Ảnh do Shealah Craighead
cung cấp Bản quyền: Nhà Trắng
Bất chấp cuộc điện đàm kéo dài 90 phút, Trung Quốc cộng sản vẫn tiếp tục vi phạm thỏa thuận thương mại trong khi đe dọa Đài Loan
Chỉ vài tuần sau khi chính quyền Trump đàm phán một " thỏa thuận thương mại lịch sử " với Trung Quốc Cộng sản, thỏa thuận này đă tan vỡ khi Bắc Kinh tiếp tục mô h́nh lừa dối và chiến tranh kinh tế chống lại Hoa Kỳ. Bất chấp cuộc điện đàm kéo dài 90 phút vào thứ năm giữa Tổng thống Trump và nhà độc tài Trung Quốc Tập Cận B́nh, các nguồn tin xác nhận rằng Trung Quốc đă trắng trợn vi phạm thỏa thuận Geneva trong khi tiếp tục bóp nghẹt chuỗi cung ứng của Hoa Kỳ.
Những điều bạn cần biết: Trung Quốc đă hứa sẽ dỡ bỏ các hạn chế xuất khẩu đất hiếm theo thỏa thuận Geneva của tháng 5, nhưng thay vào đó lại biến những khoáng sản quan trọng này thành vũ khí để bắt các nhà thầu quốc pḥng và nhà sản xuất ô tô của Mỹ làm con tin. Trong khi đó, các phương tiện truyền thông chính thống phớt lờ sự phản bội của Cộng sản này trong khi Trump đấu tranh để bảo vệ người lao động Mỹ khỏi cuộc chiến kinh tế của Tập Cận B́nh .
Thỏa thuận được gọi là "đột phá" được Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent và Đại diện Thương mại Jamieson Greer công bố vào ngày 12 tháng 5 được cho là sẽ đánh dấu bước tiến đáng kể trong quan hệ Mỹ-Trung. Thỏa thuận này đă cắt giảm thuế quan từ mức 145% xuống c̣n 30% đối với Hoa Kỳ, trong khi thuế quan của Trung Quốc giảm từ 125% xuống c̣n 10% - một "khoảng dừng" kéo dài 90 ngày được thiết kế để đàm phán một thỏa thuận lớn hơn. Trung Quốc đă hứa cụ thể sẽ xóa bỏ "các biện pháp đối phó phi thuế quan" bao gồm các hạn chế xuất khẩu đất hiếm đang làm nghẹt chuỗi cung ứng của Mỹ.
Các viên chức của Trump gọi đây là "chiến thắng thương mại lịch sử" cho nước Mỹ. Nhưng trong khi nhóm Trump ăn mừng, truyền thông nhà nước Trung Quốc đă khoe khoang rằng họ đă buộc Hoa Kỳ phải lùi bước mà không từ bỏ bất cứ điều ǵ có ư nghĩa. Bộ máy tuyên truyền của Bắc Kinh đă khoe khoang rằng "các biện pháp đối phó cứng rắn và lập trường kiên quyết của Trung Quốc đă có hiệu quả cao" - một tín hiệu rơ ràng cho thấy họ coi đây là chiến thắng của Trung Quốc, chứ không phải thành công của Mỹ.
Sự phản bội đă xảy ra ngay lập tức. Mặc dù có những lời hứa rơ ràng trong thỏa thuận Geneva, Trung Quốc chưa bao giờ thực sự dỡ bỏ các hạn chế xuất khẩu đất hiếm. Thay vào đó, chính quyền Cộng sản đă sử dụng sự chậm trễ trong việc cấp phép quan liêu để duy tŕ lệnh cấm xuất khẩu trên thực tế đối với bảy loại khoáng sản đất hiếm quan trọng cần thiết cho mọi thứ, từ máy bay chiến đấu F-35 đến động cơ xe điện. Các nhà xuất khẩu Trung Quốc báo cáo rằng các lô hàng của họ đă "dừng lại" khi họ chờ đợi giấy phép của chính phủ mà Bắc Kinh không có ư định cấp cho các công ty Hoa Kỳ.
Sự thất vọng ngày càng tăng của Trump với sự lừa dối của Trung Quốc đă trở nên rơ ràng trong các bài đăng trên mạng xă hội của ông. "Tôi thích Chủ tịch XI của Trung Quốc, luôn thích, và sẽ luôn thích, nhưng ông ấy RẤT CỨNG CẠNH VÀ CỰC KỲ KHÓ ĐỂ THỎA THUẬN", Trump viết vào sáng thứ Tư, thể hiện sự bực tức của ông với các chiến thuật đàm phán của Bắc Kinh. Đến thứ Sáu, sự kiên nhẫn của ông đă cạn kiệt hoàn toàn: "Trung Quốc ĐĂ HOÀN TOÀN VI PHẠM THỎA THUẬN VỚI CHÚNG TA. Thật là tệ cho việc trở thành ông GÁI TỐT ĐẸP!"
Sự thiếu tôn trọng của chế độ Cộng sản đối với Tổng thống Trump đă trở nên rơ ràng trong quá tŕnh dẫn đến cuộc gọi điện thoại hôm thứ Năm. Trong khi Trump đă công khai t́m kiếm một cuộc tṛ chuyện với Tập trong nhiều tuần, các quan chức Trung Quốc đă bắt tổng thống Mỹ phải chờ đợi, buộc ông phải yêu cầu cuộc gọi thay v́ trả lời cuộc gọi của ông. Sự khinh miệt cố ư này phản ánh niềm tin của Bắc Kinh rằng họ nắm giữ vị thế đàm phán mạnh mẽ hơn.
Trong cuộc gọi kéo dài một tiếng rưỡi, Tập đă thể hiện sự kiêu ngạo điển h́nh của Đảng Cộng sản khi thuyết giảng cho Trump "lùi lại" các biện pháp thương mại và cảnh báo ông về "các bước đi đe dọa Đài Loan". Thay v́ giải quyết các hành vi vi phạm thỏa thuận Geneva của Trung Quốc, Tập đă cố gắng đảo ngược t́nh thế bằng cách yêu cầu Hoa Kỳ "rút lại các biện pháp tiêu cực áp đặt lên Trung Quốc". Bản ghi chép của Trung Quốc nhấn mạnh rằng Tập đă nói với Trump "xử lư vấn đề Đài Loan một cách thận trọng" - một lời đe dọa được che đậy một cách khéo léo về sự ủng hộ của Hoa Kỳ đối với chính quyền được bầu cử dân chủ của Đài Bắc.
Trump đă cố gắng đưa ra một góc nh́n tích cực về cuộc gọi, đăng rằng nó "đă dẫn đến một kết luận rất tích cực cho cả hai quốc gia" và các cuộc đàm phán trong tương lai sẽ được sắp xếp. Ông đặc biệt đề cập đến tiến triển về các vấn đề đất hiếm, viết rằng: "Không c̣n bất kỳ câu hỏi nào liên quan đến tính phức tạp của các sản phẩm đất hiếm nữa". Nhưng các quan chức chính quyền thừa nhận riêng rằng không có cam kết cụ thể nào được đảm bảo từ Bắc Kinh.
Những tác động rộng hơn đối với an ninh quốc gia của Hoa Kỳ không thể được cường điệu hóa. Trung Quốc kiểm soát khoảng 90% quá tŕnh chế biến đất hiếm toàn cầu, giúp họ có quyền kiểm soát chặt chẽ đối với các vật liệu thiết yếu cho các hệ thống quân sự tiên tiến. Các khoáng sản mà họ hiện đang hạn chế bao gồm dysprosi, cần thiết cho động cơ chịu nhiệt trong máy bay chiến đấu F-35, và yttrium, cần thiết cho động cơ phản lực và laser chính xác. Bằng cách vũ khí hóa các nguồn tài nguyên này, Trung Quốc đe dọa đến lợi thế công nghệ quân sự của Hoa Kỳ.
Cuộc khủng hoảng này phơi bày điểm yếu cơ bản của cách tiếp cận “giao lưu” mà các cơ sở Washington đă theo đuổi với Trung Quốc Cộng sản trong nhiều thập kỷ. Lư thuyết cho rằng thương mại sẽ điều tiết hành vi của Trung Quốc và thúc đẩy dân chủ đă chứng minh là sai lầm thảm khốc. Thay vào đó, hội nhập kinh tế đă tạo cho Bắc Kinh đ̣n bẩy để bắt các quốc gia dân chủ làm con tin trong khi xây dựng năng lực quân sự để đe dọa Đài Loan, thống trị Biển Đông và thách thức sự lănh đạo của Hoa Kỳ trên toàn cầu.
Việc Trung Quốc vi phạm thỏa thuận Geneva tuân theo một mô h́nh lừa dối Cộng sản có thể dự đoán được. Bắc Kinh kư các thỏa thuận khi chịu áp lực, sau đó ngay lập tức bắt đầu t́m cách lách các cam kết của họ trong khi vẫn duy tŕ khả năng phủ nhận hợp lư. Họ đă làm điều này nhiều lần với các thỏa thuận thương mại, thỏa thuận về khí hậu và thậm chí cả những lời hứa của họ về quyền tự chủ của Hồng Kông.
Điều này có ư nghĩa rơ ràng đối với nước Mỹ: chúng ta không thể để an ninh quốc gia của ḿnh tiếp tục bị chế độ độc tài Cộng sản coi đàm phán kinh tế là màn dạo đầu cho chiến tranh. Tổng thống Trump đang đấu tranh cho người lao động, nhà sản xuất và lợi ích an ninh quốc gia của Mỹ, nhưng ông cần sự ủng hộ từ những người yêu nước hiểu rằng chế độ Cộng sản Trung Quốc đại diện cho mối đe dọa hiện hữu đối với sự thịnh vượng và tự do của nước Mỹ.
Người Mỹ phải yêu cầu Quốc hội thông qua luật để phá vỡ sự phụ thuộc nguy hiểm của chúng ta vào Trung Quốc Cộng sản về các vật liệu quan trọng. An ninh quốc gia của chúng ta không thể bị bắt làm con tin bởi cuộc chiến kinh tế của Tập Cận B́nh.
