Súng nổ ở Ukraine, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ lập tức "đổi phe" sang Nga: NATO có bất ngờ đến rụng rời?

[Cupcake01]

Không còn gì để hoài nghi, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ đứng ngoài bất kỳ cuộc xung đột quân sự nào với Nga liên quan đến vấn đề Ukraine.



Thổ Nhĩ Kỳ "đu dây"

Khi bóng ma chiến tranh ở Ukraine bao trùm khắp châu Âu, việc từng thành viên NATO chọn làm gì và không làm gì sẽ có tác động địa chính trị đến cách mà cuộc xung đột bùng phát.

Khi nói về vấn đề Ukraine, có thể nói Thổ Nhĩ Kỳ không giống như một thành viên NATO bình thường. Gần đây, nước này đã bán các máy bay không người lái có vũ trang cho Kiev - một số trong đó đã được sử dụng ở Donbas, mang lại hiệu quả to lớn.

Tuy nhiên, vì là đối tác thân cận của Nga, Ankara đã cẩn thận không giẫm lên chân Moscow ở các khu vực xung đột khác nhau.

Dưới thời Recep Tayyip Erdogan và Vladimir Putin, Thổ Nhĩ Kỳ và Nga chia sẻ nhiều điều hơn chỉ là giao tiếp thông thường. Hai cường quốc đang trỗi dậy muốn làm rung chuyển trật tự thế giới thời hậu Xô Viết, muốn có một vai trò lớn hơn trên sân đấu toàn cầu.

Thổ Nhĩ Kỳ và Nga cũng đã phát triển một hình thức quan hệ độc đáo, thường được gọi là "hợp tác xen lẫn cạnh tranh", khi ủng hộ các bên đối lập trong cuộc xung đột ở Libya, Syria và Nam Caucasus - giống như một cách thừa nhận phạm vi ảnh hưởng ngày càng mở rộng của nhau.

Mối quan hệ độc đáo này giữa hai nhà lãnh đạo có thể khó hiểu đối với các nước phương Tây. Năm 2014, Thổ Nhĩ Kỳ chỉ trích việc Nga sáp nhập Crimea nhưng không tham gia các lệnh trừng phạt do Mỹ đề ra nhằm vào Moscow.

Năm 2017, Thổ Nhĩ Kỳ ký thỏa thuận mua hệ thống tên lửa S-400 do Nga sản xuất bất chấp đe dọa trừng phạt của Mỹ.

Không còn gì để hoài nghi, Ankara sẽ đứng ngoài bất kỳ cuộc xung đột quân sự nào với Nga về vấn đề Ukraine. Bất chấp việc tăng cường mua bán quốc phòng với Ukraine, bản năng của Thổ Nhi Kỳ sẽ luôn là đứng ngoài quan sát.

Trong mọi khả năng, Ankara sẽ cùng với các đối tác NATO lên án cuộc tấn công của Nga; nhưng sẽ không đi cùng với đồng minh trong việc áp đặt các biện pháp trừng phạt.

Tổng thống Erdogan sẽ hướng tới mục tiêu tiếp tục hợp tác với Nga ở Syria và trong lĩnh vực kinh tế; nhưng ông cũng sẽ đẩy mạnh hợp tác với NATO, với mục đích nâng cao vị thế toàn cầu.

Tuy nhiên, có một tình huống khó khăn xảy ra. Nếu xung đột bùng nổ và NATO bắt đầu cung cấp vũ khí cho lực lượng Ukraine, liệu Ankara có tiếp tục giao máy bay không người lái có vũ trang cho Kiev?

Nước này có tạo điều kiện cho NATO tiếp cận Biển Đen không? Hay liệu Ankara có giảm bớt mối quan hệ đang phát triển với Nga?

Nga có đòn bẩy quá lớn

Còn quá sớm để biết câu trả lời cho những câu hỏi này. Tuy nhiên, với đòn bẩy đáng kể mà Nga có đối với Thổ Nhĩ Kỳ ở Syria và nền kinh tế đang phát triển mạnh mẽ, Ankara có thể sẽ tìm cách hành động vừa đủ để nâng cao vị thế của mình với NATO (đồng thời sử dụng như một cơ hội cải thiện quan hệ với Washington) nhưng không quá nhiều để bị kích hoạt một đòn trả đũa từ Nga.

Đây là lý do tại sao ở Syria, Ankara phụ thuộc vào sự đồng ý của Moscow để tiếp tục kiểm soát khu vực an toàn mà quân đội nước này thiết lập. Do đó, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ phải trả một cái giá rất lớn ở Syria nếu Nga phản đối lập trường về Ukraine, bao gồm cả nguy cơ một cuộc tấn công ở Idlib, gây ra làn sóng tị nạn.

Nga cũng có đòn bẩy kinh tế lớn đối với Thổ Nhĩ Kỳ. Ngoài S-400, Nga đang xây dựng lò phản ứng hạt nhân đầu tiên và xây dựng một đường ống dẫn bên dưới Biển Đen tới Thổ Nhĩ Kỳ, cung cấp phần lớn khí đốt tự nhiên cho nước này.

Bất chấp mong muốn của Ankara về đa dạng hóa năng lượng, các thành phố của Thổ Nhĩ Kỳ vẫn cần khí đốt tự nhiên của Nga để giữ ấm.

Điều này không có nghĩa là Ankara sẽ trở thành một chư hầu của Nga hay hài lòng về sự phụ thuộc này. Nhưng điều đó có nghĩa là người Thổ Nhĩ Kỳ sẽ thận trọng khi nói đến Ukraine.

Trong khi Ukraine có thể là một đối tác hữu ích và là phương tiện tốt để cải thiện mối quan hệ đang gặp khó khăn với NATO, thì từ góc độ của Thổ Nhĩ Kỳ, Kiev không phải là một cái giá hời để xảy ra chiến tranh.

Trong bối cảnh xung đột, cả NATO và Nga đều không thích sự mơ hồ của Thổ Nhĩ Kỳ, và mỗi bên sẽ tìm kiếm những cách tinh tế để gây áp lực buộc Thổ Nhĩ Kỳ phải có lập trường chuẩn mực.

Thổ Nhĩ Kỳ đã từng rơi vào tình huống như vậy trước đây. Nước này đã cố gắng thực hiện một cách tiếp cận tương tự trong cả hai cuộc chiến tranh thế giới, với thành công trong cuộc chiến thứ hai nhưng thất bại thảm hại trong cuộc chiến đầu tiên.

Tổng thống Erdogan trong quá khứ đã chứng tỏ mình là một bậc thầy về cân bằng địa chính trị theo cách tương tự. Tuy nhiên, với vị thế suy yếu ở trong nước và các đối tác xa lánh ở nước ngoài, cuộc chiến ở Ukraine sẽ là thách thức lớn nhất của từ trướccho đến nay.

VietBF @ Sưu tầm