“Amip ăn não” lan rộng tại một bang ở Ấn Độ, tỷ lệ tử vong lên đến 97%

[pizza]

Tình trạng lo ngại đang lan rộng tại bang Kerala, Ấn Độ, sau khi năm người tử vong chỉ trong chưa đầy một tháng do nhiễm “amip ăn não”.
Trường hợp mới nhất là bà Shobhana, 56 tuổi, sống tại quận Malappuram. Bà được chẩn đoán mắc bệnh viêm não - màng não do amip nguyên phát ( Primary Amoebic Meningoencephalitis , PAM) hôm 6/9 và điều trị tại Bệnh viện Y khoa Kozhikode.

Song, bà đã qua đời chỉ hai ngày sau khi một bệnh nhân khác tử vong cùng căn bệnh. Trước đó, một trẻ sơ sinh 3 tháng tuổi, bé gái 9 tuổi và một phụ nữ 52 tuổi cũng không qua khỏi khi đang được điều trị tại cơ sở y tế ở Kozhikode. Hiện ít nhất 11 bệnh nhân khác, trong đó có nhiều trẻ em, vẫn đang được theo dõi tại bệnh viện này.

Căn bệnh hiếm gặp trên do amip ăn não ( Naegleria fowleri) - loại amip thường sống tự do trong môi trường nước ngọt ấm như hồ, ao, sông hoặc trong đất bị ô nhiễm - gây ra. Tác nhân này xâm nhập cơ thể qua đường mũi rồi tấn công mô não. Các triệu chứng ban đầu gồm đau đầu dữ dội, sốt, buồn nôn, nôn ói; sau đó nhanh chóng chuyển sang cứng cổ, sợ ánh sáng, mất thăng bằng, co giật, hôn mê và thường dẫn đến tử vong.

Theo số liệu toàn cầu, tỷ lệ tử vong của căn bệnh này lên đến 97%. Ấn Độ ghi nhận ca đầu tiên vào năm 1971, song rất hiếm gặp cho đến vài năm gần đây.

Chỉ riêng Kerala, từ năm 2016 đến 2022 có 8 ca mắc, trong khi năm 2023 đã tăng vọt lên 36 ca với 9 trường hợp tử vong. Năm 2024, Kerala ghi nhận ca tử vong đầu tiên trong năm là một bé gái 5 tuổi. Đáng chú ý, tháng 7/2024, một thiếu niên 14 tuổi ở Kozhikode đã trở thành bệnh nhân đầu tiên tại Ấn Độ sống sót sau khi nhiễm bệnh, gia nhập nhóm chỉ có khoảng 10 ca sống sót trên toàn thế giới.

Trước tình hình đáng lo ngại, chính quyền Kerala đã ban hành phác đồ điều trị và quy trình xử lý đặc biệt cho các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh. Một số địa phương còn cấm người dân tắm hồ, ao để hạn chế nguy cơ. Bộ trưởng Y tế Kerala Veena George khẳng định chính quyền đang kiểm soát được tình hình và tập trung phát hiện sớm các ca bệnh để kịp thời điều trị: “Tỷ lệ tử vong ở các nước phát triển thường trên 95%, nhưng tại Kerala hiện thấp hơn”.

Các chuyên gia cho rằng biến đổi khí hậu là nguyên nhân quan trọng thúc đẩy sự bùng phát. TS Anish, cán bộ phụ trách Trung tâm One Health về nghiên cứu và ứng phó Nipah ở Kozhikode, nhận định: “Nhiệt độ khí quyển tăng đã tạo điều kiện để những vi sinh vật như Naegleria fowleri - vốn ưa môi trường nóng - phát triển mạnh trong thập kỷ qua. Nguồn nước ở Kerala cũng bị ô nhiễm nặng bởi vi khuẩn coliform có nguồn gốc từ phân, tạo điều kiện cho amip sinh sôi.”

Hiện công tác phòng ngừa và giám sát vẫn đang được đẩy mạnh trên toàn bang, trong bối cảnh dư luận hết sức quan ngại trước tốc độ tử vong nhanh và tỷ lệ sống sót cực thấp của căn bệnh “amip ăn não” này.

VietBF@ sưu tập