Chính quyền Trump rút lại chính sách thị thực sinh viên sau làn sóng phản đối

Chính quyền Tổng thống Donald Trump đã quyết định khôi phục việc đăng ký thị thực du học cho hàng nghìn sinh viên nước ngoài đang học tập tại Mỹ, sau nhiều tuần chịu áp lực từ các tòa án liên bang và cộng đồng học thuật.

Bộ Tư pháp Mỹ đã công bố quyết định đảo ngược hoàn toàn tại tòa án liên bang cùng ngày, trong bối cảnh hơn 100 vụ kiện được đệ trình liên quan đến việc chấm dứt hồ sơ sinh viên khỏi hệ thống quản lý SEVIS - cơ sở dữ liệu do các trường đại học và chính phủ liên bang sử dụng để theo dõi sinh viên nước ngoài.

Các thẩm phán tại hơn 50 vụ kiện, trải dài trên ít nhất 23 bang, đã ban hành lệnh yêu cầu chính quyền tạm dừng việc chấm dứt, trong khi hàng chục thẩm phán khác cũng chuẩn bị ra quyết định tương tự trước khi chính quyền đảo ngược động thái.

Việc chấm dứt đột ngột hồ sơ SEVIS đã gây ra làn sóng lo ngại trong cộng đồng sinh viên quốc tế, khi nhiều người đối mặt với nguy cơ mất tư cách nhập cư hợp pháp và bị trục xuất. Một số sinh viên cho biết việc bị chấm dứt hồ sơ khiến họ không thể tiếp tục học tập và nghiên cứu, thậm chí ngay sát thời điểm tốt nghiệp.



Các thẩm phán liên bang đã bày tỏ sự thất vọng đối với cách xử lý của chính quyền, cũng như sự thiếu minh bạch trong việc trả lời câu hỏi liệu sinh viên có thể tiếp tục học tập tại Mỹ hay buộc phải rời đi. Theo Bộ Tư pháp, Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Mỹ (ICE) hiện đang xây dựng chính sách mới liên quan đến sinh viên nước ngoài mang thị thực F-1. Trong thời gian chờ ban hành, ICE sẽ duy trì tình trạng hiện tại của hồ sơ SEVIS đối với các sinh viên bị ảnh hưởng, đồng thời tiến hành kích hoạt lại những hồ sơ đã bị chấm dứt. ICE cũng cam kết sẽ không chấm dứt hồ sơ SEVIS chỉ dựa trên kết quả kiểm tra lý lịch liên quan đến các cáo buộc tội nhẹ hoặc các vụ án đã được bác bỏ, nhưng vẫn giữ quyền hành động trong trường hợp sinh viên vi phạm Đạo luật Di trú và Quốc tịch Mỹ.

Hiện chưa rõ Bộ Ngoại giao Mỹ có đảo ngược các quyết định hủy thị thực đã ban hành trước đó hay không. Một quan chức liên bang cho biết cơ quan này đang tiến hành rà soát và kiểm tra các quyết định liên quan. Đầu năm nay, Ngoại trưởng Marco Rubio đã chỉ đạo hủy thị thực của hàng chục sinh viên nước ngoài bị cáo buộc tham gia các hoạt động ủng hộ Palestine, điều mà ông cho là vi phạm chính sách đối ngoại của Mỹ. Tuy nhiên, đợt hủy thị thực mới nhất, với quy mô lớn hơn, chủ yếu nhắm vào những sinh viên có vi phạm nhỏ về pháp luật và bị ảnh hưởng bởi việc chấm dứt hồ sơ SEVIS.

Song song với các diễn biến pháp lý, trước đó vào ngày 22/4, lãnh đạo nhiều trường cao đẳng, đại học và các hiệp hội học thuật tại Mỹ đã ra tuyên bố chung, cảnh báo về sự can thiệp quá mức của chính phủ vào hệ thống giáo dục đại học. Các trường nhấn mạnh rằng, mặc dù sẵn sàng đón nhận các cải cách mang tính xây dựng và sự giám sát hợp pháp, họ kiên quyết phản đối những hành động làm suy giảm quyền tự do học thuật, quyền tuyển sinh, xây dựng chương trình đào tạo và lựa chọn giảng viên.

Các trường khẳng định rằng hệ thống giáo dục đại học Mỹ, với sự đa dạng về loại hình và sứ mệnh, đều chung cam kết duy trì quyền tự do học thuật - yếu tố thiết yếu trong việc bảo vệ nền dân chủ, thúc đẩy sáng tạo, đổi mới và phát triển kinh tế. Các cơ sở giáo dục nhấn mạnh vai trò của mình như những động lực thúc đẩy cơ hội, nâng cao khả năng dịch chuyển xã hội, đồng thời là đối tác hiệu quả của chính phủ trong việc phục vụ lợi ích chung của quốc gia.

Trong bối cảnh tranh luận về chính sách thị thực sinh viên quốc tế, lãnh đạo các trường cảnh báo rằng việc rút gọn quyền tự chủ của giáo dục đại học sẽ gây thiệt hại cho sinh viên hiện tại và tương lai, đồng thời làm suy yếu hệ sinh thái học thuật vốn là nền tảng cho sự thịnh vượng và vị thế toàn cầu của Mỹ. Các trường kêu gọi chính quyền tham gia đối thoại mang tính xây dựng nhằm cải thiện hệ thống giáo dục, thay vì áp đặt các biện pháp kiểm soát quá mức.

Người phát ngôn của ICE và Bộ Ngoại giao Mỹ chưa đưa ra bình luận về các diễn biến mới liên quan đến chính sách thị thực sinh viên quốc tế và lời kêu gọi của cộng đồng học thuật.