USA Trump dọa áp thuế 100% với phim sản xuất ngoài Mỹ: Hollywood chấn động

[Gibbs]

Động thái mới: 100% thuế với phim quay ngoài Mỹ
Trong một bài đăng trên Truth Social vào đầu tuần, Tổng thống Donald Trump nói rằng ông sẽ áp mức thuế 100% “đối với mọi bộ phim được làm bên ngoài Hoa Kỳ”. Tuy nhiên, ông không nêu rõ mốc thời gian cũng như cơ chế thực thi. Nếu trở thành hiện thực, đây sẽ là bước đi hiếm hoi đánh trực diện vào một “dịch vụ” hơn là “hàng hóa” theo cách hiểu truyền thống của thuế quan.

Lý do được nêu: cạnh tranh ưu đãi thuế ở nước ngoài
Ông Trump lập luận nhiều quốc gia đang dùng ưu đãi thuế để hút đoàn phim rời khỏi Mỹ. Bài đăng còn nhắc riêng bang California là nơi “chịu thiệt hại nặng nề”. Dù vậy, thực tế nhiều bang của Mỹ – kể cả California – cùng một số thành phố lớn cũng đã ban hành hoặc đề xuất các gói ưu đãi sản xuất để giữ chân Hollywood.

Phản ứng trong ngành: sốc nhưng nghi ngờ tính khả thi
Khi ý tưởng thuế 100% lần đầu được hé lộ vào tháng 5, Hollywood bị “đánh úp”. Một người trong ngành nhận định đây là đề xuất gây choáng và có thể khiến sản xuất near như tê liệt, nhưng “trên thực tế, thẩm quyền không thuộc về tổng thống và cơ chế thực thi quá phức tạp”. Từ góc nhìn kinh tế, các hãng phim lâu nay chọn quay ở nước ngoài vì tổng chi phí – lao động, hoàn thuế/rebate, hạ tầng – thường rẻ hơn, như Phó Chủ tịch United Talent Agency Jay Sures từng chỉ ra.

Phản ứng thị trường chứng khoán
Ngay sau bài đăng, cổ phiếu Netflix (NFLX) mở cửa giảm khoảng 1%, trong khi một số mã liên quan rạp chiếu và studio như AMC (AMC) và The Walt Disney Company (DIS) lại mở cửa tăng.

Bối cảnh khó khăn của phòng vé Mỹ
Doanh thu phòng vé nội địa Mỹ đạt đỉnh gần 12 tỷ USD năm 2018, rồi rơi xuống chỉ hơn 2 tỷ USD vào năm 2020 vì đại dịch. Dù rạp đã hồi phục phần nào, số lượng phim phát hành mới hiện chỉ bằng khoảng một nửa so với năm 2019 và tổng doanh thu vẫn chưa vượt mốc 9 tỷ USD kể từ đó. Trong bức tranh toàn cầu, có studio đã chạm mốc 4 tỷ USD doanh thu box office năm nay, cho thấy thị trường quốc tế tiếp tục là trụ cột quan trọng.

Không chỉ phim ảnh: loạt thuế khác đang được chuẩn bị
Bên cạnh phim, Nhà Trắng được cho là sẽ triển khai thêm một gói thuế quan:
• Thuế 100% với thuốc biệt dược (có một số ngoại lệ).
• Thuế 25% với xe tải hạng nặng.
• Thuế 50% với tủ bếp và vanity.
• Thuế 30% với đồ nội thất bọc nệm.
Trong một bài đăng khác, ông Trump còn nói sẽ áp “mức thuế đáng kể” lên toàn bộ mặt hàng nội thất nhập khẩu vào Mỹ.

Tác động tiềm tàng nếu chính sách được áp dụng
• Kế hoạch sản xuất: Nếu thuế 100% áp cho “dịch vụ” sản xuất phim ở nước ngoài, các hãng sẽ phải cân nhắc lại bài toán chi phí – từ địa điểm quay, chuỗi cung ứng đến lịch phát hành.
• Dòng tiền studio: Thuế mới có thể đẩy chi phí lên, ảnh hưởng lợi nhuận, đặc biệt với dự án có tỷ lệ quay ngoại rất lớn.
• Rạp và streaming: Ngắn hạn, rạp có thể hưởng lợi tâm lý nếu dòng tiền nghiêng về sản xuất trong nước; nhưng về dài hạn, sự gián đoạn chuỗi dự án có thể khiến số lượng phim mới tiếp tục khan hiếm – tác động cả rạp lẫn nền tảng streaming.
• Tranh chấp pháp lý & thẩm quyền: Việc áp thuế lên “dịch vụ” xuyên biên giới sẽ đối mặt câu hỏi về thẩm quyền và khung pháp lý; đây là điểm nhiều chuyên gia coi là nút thắt khó gỡ.

Kết luận
Đề xuất thuế 100% với phim quay ngoài nước Mỹ là một tín hiệu chính sách mạnh, nhưng còn rất nhiều ẩn số về thẩm quyền và cách thực thi. Trong lúc Hollywood chờ làm rõ, thị trường sẽ theo dõi phản ứng của các bang, các gói ưu đãi hiện hữu, cũng như diễn biến của loạt thuế khác đang được chuẩn bị, từ dược phẩm đến nội thất.

chỉ có thuế không có gì đặc biệt.