UAV Ukraine phá hủy cơ sở xuất khẩu khí đốt tự nhiên quan trọng của Nga

[Romano]

Đây không phải là lần đầu tiên Ukraine tiến hành một cuộc tập kích đường không tầm xa bằng UAV cảm tử nhằm vào ngành công nghiệp dầu khí và nguồn thu từ xuất khẩu năng lượng của của Liên bang Nga.Báo The Kyiv Post ngày 25/8 cho biết chiến dịch tấn công cơ sở năng lượng do Ukraine tiến hành nhằm làm tê liệt hoạt động khai thác dầu khí của Liên bang Nga bằng các đòn đánh liên tục đã ghi thêm một dấu ấn mới vào hôm 24/8.

Sau khi bị thiết bị bay không người lái (UAV) tấn công, một nhà máy xử lý khí ngưng tụ lớn gần cảng Ust-Luga, gần thành phố St. Petersburg bên bờ biển Baltic, đã bốc cháy dữ dội.

Các UAV mang đầu đạn nổ đã lao xuống cơ sở Ust-Luga – trung tâm xử lý khí đốt chính của Liên bang Nga, nơi tiếp nhận khí tự nhiên từ Bắc Cực và Tây Siberia. Nhân chứng cho biết có ít nhất hai đám cháy khổng lồ bùng phát sau cuộc tập kích giữa ban ngày.

Trung tâm này thuộc sở hữu của tập đoàn Gazprom, là một trong những cơ sở xử lý khí tự nhiên lớn nhất châu Âu, đồng thời là điểm xuất khẩu khí đốt chính của Liên bang Nga qua Biển Baltic.

Theo truyền thông Liên bang Nga, đơn vị vận hành tại chỗ là công ty năng lượng Novatek. Video do công nhân nhà máy quay và đăng tải trên mạng cho thấy các cú đánh chính xác vào tổ hợp xử lý khí ngưng tụ đông lạnh cùng những vụ nổ cầu lửa màu cam. Báo chí Liên bang Nga đưa tin tổ hợp này đã chịu thiệt hại nặng nề.

Theo thông tin nguồn mở, tổ hợp Ust-Luga khi vận hành tối đa có thể xử lý tới 45 tỷ mét khối khí đốt mỗi năm, từ đó sản xuất 13 triệu tấn khí tự nhiên hóa lỏng (LNG), hầu hết đều phục vụ xuất khẩu.

Công suất hàng năm của cơ sở này còn bao gồm 3,6 triệu tấn ethane, 1,8 triệu tấn propane–butane, cũng như naphta, nhiên liệu máy bay, dầu nhiên liệu và dầu gas để xuất khẩu.

Các báo cáo trong ngành cho rằng việc sửa chữa có thể mất từ vài tuần đến vài tháng.

Các UAV Ukraine rõ ràng đã tập trung đánh vào thiết bị xử lý khí, trong khi các bồn chứa không bị ảnh hưởng.

Bộ Tổng tham mưu Quân đội Ukraine tối 24/8 đã nhận trách nhiệm về vụ tấn công và gọi đây là một chiến dịch thành công, nhưng không công bố loại UAV cụ thể được sử dụng.

Trong một diễn biến khác, sân bay chính của St. Petersburg – Pulkovo – đã phải đóng cửa gần như cả ngày 24/8 và theo truyền thông địa phương đã có 39 chuyến bay bị hủy và 60 chuyến bị hoãn.

Thống đốc khu vực Aleksandr Drozdenko trong tuyên bố giữa buổi sáng cho rằng “mảnh vỡ rơi xuống” từ 10 UAV Ukraine bị lực lượng phòng không Liên bang Nga bắn hạ quanh nhà máy đã gây ra một đám cháy nhỏ, nhanh chóng được dập tắt.

Video hiện trường cho thấy UAV Ukraine bay thấp và chậm, hầu như không bị cản trở bởi hỏa lực từ mặt đất, và ít nhất hai chiếc đã phát nổ khi lao vào hoặc gần tháp xử lý khí chính của nhà máy.

Tháng 5 vừa qua, quân đội Ukraine thông báo đưa vào biên chế một loại UAV mới mang tên Batyar, có hình dạng và kích thước tương tự các UAV trong video do công nhân nhà máy ghi lại. Batyar có tầm bay tối đa khoảng 800 km, mang được đầu đạn nặng 18 kg.

Ust-Luga nằm cách các khu vực phóng UAV tiềm năng của Ukraine khoảng 700–750 km. Nhóm định vị quân sự Cyber Broshono của Ukraine hôm 24/8 đánh giá mức độ thiệt hại tại Ust-Luga là “nghiêm trọng”, gọi đây là “trái tim” của hoạt động xử lý khí đốt xuất khẩu của Liên bang Nga.

Một chuyên gia nghiên cứu thị trường năng lượng Ukraine, ông Evhen Instrebin, ước tính mỗi ngày nhà máy Ust-Luga ngừng hoạt động sẽ gây thiệt hại khoảng 12 triệu USD/ngày, tương đương gần 0,4 tỷ USD/tháng. Chi phí sửa chữa đối với Gazprom và Novatek hiện chưa được xác định.

Từ giữa năm 2023, Ukraine đã khởi động chiến dịch làm suy yếu năng lực kinh tế và doanh thu năng lượng của Liên bang Nga bằng các đòn tấn công tầm xa nhằm vào sản xuất năng lượng, lưới điện và hạ tầng giao thông.Đến năm 2025, chiến dịch này gia tăng cường độ với nhiều đòn đánh thường xuyên hơn, số lượng UAV nhiều hơn và khả năng xuyên thủng phòng không Liên bang Nga hiệu quả hơn.

Từ cuối tháng 7, các cuộc tấn công diễn ra gần như hàng đêm, trong đó cơ sở dầu khí Liên bang Nga là mục tiêu ưu tiên hàng đầu.

Trong một vụ tấn công trực tiếp nhằm vào nguồn thu xuất khẩu dầu mỏ của Liên bang Nga, UAV Ukraine hôm 21/8 đã đánh trúng và gây cháy trạm bơm dầu Unecha trên tuyến ống Druzhba – con đường xuất khẩu dầu mỏ chính của Liên bang Nga sang châu Âu.

Trước đó, cơ sở này cũng bị đánh vào ngày 13/8 và 18/8. Hình ảnh vệ tinh châu Âu Pleiades công bố hôm Chủ nhật cho thấy thiệt hại lớn.

Sau các cuộc tấn công ở Unecha, Thủ tướng Slovakia Robert Fico và Thủ tướng Hungary Viktor Orbán – những lãnh đạo của các quốc gia hạ lưu vốn phụ thuộc hoàn toàn vào tuyến ống Druzhba – đã cáo buộc Ukraine tiến hành “chiến tranh kinh tế” chống lại nước họ.

Cả ông Orbán và ông Fico đều đứng về phía Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin trong cuộc chiến với Ukraine và cho rằng Kiev nên đầu hàng để kết thúc chiến sự. Slovakia và Hungary nhiều lần phủ quyết các biện pháp hỗ trợ Ukraine và trừng phạt Liên bang Nga trong EU. Cả hai nước cũng không cung cấp viện trợ quân sự cho Kiev.

Ngoại trưởng Ukraine Andriy Sybiha hôm 24/8 cho biết Kiev “lấy làm tiếc” về vấn đề năng lượng của Hungary, nhưng nhấn mạnh rằng Budapest đã có ba năm để đa dạng hóa nguồn cung giống như phần còn lại của châu Âu.

Cùng ngày, Tổng thống Volodymyr Zelensky tuyên bố Ukraine vẫn coi Hyngary là “bạn bè”, song chính sách năng lượng quốc gia là “quyền tự quyết của chính phủ Orbán”.

Trước vụ Ust-Luga, cuộc tấn công gây thiệt hại nghiêm trọng nhất của Ukraine gần đây là ngày 21/8, khi UAV đánh trúng và thiêu rụi nhà máy lọc dầu lớn nhất Liên bang Liên bang Nga, gần cảng Rostov trên Biển Azov. Đám cháy chỉ được dập tắt vào chiều 24/8. Hiện chưa rõ thời điểm cơ sở này có thể khôi phục hoạt động.