Động thái mới của Nga khiến Ukraine "ngồi trên đống lửa", hàng chục thành phố "báo động đỏ"

[therealrtz]

Nga đang sản xuất hàng loạt bom hàng không điều khiển mở rộng tầm tấn công lên tới khoảng 200 km từ tiền tuyến, khiến nhiều thành phố lớn của Ukraine hoàn toàn nằm trong tầm ngắm của Moscow.

Theo Defence, việc hiện đại hóa các bom điều khiển (KAB) của Nga có thể dựa trên hai ý tưởng chính. Thứ nhất, các bom nổ mạnh truyền thống có khối lượng 250, 500, 1.500 và 3.000 kg được trang bị bộ module dẫn hướng và điều chỉnh hành trình mô-đun (UMPC). Các bộ kit này thêm vào phần điện tử dẫn đường, bề mặt khí động học và hệ thống hiệu chỉnh hướng bay.

Thứ hai, việc lắp thêm một turbojet nhỏ (động cơ phản lực tuabin khí) biến quả bom trượt thành một vũ khí tấn công tầm xa- một loại đạn không đối đất phóng từ không trung với bán kính chiến đấu lớn hơn đáng kể. Chỉ với UMPC, tầm bay đã được đẩy lên khoảng 75 km; nếu thêm động cơ, giới hạn đó có thể lên tới khoảng 200 km.

Cơ quan Tình báo Quốc phòng Ukraine (GUR) cáo buộc hầu hết các thành phần UMPC đến từ Trung Quốc, nhưng một số ngòi nổ và linh kiện điện tử có thể chứa các bộ phận do các công ty ở Mỹ và Thụy Sĩ sản xuất. Các nhà phát triển Nga đã thử nghiệm những module như vậy từ năm 2018 và giờ đây, dường như họ bắt đầu mở rộng sản xuất hàng loạt.

Logic tác chiến rất đơn giản. Bằng cách phóng các quả bom điều khiển có trợ động cơ từ xa hơn 100–150 km, Không quân Nga có thể tránh phải xâm nhập vào tầm bắn của nhiều hệ thống phòng không Ukraine. Điều này tăng khả năng sống sót cho máy bay Nga và khiến việc ngăn chặn các phi vụ không kích trở nên khó khăn hơn.

Tuy vậy, các giới hạn thực tiễn vẫn rất quan trọng. Để đánh trúng trung tâm Kiev từ cự ly 200 km, kẻ tấn công có thể buộc phải phóng đạn từ vị trí gần tiền tuyến hoặc từ vùng trời lộ thiên chịu hỏa lực phòng không - điều khiến máy bay có nguy cơ bị trúng đạn. Do vậy, mối đe dọa thực tế và cấp bách nhất là đối với các thành phố biên giới và tiền tuyến lớn trong vòng khoảng 100–200 km của Ukraine bao gồm: Mykolaiv, Poltava, Kryvyi Rih, Dnipro, Zaporizhzhia, Sumy, Chernihiv và Kharkov.

Một quả bom có cánh và gắn động cơ nhỏ sẽ hoạt động giống như một tên lửa hành trình phóng từ không trung rẻ tiền: nó trượt, điều chỉnh hành trình và dùng động cơ để gia tăng quãng đường. Khác với các tên lửa hành trình lớn (ví dụ JASSM), những sản phẩm này mang đầu nổ tương đối lớn nhưng không hiệu quả về nhiên liệu nếu xét về tầm/tiêu hao. Vì vậy, tốc độ và cấu hình bay của chúng khiến chúng tương đối dễ bị các hệ thống phòng không hiện đại đánh chặn. Nói cách khác, chúng không phải là bất khả xâm phạm.

Tuy nhiên, nếu Nga tăng sản lượng và cải tiến động cơ cùng hệ thống dẫn đường, tầm và khả năng sống sót của chúng sẽ tăng lên. So sánh với sự phát triển của drone FPV là thích hợp ở đây: vốn bắt đầu với vài km, nay đã tiến tới vài chục km. Điều tương tự có thể xảy ra với bom điều khiển, mặc dù chúng khó có thể nhanh chóng biến thành hệ thống có tầm hàng trăm kilômét mà không có những thay đổi đáng kể ở hệ thống điều khiển.

Theo Defence, các loại bom này chỉ có thể bị tiêu diệt bởi các hệ thống phòng không như SAMP/T, IRIS-T (SLM/SLX), Patriot, hoặc bởi máy bay tiêm kích đánh chặn (ví dụ F-16) nếu bị phát hiện kịp thời và kho dự trữ tên lửa đủ lớn. Do tốc độ tương đối thấp (so với mục tiêu đạn đạo), các hệ thống tên lửa phòng không nếu được cảnh báo sớm sẽ có thời gian phản ứng và tỏ ra hiệu quả. Chiến tranh điện tử cũng là công cụ hữu hiệu: gây nhiễu các kênh dẫn đường và hiệu chỉnh làm giảm độ chính xác của đòn đánh và giúp tiết kiệm tên lửa đánh chặn cho những mục tiêu nguy hiểm nhất.