Tổng thống Trump tung đòn thuế quan với mục tiêu đưa sản xuất trở lại Mỹ, nhưng nỗ lực này lại khiến "thủ phủ nội thất" Bắc Carolina lao đao.
"Bắc Carolina đã mất hoàn toàn ngành nội thất vào tay Trung Quốc và các quốc gia khác. Để giúp bang này vĩ đại trở lại, tôi sẽ áp các mức thuế đáng kể với bất kỳ quốc gia nào không sản xuất đồ nội thất tại Mỹ", Tổng thống Donald Trump viết trên Truth Social ngày 29/9.
Nhà Trắng cùng ngày công bố chi tiết các mức thuế áp với gỗ, nội thất và tủ bếp nhập khẩu, bắt đầu có hiệu lực từ ngày 14/10. Cụ thể, gỗ nguyên khối và gỗ đã xẻ chịu thuế 10%. Canada, quốc gia đáp ứng gần nửa nhu cầu của Mỹ với hàng hóa này, được miễn trừ.
Tủ bếp, bàn trang điểm và đồ nội thất gỗ bọc đệm chịu thuế 25%. Từ ngày 1/1/2026, các mức thuế tăng lên 30% với đồ nội thất bọc đệm và 50% với tủ bếp, bàn trang điểm.
Nhưng trái với quan điểm của Tổng thống Trump, nhiều nhà sản xuất ở Bắc Carolina, bang được coi là thủ phủ nội thất của Mỹ, cho rằng động thái tăng thuế này là lợi bất cập hại cho một ngành vốn có biên lợi nhuận rất mỏng, thiếu lao động lành nghề và đang chịu tác động mạnh từ các mức thuế khác.
Khách hàng mua sắm tại một cửa hàng nội thất ở Emeryville, bang California ngày 26/9. Ảnh: AFP
Giống nhiều doanh nhân khác, Alex Shuford, giám đốc điều hành công ty nội thất Rock House Farm Furniture, ở thành phố Hickory, cảm thấy rối bời trước chính sách thuế quan của Tổng thống Trump. Ông trân trọng nỗ lực "đáng ngưỡng mộ" từ Nhà Trắng nhằm hồi sinh sản xuất ở Bắc Carolina, nhưng cảnh báo về thiệt hại tiềm tàng bởi hệ sinh thái nội thất toàn cầu có sự kết nối chặt chẽ.
"Chúng ta phải hết sức thận trọng để nỗ lực hỗ trợ không lợi bất cập hại", Shuford nói với CNN.
Những công ty nội thất sản xuất toàn bộ sản phẩm tại Mỹ có thể được hưởng lợi từ thuế quan mà ông Trump áp dụng, còn doanh nghiệp nhập khẩu một phần hoặc toàn bộ hàng hóa lại tổn thất, trong đó có Rock House Farm Furniture.
Công ty của Shuford vận hành 11 nhà máy sản xuất đồ nội thất, nhưng vẫn phải nhập khẩu một số sản phẩm. Khoảng 80% doanh thu của công ty đến từ sản phẩm nội thất sản xuất tại Bắc Carolina, còn lại là từ hàng nhập khẩu.
Shuford thêm rằng chính sách thuế quan mới có thể gây tổn thất ngoài ý muốn cho các nhà bán lẻ và công ty phân phối, những mắt xích mà toàn bộ ngành công nghiệp nội thất phụ thuộc vào để tiêu thụ sản phẩm.
"Tôi lo sẽ có nhà bán lẻ không thể trụ nổi", ông chia sẻ. "Và khi họ sụp đổ, tất cả đều bị ảnh hưởng. Cả hệ sinh thái này sẽ bị tổn hại".
Bắc Carolina năm 1999 từng có khoảng 80.000 việc làm trong ngành sản xuất nội thất. Số liệu liên bang hồi tháng 8 cho thấy con số này chỉ còn 28.000.
Một số quan chức ngành nội thất cho rằng loạt đòn thuế quan của ông Trump có thể giúp đưa việc làm trở lại Mỹ, nhưng khó hồi sinh ngành này, đặc biệt là trong ngắn hạn.
"Đòn thuế sẽ không giúp chúng ta trở lại thời hoàng kim như thập niên 1990, mà sẽ khiến đồ nội thất đắt đỏ hơn", David Johnston, phó chủ tịch Hiệp hội Tín dụng Các nhà sản xuất Nội thất tại thành phố High Point, bang Bắc Carolina, nói.
Theo ông Johnston, trở ngại lớn nhất với nỗ lực khôi phục sản xuất trong nước là thiếu lao động Mỹ lành nghề. "Chúng ta giờ đây không còn nhiều người giỏi như trước. Mọi người không muốn làm công việc này", ông Johnston tiếp tục.
Ông Shuford cho biết việc thiếu lao động lành nghề đồng nghĩa với việc phải mất rất nhiều thời gian để lấp đầy các vị trí này.
"Chúng ta không chỉ cần vài tháng hay vài quý. Cần nhiều năm, thậm chí cả thập kỷ để khôi phục thứ vốn dĩ đã rất khó tạo ra", CEO của Rock House Farm Furniture chia sẻ.
Ông Shuford kêu gọi chính quyền Tổng thống Trump nghĩ xa hơn việc áp thuế và tập trung vào các động lực khác như đào tạo kỹ năng cho người lao động. Các nhà sản xuất nội thất đã hợp tác với nhiều cơ sở giáo dục để đào tạo công nhân, nhưng số người chọn con đường này không nhiều.
Các lãnh đạo ngành nội thất còn cảnh báo rằng nhóm công ty nhập khẩu sẽ chịu thiệt hại nặng nề từ thuế quan mới, chồng lên những mức thuế hiện hành.
Công ty Jofran, trụ sở tại Massachusetts nhập khẩu 100% đồ nội thất, đã buộc phải tăng giá và cắt giảm 20% nhân sự, nhiều nhất kể từ khủng hoảng tài chính 2008.
John Miranda, phó tổng giám đốc Jofran, bày tỏ thất vọng khi ông Trump coi các nhà nhập khẩu như "kẻ thù", chỉ vì họ không sản xuất hàng hóa tại Mỹ. Ông nhấn mạnh toàn bộ chuỗi ngành nội thất đều liên quan đến người Mỹ, từ công nhân cảng, lái xe tải, nhân viên kho đến nhân viên cửa hàng, và tất cả đều có thể bị ảnh hưởng bởi thuế quan.
"Áp thuế bừa bãi không mang lại hiệu quả, chỉ tạo ra tổn thất khắp nơi", ông Miranda nói.
Giới chuyên gia lưu ý không chỉ nội thất nhập khẩu, mà sản phẩm nội địa Mỹ cũng có thể tăng giá nếu các công ty phải trả lương cao hơn để thu hút lao động cần thiết cho việc gia tăng sản xuất. Trong khi đó, biên lợi nhuận ngành nội thất rất mỏng.
"Bạn không thể gánh hết chi phí này mà vẫn kinh doanh được. Nó phải được bù đắp từ đâu đó", Caroline Hipple, tư vấn viên ngành nội thất, nhận định. "Người phải trả sẽ là khách hàng. Họ là bên thiệt nhất. Điều đó sẽ làm giảm nhu cầu mua sắm và tất cả chúng ta đều bị ảnh hưởng".
Theo Cục Thống kê Lao động Mỹ, trong tháng 8, giá đồ nội thất và giường nệm tăng 4,7% so với cùng kỳ năm trước, mức tăng trong 12 tháng cao nhất kể từ tháng 12/2022. Đặc biệt, giá đồ nội thất phòng khách, bếp và phòng ăn tăng 9,5%, cao nhất kể từ tháng 11/2022.
"Hồi sinh ngành nội thất sẽ mất cả thập kỷ", Hipple nhận định. "Người tiêu dùng Mỹ có sẵn sàng hy sinh để trả giá cao hơn không?".
VietBF@sưu tập
