là rất cần thiết.
Đây cũng là lý do nhiều gia đình khu vực miền biển thường ưu tiên cá hố trong bữa ăn, nhất là vào mùa đánh bắt rộ.
Bổ xương, đẹp dáng và hỗ trợ miễn dịch
Không chỉ có lợi cho tim và não, cá hố còn là nguồn cung cấp vitamin D và canxi tự nhiên – hai dưỡng chất quan trọng đối với sự phát triển của xương. Vitamin D giúp tăng khả năng hấp thụ canxi, đồng thời tham gia vào hoạt động của hệ miễn dịch và quá trình tái tạo tế bào.
Lượng protein trong cá hố cũng thuộc nhóm dễ tiêu, phù hợp với người đang giảm cân hoặc người cần bữa ăn lành mạnh nhưng vẫn đảm bảo đủ năng lượng. Nhờ khả năng tạo cảm giác no lâu, cá hố giúp giảm tình trạng ăn vặt hoặc nạp thêm calo không cần thiết.
Ngoài ra, cá hố còn chứa sắt, kẽm và vitamin B12 – các dưỡng chất tham gia vào quá trình tạo máu. Khi bổ sung thường xuyên, cơ thể được hỗ trợ tốt hơn trong việc phòng ngừa mệt mỏi và suy giảm thể lực.
Cá hố trong đời sống ẩm thực Việt Nam
Tại Việt Nam, cá hố xuất hiện nhiều ở các tỉnh như Quảng Bình, Nghệ An, Trà Vinh, Bến Tre, Tiền Giang,… Các ngư dân thường đánh bắt cá hố từ sáng sớm, khi cá nổi gần mặt nước. Nhờ vậy, cá giữ được độ tươi lâu, phù hợp để chế biến nhiều món ăn dân dã.
Thịt cá hố mềm, thơm nhẹ, ít xương dăm nên rất được ưa chuộng trong các gia đình có trẻ nhỏ hoặc người lớn tuổi. Các món như cá hố chiên giòn, cá hố kho tiêu, cá hố rim mặn ngọt, canh chua cá hố đều dễ chế biến và phù hợp với khẩu vị Việt.
Cá hố còn được các bà nội trợ đánh giá là loại cá “dễ tính”, vì không bị tanh mạnh như nhiều loại cá biển khác; chỉ cần rửa sơ với nước muối là có thể nấu ngay.
Lời khuyên khi chọn và sử dụng cá hố
Dù giàu dinh dưỡng, cá hố chỉ phát huy hiệu quả khi được chế biến đúng cách. Người tiêu dùng nên:
Chọn cá màu bạc sáng, thân dẻo và không bị khô.
Ưu tiên cá tươi thay vì cá đông lạnh để giữ trọn dưỡng chất.
Hạn chế chiên ngập dầu vì có thể làm mất omega-3; thay vào đó nên kho, hấp, nướng hoặc áp chảo.
Nếu được sử dụng đều đặn, cá hố có thể trở thành một trong những nguồn đạm tốt nhất trong chế độ ăn hàng ngày, đặc biệt cho những gia đình muốn tăng cường sức khỏe tim mạch mà không cần đến các loại hải sản đắt đỏ.
VietBF@sưu tập