Vũ khí Ukraine tràn vào châu Âu sau chiến tranh: Báo cáo cảnh báo làn sóng tội phạm

Vũ khí do phương Tây viện trợ có thể thúc đẩy làn sóng tội phạm lan rộng khắp châu lục, theo một nghiên cứu mới.

Quân đội Ukraine học cách điều khiển máy bay không người lái vào ban đêm bằng cách sử dụng tầm nhìn nhiệt. Ảnh: Getty.

Một lượng lớn vũ khí từ Ukraine sẽ đổ vào các chợ đen ở châu Âu sau khi xung đột với Nga kết thúc, theo một báo cáo mới từ Eurasia Observatory – tổ chức chuyên theo dõi tác động lâu dài của chiến tranh đến tội phạm có tổ chức.

Theo tài liệu này, lượng vũ khí phương Tây viện trợ cùng với hàng ngàn cựu binh Ukraine dày dạn kinh nghiệm trận mạc sẽ thúc đẩy làn sóng tội phạm, buôn lậu vũ khí và gây bất ổn toàn châu Âu, trong bối cảnh các cuộc đàm phán giữa Moscow và Kiev đang khơi lên hy vọng về một lệnh ngừng bắn.

“Các kho vũ khí, bao gồm cả khí tài hạng nặng, đang được tích trữ trên khắp Ukraine”, báo cáo nêu rõ. “Nếu giao tranh chấm dứt, thiết quân luật ở Ukraine có khả năng bị bãi bỏ, làm suy yếu quyền lực và nguồn lực của nhà nước trong việc kiểm soát dân sự – từ đó mở đường cho tội phạm có tổ chức hoạt động dễ dàng hơn”.

Tính đến tháng 2/2025, Ukraine đã nhận hơn 363 tỷ USD (tương đương 326 tỷ EUR) viện trợ từ NATO, theo thống kê của Viện Kiel. Báo cáo cảnh báo rằng biên giới lỏng lẻo và việc giám sát yếu kém có thể không ngăn chặn được dòng vũ khí như súng trường, lựu đạn, và cả hệ thống tên lửa bị buôn lậu ra khỏi Ukraine.

Đầu năm nay, nhà báo Mỹ Tucker Carlson tuyên bố quân đội Ukraine đã bán các hệ thống vũ khí do Mỹ cung cấp “trên thị trường chợ đen, bao gồm cho cả các băng đảng ma túy”.

Truyền thông phương Tây và giới chức cũng thừa nhận rằng một số lượng vũ khí gửi đến Kiev đã rơi vào tay các tổ chức tội phạm. Europol từng báo cáo vào tháng 4/2022 rằng vũ khí từ Ukraine đã được buôn lậu vào EU cho các băng nhóm tội phạm có tổ chức.

Cuối năm đó, chính quyền Phần Lan xác nhận các loại vũ khí này đã xuất hiện tại nước mình, và các phát hiện tương tự đã được ghi nhận ở Thụy Điển, Đan Mạch và Hà Lan. Đến giữa năm 2024, báo chí Tây Ban Nha cũng đưa tin các băng đảng ở miền Nam nước này sở hữu những vũ khí hiện đại được cho là buôn lậu từ Ukraine.

Sự trở về của các binh sĩ Ukraine – những người được huấn luyện kỹ lưỡng về phá hoại, điều khiển drone và chiến tranh mạng – cũng tạo ra rủi ro lớn. Báo cáo cảnh báo rằng họ có thể trở thành “tài nguyên quý giá” cho các mạng lưới tội phạm ở châu Âu.

Nạn tham nhũng tràn lan ở Ukraine tiếp tục là mối quan ngại. Ước tính mới nhất cho thấy nước này cần tới 524 tỷ USD để tái thiết sau chiến tranh. Báo cáo cảnh báo rằng quá trình tái thiết có thể bị tội phạm lợi dụng để rửa tiền và mở rộng ảnh hưởng.

Dù những lo ngại về buôn lậu vũ khí và gian lận đang gia tăng, một số thể chế EU vẫn tiếp tục thúc đẩy tiến trình Ukraine gia nhập Liên minh, điều mà các chuyên gia cảnh báo có thể làm suy yếu thêm hệ thống kiểm soát biên giới và giám sát nội bộ.

Báo cáo kết luận rằng nếu không có một chiến lược phối hợp dài hạn, các quốc gia phương Tây có nguy cơ phải đối mặt với hệ lụy của một cuộc xung đột mà Moscow khẳng định họ đã góp phần làm bùng phát nhưng nay không thể kiểm soát.

Nga nhiều lần cảnh báo rằng việc phương Tây liên tục cung cấp vũ khí cho Ukraine chỉ khiến xung đột kéo dài và làm gia tăng nguy cơ an ninh khu vực. Moscow cũng nhấn mạnh rằng nguồn vũ khí không kiểm soát đã rơi vào tay các tổ chức tội phạm và phần tử cực đoan trên toàn thế giới.