Theo như cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump tấn công đối phương Kamala Harri như đã «tự hỏi Kamala Harris, mang hai dòng máu Jamaica và Ấn Độ, có phải là người Mỹ da đen» hay không, hay bà chỉ "nhận vơ" để chinh phục cử tri gốc châu Phi trong buổi nói chuyện tại Chicago với các phóng viên Mỹ gốc nước ngoài hôm 31/07/2024 vừa qua là con dao hai lưỡi đối với ông Donald Trump.
Ảnh ghép: Phó tổng thống Mỹ Kamala Harris và cựu tổng thống Mỹ Donald Trump trong cuộc đua vào Nhà Trắng tháng 11/2024. AP
Từ khi phải đối mặt với một ứng cử viên mới của đảng Dân Chủ, Donald Trump thuộc đảng Cộng Hòa sử dụng lại chiêu bài « màu da và chủng tộc » để tấn công đối phương Kamala Harris. Trong buổi nói chuyện tại Chicago với các phóng viên Mỹ gốc nước ngoài hôm 31/07/2024, ông Trump đã « tự hỏi Kamala Harris, mang hai dòng máu Jamaica và Ấn Độ, có phải là người Mỹ da đen » hay không, hay bà chỉ "nhận vơ" để chinh phục cử tri gốc châu Phi ?
Năm 2016, lần đầu ra tranh cử tổng thống Mỹ, nhà tỷ phú Donald Trump đã tấn công vào gốc gác của ứng cử viên da màu Barack Obama ( bố người Kenya, mẹ người Mỹ và sinh ra tại Hawaii ).
Tạo đà mới cho một chiến dịch vận động đang bị hụt hơi bằng cách trực tiếp tấn công vào cá nhân đối thủ của mình, sử dụng lại lập luận ứng cử viên Dân Chủ là phụ nữ mà lại là người da màu liệu có là một tính toán khôn ngoan hay không ? RFI đặt câu hỏi với nhà báo Phạm Trần tại thủ đô Washington. Trước hết nhà báo Phạm Trần nhắc lại những phát biểu gây tranh cãi của ông Trump.
Phạm Trần: « Bản tính của Donald Trump là nói bừa, rồi muốn ra sao thì ra. Nói chuyện với Hiệp hội quốc gia các nhà báo da đen NABJ, ông Trump thắc mắc về nguồn gốc của ứng cử viên đảng Dân Chủ Kamala Harris. Ông nhắc lại thân phụ của bà Harris là người Jamaica, thân mẫu là người Ấn Độ. Donald Trump tự hỏi tại sao khi ra tranh cử, Kamala Harris lại xem mình là người Mỹ da đen. Tuyên bố này gây tranh cãi vì bị cho là xen vào đời tư của người ta và ông đã đưa ra những nhận xét không tốt, ‘nghe không xuôi tai’ như người Việt mình thường nói. Đảng Dân Chủ thì rất tức giận về thái độ này, mà ngay cả bên đảng Cộng Hòa thì cũng không hài lòng. Báo chí Hoa Kỳ tuy vậy không ngạc nhiên về những lời lẽ này của Trump, bởi ông luôn luôn tìm cách khiêu khích đối thủ, đưa ra những lời lẽ gây chú ý ».
RFI : Không chỉ trực tiếp nhắm vào đối thủ Kamala Harris, mà trong cuộc nói chuyện ở Chicago ông Donald Trump còn có những lời lẽ bị coi là miệt thị khinh thường người Mỹ da màu …
Phạm Trần : « Trước khi trở thành trở tổng thống Hoa Kỳ, Donald Trump là một nhà tỷ phú, một doanh nhân và bản chất là một con buôn. Ông điều hành cả một tập đoàn với rất nhiều nhân viên, đặc biệt là những người gốc nước ngoài : châu Á, Nam Á, Nam Mỹ và người gốc châu Phi. Donald Trump luôn xem thường tất cả các nhân viên của ông và chính những nhân viên của Trump đã phê bình ông về điểm đó ngay từ khi ông ra tranh cử tổng thống lần đầu hồi năm 2016. Ông bị chỉ trích coi thường giá trị những người làm việc cho ông. Kỳ này Donald Trump bổn cũ soạn lại. Phản ứng trong xã hội mạnh hơn. Ông bị báo chí của các cộng đồng người da màu mạnh mẽ chỉ trích là không tôn trọng nhân phẩm của người da màu và kỳ thị ».
RFI : Khi sử dụng đòn tôn giáo hay màu da để tấn công đối thủ, Donald Trump tính toán những gì và chẳng lẽ đảng Cộng Hòa chấp nhận rủi ro đánh mất lá phiếu của các cử tri da màu và phụ nữ ?
Phạm Trần: « Không phải như thế. Sau những tuyên bố về bà Kamala Harris, ngay các lãnh đạo của đảng Cộng Hòa cũng đã phê bình ông Trump và khuyên ông ấy nên tập trung đả kích những sai lầm trong chính sách của Kamala Harris ở cương vị phó tổng thống Hoa Kỳ dưới chính quyền Biden. Đảng Cộng Hòa thường xuyên chỉ trích chính sách về kinh tế, xã hội, di dân và đối ngoại của chính quyền Biden-Harris. Nhưng khi nói đến màu da thì thực sự trong xã hội Mỹ cũng có một khối người da màu không thích đảng Dân Chủ và họ là những đảng viên của bên đảng Cộng Hòa. Có điều lần này Donald Trump đi quá xa và xúc phạm đến lòng tự trọng của người da màu.
Theo thăm dò mới đây, 81 % người da màu ủng hộ Kamala Harris. Tuy nhiên trong thành phần cử tri da trắng và đàn ông da màu thì tỷ lệ ủng hộ Dân Chủ và Cộng Hòa ngang nhau, Donald Trump và Harris được khoảng 45 %. Trái lại phụ nữ da màu thì dồn phiếu cho bà Kamala Harris. Còn trong thành phần cử tri trẻ, mà số này lại khá đông, hiện Kamala Harris đang dẫn đầu, hơn Donald Trump khoảng 2 điểm.
Ba tháng trước bầu cử, quả thật là đôi bên đang đua nước rút để tranh thủ cử tri. Trong cuộc bầu cử năm nay, lần đầu tiên đảng Dân Chủ quyên góp được rất nhiều tiền, được những người giàu có, các nhà tỷ phú, triệu phú ủng hộ. Nói ra thì nghe có vẻ buồn cười, nhưng bầu cử tổng thống ở Mỹ, ai có nhiều tiền để mua quảng cáo trên truyền hình, trên đài phát thanh, báo chí và để tổ chức các cuộc họp mặt với cử tri thì được chú ý đến nhiều hơn. Tỷ phú Donald Trump hiện tại nhận được ít tiền tài trợ hơn phó tổng thống Kamala Harris ».
RFI : Xin cảm ơn nhà báo Phạm Trần, trả lời từ Washington.
