Phó giáo sư, tiến sĩ Hoàng Thị Lâm, Trưởng bộ môn Dị ứng Miễn dịch lâm sàng, Đại học Y Hà Nội, cho biết không phải ai cũng bị dị ứng vaccine, chỉ những người cơ địa dị ứng mới có nguy cơ dị ứng vaccine.
Ví dụ, bản thân hoặc thành viên trong gia đ́nh mắc các bệnh dị ứng như dị ứng thuốc, dị ứng thức ăn, dị ứng vaccine, hen phế quản, viêm mũi dị ứng...
Hiện, tỷ lệ dị ứng vaccine và phản vệ do vaccine rất thấp. Tuy nhiên, khi nước ta đang trong chiến dịch tiêm chủng đại trà vaccine Covid-19, mối quan tâm đến các phản ứng sau tiêm, đặc biệt là dị ứng, nhiều hơn.
Vaccine cũng giống như các thuốc khác, đều có khả năng gây dị ứng và bất kỳ thành phần nào của vacine cũng có thể đóng vai tṛ là một dị nguyên (gây dị ứng). Dị ứng vaccine có thể là dị ứng type nhanh xảy ra trong ṿng vài phút hoặc vài giờ với các biểu hiện như mày đay, phù quincke (sưng nề đột ngột), khó thở, phản vệ...
Dị ứng hoặc dị ứng type chậm (qua trung gian IgE hoặc không) xảy ra sau vài giờ đến vài ngày, thậm chí là vài tuần sau khi dùng vaccine. Trong đó cấp tính và nguy hiểm nhất vẫn là phản ứng phản vệ, đặc biệt là sốc phản vệ, có nguy cơ đe dọa tính mạng.
Khoảng 80% trường hợp phản vệ do vaccine xảy ra trong ṿng 30 phút đầu sau tiêm. Các triệu chứng có thể có là mày đay mẩn ngứa, ban đỏ, hoa mắt chóng mặt, mệt mỏi, xuất hiện nhanh sau tiêm vaccine. Sau đó các triệu chứng tiếp tục tiến triển như khó thở, choáng váng, ngất suy hô hấp, trụy tim mạch... Nếu không cấp cứu kịp thời người bệnh có thể tử vong.
Thành phần gây dị ứng trong vaccine rất đa dạng, tùy từng loại vaccine. Đó có thể là do gelatin (có trong vaccine sởi, rubela, thủy đậu...), protein trứng (vaccine sốt vàng, sởi, rubella, vaccine dại ...), protein sữa (bạch hầu, ho gà, uốn ván....).
Một số chất bảo quản trong vaccine như thimerosal, aluminum, và phenoxyethanol cũng có thể gây dị ứng. PEG và Polysorbate là hai thành phần có trong vaccine Covid-19 cũng được liệt kê là các dị nguyên tiềm năng.
Nhân viên y tế tại Hà Nội tiêm vaccine AstraZeneca. Ảnh:Giang Huy.
Nhân viên y tế tại Hà Nội tiêm vaccine AstraZeneca. Ảnh:Giang Huy.
Hiện nay, có nhiều hướng dẫn cách tiếp cận và chẩn đoán dị ứng vaccine ở những người cơ địa dị ứng. Điều quan trọng nhất vẫn là thăm khám lâm sàng. Một số hướng dẫn đề nghị test để nhận biết nguy cơ dị ứng vaccine, tuy nhiên cách này đang gây nhiều ư kiến trái chiều. Bộ Y tế cũng không khuyến cáo test dị ứng trước khi tiêm vaccine.
Theo quan điểm của tiến sĩ Lâm: "Người cơ địa dị ứng có thể test, c̣n trường hợp không thuộc cơ địa dị ứng không khuyến cáo test dị ứng vaccine Covid-19".
Một số pḥng xét nghiệm có thể xác định được mức kháng thể dị ứng với vaccine, thông thường là kháng thể IgE đặc hiệu với vaccine hoặc thành phần vaccine. Test da cũng là phương pháp được sử dụng. Tuy nhiên test da cũng có thể gây phản ứng phản vệ, nên chỉ được thực hiện tại các đơn vị có trang bị đầy đủ phương tiện cấp cứu và được thực hiện bởi các bác sĩ chuyên khoa hoặc có chứng chỉ về việc thực hiện test này.
Ngoài ra, c̣n có xét nghiệm IgE đặc hiệu với dị nguyên (vaccine) như protein trứng, protein sữa, gelatin, latex và nấm mốc hoặc kháng sinh (thành phần của vaccine).
Trong một số trường hợp đặc biệt, các bác sĩ sẽ sử dụng test kích thích để chẩn đoán người bệnh có dị ứng với vaccine hay không. Tuy nhiên, đây là thủ thuật có tính nguy hiểm cao, chỉ nên tiến hành tại các cơ sở y tế có trang bị đầy đủ phương tiện cấp cứu và được thực hiện bởi các bác sĩ chuyên khoa dị ứng.
Tiến sĩ Lâm đánh giá, với các phương pháp tiếp cận và chẩn đoán dị ứng vaccine, người có cơ địa dị ứng có thể thêm cơ hội yên tâm tiêm vaccine, giúp tăng thêm số lượng cá nhân tiêm vaccine, góp phần nhanh chóng tạo nên miễn dịch cộng đồng, đẩy lùi đại dịch.
Chiến dịch tiêm chủng vaccine Covid-19 toàn dân tại Việt Nam bắt đầu hôm 10/7, kéo dài đến tháng 4/2022. Mục tiêu là tiêm miễn phí hàng năm cho nhân dân để đạt được sự miễn dịch cộng đồng trên toàn quốc. Chiến lược tiêm chủng là "tiêm đến đâu an toàn đến đấy", đảm bảo an toàn cho người được tiêm, hạn chế đến mức thấp nhất trường hợp phản vệ.
Magnesium Là Khoáng Chất Quan Trọng Nhất Trong Cơ Thể
“Transdermal Magnesium Therapy”
Written by Mark Sircus, AC., OMD
NỘI DUNG:
Mọi bệnh đều có liên quan đến sự thiếu hụt magnesium
Các triệu chứng do thiếu Magnesium
Dấu hiệu cảnh báo giai đoạn đầu
Biểu hiện có khả năng thiếu magnesium
Dấu hiệu của t́nh trạng thiếu magnesium nghiêm trọngChứng từ Magnesium
********
Magnesium là một chất khoáng cần thiết được cơ thể sử dụng cho hàng trăm phản ứng sinh hóa, nên rất quan trọng cho sức khỏe. Sự thiếu hụt magnesium rộng lớn trong dân số nói chung đă dẫn đến một làn sóng các ca tử vong đột ngột của bệnh tim mạch, tiểu đường, đột quỵ và ung thư. Ngay cả chỉ thiếu hụt một lượng nhỏ magnesium có thể tăng cường sự nhạy cảm với tiếng ồn, căng thẳng, khó chịu, trầm cảm, yếu thần kinh, co giật, run rẩy, lo âu, và mất ngủ.
Chế độ ăn uống hiện đại, với lượng dư thừa các loại ngũ cốc tinh chế, thực phẩm chế biến và đường, có rất ít magnesium. Ngay cả những magnesium trong gạo lứt và các loại rau tươi đă giảm chất lượng trong những năm gần đây do sự giảm thiểu các khoáng chất trong đất, làm cho việc bổ sung magnesium trở nên cần thiết cho hầu hết mọi người. Tiến sĩ Sircus đề nghị việc sử dụng thẩm thấu magnesium chloride qua da là cách hiệu quả nhất để cải thiện mức độ magnesium một cách nhanh chóng.
Mọi bệnh đều có liên quan đến sự thiếu hụt magnesium
Thiếu magnesium thường bị chẩn đoán lầm bởi v́ nó không biểu lộ trong các xét nghiệm máu – do chỉ có 1% magnesium của cơ thể được lưu trữ trong máu.
Hầu hết các bác sĩ và các pḥng thí nghiệm không bao gồm magnesium vào trong bản xét nghiệm máu định kỳ. V́ vậy họ không biết bệnh nhân của họ có bị thiếu magnesium hay không, mặc dù nghiên cứu cho thấy đa số người Mỹ bị thiếu magnesium.
Tiến sĩ Norman Shealy nói: “Mọi bệnh đều có liên quan đến sự thiếu hụt magnesium” và ” magnesium là khoáng chất quan trọng nhất cần thiết cho sự ổn định điện từ của từng tế bào trong cơ thể. Bệnh do thiếu magnesium xảy ra nhiều hơn là do thiếu các chất dinh dưỡng khác.” V́ sự thiếu magnesium bị bỏ qua nên hàng triệu người đáng lẽ không mắc bệnh lại phải trả gía đắt cho những loại thuốc điều trị trong khi họ có thể được chữa lành qua việc bổ sung magnesium.
Rất ít người nhận thức được vai tṛ lớn lao của magnesium trong cơ thể. Magnesium là khoáng chất quan trọng nhất trong cơ thể. Sau oxy, nước và lương thực cơ bản, magnesium có thể là yếu tố quan trọng nhất cần thiết cho cơ thể chúng ta, cực kỳ quan trọng nhưng ít được biết đến. Nó quan trọng hơn canxi, potassium hay sodium và điều tiết cả ba chất khoáng này. Hàng triệu người hàng ngày bị đau bệnh v́ thiếu magnesium mà không biết.
Các triệu chứng do thiếu Magnesium
Phần lớn magnesium được dự trữ trong các mô, nên các triệu chứng như chuột rút ở chân, đau chân, hay trẹo chân có thể là dấu hiệu đầu tiên. Các dấu hiệu sớm sủa khác bao gồm biếng ăn, buồn nôn, nôn mửa, mệt mỏi và suy nhược. Khi sự thiếu magnesium xấu đi th́ các triệu chứng như tê, cảm giác kiến ḅ ở tay chân, co giật, thay đổi tính t́nh, nhịp tim bất thường, và co thắt mạch vành có thể xảy ra.
Dr. Sidney Baker viết trong một bài báo: Thiếu magnesium có thể ảnh hưởng đến hầu hết các cơ quan trong cơ thể. Liên quan đến xương và cơ bắp, người ta có thể gặp các vấn đề như trặc chân, chuột rút, căng cơ, đau nhức cơ bắp, đau lưng, đau cổ, đau đầu và trẹo hàm. Ngoài ra, có thể bị tức ngực hoặc cảm giác không thể hít một hơi thở sâu. Có khi hay thở dài.
Các triệu chứng liên quan đến co thắt của cơ trơn bao gồm táo bón, co thắt đường tiết niệu; đau bụng kinh nguyệt, khó nuốt hoặc có khối u trong cổ họng, đặc biệt là bị kích động khi ăn đường; sợ ánh sáng, đặc biệt là sợ ánh đèn pha sáng của xe chạy ngược chiều cho dù không có các bệnh về mắt, sợ tiếng ồn.
Thiếu magnesium, hệ thần kinh trung ương chịu ảnh hưởng rơ rệt. Các triệu chứng bao gồm mất ngủ, lo âu, hiếu động thái quá và bồn chồn với chuyển động liên tục, hoảng sợ, sợ khoảng trống, và rối loạn tiền kinh nguyệt. Triệu chứng liên quan đến hệ thần kinh ngoại biên bao gồm tê, và cảm giác bất thường khác, chẳng hạn như tiếng xe chạy vút qua, tiếng gió hú, và những rung động khác.
Các triệu chứng của hệ tim mạch bao gồm tim đập nhanh, loạn nhịp tim, đau thắt ngực và do co thắt động mạch vành, huyết áp cao và hở van tim. Hăy chú ư rằng không phải tất cả các triệu chứng cần phải xảy ra để nhận biết sự thiếu hụt magnesium, nhưng cũng có nhiều triệu chứng xuất hiện đồng thời. Ví dụ, những người bị hở van tim thường có tim đập nhanh, hồi hộp, hoảng sợ và có các triệu chứng tiền kinh nguyệt, căng thẳng, thèm ăn mặn, thèm các loại bánh ngọt, đặc biệt sô cô la, và đau ở vú.
Magnesium thật cần thiết cho mọi tế bào trong cơ thể kể cả ở năo và là một trong những khoáng chất cần quan tâm nhất để bổ sung v́ vai tṛ quan trọng của nó trong hàng trăm hệ thống enzyme và các chức năng liên quan đến phản ứng trao đổi chất trong tế bào, cũng như cho quá tŕnh tổng hợp protein, cho việc sử dụng các chất béo và tinh bột. Magnesium cần thiết cho việc sản xuất các enzyme giải độc. Sự thiếu magnesium có thể ảnh hưởng đến hầu như tất cả hệ thống của cơ thể.
Chúng ta cần magnesium như cần nước hàng ngày.
Măi măi chúng ta cần magnesium như cần nước và khi magnesiumhiện diện trong nước th́ sức khỏe và sự sống gia tăng.
Một trong những lư do chính các bác sĩ viết hàng triệu toa cho thuốc an thần mỗi năm là để đối phó vấn đề căng thẳng, khó chịu, bồn chồn mà phần lớn do chế độ ăn uống thiếu magnesium của bệnh nhân. Người ta chỉ cần hơi thiếu magnesium một chút là trở nên cáu kỉnh, dễ bị kích động mạnh, và nhạy cảm với tiếng ồn, dễ hồi hộp, sợ hăi và hiếu chiến. Nếu thiếu nhiều hơn hoặc thiếu trong một thời gian dài, họ có thể phát triển chứng co giật, run rẩy, nhịp mạch không đều, mất ngủ, yếu cơ, giật chân tay và chuột rút ở chân.
Nếu thiếu magnesium nghiêm trọng, năo bộ bị ảnh hưởng. Khó suy nghĩ, hoang mang, mất định hướng, trầm cảm, và cả những ảo giác đáng sợ. Các vấn đề này biến mất khi được bổ sung magnesium. V́ một lượng lớn canxi bị mất trong nước tiểu khi thiếu magnesium, nên gây ra vấn đề sâu răng, xương chậm phát triển, loăng xương và xương gẫy hay nứt xương chậm lành. Cùng với vitamin B6 ( pyridoxine ), magnesium giúp giảm thiểu và làm tan sỏi canxi ở thận.
Thiếu magnesium có thể là một yếu tố phổ biến liên quan đến đề kháng insulin. Các triệu chứng của bệnh đa xơ cứng cũng do thiếu magnesium bao gồm co thắt cơ, yếu cơ, co giật, teo cơ, không có khả năng kiểm soát bàng quang, rung giật nhăn cầu (chuyển động mắt nhanh), lăng tai, và loăng xương. Những người bị đa xơ cứng có tỷ lệ bị chứng động kinh cao. Động kinh cũng có liên hệ với sự thiếu magnesium.
Các triệu chứng thiếu magnesium khác bao gồm:
Dấu hiệu cảnh báo giai đoạn đầu:
Mệt mỏi thể chất và tinh thần
Cơ dưới mắt co giật thường xuyên
Căng thẳng ở phần lưng trên, vai và cổ
Nhức đầu
Giữ nước trước kỳ kinh nguyệt và / hoặc đau ngực
Biểu hiện có khả năng thiếu magnesium bao gồm:
Năng lượng thấp
Mệt mỏi
Yếu nhược
Nhầm lẫn
Căng thẳng
Lo sợ
Khó chịu
Co giật (và giận dữ)
Tiêu hóa kém
Tiền kinh nguyệt và sự mất cân bằng nội tiết tố
Mất ngủ
Cơ căng thẳng, co thắt và đau
Vôi hóa của các cơ quan
Sự suy yếu của xương
Nhịp tim bất thường
Thiếu magnesium nghiêm trọng có thể dẫn đến giảm calci máu, giảm potassium máu. Mức magnesium thấp vào ban đêm, dẫn đến rung giật nhăn cầu, mất ngủ.
Dấu hiệu của t́nh trạng thiếu magnesium nghiêm trọng bao gồm:
Khát nước nhiều
Đói lă
Đi tiểu thường xuyên
Vết loét hoặc vết bầm tím chậm lành
Khô, ngứa da
Giảm cân không giải thích được
Nhiễm trùng thường xuyên hoặc tái định kỳ ở da, nướu răng, bàng quang hoặc nấm âm đạo.
Cảm giác kiến ḅ hoặc tê ở bàn tay hoặc bàn chân
Mệt mỏi bất thường hoặc buồn ngủ
Mắt nh́n mờ đi, thay đổi từ ngày này sang ngày khác.
Chứng từ Magnesium
William bị bệnh Parkingson (run rẩy tay chân) hơn 20 năm. Ngày đầu tiên thoa và massage dầu magnesium cho cậu, tôi hy vọng William sẽ được phục hồi chức năng nhưng không dám đặt kỳ vọng cao v́ t́nh trạng nghiêm trọng trong một thời gian dài của cậu. Các triệu chứng trước đó là:
- Không thể nói được ǵ cả
- Không thể phát âm rơ
- Chỉ làm vừa đủ cơ năng và không làm ǵ t́nh nguyện cả
- Không tập thể dục
- Không thể cố gắng để ngăn chận việc chảy nước dăi được.
- Nước dăi chảy liên tục và nhiều đến nỗi tôi bắt đầu đưa William vào pḥng riêng của cậu để cậu ngả ḿnh trên chiếc ghế dựa nằm lớn v́ thảm nhà mới thay và nước dăi làm thôi màu thảm không tẩy đi được. T́nh trạng này càng ngày càng tệ.
-William cũng bắt đầu hung bạo với tôi. Nếu tôi đẩy cậu mạnh tay, cậu sẽ nổi cơn giận dữ và đánh tôi với bất cứ thứ ǵ cậu có thể nắm lấy được.
Ngày đầu tiên tôi thoa dầu magnesium cho William hai lần th́ ngay sáng hôm sau khi thức dậy cậu đă:
– Tự ḿnh rửa mặt, đánh răng và mặc áo mà không cần ai nhắc nhở. Điều này đă chưa từng thấy trong hai năm qua.
– Thêm vào đó nước dăi của William không c̣n chảy ra nữa. Năm rồi ước dăi trở nên quá nhiều đến không kiểm soát được.
– William nuốt thức ăn thức uống cách dễ dàng như uống nước dinh dưỡng, càphê, thuốc cho năo bộ, ăn rau tươi sống, ăn trứng mà không c̣n chảy nước dăi nữa.
V́ vậy, hy vọng của tôi dâng cao.
- Điều thú vị đáng kể là chỉ ba ngày sau William đă nói được kha khá.
Tôi cứ tiếp tục thoa dầu magnesium và để thời gian giải thích sự kiện. Tôi rất phấn khởi về tiến triển ngôn ngữ. Thú thực là tôi đă không mong đợi những kết qủa này:
- Đôi mắt của William sáng hơn
- Sự tập trung lâu hơn, tốt hơn
- Nói năng càng ngày càng tiến bộ. William có thể nói chuỗi hai, ba tiếng liền không vấp váp.
- William cũng không c̣n bạo lực như trước nữa. Ví dụ có lần cậu dùng muôi nhựa múc canh phang vào đầu tôi cách nhanh lẹ 6-7 cái trước khi tôi giật lại được trên tay cậu. Nhưng từ khi bắt đầu thoa dầu magnesium, cậu không c̣n cáu kỉnh nữa, không bướng bỉnh từ chối ăn uống hay làm những ǵ tôi yêu cầu.
Từ sau 3 tuần trở đi, khả năng nói chuyện cứ tiếp tục tiến triển và vững vàng, William có thể giao tiếp và cho biết điều cậu muốn hay cần, đó là việc trước khi điều trị bằng magnesium cậu không thể làm được.
Nancy English Vinal
LM Hoàng Minh Thắng và Nhóm Tông Đồ Mục Vụ Sức Khỏe
at 5:33 PM
No comments:
Ai Mê Massage?? Hăy Cẩn Thận !!
Ai mê Massage?? Xin mời đọc
Thân gởi các bạn,
Dr.Tri Tang Nguyen.
SÀI G̉N (NV) - Trung b́nh mỗi năm có ít nhất 5 người được đưa vào bệnh viện Chợ Rẫy cứu chữa v́ bệnh... mê massage. Đó là nhận định của khoa Ngoại Thần Kinh bệnh viện này.
Vietnam Net cho biết, trường hợp mới nhất xảy ra hôm 22 tháng 5 vừa qua. Nạn nhân là ông Trần Văn N. 53 tuổi, cư dân quận Tân B́nh, Sài G̣n bị liệt cả hai chân đến nỗi không đi đứng được chỉ v́ thường xuyên đi massage.
Bác Sĩ Nguyễn Ngọc Khang, phó trưởng khoa Ngoại Thần Kinh bệnh viện Chợ Rẫy, người trực tiếp điều trị bệnh ông N. quả quyết rằng cứ vài tháng lại có một-hai người được đưa vào bệnh viện để chữa trị “di chứng” của những lần đi massage “xoa bóp chữa bệnh.” Bác Sĩ Khang cũng cho rằng c̣n nhiều người khác nữa không dám đến bệnh viện điều trị v́ e ngại.
Bác Sĩ Khang kể lại trường hợp của ông N. và nói rằng ông N. đă được nhân viên massage dùng chân nhấn các đốt sống. Khi thấy đau, ông N. mới yêu cầu nhân viên massage dừng lại và tự động bỏ về nhà. Chỉ bốn tiếng đồng hồ sau th́ hai chân của ông N. bị yếu hẳn, sau đó th́ ông không đi đứng được nữa.
Theo các bác sĩ bệnh viện Chợ Rẫy, ông N. bị “chèn ép ở tủy xương ngực” và bị tụ máu ở màng cứng từ đốt sống số 6 đến đốt sống số 10.
Ông N. đă được mổ cắt bỏ hai cung của hai đốt sống và lấy máu bầm tụ. Đến nay, ông N. đă thoát khỏi nguy cơ tàn phế. Ông có thể cử động được hai chân trở lại và hiện c̣n tiếp tục chữa bệnh tại trung tâm y tế ở gần nhà.
Một nạn nhân khác của nạn “mê massage” là một cư dân quận 5, Sài G̣n khoảng 40 tuổi. Ông này bị “giăn dây chằng cổ và tổn thương khớp đốt sống ngực” mà lỗi hoàn toàn thuộc về nhân viên massage.
Bác Sĩ Khang chỉ trích việc nhân viên massage dùng ngón chân nhấn vào khớp nối giữa các đốt sống để làm giăn dây chằng, mang lại cảm giác dễ chịu cho khách hàng. Theo ông, động tác đó là phản khoa học.
Bác Sĩ Khang hô hào người dân đừng để nhân viên massage giẫm lên lưng và cũng không nên bảo trẻ em chạy nhảy trên lưng của ḿnh. Theo ông, điều đó có thể làm tổn thương cột sống và biến người khỏe mạnh thành kẻ tật nguyền.
Bác Sĩ Nguyễn Văn Thắng của bệnh viện Chấn Thương Chỉnh H́nh tại Sài G̣n nói: “Giẫm lưng không đúng cách có thể làm hai mấu gai đốt sống dập lên nhau, nát mô mềm, vỡ mạch máu, làm tổn thương dây thần kinh.”
Theo ông, người được massage kiểu phản khoa học nói trên có thể bị liệt tạm thời nếu bị nhẹ và nếu bị đứt ngang tủy sống th́ coi như sẽ lâm vào t́nh trạng liệt suốt đời.
Chuyên Gia Tim Mạch Lư Giải Thủ Phạm Gây Bệnh Tim và Tiểu Đường
Trong nhiều thập kỷ qua, chúng ta luôn được nghe nói rằng ăn nhiều chất béo sẽ chết sớm, trong khi những loại thực phẩm như ḿ ống được coi là lành mạnh. Nhưng ngày càng nhiều nghiên cứu bác bỏ giả thuyết này - và đường hiện bị xem là kẻ thù số một của sức khỏe.
Trong thực tế, chất béo là tốt và cần được xem như một thứ thuốc, đó là khẳng định của bác sĩ chuyên khoa tim mạch Aseem Malhotra, làm việc tại Surrey, Anh.
Dưới đây là những lư giải của ông về vấn đề đang gây tranh căi này.
Tại sao lại không nên sợ chất béo
BS Aseem Malhotra rất coi trọng việc trao đổi với bệnh nhân về việc nên tránh những thực phẩm có nhăn ghi “ít béo” và thay thế chúng bằng những sản phẩm sữa nguyên kem và những chất béo no khác trong chế độ ăn lành mạnh.
Lời khuyên này cùng với yêu cầu tránh xa bất cứ thứ ǵ hứa hẹn sẽ làm giảm cholesterol – những thứ được cho là sẽ mang lại sức khoẻ tối ưu cho tim mạch – của chuyên gia này đă khiến nhiều người ngạc nhiên.
Tuy nhiên, thực tế luôn có nhiều sắc thái khác nhau: trong một số trường hợp giảm cholesterol có thể làm tăng tử vong tim mạch, bởi ở những người khỏe mạnh trên 60 tuổi, cholesterol cao có liên quan với giảm nguy cơ tử vong.
Và lời khuyên này khởi nguồn từ việc dù luyện tập và có chế độ ăn nhiều tinh bột, đường kiểu ngũ cốc có đường, bánh mỳ nướng, nước cam... cho bữa sáng; bánh mỳ kẹp cho bữa trưa và mỳ Ư cho bữa tối nhưng ṿng 2 của bác sĩ vẫn tăng lên.
BS Malhotra đă ăn 3 quả trứng rán với dầu dừa thay cho bữa sáng ngũ cốc có đường, bánh mỳ nướng, nước cam trước đây
Sự thật “đen tối” về đường
Cho đến rất gần đây, các chuyên gia đều cho rằng ăn chất béo ở mức tối thiểu là ch́a khóa cho sức khỏe và vóc dáng.
V́ thế, carbohydrat, hay chất bột đường, đă trở thành trung tâm trong bữa ăn của nhiều người. Tuy nhiên, nhiều người cũng nhận thấy ṿng bụng của họ không hề thay đổi, cho dù họ có tích cực tập luyện thế nào đi nữa.
Năm 2012, một bài báo có tiêu đề "Sự thật “đen tối” về đường” của GS Robert Lustig, làm việc tại Trung tâm Đánh giá Béo ph́ Đại học California, được đăng trên tạp chí Nature với nội dung cảnh báo đường nguy hiểm cho sức khỏe con người đến mức nó đáng bị gắn nhăn cảnh báo như rượu.
Kể từ đó, ngày càng nhiều bằng chứng cho thấy không phải lượng calo, mà thứ chúng ta ăn, mới là nguyên nhân gây béo ph́. Ví dụ, carbohydrat tinh chế khuyến khích cơ thể sản sinh insulin, thúc đẩy tích trữ mỡ. Nói cách khác, vấn đề không nằm ở những calo từ chất béo.
Béo ph́ liên quan chặt chẽ với việc chúng ta ăn ǵ chứ không phải là lượng calo bao nhiêu
C̣n Hội đồng Công nghệ Y tế Thụy Điển đă bày tỏ quan điểm rơ ràng sau hai năm xem xét với sự tham gia của 16 nhà khoa học. Đó là một chế độ ăn nhiều chất béo, ít carbonhydrat không chỉ là tốt nhất để giảm cân, mà c̣n để giảm nhiều chỉ báo nguy cơ tim mạch ở những người béo ph́.
Hay nói một cách dễ hiểu, bạn sẽ không bị béo do ăn đồ béo, cũng giống như bạn sẽ không bị xanh do ăn rau xanh.
Điều này, tất nhiên, là thông điệp “khó nuốt” đối với cho nhiều người; nhất là với những bệnh nhân tim đă dành nhiều năm theo đuổi một chế độ ăn ít chất béo và ít cholesterol như một cách tốt nhất để giữ ǵn sức khỏe của tim.
Trên thực tế, quan điểm về cholesterol lần đầu tiên được đưa ra vào những năm 1960, sau khi nghiên cứu Tim Framingham - một nghiên cứu danh tiếng trên thế giới - khẳng định cholesterol cao là một yếu tố nguy cơ chính gây bệnh tim.
Tuy nhiên, nhiều người không biết rằng nghiên cứu này cũng đă bỏ qua một số thống kê phức tạp hơn nhiều. Ví dụ: cứ giảm 1mg/dl cholesterol mỗi năm ở các đối tượng nghiên cứu th́ tử vong do tim mạch tăng 14% và tăng 11% trong 18 năm tiếp theo đối với những người ở độ tuổi trên 50.
Đó không phải là những số liệu duy nhất đă bị loại khỏi thông điệp “kỳ thị” cholesterol hiện nay.
Mối liên quan giữa chất béo và cholesterol
Năm 2013, một nhóm chuyên gia đă nghiên cứu dữ liệu chưa được công bố từ một nghiên cứu chuyên đề thực hiện trong những năm 1970 có tên là nghiên cứu Sydney Diet Heart.
Họ phát hiện ra rằng bệnh nhân tim ăn bơ thực vật thay cho bơ bị tăng tỉ lệ tử vong, mặc dù cholesterol toàn phần trong máu giảm 13%.
C̣n nghiên cứu Tim Honolulu công bố trên tạp chí Lancet năm 2001 kết luận lượng cholesterol toàn phần ở người trên 60 tuổi tỷ lệ nghịch với nguy cơ tử vong.
Bản thân cholesterol thấp không phải là dấu hiệu tốt, nó chỉ có tác dụng khi đi kèm với những chỉ báo quan trọng khác, như giảm kích thước ṿng eo và giảm các chỉ báo trong máu về bệnh tiểu đường.
Ngược lại, một loạt bằng chứng cho thấy chế phẩm sữa nguyên kem bảo vệ bạn trước bệnh tim và bệnh tiểu đường tưp 2.
Điều mà hầu hết mọi người không hiểu bản chất của việc sử dụng dầu ô liu nguyên chất, hạt có vỏ cứng, cá có dầu và rau trong chế độ ăn sẽ giúp giảm nhanh huyết khối và viêm là nhờ các polyphenol và axít béo omega 3 dồi dào chứ không phải là giúp làm giảm cholesterol.
Năm 2014, hai nghiên cứu của Hội đồng Nghiên cứu Y học Cambridge (Mỹ) đă kết luận rằng các chất béo no trong máu đến từ các sản phẩm sữa tỷ lệ nghịch với bệnh tiểu đường tưp 2 và bệnh tim.
Nghiên cứu cũng t́nh cờ phát hiện ra rằng việc ăn tinh bột, đường và rượu khuyến khích sản sinh các axít béo do gan tạo ra, có tương quan với tăng nguy cơ của những căn bệnh chết người này.
Chất bột đường tàn phá sức khỏe của người bệnh tiểu đường như thế nào?
Thiệt hại lớn nhất mà thông điệp “chống chất béo, ủng hộ chất bột đường” gây ra trong những thập kỷ gần đây là bệnh tiểu đường tưp 2.
Rất nhiều bệnh nhân bị bệnh tiểu đường tưp 2 là hệ quả của sự ngộ nhận nguy hiểm rằng chế độ ăn ít chất béo, nhiều carbohydrat sẽ lành mạnh nhất.
Đây là một ngộ nhận vô cùng tai hại.
Đầu năm nay, một đánh giá quan trọng trên tạp chí uy tín Nutrition đă kết luận rằng chế độ ăn hạn chế carbohydrat là một trong những can thiệp hiệu quả nhất để giảm các đặc tính của hội chứng chuyển hóa.
BS Malhotra cho rằng sẽ tốt hơn nếu đổi tên bệnh tiểu đường tưp 2 thành “bệnh không dung nạp carbohydrat”, và cần thay đổi quan niệm của cộng đồng về bệnh này: đó là dù một số thuốc kiểm soát đường huyết có thể giảm nguy cơ phát triển bệnh thận, bệnh mắt và bệnh thần kinh ở một mức độ nhất định, song chúng thực sự không có bất kỳ tác động nào lên đau tim, nguy cơ đột quỵ hoặc giảm tỷ lệ tử vong?
Trong thực tế, việc lạm dụng thuốc tiểu đường thực sự gây đường huyết thấp nguy hiểm và là nguyên nhân của khoảng 100.000 lượt khám cấp cứu mỗi năm tại Mỹ.
Do đó, BS Malhotra khuyên nếu lần tới bạn có mua thứ ǵ đó để phết bánh mỳ, th́ hăy chọn một gói bơ, hoặc tốt hơn nữa là một chai dầu ô liu nguyên chất, thay cho món đồ “ít béo” quen thuộc.
Trái tim sẽ biết ơn bạn v́ điều đó.
Bày các bạn cách khử trùng mask nhanh và gọn.
Trong thời buổi khan hiếm xin bày các bạn cách khử trùng mask để dùng lại nhanh và dễ.
1. Bỏ mask vào cái ly, cho vào mươi cc nước, đậy giấy plastic, bỏ ḷ microwave một tới hai phút cho nước sôi, chờ nguội bớt, lập lại lần nữa. Virus Vũ Hán chết ở nhiệt độ 65 độ C trong 10 phút. Ở đây là hơi nước sôi, gần 100 độ C. Lập lại một lần cách nhau ba bốn phút là đủ rồi. Ngày thường chúng ta xài xong rồi bỏ, nay thời buổi nhiều nơi thiếu mask, khủ trùng dùng lại cũng là điều nên làm.
2. C̣n như các bạn có nhiều th́ treo mask nơi nào đó chờ chừng 7 ngày lấy xuống dùng lại. Nhưng khi đó cần biết trước đây ai đă mang cái mask đó. Khủ trùng bằng hơi nước sôi khỏi cần phân biệt phải không.
3. Có người dùng nước oxy già (hydrogen peroxide water 3%) xịt vào mask chờ khô dùng lại, cũng phải chờ. Khử trùng bằng hơi nước sôi th́ khi lấy ra mặt nạ vẫn c̣n khô.
4. Thấy có người trong nước dùng nước muối loăng nhúng mask vào mang phơi khô
5. C̣n đám vịt Ta th́ bày cách vắt chanh vào mask, nhưng không thấy bảo bỏ thêm đường hay mật ong vào vào.
Các bạn c̣n biết thêm cách nào xin bày cho bà con làm theo.|
Nhận xét về mask: Chán mấy ông khoa bảng chức sắc chuyên môn về Y tế quá. Ban đầu mấy ổng đồng loạt nói dân chúng không nên mang mask đâu, nó dành cho người bịnh mang, hoặc cho nhân viên ư tế mang mà thôi, người không bịnh mang vô ích. Mới đây chừng nửa tháng th́ lại nói ra đường nên mang mặc nạ. Có nơi không mang c̣n bị lính phạt nữa.
Chuyện ngoài lề: Cũng mấy ông nầy hiện c̣n cải nhau như giặc, có ông nói thuốc kí ninh là thần dược trị bịnh dịch Vũ Hán. Một số phe ta hùa theo nổ sảng: “Tin mừng cho nhân loại…có thuốc trị con Virus Vũ Hán rồi” (có tấm gương nh́n mặt giùm coi). C̣n ông khác th́ nói không kết quả mà c̣n nguy hiểm.
Mấy ông trong Hiệp Hội Tim Mạch Mỹ phản đối khuyên đừng xài kí ninh (gây “đau tim” chết người). Thôi cứ để mấy ổng cài nhau đi, chừng một hai tuần nữa th́ sẽ thấy kết quả phe nào đúng phe nào sai.
Xin các bạn hiểu cho rằng tôi (hcd) không phải là người chuyên môn, chỉ lấy những tin xét ra cần để tŕnh các bạn dưới dạng tóm tắt. Các bạn nên đọc với sự dè dặt.
. . . Người ta oán bạn v́ đă làm thế giới hoang mang, có những đô thị phồn hoa giờ như vùng đất chết. Bạn đẩy những mạng người vào hố chôn tập thể, thậm chí người thân không dám đi đưa tang. Bạn khiến kinh tế thế giới suy thoái, giao thương ngưng trệ, chứng khoán lao dốc, sân bay, tàu biển đóng cửa, cơ man là công ty, xí nghiệp phá sản, các khu công nghiệp, dịch vụ, du lịch điêu đứng, hàng triệu người thất nghiệp, trẻ em không được đến trường... Bạn tàn ác. . .
Bạn thân mến!
Tôi biết bạn chẳng có tên, tuổi ǵ cả. Cho đến khi bạn ra đời sau gần một tháng trời, người ta vẫn tranh căi việc đặt bạn tên ǵ. Cho dù gọi bạn là Covid-19, CoVy, Corona, virus Wuhan, virus China hay ǵ đi nữa th́ cũng chỉ là giả danh, tạm đặt cái tên để dễ xưng hô với nhau.
Có người nói bạn sinh ra từ tô cháo rắn, từ nồi lẩu dơi, người th́ bảo quê hương của bạn là chợ hải sản, một thuyết khác th́ nói bạn được khai sinh từ pḥng thí nghiệm. Dù bạn ra đời ở đâu th́ chắc chắn rằng bố mẹ bạn là tâm thức con người. Bạn xuất hiện khiến nhân loại chao đảo, người ta bảo là thiên tai. Nhưng, do nhân tâm mà bạn có mặt nên tôi nói đây là nhân tai. Nếu nói bạn nhỏ th́ đúng là bạn chỉ bằng 1/900 của đầu sợi tóc, nhưng nếu nói bạn lớn th́ cũng đúng - bạn có thể lớn bằng một chiếc xe, chiếc máy bay, bằng một bệnh viện, một thành phố, thậm chí bằng một quốc gia hay hơn nữa là bằng cả địa cầu. Tôi gọi bạn là “Con” cũng được mà gọi bạn là “Ngài” cũng không sai. Bạn ở trong con dơi, con rắn, con người nên bạn là “Con”. Nhưng nếu bạn ở trong một người khoác chiếc áo thủ tướng, nghị sĩ hay hoàng gia th́ bạn nghiễm nhiên được gọi là “Ngài”. Nghĩa là từ thành phần thấp hèn cho đến quyền quí, cao sang, từ những phương tiện giao thông công cộng cho đến chuyên cơ của nguyên thủ, từ nhà trọ cho đến vương cung, đâu bạn cũng có mặt.
Bạn có mặt để làm ǵ?
Chỉ trong khoảng ba tháng nay, bạn đă định đoạt hơn 43.000 sinh mạng con người đi vào cơi chết và gần 900.000 người đang trong cơn mê (Con số sẽ chưa dừng lại).
Trước giờ con người cho rằng “Trái đất này là của chúng ḿnh”. Vậy nên người ta muốn đi đâu th́ đi, muốn làm ǵ trái đất th́ làm. Nhưng bạn xuất hiện, con người chỉ c̣n bốn lựa chọn: ở nhà, ở khu cách ly, ở bệnh viện hoặc chiếc quan tài. Con người luôn nhân danh là kẻ đứng đầu lẽ sống, kẻ thống trị thế giới nên điều khiển tất tần tật mọi chuyện trên trời, dưới đất. Giờ th́ kẻ thống trị thế giới, điều khiển tất tần tật mọi chuyện dưới đất, trên trời là bạn. Chỉ nghe đến bạn, con người chạy như chạy giặc, trốn như trốn động đất, sóng thần. Bạn có thể bắt con người ngồi vào một chỗ và bạn cũng có thể giải tán đám đông. Người ta oán bạn v́ đă làm thế giới hoang mang, có những đô thị phồn hoa giờ như vùng đất chết. Bạn đẩy những mạng người vào hố chôn tập thể, thậm chí người thân không dám đi đưa tang. Bạn khiến kinh tế thế giới suy thoái, giao thương ngưng trệ, chứng khoán lao dốc, sân bay, tàu biển đóng cửa, cơ man là công ty, xí nghiệp phá sản, các khu công nghiệp, dịch vụ, du lịch điêu đứng, hàng triệu người thất nghiệp, trẻ em không được đến trường... Bạn tàn ác.
Nhưng ....
Nhờ thực tập hạnh lắng nghe của Bồ Tát Quán Thế Âm với sự chú tâm và thành khẩn, ngồi nghe với tâm không thành kiến, không phán xét, không phản ứng, ngồi nghe để hiểu - hiểu những điều đang nghe và cả những điều không nói. Nhờ biết lắng nghe như vậy nên tôi đă thấy được bạn, biết bạn là ai, bạn thuộc ḍng họ nào, bạn có mặt nơi đây để làm ǵ.
Nhiều chục năm nay, anh, chị, em, bà con, ḍng họ của bạn; những “ tuưp người” nóng nảy như động đất, sóng thần, cháy rừng, ngập mặn, khô hạn và cả những “tuưp người” âm ỉ bực tức như SARS, HIV, dịch tả, dịch hạch, dịch cúm, đậu mùa, sởi, lao, phong... nhiều lần xuất hiện để thức tỉnh nhân loại. Tôi biết những cơn động đất, sóng thần, cháy rừng, ngập mặn hay khô hạn kia là sự quằn quại, đau thương của đất mẹ, những biến đổi khí hậu, hâm nóng toàn cầu là sự rên xiết của thiên nhiên; những SARS, HIV, dịch tả, dịch hạch, dịch cúm, đậu mùa, sởi, lao, phong ... là sự mất cân bằng sinh thái, tác động trực tiếp lên con người, khiến con người mệt mỏi, nóng sốt với nhiều trạng thái đau đớn thậm chí dẫn đến tử vong.
Vậy mà con người nào có chịu để tâm. Trái đất là căn nhà duy nhất để con người sinh sống; môi trường, không gian là bầu dưỡng khí duy nhất để con người thở. Nhưng, con người cho rằng trái đất không biết đau nên tha hồ vùi dập; tài nguyên thiên nhiên không bao giờ cạn kiệt nên tha hồ khai phá, bức bách. Đạt được sự bức phá nào đó, con người kiêu hănh với “trí tuệ”, với “thành công” của ḿnh. Một người mà kiêu hănh v́ đă đốn được cột nhà ḿnh, khoét được mái nhà đang che chở cho ḿnh th́ thử hỏi tương lai người đấy đi về đâu. Khoan nói đến đất mẹ hay thiên nhiên, con người đă đang thiếu tử tế với chính ḿnh.
Mấy tháng nay, trong vô h́nh, bạn đă lặng lẽ điều chỉnh con người dần về với trật tự của vũ trụ, với thiên nhiên, dần trở về với những ǵ cần thiết nhất cho lẽ sống tự nhiên của muôn loài, trong đó có con người.
Con người dần ư thức được hai chữ “Dừng lại”. Dừng vận chuyển máy bay, tàu biển, xe lửa, xe hơi, hàng hoá; dừng sản xuất, thương mại, kinh doanh, du lịch; dừng tụ tập, hội họp dưới mọi h́nh thức. Nó gián tiếp nhắc nhở con người phải dừng khai thác tài nguyên, tàn phá thiên nhiên, chạy đua vũ trang, sản xuất vũ khí, sát hại sinh mạng, phát triển kinh tế, lối sống ích kỷ, đua đ̣i vật chất, tham lam hưởng thụ... Tất cả mọi cái gọi là “thành công” của con người đều phải “Dừng lại”, v́ ít nhiều nó có bóng dáng của tàn ác đối với thiên nhiên.
Bạn Covid-19 thân mến!
Kể từ bạn xuất hiện, hai chữ “Dừng lại” đă được con người gọi tên. Một số khẩu hiệu như rửa tay sát khuẩn, đeo khẩu trang, khi tiếp xúc phải cách xa 2 mét. Nó gần như là những câu thần chú cho con người thực tập mỗi giờ.
Vậy th́ con người cần phải “Dừng lại” những ǵ?
Con người đă và đang nằm trên núi vật chất và sống với thói quen hưởng thụ. Hai chữ “Dừng lại” với con người nghe sao lạ quá, thật khó chấp nhận. Phát triển kinh tế thực chất là dồn dập sản xuất, kinh doanh, dùng mọi biện pháp quyến rũ, kích thích người dùng.
Thành quả mà con người tạo ra và thụ hưởng suy cho cùng là xác chết của thiên nhiên. Nếu con người là con của mẹ thiên nhiên th́ muôn loài, muôn vật cũng là con của mẹ thiên nhiên, nhưng con người chỉ muốn quyền ưu tiên thuộc về ḿnh. Con người tự cho ḿnh cái quyền được đào, được bới, được khoan được moi tận sâu thẳm trong trái tim của mẹ - ḷng sông, ḷng biển, ḷng núi, ḷng đất. Chưa hết, con cá dưới nước, con chim trên trời, con thú trong rừng cho đến rễ cây, ngọn cỏ đều là... vật dưỡng nhơn.
Con người lấy tinh hoa của thiên nhiên nhiều quá nhưng trả lại thiên nhiên chỉ toàn chất độc. Hiện nay, những cụm từ nguy hiểm chết người như ô nhiễm môi trường, ô nhiễm không khí, ô nhiễm đất, ô nhiễm nước, ô nhiễm tiếng ồn... nghe đă quen tai. Ngay như đồ ăn, thức uống cũng đầy dẫy độc tố. Tất cả mọi thứ ô nhiễm này đều xuất phát từ ô nhiễm tâm.
Con người được mẹ thiên nhiên chở che, đùm bọc bằng t́nh thương yêu lớn quá. Có phải v́ “đứa con được chiều thường thiếu ngoan hiền”. Trớ trêu thay, khi quả đắng đến th́ con người không c̣n nhớ nhân tạo mà chỉ biết thốt lên... thiên tai.
Covid-19 ạ, con người đă dần nhận ra một phần rằng, tài sản lớn nhất là sức khỏe, là sinh mạng chứ không phải vật chất phù phiếm xa hoa; hạnh phúc đích thực là t́nh người chứ không phải quyền uy, thế lực. Biết là vậy nhưng để thay đổi thói quen - nghiệp - th́ không biết đến bao giờ. Tôi tin con người sẽ thay đổi và bạn chắc chắn cũng sẽ thay đổi. Nghĩa là, thay v́ bắt bạn hăy biến đi th́ giải pháp phù hợp nhất là con người nên thay đổi chính ḿnh.
Kể từ sau “biến cố Vũ Hán”, con người bắt đầu “Dừng lại”. Dù chỉ một thời gian ngắn thôi mà sức sống kỳ diệu của thiên nhiên như được hồi sinh. Bầu khí quyển đă dần tan màu chết, ḍng sông nào đen thẩm, hôi thối nay đă bắt đầu trong và các loài thuỷ tộc đă biết đùa vui; các đô thị lớn trên thế giới ngày nào h́nh chụp từ vệ tinh một màu xám xịt, th́ nay màu sự sống đă dần sáng ra.
Nhờ “Dừng lại”, không ra khỏi nhà mà những đứa trẻ bắt đầu t́m được t́nh thương trong ṿng tay của mẹ, những phụ nữ t́m được hạnh phúc bên chồng. Con người quen sống với văn minh vật chất bên ngoài nên năng lượng tâm linh bên trong cạn kiệt, hao ṃn. Do đó mọi bất an, sợ hăi, hoang mang, bấn loạn khởi lên. Nhờ “Dừng lại” mà con người có cơ hội được ngơi nghỉ cả thân và tâm, để nh́n lại những tranh giành vô nghĩa với những thành bại, được mất, sướng khổ, có không... để rồi tự chọn cho ḿnh cái ǵ mới là hạnh phúc bền lâu, tài sản nào mới là giá trị đích thực.
Năm xưa, Đức Thế Tôn đang trên đường đi khất thực, tên cướp Angulimāla đă rượt đuổi với hy vọng lấy được mạng Ngài. Rượt măi mà không được, tên cướp ra lệnh: “Sa môn Cồ Đàm hăy dừng lại”. Đức Phật khoan thai đáp: “Ta đă dừng rồi, này Angulimāla. Và ngươi hăy dừng lại!”. Tên cướp hét lên: “Ông vẫn đang đi mà sao lại nói dừng rồi”. Đức Phật giải thích: “Trên con đường độc ác, với trượng, với kiếm và cung, Ta dừng lại từ rất lâu. Ngươi cũng hăy dừng lại đi”. Nghe xong, tên cướp đă gụt xuống, rơi gươm.
Ánh sáng trí tuệ của Thế tôn đă bẻ găy thanh gươm tàn độc và cái ác đă phải dừng lại, cúi đầu. Phải chăng con người ai cũng có cái chất “Angulimāla” trước thiên nhiên vạn hữu?
Rửa tay sát khuẩn:
Nhắc nhở rửa tay, cứ ngỡ như chỉ dành cho những đứa bé lên 3. Ấy vậy mà nó đă trở thành hiệu lệnh không chỉ ở cấp quốc gia mà c̣n mang tính toàn cầu.
Tại sao phải rửa tay? V́ tay bẩn, v́ sợ dính Covid19. Con người kinh tởm bạn đến thế sao? V́ cảnh giác cao, nói đến bạn là người ta vội đi sát khuẩn, tức là phải sát... bạn. Giá như con người cảnh giác từ thưở... cháo rắn, lẩu dơi, hải sản hay ngồi vào pḥng thí nghiệm th́ câu chuyện đă khác. Nhưng tuyệt đại đa số con người sẽ la toán lên tôi không ăn cháo rắn, lẩu dơi, hải sản, không ngồi pḥng thí nghiệm sao bà Covid19 hăm hại đời tôi thế này?
Bạn hăy trả lời cho con người đi Covid19. Bàn tay không chạm tô cháo rắn, lẩu dơi, hải sản nhưng liệu có chạm tê tê, cầy hương, trâu, ḅ, heo, chó, gà...? Có bồi bổ tấm thân người bằng cao hổ, cao khỉ, cao ngựa, ngà voi, sừng tê giác, vi cá...? Có sử dụng túi xách, mang giày bằng da trâu, da cá sấu, da trăn...? Có mặt ấm, mặc đẹp bằng lông cừu, lông vịt, lông ngỗng... Không ngồi pḥng thí nghiệm nhưng liệu có ngồi pḥng máy lạnh, xe hơi, máy bay, hay các công xưởng là những “vật chủ” xả “ḍng họ covid19” ra môi trường mỗi ngày? Vậy th́ bàn tay nào “sạch sẽ” trước thiên nhiên? Ai không là tội đồ của đất mẹ?
Có phải con người tạo ra ô nhiễm nhưng luôn tự hào với bàn tay sạch? Gặp nhau, con người luôn bắt tay, biểu thị hành động “đoàn kết” và chào nhau với mỹ từ “thân ái”, nhưng trong bàn tay ấy có Covid19 hay không, lời nói kia phun ra có Covid19 không th́ chỉ bạn mới biết. Có một phụ nữ bị cáo buộc là kẻ tội lỗi. Rất đông người đă đến xử tội người phụ nữ này bằng cách ném đá. Đức Giêsu đă lên tiếng: "Ai trong các ông với bàn tay sạch th́ cứ việc lấy đá mà ném trước đi."
Chiếc Khẩu trang:
Tôi h́nh dung chiếc khẩu trang được sử dụng để bịt mũi, miệng nhằm bảo vệ người đeo khỏi bị hít thở khói, bụi, mùi hôi... Những người nấu ăn th́ mang khẩu trang để tránh nói chuyện khiến nước bọt, nước miếng đi vào thức ăn. Những người làm trong môi trường y tế, hoá chất th́ mới mang khẩu trang pḥng ngừa các loại vi khuẩn, dịch bệnh.
Đành rằng, chiếc khẩu trang giúp ngăn ngừa, bảo vệ mũi khi hít thở, nhưng tên của nó là “khẩu trang” cơ mà. Mục đích chính của nó là trang bị cho cái miệng. Cái miệng ăn uống, nói năng, khạc nhổ, phun văi nhiều quá, mà toàn là những chất phải đưa người khác đi cách ly, đi bệnh viện. Có phải chiếc khẩu trang nhắc con người hăy tiết độ trong ăn uống, cẩn thận khi phát ngôn, hay quí giá hơn là sống nếp sống im lặng. Con người oa oa từ chiếc nôi rồi oan oan lúc trưởng thành, cho đến nấc nấc lúc sắp vô quan tài. Con người nói cả đời, chưa hề biết im lặng.
Tiếp xúc phải cách xa 2 mét:
Bạn Covid-19 hỡi!
Nghịch lư quá phải không. Ai đời, trong t́nh người, tiếp xúc cách xa ta là thương ta. Kẻ gần ta dưới 2 mét là kẻ xấu của ta. Bạn bẩn, độc hay con người bẩn, độc mà để đối xử nhau đến mức thế? Uhm, th́ bạn độc, bạn bẩn, bạn cố t́nh chui vào miệng, vào mũi con người. Nhưng đó là trường hợp đầu tiên bạn núp trong bát phở rắn, nồi lẩu dơi. Sau đó th́ con người cứ phun vào nhau để bạn có mặt toàn cầu. Cái “môi trường kia” “tốt” thế nào mà bạn sinh sôi nảy nở giỏi đến vậy?
Giờ th́, cái bắt tay đă trở thành nỗi sợ hăi, mở miệng nói phải bịt khẩu trang, gặp nhau phải đứng cách xa 2 mét th́ đây là thời văn minh ǵ? Đâu là biểu tượng niềm tin giữa con người với con người lúc này.
Sự hiện hữu của Covid-19, con người gọi đây là biến cố, là tê liệt kinh tế, là đại dịch toàn cầu, là khủng hoảng nhân loại hay ǵ ǵ đi nữa th́ thông điệp bạn gửi đến nhân loại có phải là:
1/ Hăy quay về:
Hăy quay về an trú với chính căn nhà của ḿnh. Hăy đốt lên bếp ḷ làm ấm hạnh phúc gia đ́nh; đừng la cà ăn chơi, sa vào những thú vui nơi thanh lâu tửu điếm. Đừng tụ tập nơi chốn đông người, dễ “kết duyên” với Covid19 lắm. Hăy thay đổi thói quen “đông mới vui”. Đằng sau cái “Đông - Vui” ấy là Đui - Vong. (Đui là mù, vong là mất).
An thân chưa đủ, phải an tâm nữa. Hăy quay về căn nhà tự tánh, soi chiếu, dọn dẹp “ổ dịch” bên trong. Hăy sát khuẩn tự tâm cho thanh tịnh.
2/ Hăy rửa tay:
Sống với bàn tay sạch - hành động đẹp - biết làm thiện, sống biết ơn, biết kính trọng thiên nhiên, con người và vạn loại chúng sinh.
3/ Chiếc khẩu trang:
Hăy tiết độ trong ăn uống, cẩn thận khi nói năng; nếu có thể hăy thực tập nếp sống của bậc thánh: sống tĩnh lặng.
4/ Sống biết dừng.
Dừng di chuyển với tấm thân này, với mọi phương tiện giao thông chưa đủ, phải dừng “trí tuệ tàn phá thiên nhiên”, dừng “phát minh khoa học hủy diệt”, dừng “thành tựu kinh tế hưởng thụ”.
5/ Ai cũng có sứ mạng
Covid-19. Bạn thật nhỏ. Nhỏ lắm. Mắt thường không thấy được. Nhưng bạn biến hoá khôn lường. Trong cái vô h́nh bạn đă điều khiển tất thảy hữu h́nh. Tiếc thay, do bị sinh ra từ tâm thức tam độc (tham, sân, si) nên bạn trở thành đứa nghịch tử. Nếu được sinh ra từ Bốn tâm vô lượng (từ, bi, hỷ, xả) bạn chắc chắn sẽ được tôn vinh là thiên tử, thánh nhân.
Dù thế nào th́ ai xuất hiện trên đời cũng đều có sứ mạng nhất định. Bạn đến đây để nhận tiếng đời trách oán, nhưng cũng không ít người lên tiếng minh oan.
6/ Sống chung an lạc:
“Trái đất này là của chúng ḿnh” phải được hiểu rằng trái đất này là của trời, người, cầm thú, chim muông, sông, biển, núi, rừng, cỏ, cây, hoa, lá, chất rắn, chất lỏng, chất nóng, chất khí; tất thảy các loài hữu t́nh, vô t́nh, hữu h́nh, vô h́nh, các loài được sinh bằng bào thai, bằng trứng, bằng sự biến hoá và sinh nơi ẩm thấp... Con người chỉ là một trong vô số sự sống. Trong thiên nhiên không có chức vụ “kẻ thống trị thế giới” mà chỉ có hoà đồng, sống chung an lạc.
7/ Thiên nhiên tự hài hoà.
Bạn không xuất hiện nhưng bạn khiến thế giới biểu hiện. Bạn vô h́nh nhưng bạn tác động lên thế giới hữu h́nh một cách mănh liệt trên cả hai b́nh diện sinh và diệt. Trong nỗi lo bệnh và chết của con người th́ có mầm hồi sinh của thiên nhiên vạn hữu. Đây là sự cân bằng hài hoà ngoạn mục, tái cấu trúc sự sống muôn loài.
8/ Cuộc mong manh.
Kiếp người mong manh, mong manh như chính sự sống của Covid-19. Bơi trong không khí, bạn sống được 3 tiếng, bám trên kim loại đồng 4 tiếng, b́a carton 24 tiếng, nhựa và thép không rỉ 3 ngày, trên bề mặt vật dụng gia đ́nh 9 ngày.
Con người bám trên trái đất này được tính bằng chục năm, trăm năm nhưng một khi Covid19 gọi tên th́ mạng sống không hơn Covid-19 lắm.
9/ Một trong tất cả.
Hơi thở của một người bên Dương Tử giang lại có thể tác động đến hơn bảy tỷ người trên thế giới. Như vậy để thấy một niệm khởi lên đều tương tác đến cả nhân loại. Thế nên, hăy luôn khởi niệm thiện lành cho thế giới này tươi đẹp.
Chào thân mến!
Thích Trí Chơn
01/04/2020
phatgiao.org.vn
Chữa Trị Bệnh Mất Ngủ Bằng Melatonin và Magnesium - BS. Hồ Ngọc Minh
Số giờ cần ngủ thay đổi tùy theo mỗi cá nhân, nhưng trung b́nh khoảng bảy đến tám tiếng mỗi ngày. (H́nh: Joe Raedle/Getty Images)
Thỉnh thoảng bị mất ngủ là chuyện thường. Bạn chỉ nên quan tâm nếu t́nh trạng mất ngủ xảy ra thường xuyên làm ảnh hưởng đến sức khỏe, hiệu suất làm việc cũng như chất lượng của đời sống hằng ngày.
Số giờ cần ngủ thay đổi tùy theo mỗi cá nhân, nhưng trung b́nh khoảng bảy đến tám tiếng mỗi ngày. Có những lúc người ta có thể bị mất ngủ vài ngày, kéo dài đến vài tuần, đa phần v́ bị stress trong cuộc sống. Các lư do khác bao gồm như du lịch, thay đổi thời gian, ca làm việc, ăn tối quá trễ hoặc do các thói quen xấu như xem tivi, dùng máy tính hay điện thoại di động quá trễ vào buổi tối.
Các nguyên nhân khác gồm có như bệnh tâm thần, bệnh kinh niên như cao huyết áp, tiểu đường, bệnh tim mạch, bệnh ung thư, bệnh về đường tiêu hóa và cả bệnh mất trí nhớ Alzheimer. Uống thuốc an thần cũng như một số thuốc chữa trị bệnh suyễn, cao huyết áp, thuốc trị dị ứng, sổ mũi, thuốc giảm cân cũng làm cho mất ngủ. Cuối cùng, hút thuốc lá, uống nhiều cà phê và rượu cũng gây ra mất ngủ.
Thanh thiếu niên có thể bị mất ngủ v́ chơi game hay dùng thiết bị điện tử nhưng cũng có thể do đồng hồ nội tạng (tức là biological clock) của họ đang thay đổi trong tuổi lớn. Ngược lại, người lớn tuổi, nhất là phụ nữ, cũng bị xáo trộn về giấc ngủ do thay đổi về hormone.
9 nguyên tắc có thể giúp để tự chữa trị bệnh mất ngủ cho mọi lứa tuổi
1- Thường xuyên vận động, tập thể dục thể thao. Có thể đi bộ sau bữa ăn tối nhưng không nên tập thể dục nặng gần trước giờ đi ngủ, thay vào đó là những giây phút tĩnh tâm, thiền định.
2- Giữ thời điểm đi ngủ mỗi ngày cố định, cho dù là cuối tuần.
3- Nếu phải ngủ trưa th́ nên giới hạn dưới 30 phút, và chấm dứt trước ba giờ chiều.
4- Tham khảo với bác sĩ về các loại thuốc đang dùng, một số thuốc men không nên uống vào buổi tối.
5- Hạn chế rượu và không hút thuốc lá. Không nên uống cà phê sau buổi ăn trưa.
6- Không nên ăn tối quá trễ, tốt nhất là bốn tiếng trước giờ đi ngủ.
7- Không nên để thiết bị điện tử, kể cả đồng hồ trong pḥng ngủ.
8- Có thể uống chút nước ấm, trà cúc, tắm nước nóng, hay tĩnh tâm, thiền, yoga, nghe nhạc êm dịu trước khi đi ngủ.
9- Quẳng gánh lo mà đi ngủ.
Về thuốc men, trước khi phải nhờ đến bác sĩ cho toa, có hai loại thuốc chức năng thực phẩm có thể giúp cho ngủ ngon là melatonin và magnesium.
Melatonin là thuốc trợ giúp giấc ngủ từ lâu đă thông dụng cho hằng triệu người, nhất là sau năm 2000. Gần đây là thuốc magnesium, cũng được một số nghiên cứu sơ khởi cho thấy có khả năng giúp cho dễ đi ngủ và ngủ ngon giấc hơn.
Melatonin được sản xuất từ tuyến pineal trong năo bộ, như một tín hiệu báo hiệu thời điểm đi ngủ. Sự sản xuất của melatonin đi theo sự tuần hoàn của ánh sáng mặt trời và bắt đầu tăng cao sau khi mặt trời lặn.
Do vậy, người đi chơi xa qua nhiều múi giờ thường bị mất ngủ, gọi là jet-lag. Bên cạnh đó, kể từ khi có đèn điện, và nhất là gần đây các thiết bị điện tử, điện thoại di động đă làm xáo trộn sự tuần hoàn của giờ ngủ.
Năm 1990, các nghiên cứu cho thấy uống 3mg melatonin một tiếng trước giờ đi ngủ giúp dễ ngủ và có giấc ngủ ngon hơn. Người đi chơi xa nên uống thuốc vào giờ ngủ của nơi sẽ đến.
Thuốc hay khoáng chất magnesium, được sản xuất tự nhiên trong cơ thể, biến chất từ thực phẩm, liên hệ đến hơn 300 phản ứng sinh hóa khác nhau trong các tế bào. Khác với melatonin, có nhiều dạng magnesium được bán như thuốc phù trợ, mà trong đó thuốc magnesium glycinate được xem là có công hiệu tốt nhất cho giấc ngủ.
Magnesium giúp tăng cường hoạt động của năo bộ và chất lượng giấc ngủ. Nghiên cứu cho thấy magnesium làm giảm hormone gây stress là cortisol và làm tăng lượng melatonin. Ngoài ra, magnesium cũng làm cho hệ thống thần kinh lắng dịu xuống qua sự kích hoạt của các cổng GABA (GABA receptors).
Thuốc nào tốt và an toàn cho giấc ngủ hơn?
Melatonin có hiệu nghiệm cho người đi chơi xa và dùng trong thời gian ngắn hạn. Hiện tại người ta vẫn không biết hệ quả của việc sử dụng thuốc thường xuyên và về lâu về dài. Liều lượng thuốc từ 0.5 mg đến 5mg, trung b́nh 3mg là đủ.
Thuốc melatonin chỉ có tác dụng bắn ra tín hiệu cho giờ đi ngủ, nhưng để cho ngủ ngon giấc, magnesium có hiệu quả hơn. Magnesium làm cho hệ thần kinh lắng dịu xuống trước giờ ngủ và kể cả trong khi ngủ. Nói là thuốc nhưng magnesium chỉ là một khoáng chất đến từ thực phẩm nên có thể ít có tác dụng phụ dài lâu. Liều lượng trung b́nh khoảng 120 mg.
Tóm lại, về nguyên tắc chung chúng ta nên bắt đầu chữa trị bệnh mất ngủ bằng cách điều chỉnh nề nếp, thói quen sống và chỉ nên sử dụng thuốc men khi phải cần mà thôi. Cho dù là thuốc thực phẩm chức năng th́ trước khi dùng nên tham khảo với bác sĩ v́ nếu cần bác sĩ sẽ t́m ra căn nguyên của bệnh mất ngủ để chữa trị tận nguồn và tận gốc.
Nghiên Cứu: Hai Liều Pfizer, AstraZeneca Hiệu Nghiệm Chống Biến Thể Delta
Hai liều vaccine Pfizer hoặc AstraZeneca gần như hiệu nghiệm chống biến thể lây nhiễm cao Delta tương tự như chống biến thể Alpha, theo kết quả một cuộc nghiên cứu đăng tải hôm 21/7.
Biến thể Delta lần đầu phát hiện tại Ấn Độ (trước đây gọi là biến thể Ấn Độ) và biến thể Alpha được phát hiện đầu tiên tại Anh (từng được gọi là biến thể Anh).
Giới hữu trách y tế Mỹ từng nói các vaccine hiện hành tại Mỹ hiệu nghiệm cao chống lại biến thể Delta vốn là chủng chiếm ngự của COVID hiện nay.
Cuộc nghiên cứu, được đăng trên Tạp chí Y khoa New England, xác nhận các phát hiện của Cơ quan Y tế Công cộng Anh hồi tháng 5 về tính hiệu nghiệm của vaccine Pfizer/BioNTech và vaccine Oxford/AstraZeneca, dựa trên dữ liệu thực tế.
Theo đó, hai liều vaccine Pfizer chứng tỏ 88% hiệu nghiệm ngăn ngừa các ca nhiễm có triệu chứng v́ biến thể Delta, so với 93,7% chống lại biến thể Alpha.
Hai liều vaccine AstraZeneca chứng tỏ hiệu nghiệm 67% chống lại biến thể Delta (tăng so với tỷ lệ báo cáo ban đầu là 60%) và 74,5% hiệu nghiệm chống lại biến thể Alpha so với ước tính trước đây là 66%.
Trong khi đó, các dữ liệu từ Israel ước tính mức hiệu nghiệm thấp hơn của vaccine Pfizer trong việc ngăn ngừa các ca nhiễm có triệu chứng, dù tỷ lệ bảo vệ chống lại bệnh nặng vẫn cao.
Cuộc nghiên cứu đầy đủ đăng tải hôm 21/7 nhắc lại rằng một liều vaccine không đủ mang lại sự bảo vệ cao. Cụ thể, một liều Pfizer hữu hiệu 36% và một liều AstraZeneca hiệu nghiệm 30%.
Delta Có Thể Lây Nhiễm Mà Không Cần Tiếp Xúc Trực Tiếp
Delta hiện đă trở thành biến chủng toàn diện nhất của Covid-19 (Ảnh minh họa)
Với Delta, tốt nhất là nên nghiêm túc ở nhà: Biến chủng Covid lây lan quá kinh khủng, chỉ cần vài giây lướt qua là đủ nhiễm bệnh
Delta có thể lây nhiễm mà không cần tiếp xúc trực tiếp. Chỉ mất 5 – 10s là đủ để một người nhiễm bệnh.
Gần 1 năm rưỡi trôi qua kể từ khi Covid-19 trở thành một đại dịch toàn cầu. Nhưng bây giờ, chúng ta không c̣n đối diện với thứ virus từng gieo rắc kinh hoàng cho Vũ Hán xưa kia. Với biến chủng Delta, Covid-19 đă có một thứ vũ khí toàn diện hơn, và cũng chết chóc hơn. Các biện pháp pḥng dịch trước kia đang dần trở nên mất hiệu quả.
Năm 2021 mới đi được hơn một nửa chặng đường, nhưng số người chết v́ Covid-19 đă vượt qua năm 2020. Tính đến cuối năm ngoái, có khoảng 1,8 triệu ca tử vong, th́ nay đă là hơn 4 triệu người ra đi măi măi.
Lây nhiễm qua tiếp xúc “lướt qua”
Vấn đề lớn nhất của Delta là khả năng lây nhiễm. Ở Sydney (Úc), một số người đă nhiễm bệnh theo cái cách rất bất ngờ, khi thậm chí c̣n chẳng tiếp xúc với F0. Những ǵ họ làm đơn giản chỉ là đi ngang qua ca bệnh trong một quán cafe hoặc trung tâm thương mại.
Cuối tháng 6/2021, camera an ninh tại Sydney ghi nhận 2 trường hợp lan truyền virus dù chỉ đi ngang qua nhau ở một trung tâm thương mại. Chủng virus lây lan chính là Delta, thứ đă khiến nhiều tiểu bang của Úc quay trở lại t́nh trạng phong tỏa toàn diện – gần đây nhất là Victoria.
“Với Delta, chúng ta đang chứng kiến khả năng lây nhiễm ở mức độ rất nhanh chóng và dữ dội, chỉ cần tiếp xúc thoáng qua. Vào đầu đại dịch, những ca tiếp xúc trên 15 phút mới đáng ngại. C̣n giờ, chỉ 5 – 10s là quá đủ. Nguy cơ lây nhiễm đă cao hơn năm ngoái rất nhiều,” – trích lời Tiến sĩ Jeannette Young, quan chức y tế tại bang Queensland.
Và đó là chưa kể, chu kỳ lây nhiễm của Delta (nghĩa là từ lúc phơi nhiễm cho đến khi có khả năng lây lan) đă giảm xuống chỉ c̣n 2 – 4 ngày, thay v́ 7 ngày như trước.
Nhưng Delta vẫn chưa phải là tất cả. Úc đă xuất hiện một biến thể mới – Kappa, với khả năng lây lan qua giọt bắn lơ lửng trong không khí. Vào tháng 5, tại sảnh của một khách sạn dùng để cách ly của Úc, nhiều người đă bị nhiễm dù không tiếp xúc trực tiếp với nhau. Sự việc đă khiến cho 300 địa điểm trở nên nguy hiểm hơn, và 17.000 người có nguy cơ lây nhiễm.
Khả năng lây lan “lướt qua” này có lẽ nên là lời cảnh báo cho toàn thế giới. So sánh với Alpha (chủng gốc tại Vũ Hán), Delta mang đến rủi ro nhập viện cho người nhiễm cao hơn gấp 2 lần. Phân tích dữ liệu di truyền của CDC cho thấy Delta hiện đang chiếm hơn 58% số ca nhiễm tại Mỹ (số liệu ghi nhận vào ngày 14/7).
Đẩy nhanh tiêm chủng – giải pháp duy nhất
Đầu tháng 7/2021, Úc ghi nhận một bữa tiệc sinh nhật đă trở thành ổ dịch, sau khi có ca bệnh “siêu lây nhiễm” xuất hiện ở đó. 24 khách tham dự đă dương tính, chỉ 7 người thoát nạn. 6 người trong đó là các nhân viên y tế, đều đă tiêm chủng toàn bộ. 1 khách tham dự c̣n lại đă tiêm chủng 1 mũi.
Bộ trưởng Bộ Y tế bang New South Wales (NSW) Brad Hazzard cho biết, sự kiện này là minh chứng cho thấy “vaccine quan trọng đến mức nào”. Dẫu vậy, tốc độ tiêm chủng tại nhiều quốc gia – bao gồm cả Mỹ – cũng đang chậm lại. Đây là sự đe dọa rất lớn cho an toàn của cả thế giới trước đại dịch, với những biến chủng đang ngày càng nguy hiểm hơn.
10 Phát Hiện Bất Ngờ Về Sức Khỏe
1. Năo con người bắt đầu lăo hóa từ 25 tuổi.
Các nhà khoa học từ Đại học Y khoa Gdansk, Ba Lan và Đại học Lancaster, Anh, đă phát hiện ra rằng từ 25 tuổi, tần số xung động tới tủy sống chậm lại. Tức là năo của con người bắt đầu lăo hóa từ khi 25 tuổi, rất sớm so với số tuổi 40 mà chúng ta vẫn lầm tưởng.
2. Vi khuẩn pḥng gym nhiều hơn nhà vệ sinh.
Nhóm nghiên cứu tại pḥng tập gym Fitrated đă thực hiện nghiên cứu và nhận thấy rằng nguy cơ bị nhiễm khuẩn trong pḥng gym lớn hơn nhiều so với nhà vệ sinh công cộng.
Nghiên cứu này cho thấy vi khuẩn trong pḥng gym nhiều gấp 326 lần so với bất kỳ nhà vệ sinh nào. Hơn 70% vi khuẩn trong pḥng tập gym có khả năng gây bệnh nguy hiểm cho con người. Những nơi nhiều vi khuẩn nhất trong pḥng tập gym là xe đạp và máy chạy bộ.
Các chuyên gia khuyên bạn nên áp dụng các biện pháp pḥng ngừa đơn giản nhất như sử dụng khăn lau chống vi khuẩn, không chạm tay lên mặt trong quá tŕnh tập và không đi bộ chân trần trong pḥng thay đồ hoặc pḥng tắm.
3. Ngủ giúp ngăn chặn cơn thèm ngọt.
Các nhà khoa học thuộc trường Cao đẳng King London, Anh, đă tiến hành nghiên cứu trên 42 t́nh nguyện viên khỏe mạnh.
Những người tham gia nghiên cứu được yêu cầu ghi lại mọi thứ họ ăn. Kết quả cho thấy, thời gian ngủ tăng lên trung b́nh khoảng 21 phút sẽ làm giảm tiêu thụ thực phẩm ngọt xuống 10 g mỗi ngày. Thời gian ngủ lâu hơn cũng làm giảm cơn thèm đồ ngọt hiệu quả.
4. Trà quá nóng có thể làm tăng nguy cơ phát triển ung thư.
Các bác sĩ Trung Quốc tuyên bố rằng uống trà quá nóng ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe.
Trong ṿng 9 năm, các bác sĩ đă theo dơi thói quen ăn uống và sức khỏe của gần 500.000 người trong độ tuổi từ 30 đến 79. Các chuyên gia đă phát hiện ra trong số này có 1.731 trường hợp ung thư thực quản. Số người ung thư có thói quen uống trà nóng thường xuyên nhiều hơn gấp 5 lần những người không có thói quen này.
Do đó, các bác sĩ đă đưa ra lời khuyên uống trà nóng dưới 65 độ C để tránh gây hại cho sức khoẻ.
5. Ánh sáng yếu có thể làm năo hoạt động kém đi.
Các nhà khoa học thuộc Đại học Michigan State đă tiến hành một nghiên cứu chứng minh được rằng việc ở trong pḥng có ánh sáng lờ mờ làm giảm năng suất hoạt động của năo bộ.
Một ngày mùa đông ảm đạm cũng có tác dụng tương tự như một pḥng có ánh sáng yếu, khiến năo bộ hoạt động kém hiệu quả.
Các nhà nghiên cứu kết luận rằng ánh sáng yếu làm giảm sự liên kết giữa các nơ-ron thần kinh dẫn đến sự suy giảm trí thông minh. Nói cách khác, ánh sáng yếu có thể khiến bạn kém thông minh.
6. Trí tưởng tượng có thể giúp giảm đau.
Nhà tâm lư học Kaya Peerdeman tại trường Đại học Leden đă có một phát hiện thú vị khi thực hiện nghiên cứu tác dụng giả dược, rằng nếu bạn tưởng tượng việc tiêm sẽ không hề đau tí nào th́ thực sự bạn sẽ cảm thấy ít đau hơn khi tiêm.
Điều này đă được chứng minh trong một thí nghiệm mà người tham gia được yêu cầu đặt cánh tay của họ trong nước lạnh một thời gian. Sau đó, họ được yêu cầu làm lại lần nữa nhưng tưởng tượng rằng tay của họ đă được bảo vệ bởi một chiếc găng tay không thấm nước.
Đáng ngạc nhiên là hiệu ứng giả dược đă có hiệu quả và những người tham gia thực sự cảm thấy ít đau hơn khi họ đặt tay vào nước lạnh.
7. Các cơ bắp lớn hơn là do đột biến trong tế bào gốc.
Một nghiên cứu mới của các nhà nghiên cứu tại Viện Karolinska, Thụy Điển, cho thấy sự đột biến trong các tế bào gốc của cơ có thể làm suy giảm sự tái sinh của tế bào.
Họ phát hiện ra rằng vào tuổi 70, mỗi tế bào gốc đă trải qua hơn 1.000 đột biến. ADN "vỡ" là hệ quả của sự phân chia tế bào. Ở độ tuổi trẻ, cơ chế phục hồi axit nucleic hoạt động rất tốt so với ở người cao tuổi.
Hiện tại, các nhà khoa học c̣n muốn t́m hiểu xem hoạt động thể dục ở tuổi già có thể làm chậm tiến tŕnh bệnh lư này hay không.
8. Chứng hói đầu có thể là dấu hiệu của bệnh tim.
Theo nghiên cứu được tŕnh bày tại Hội nghị thường niên lần thứ 69 của Hiệp hội Tim mạch Ấn Độ (CSI), bệnh hói đầu và tóc sớm chuyển sang màu xám ở tuổi trưởng thành có liên quan đến nguy cơ tim mạch gấp 5 lần trước 40 tuổi. Bệnh béo ph́ cũng có liên quan đến nguy cơ bệnh tim sớm gấp 4 lần.
Hơn 2.000 thanh niên sống ở Ấn Độ đă được quan sát trong nghiên cứu này. Các nhà khoa học thuộc Viện nghiên cứu Tim mạch của Ấn Độ nhận thấy những người bị các chứng bệnh tim mạch thường hay hói đầu hoặc tóc chuyển sang màu xám.
V́ vậy, hói đầu ở nam giới dưới 40 tuổi có thể là một dấu hiệu của những vấn đề có thể xảy ra với hệ tim mạch.
9. Sự tự tin giúp người già không dễ sụp đổ.
Các nhà khoa học tại Aberdeen và Sterling Universities, Anh đă tiến hành một số nghiên cứu và nhận thấy rằng những người cao tuổi tự tin sẽ sống khỏe và không dễ dàng bị sụp đổ đến 19% so với những người không tự tin ở cùng độ tuổi.
10. Sống tích cực giúp giảm nguy cơ suy giảm trí nhớ.
Các nhà khoa học từ Đại học Northwestern, Mỹ, đă quan sát một nhóm người từ 80-100 tuổi không có dấu hiệu bệnh tâm thần. Hầu hết các đối tượng của nghiên cứu này đều uống cà phê, không có chế độ ăn uống đặc biệt, và một số người thậm chí c̣n ăn những thức ăn có hại như khoai tây chiên và bánh hamburger, và không ai trong số họ ngủ được 8 giờ một đêm như bác sĩ khuyên.
Nhưng tất cả những người tham gia đều có điểm tương đồng là sự lạc quan, cảm xúc ổn định và có tham gia hoạt động xă hội.
Tác giả chính của nghiên cứu, Giáo sư Emily Rogalski, đă đi đến kết luận rằng một cuộc sống tích cực sẽ bảo vệ chúng ta khỏi chứng mất trí tốt hơn là một chế độ ăn uống tốt hoặc không có những thói quen xấu.
Thursday, August 12, 2021
Câu Chuyện Thầy Lang - BS. Nguyễn Ý Đức
1.Ghép tim nhân tạo
Trước khi bước sang năm mới, ngày 18 tháng 12, 2013, giới y khoa nước Pháp đă cống hiến cho nhân loại một thành tích khá ngoạn mục: Họ đă thành công trong việc ghép một trái tim hoàn toàn nhân tạo cho một bệnh nhân c̣n được dấu tên trên 75 tuổi mang bệnh suy tim ở giai đoạn cuối, chỉ c̣n tại thế dăm bảy tháng.
Kết quả sơ khởi cho hay cuộc giải phẫu tiến triển thuận lợi, bệnh nhân đă tỉnh dạy, nói chuyện vui vẻ với thân nhân và bác sĩ.
Bệnh Suy tim rất thường xảy ra, đặc biệt là tại Âu châu và Hoa Kỳ. Mỗi năm có khoảng trên 600,000 trường hợp suy tim mới được xác định tại Mỹ với trên 100.000 suy tim trầm trọng mà tỷ lệ tử vong trong ṿng 1 năm là từ 60%-94%. Thay tim là phương thức hữu hiệu nhất để cứu sống bệnh nhân mà mỗi năm chỉ có 2100 người hiến tim. Cho nên, thực hiện được một trái tim hoàn toàn nhân tạo là ước vọng của mọi người, trong cũng như ngoài y giới..
Tim nhân tạo mới thực hiện tại Pháp có tên Carmat đă được vị giáo sư y khoa trên 80 tuổi đời chuyên về bệnh tim Alain Carpentier thai nghén từ nhiều năm. Ông cho hay, “mục đích của tôi không chỉ là ghép một trái tim nhân tạo mà là để cứu sống một bệnh nhân”. Theo ông, sau khi ghép, bệnh nhân có thể kéo dài cuộc sống tới 5 năm và phụ thuộc rất ít vào dược phẩm.
Bác sĩ Carpentier là người đầu tiên đă sáng chế phương thức thay van tim nhân tạo dùng tế bào động vật. Để thực hiện tim Carmat, bác sĩ Carpentier và các cộng tác viên đă dùng các vật liệu sinh học và tổng hợp với mục đích tránh sự chối từ reject khi ghép tim thật và cũng không cần hoặc chỉ dùng rất ít thuốc chống đông máu.
Carmat là một trái tim hoàn toàn do con người tạo ra nhưng hoạt động giống như trái tim của tạo hóa. Theo diễn tả của bác sĩ Carpentier, “tim sẽ đập nhanh hơn khi bệnh nhân hồi hộp thấy người yêu xuất hiện”. Không giống các tim nhân tạo khác mà mục đích chỉ là một cái bơm máu tạm bợ trong khi chờ đợi tim thật, Carmat sẽ thay thế cho trái tim bệnh hoạn suy yếu, kéo dài tuổi thọ bệnh nhân cả năm năm.
Tim có 2 tâm thất, nhịp tim nhanh chậm bơm máu tùy theo ư muốn của bệnh nhân. Khi bênh nhân ngủ, tim hoạt động chậm lại. Khi bệnh nhân bước lên cao, tim đập nhanh hơn để cung cấp thêm máu. Nhờ đó, bệnh nhân có thể thực hiện một số công việc mà cho tới nay trái tim suy yếu của họ không cho phép. Tim bắt chước sự co bóp của trái tim thật với các van tim và sự chuyển máu thường lệ. Mặt trong của tim tiếp xúc với máu được làm với màng bọc tim ḅ non thay v́ vật liệu tổng hợp, nhờ đó tránh được sự tạo huyết cục.
Tim nặng khoảng 900 gr, nặng gấp 3 lần tim thật, chỉ ghép vừa lồng ngựccủa 75% nam bệnh nhân và 20% nữ bệnh nhân. Do đó các nhà nghiên cứu cần hoàn chỉnh hơn, ít nhất là gọt trái tim nhỏ hơn để thích hợp cho mọi bệnh nhân.
Trước thành công này, Tổng thống nước Pháp đă viết cho bác sĩ Carpentier một lá thư, kết luận rằng “Nước Pháp có thể hănh diện về thành quả vượt bực phục vụ sự tiến bộ của nhân loại này”.
Y giới nước pháp cũng rất hân hoan. Giáo sư chuyên nhịp tim Samuel Lévy của Đại học Aix-Marseille, ca ngợi việc làm xuất chúng của phẫu thuật gia đại tài Alain Carpentier, người đă được biết tới trên khắp thế giới với các công tŕnh nghiên cứu y học. Ông cho rằng việc ghép tim nhân tạo Carmat là độc đáo có thể thay thế cho việc thay ghép tim thiên nhiên, giúp ích rất nhiều cho cả triệu bệnh nhân suy tim…Phí tổn cho việc ghép tim Cartma khoảng 200,000 US đô la, tương đương với phí tổn ghép tim thật.
Trước đây, khi được tin Cartma sắp hoàn thành, bác sĩ giải phẫu tim William Cohn, Texas Institute of Houston, đă có nhận xét “Đây là một thiết bị xuất sắc; tôi chỉ e ngại về kích thước và sự bền bỉ của tim”. Theo ông, một tim nhân tạo hoạt động kéo dài được hai ba năm là “số dách” rồi. Bản thân bác sĩ Cohn cũng đang cùng một số đồng nghiệp thử một loại tim nhân tạo không có nhịp tim nhưng có khả năng liên tục bơm máu đi khắp cơ thể.
Sau Pháp, tim Carmat đă được phép ghép tại các quốc gia khác như Bỉ, Ba Lan, Slovania và Saudi Arabia.
Nhắc lại là Tim nhân tạo đầu tiên có tên Liotta được ghép tại Houston vào năm 1969 như giai đoạn chuyển tiếp chờ ghép tim thật cho bệnh nhân 49 tuổi Haskel Karp. Nhưng ông ta mệnh một 65 giờ sau khi được ghép tim thiên nhiên.
Năm 1982, bác sĩ William DeVries ghép tim nhân tạo Jarvik-7 cho nha sĩ Barney Clark ở Seatles. Tim này được bác sĩ Robert K. Jarvish sáng chế. Tim là bằng chất vải và nhựa nhân tạo, nhôm với bộ phận phát điện.Vị nha sĩ sống thêm được 112 ngày nhờ tim này. Ông bị các biến chứng như sưng phổi, kinh phong, nhiễm trùng trước khi suy nhược các cơ quan sinh tử trong người.
Năm 2000 mẫu tim Jarvik II được thành h́nh và cung cấp máu lưu thông liên tục thay v́ theo từng nhịp tim bóp.
Sau hơn ba mươi năm nghiên cứu, Tháng Giêng năm 2001, công ty Abiomed được cơ quan Thực Phẩm và Dược Phẩm Hoa Kỳ chấp thuận cho phép thử nghiệm ghép AbioCor cho một số bệnh nhân. Theo khoa học gia Robert T.V. Kung, trưởng nhóm nghiên cứu, th́ nếu thành công, tim sẽ giúp kéo dài đời sống con người. Và bệnh nhân sẽ có thể thực hiện được các công việc hàng ngày như tắm rửa, đi lại, thay quần áo, xum họp với gia đ́nh
Cho tới nay, đă có khoảng trên 900 tim hoàn toàn nhân tạo được ghép thử tại hơn 40 trung tâm y khoa ở Hoa Kỳ và Âu châu.
2. Hướng dẫn mới về điều trị Cao Huyết Áp.
Một thân hữu “ghiền” internet mới đây cho biết là đă có sự thay đổi quan trọng về bệnh cao huyết áp, rằng ông ta sẽ không cần điều trị v́ huyết áp tâm thu của ông ta là 140, dưới mức độ của hướng dẫn mới được công bố. Bạn ta xin cho biết ư kiến.
T́m hiểu thêm th́ chúng tôi được biết rằng ngày 18 tháng 12, 2013 vừa qua, Joint National Committee on Prevention, Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Pressure thuộc Viện Quốc Gia Sức Khỏe Hoa Kỳ NIH đă đưa ra một hướng dẫn mới về việc điều trị bệnh cao huyết áp như sau:
a- Mức độ điều trị Cao huyết áp đă được nâng cao đối với người cao tuổi. Thay v́ điều trị khi huyết áp tâm thu (số trên) bằng hoặc cao hơn 140 th́ nay đổi ra là bằng hoặc trên 150 mmHg. C̣n mức độ huyết áp tâm trương (số dưới) vẫn không thay đổi, tức là cần điều trị khi huyết áp này là 90 mmHg hoặc cao hơn.
Lư do: theo bác sĩ Paul James, Chủ tịch Ủy ban đồng thời cũng là Trưởng bộ môn Y khoa gia đ́nh, University of Iowa Carver College of Medicine, th́ ủy ban không thấy có ích lợi ǵ cho sức khỏe khi bắt đầu điều trị huyết áp ở 140 thay v́ 150 ở người trên 60 tuổi và Ủy ban cũng hết sức e ngại về các tác dụng phụ của thuốc hạ huyết áp ở nhóm người này như là chóng mặt, choáng váng đưa tới tăng rủi ro tré ngă, gẫy xương. Ngoài ra, quư vị cao niên này thường cũng hay dùng các loại thuốc khác để trị viêm xương khớp, tiểu đường, cao cholesterol…Các thuốc này cũng có tác dụng qua lại với thuốc giảm huyết áp và đưa tới nhiều rối loạn khác cho sức khỏe.
b. Với người cao tuổi, không cần dùng dược phẩm để mang huyết áp tâm thu xuống dưới 150mmHg.
Lư do là dù có điều trị để mang huyết áp xuống mức huyết áp b́nh thường 120/80 cũng không tránh được Stroke và heart attack mà lại c̣n tăng tác dụng phụ của thuốc.
Tuy nhiên, theo hướng dẫn, bệnh nhân nào đang dùng thuốc và huyết áp ở mức độ trung b́nh th́ cứ tiếp tục dùng.
c. Với người trưởng thành dưới 60 tuổi, vẫn cần mang huyết áp xuống dưới 140/90, thay v́ dưới 130 như trước đây, đặc biệt là đối với người đang mắc bệnh tiểu đường và bệnh thận.
d. Cần tiếp tục thay đổi nếp sống cho lành mạnh hơn trong khi dùng thuốc để giảm cao huyết áp, như là giới hạn muối, giảm quá kí, vận động hàng ngày và tiêu thụ nhiều rau, trái cây và các loại hạt.
e. Tăng các loại thuốc để điều trị người mới được xác định bị cao huyết áp.
Theo hướng dẫn cũ, khi mới được xác định bị cao huyết áp, bệnh nhân chỉ cần dùng thuốc lợi tiểu.
Hướng dẫn mới đề nghị dùng bất cứ thuốc nào trong 4 thuốc điều trị hàng đầu: thuốc lợi tiểu nhóm thiazide, thuốc ức chế calcium, thuốc ức chế ACE hoặc angiotensin receptor blocker.
T́m hiểu thêm, chúng tôi được biết hướng dẫn này chưa được y giới đồng ư và hai tổ chức American Heart Association (AHA) và American College of Cardiology (ACC) cho hay họ chưa xem xét hướng dẫn. AHA cũng dè dặt về kết luận của ủy ban. Chủ tịch AHA, bác sĩ Elliot Antman, tó ư e ngại rằng nếu thả lỏng hướng dẫn sẽ khiến cho nhiều bệnh nhân kém kiểm soát được huyết áp của ḿnh. AHA và ACC sẽ đưa ra bản hướng dẫn điều trị cao huyết áp vào năm tới.
Bác sĩ James cũng nhấn mạnh là hướng dẫn điều trị này dành riêng cho các bác sĩ, bệnh nhân không nên đọc hướng dẫn này và tự ḿnh ngưng các thuốc đang dùng.
Do đó, bệnh nhân ḿnh vẫn nên tuân theo các hướng dẫn mà bác sĩ riêng của ḿnh phác họa, v́ các vị này mới hiểu rơ tường tận t́nh trạng bênh của ḿnh.
3. Chuyện dùng thêm vitamin
Một nghiên cứu mới được phổ biến trong tạp san y học Annals of Internal Medicine đă đưa ra nhiều nhận xét đáng lưu ư về việc dùng thêm vitamin bổ sung. Theo kết quả này, các sinh tố không có tác dụng ǵ đối với một người có sức khỏe trung b́nh và uống thêm vitamin mỗi ngày không pḥng ngừa được bệnh tim, mất trí nhớ hoặc kéo dài tuổi thọ.Tạp chí nêu ra 3 kết quả nghiên cứu.
Nghiên cứu thứ nhất gồm 6000 nam bác sĩ tuổi 65 khỏe mạnh t́nh nguyện uống mỗi ngày một viên Centrum Silver multivitamin hoặc viên giả dược có cùng h́nh dạng. Sau 12 năm không có một khác biệt nào về trí nhớ giữa hai nhóm.
Nghiên cứu thứ hai với 1700 bệnh nhân sống sót sau heart attack, được truyền mạch máu với lượng vitamin khá cao hoặc uống viên giả dược. Sau 55 tháng không có ǵ khác biệt về số tử vong, heart attack tái phát, stroke, đau ngực trầm trọng.
Và nghiên cứu thứ ba duyệt xét lại 27 nghiên cứu trước trên 450,000 người dùng bổ sung vitamin và khoáng chất và cũng thấy rằng đa sinh tố không giúp ǵ cho bệnh tim và có một ích lợi không đáng kể đối với bệnh ung thư.
Tác giả nghiên cứu Jacqueline O’ Brien, bệnh viện Brigham Women, kết luận rằng các nhà sản xuất vitamin phụ thêm thường quảng cáo là có tác dụng tốt với sức khỏe năo bộ, nhưng thực ra chẳng có ích lợi ǵ.
Phản ứng với kết quả nghiên cứu, Chủ tịch Council for Responsible Nuitrion (CRN) đại diện cho kỹ nghệ sản xuất thực phẩm bổ xung cho hay là kết quả nghiên cứu này có tính cách phiến diện, không để ư tới ích lợi của vitamin và khoáng chất. Thực đáng tiếc cho giới tiêu thụ là tác giả nghiên cứu đă không thừa nhận nhu cầu thực tế của dân chúng đối với vitamin và khoáng chất bổ sung. Lư do là, như các nghiên cứu của chính quyền đă cho hay, dân chúng thường cũng không ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng.
Tại sao dùng thêm vitamin?
Theo định nghĩa, vitamin cần thiết cho sự sống, cần cho sự chuyển hóa thực phẩm ra năng lượng để cơ thể hoạt động. Vitamin đều có trong thực phẩm. Thiếu vitamin có thể đưa tới bệnh tật như bệnh scurvy thiếu sinh tố C nướu sưng, chảy máu, bệnh c̣i xương rickets do thiếu sinh tố D.
Theo các nhà dinh dưỡng, con người chỉ cần một số lượng rất nhỏ vitamin và số lượng này đều có trong chế độ dinh dưỡng với nhiều loại thực phẩm khác nhau.
Trong khi đó, giới sản xuất vitamin th́ cho rằng chế độ ăn uống không có đủ số vitamin cần thiết, nhiều người cũng thiếu ăn và rằng càng nhiều vitamin càng tốt. Giới tiêu thụ tin theo và dùng thêm.
Nhắc lại là trong sự chuyển hóa thực phẩm ra năng lượng, tế bào cần tới oxy. Hậu quả của sự oxy hóa này là tạo ra những phân tử có hại gọi là gốc tự do (free radical). Free radical gây tổn thương cho nhân di truyền DNA, màng tế bào, lớp lót của động mạch,với hậu quả là sự hóa già, bệnh ung thư và bệnh tim. Để hóa giải tác hại này cơ thể tạo ra chất chống oxy hóa antioxidant.
Antioxidant cũng có trong thực rau, trái cây, đặc biệt là các chất selenium, beta carotene, vitamin A, C và E. Quan sát cho thấy người dùng nhiều rau trái thường có sức khỏe tốt hơn v́ có nhiều antioxidant. Từ đó có suy luận rằng, dùng thêm antioxidant chắc là cũng có lợi.
Tuy nhiên, kết quả nhiều nghiên cứu cho hay, tiêu thụ quá nhiều bổ sung vitamin đều có hại. Chẳng hạn tạp chí The New England Journal of Medicine vào năm 1994 đăng kết quả nghiên cứu trên 29,000 cư dân Finnish hút thuốc lá, mỗi ngày đều dùng vitamin E, beta carotene. Sau thời gian từ 5-8 năm đa số đều bị tử vong v́ ung thư phổi và bệnh tim nhiều hơn là nhóm người dùng giả dược.
Dùng vitamin hợp lư
Theo Dietary Guidelines for Americans Hướng dẫn Dinh dưỡng Hoa Kỳ, các chất dinh dưỡng mà cơ thể cần tới đều nên được cung cấp từ thực phẩm. Lư do là thực phẩm bổ sung như vitamin không đạt được giá trị và ích lợi như thực phẩm thiên nhiên, v́ mấy lư do như sau:
- Giá trị dinh dưỡng cao
Thực phẩm thiên nhiên có nhiều chất dinh dưỡng khác nhau mà cơ thể cần chứ không phải là chỉ một thứ. Lấy một ví dụ: trong một quả cam, ta có cả vitamin C, beta carotene, calcium và nhiều chất khác. Trong khi đó một viên vitamin C chỉ đơn độc có vitamin C mà thôi.
- Có chất xơ
Các loại hạt, rau trái ngoài chất dinh dưỡng c̣n chứa chất xơ, một chất giúp pḥng tránh nhiều bệnh như tiểu đường loại 2, bệnh tim mạch, giảm bệnh táo bón.
- Có chất bảo vệ cơ thể.
Thực phẩm nguyên vẹn có những chất gọi là hóa chất thực vật (phytochemical) giúp cơ thể tránh được ung thư, tiểu đường , cao huyết áp. Nhiều thực phẩm c̣n có các chất antioxidant, giúp giảm sự oxy hóa gây tổn thương cho tế bào.
Hướng dẫn nêu ra một số trường hợp có thể dùng chất bổ sung như sau:
- Phụ nữ sắp có thai nên dùng thêm mỗi ngày 400 micrograms folic acid trong thực phẩm bổ sung kèm theo thực phẩm hàng ngày đă có chất này.
- Phụ nữ đang có thai nên dùng thêm vitamin dưỡng thai có chất sắt hoặc viên sắt riêng.
- Người từ 50 tuổi trở lên nên dùng thực phẩm có tăng cường vitamin B-12 như là các loại cereal hoặc multivitamin có B-12.
Ngoài ra, dùng thêm vitamin cũng có thể thích hợp cho:
- Người kém ăn uống
- Người ăn chay
- Phụ nữ xuất huyết quá nhiều khi có kinh nguyệt.
Điều quan trọng là trước khi dùng, nên hỏi ư kiến bác sĩ coi xem nên dùng thêm loại vitamin nào, liều lượng là bao nhiêu cũng như tác dụng phụ của chúng và liệu có phản ứng ǵ với các dược phẩm trị bệnh đang dùng hay không.
Monday, August 16, 2021
Thuốc Chủng Ngừa Covid-19 Bảo Vệ Ḿnh Được Bao Lâu? - Hữu Hoàng Lê
Người ta focus vào chữ vaccine nhiều quá nên nghĩ đơn giản là vaccine (một khi chích vào rồi) th́ nó bảo vệ ḿnh (không bị nhiễm). Phải nói lại cho chính xác như sau: cái bảo vệ ḿnh, không phải là vaccines mà là antibodies của ḿnh. Antibodies này được (cơ thể) làm ra, khi chích vaccines vào.
Từ ngữ định nghĩa này, cho thấy:
1) Không cần biết là vaccine loại nào, của hăng nào. Cứ hễ chích vào, th́ nó tạo ra antibodies. Cho nên, đợt này chích Pfizer, năm sau chích J&J cũng được… chứ không nhất thiết là phải chích cùng loại.
2) Mục tiêu là để đưa cái antibodies của ḿnh lên tới Protective Level. Vấn đề ở đây là:
– Cái protective level của antibodies này, kéo dài trong bao lâu? Những vaccines truyền thống (v́ có chất adjuvant) nên kéo dài rất lâu, có khi cả đời như vaccine về yellow fever, measles, BCG etc…
Nói thêm ở đây là được tạo ra (do vaccines) có 2 thành phần là B cell và T cell. Cái B cell nó gọi là immune memory. Một khi được tạo ra.nó sẽ chạy vô “tủy” và nằm trong đó. Khi cần th́ nó lại chạy ra để tạo antibodies tiếp. Chính v́ thế, nên những em bé (khi xương chưa phát triển) hoặc người quá lớn tuổi (xương bị co lại), th́ B cell trong tủy rất ít, nên khi cần th́ phải có thời gian rất lâu để tạo ra antibodies.
– Những vaccines loại mới như của Pfizer, Moderna, J&J và Astrazenecca, v́ không xử dụng adjuvant, nên dù có antibodies (sau khi chích vào), th́ cái antibodies này cũng giảm rất nhanh (trong ṿng max 6 đến 8 tháng). Cho nên, sau đó, nếu muốn antibodies lên lại ở protective level phải chích booster nữa. Mà nên nhớ, đây là chưa nói tới variants đó.
Cái lằn đỏ là level cần thiết để bảo vệ. Chích mũi đầu… antibodies chưa lên tới, phải chích mũi thứ 2, th́ nó mới vượt lên trên lằn đỏ này (protective level), nhưng sau đó (tự nhiên) nó sẽ giảm xuống với thời gian (từ 6 đến 8 tháng). Đến khi nó xuống dưới lằn đỏ th́ phải chích mủi thứ 3 (booster) để đưa nó lên lại. Cứ như thế là mỗi 6 đến 8 tháng phải chích lại một lần (mà nhớ là không cần chích lại cùng loại thuốc, v́ mục tiêu là antibodies chứ không phải vaccine).
Hơn nữa, bây giờ lại có đủ loại variants nên nhiều khi cái cũ chưa giảm (xuống khỏi lằn đỏ), lại phải chích nữa để deal với variants mới.
Đó là mới nói sơ lược…
Nói thêm chi tiết, th́ phải đề cập tới cái B cell (nằm trong tủy). Theo lư thuyết (giải thích ở trên) th́ chuyện ǵ xảy ra, khi antibodies giảm xuống dưới lằn đỏ, và ḿnh không chích mũi booster số 3 (hoặc v́ không sản xuất kịp để mọi người có thể chích)?
Lúc đó (lúc antibodies giảm xuống dưới lằn đỏ) và ḿnh bị nhiễm th́ B cell sẽ từ trong tủy nhào ra, và sẽ tự chế tạo antibodies để đưa nó lên trên lằn đỏ lại, với điều kiện: thời gian khi bị nhiễm và thời gian nó phát tác (v́ virus cần một khoảng thời gian gọi là incubation period để bắt đầu hoành hành) chậm hơn thời gian mà B cell đưa antibodies lên. Vấn đề là:
1) Những con virus trước đây (yellow fever, measles etc…), thời gian incubation là 6 tuần đến 6 tháng. Do đó, B cell có thời giờ làm antibodies trước khi nó hoành hành. Khi nó phát tác, th́ antibodies đă mạnh mẽ (trên protective level) nên có thể dứt điểm virus nhẹ nhàng…
2) Hiện nay, Covid (cũng giống như vài loại virus khác) có thời gian incubation quá nhanh (14 ngày). Nên khi bị nhiễm, mà antibodies đang ở chỗ thấp và B cell không kịp làm ra antibodies mới trong ṿng 14 ngày th́ coi như dính chấu…
Kết luận:
Covid này c̣n kéo dài lâu lắm… Đừng nghĩ là đă chích vaccine rồi th́ có thể đi vui chơi khắp nơi và tất cả sẽ trở lại b́nh thường nhanh chóng. Trái lại, b́nh thường th́ chưa chắc nhưng có thể sẽ phải chích tiếp mỗi 6 tuần đến 8 tháng. Trừ khi: Novavax và Sanofi Pasteur cho ra vaccines được bào chế bằng adjuvant, nên thời gian antibodies bị giảm sẽ lâu hơn (thí dụ 1 hay 2 năm hay lâu hơn), có đủ thời giờ (để sản xuất) để có thể đạt được herd immunity trên toàn thế giới th́ lúc đó mới hy vọng trở lại b́nh thường…
Chúng ta cùng nhau cảnh giác cái con v́rus quái ác này…
Novavax th́ cở cuối mùa thu 2021 sẽ có. C̣n Sanofi th́ tới cuối năm 2021…
Chất 3-MCPD Trong Soy Sauce - Danh Sách Những Bê Bối Lớn Về Thực Phẩm Của Trung Cộng Xưa Nay - GS Hùynh Chiếu Đẳng
Chất độc trong nước tương, x́ dầu và dầu hàu
V́ có nhiều bằng hữu ăn chay hỏi về chuyện nầy, tôi tŕnh các bạn xem chơi. Nước tương nước chấm làm từ đậu nành theo phương thức ngày nay bao giờ cũng chứa chất gây ung thư (biết chắc) là 3-MCPD.
Trong email nầy có nhiều link, các bạn click vào nó sẽ dẫn chứng từ điểm một, nhưng chắc không cần đâu. H́nh có hay không cũng không quan trọng.
A survey of soy sauces and similar products available in the UK was carried out by the Joint Ministry of Agriculture, Fisheries and Food/Department of Health Food Safety and Standards Group (JFSSG) in 2000 and reported more than half of the samples collected from retail outlets contained various levels of 3-MCPD.[9]
In 2001 the United Kingdom Food Standards Agency found in tests of various oyster sauces and soy sauces that some 22% of samples contained MCPD at levels considerably higher than those deemed safe by the European Union. About two-thirds of these samples also contained a second chloropropanol called 1,3-DCP (1,3-dichloropropane-2-ol) which experts advise should not be present at any levels in food. Both chemicals have the potential to cause cancer and the Agency recommended that the affected products be withdrawn from shelves and avoided.[10][11]
Britain's Food Standards Agency (FSA) and Food Standards Australia New Zealand (FSANZ, formerly ANZFA) singled out brands and products imported from Thailand, China, Hong Kong and Taiwan. Brands named in the British warning include Golden Mountain, King Imperial, Pearl River Bridge, Golden Mark, Kimlan (金蘭）, Golden Swan, Sinsin, Tung Chun and Wanjasham soy sauce. Knorr soy sauce was also implicated, as well as Uni-President Enterprises Corporation (統一企業公司) creamy soy sauce from Taiwan, Silver Swan soy sauce from the Philippines, Ta Tun soy bean sauce from Taiwan, Tau Vi Yeu seasoning sauce and Soya bean sauce from Vietnam, Zu Miao Fo Shan soy superior sauce and Mushroom soy sauce from China and Golden Mountain and Lee Kum Kee chicken marinade.[12][13][14]
Relatively high levels of 3-MCPD and other chloropropanols were found in soy sauce and other foods in China between 2002 and 2004.[15]
In 2007 in Vietnam, 3-MCPD was found in toxic levels (Testing since 2001, In 2004, the HCM City Institute of Hygiene and Public Health found 33 of 41 sample of soya sauce with high rates of 3-MCPD, including six samples with up to 11,000 to 18,000 times more 3-MPCD than permitted, an increase over 23 to 5,644 times in 2001) [16] in soy sauces there in 2007, along with formaldehyde in the national dish Pho, and banned pesticides in vegetables and fruits. A prominent newspaper Thanh Nien Daily commented, "Health agencies have known that Vietnamese soy sauce, the country's second most popular sauce after fish sauce, has been chock full of cancer agents since at least 2001," [17]
In March 2008 in Australia, "carcinogens" were found in soy sauces there, and Australians were advised to avoid soy sauce.[18]
In Nov 2008, Britain's Food Standards Agency reported a wide range of household name food products from sliced bread to crackers, beefburgers and cheese with 3-MCPD above safe limits. Relatively high levels of the chemical were found in popular brands such as Mother's Pride, Jacobs crackers, John West, Kraft Dairylea and McVitie's Krackawheat. The same study also found relatively high levels in a range of supermarket own-brands, including Tesco char-grilled beefburgers, Sainsbury's Hot 'n Spicy Chicken Drumsticks and digestive biscuits from Asda. The highest levels of 3-MCPD found in a non- soy sauce product, crackers, was 134 µg per kg. The highest level of 3-MCPD found in soy sauce was 93,000 µg per kg, 700 times higher. The legal limit for 3-MCPD coming in next year[when?] will be 20 µg per kg, but the safety guideline on daily intake is 120 µg for a 60 kg person per day.[19]
Vài chi tiết high light màu vàng bên trên:
Ở Việt Nam (2007) thử 41 mẫu khác nhau thấy 31 mẫu không an toàn, c̣n bánh phở th́ chứa fomaldehyde (formol). C̣n ở Úc châu (2008) người dân được khuyên là tránh tất cả soy sauce (x́ dầu, nước tương, dầu hàu....tức là nước chấm xuất thân từ đậu nành).
Năm 2008 tại Anh người ta thấy hầu hết các món (... tên kể trên) đều chứa chất 3-MCPD quá tỉ lệ cho phép. C̣n trong soy sauce (x́ dầu, nước tương, dầu hàu....tức là nước chấm xuất thân từ đậu nành) th́ chất nầy vượt tới 700 lần (700 lần) lượng cho phép. Ăn vào thụt lưởi là cái chắc.
Người ta thấy như vậy, th́ nói như vậy, c̣n ăn hay đừng th́ tùy bụng các bạn nghe. Tôi không có khuyên chi hết, những điều kể bên trên là có thật, đă lần lượt được đăng tin từ những hảng thông tấn lớn vào lúc đó. Trong MTC cũng c̣n dấu vết vào thời đó.
Nguồn tin từ webpage nầy click => Chất 3-MCPD trong nước tương
Kết luận: Hiện cho tới bây giờ 2014, nó vẫn chưa an toàn, lư do là chất 3-MCPD là sản phẩm phụ trong quá tŕnh sản xuất, không do người ta bỏ vào, tự nó sinh ra, và muốn làm cho nó sinh thật ít để hợp tiêu chuẩn th́ vạn nan với thủ công nghệ. Nhà máy khổng lồ c̣n chưa kham nói chi kiểu sản xuát thủ công tại Việt Nam hay Trung Hoa. Tại Mỹ cũng bị nữa, nhưng dân Mỹ ít ăn nên người ta chưa lư tới nhiều.
--------------------
Các vụ bê bối an toàn thực phẩm tại Cộng ḥa Nhân dân Trung Hoa
=======
Quí bạn đọc theo thứ tự thời gian tăng dần, càng ngày càng bê bối
Thấy th́ tŕnh các bạn xem chơi thôi, nhớ bất cứ món ǵ của Trung Cộng cũng đừng đụng tới, nhất là đồ ăn chay. V́ sao đồ ăn chay, thưa v́ nguyên liệu chế biến thức ăn chay đều từ Trung Cộng hay Đài Loan (và Đài Loan cũng cá mè một lứa, theo tin mới nhất)
Các vụ vệ sinh an toàn thực phẩm năm 2003
Giăm bông Kim Hoa nhiễm độc
Năm 2003, một số cơ sở nhỏ chuyên sản xuất giăm bông Kim Hoa hoạt động trái mùa đă sản xuất giăm bông trong những tháng nóng hơn. Họ xử lư giăm bông bằng thuốc trừ sâu để tránh bị hư hỏng và nhiễm côn trùng.[2] Giăm bông được ngâm vào trong dung dịch thuốc trừ sâu Dichlorvos. Đây là một loại thuốc trừ sâu có hợp chất cơ phospho dễ bay hơi.[3]
Các vụ vệ sinh an toàn thực phẩm năm 2004
Sữa trẻ em giả
Trong tháng 4 năm 2004, ít nhất 13 trẻ em ở Phụ Dương, An Huy và từ 50 đến 60 trẻ nữa trong các vùng nông thôn của tỉnh An Huy đă chết v́ suy dinh dưỡng do uống phải sữa trẻ em giả. Từ 100 đến 200 em bé khác trong tỉnh An Huy bị suy dinh dưỡng nhưng vẫn sống sót. Các quan chức địa phương ở Phụ Dương đă bắt giữ 47 người chịu trách nhiệm sản xuất và bán các loại sữa giả. Ngoài ra, các nhà điều tra phát hiện 45 loại sữa dưới tiêu chuẩn được bán tại thị trường Phụ Dương, hơn 141 nhà máy chịu trách nhiệm về việc sản xuất sữa giả. Các nhà chức trách Trung Quốc thu giữ 2.540 túi sữa giả vào giữa tháng 4. Tháng 5 năm 2004, Cục Thực phẩm và Dược phẩm Nhà nước đă phát động điều tra.
Theo các bác sĩ Trung Quốc th́ những em bé bị mắc chứng "bệnh đầu to". Trong thời gian 3 ngày kể từ khi uống sữa, đầu các em bé phồng to lên trong khi cơ thể trở nên gầy đi v́ suy dinh dưỡng. Các loại sữa trẻ em giả được kiểm tra chỉ có 1-6% protein trong khi tiêu chuẩn quốc gia là 10% protein. Chính phủ hứa sẽ bồi thường cho gia đ́nh và giúp đỡ họ, bao gồm chi trả hóa đơn y tế. Hầu hết các nạn nhân là từ những gia đ́nh ở nông thôn.[4][5][6]
Bún tàu nhiễm độc
Năm 2004, nhà cầm quyền Trung Quốc xét nghiệm thấy rằng một số nhăn hiệu bún tàu được sản xuất tại địa cấp thị Yên Đài, tỉnh Sơn Đông bị nhiễm độc ch́. Một số công ty vô lương tâm đă chế tạo bún tàu của họ bằng bột bắp thay v́ bằng đậu xanh để tiết kiệm chi phí. Để làm bột bắp trở nên trong suốt, họ thêm vào chất tẩy trắng có chứa ch́.[7] Tháng 12 năm 2006, nhà chức trách Bắc Kinh một lần nữa kiểm tra sản phẩm bún tàu của Công ty sản xuất Bún tàu Yantai Deshengda[8] tại làng Siduitou, trấn Zhangxing, thị xă Chiêu Viễn, địa cấp thị Yên Đài và họ đă t́m thấy chất sodium formaldehyde sulfoxylate được sử dụng trong qui tŕnh sản xuất bún tàu. Đây là một loại thuốc tẩy công nghiệp có thể gây ung thư, độc hại và bị cấm làm chất phụ gia tại Trung Quốc. Trước khi công ty này bị cấm sản xuất và phân phối, các sản phẩm bún tàu của hăng đă được bán ra thị trường Trung Quốc và xuất khẩu sang nước ngoài.[9][10][11][12] Trang mạng của công ty cũng bị đóng kể từ đó.
Rau cải chua pha tạp chất
Trong tháng 6 năm 2004, Cục Kiểm tra Chất lượng Thành Đô phát hiện rằng chỉ có khoảng 23% rau cải ngâm chua sản xuất tại Thành Đô có lượng chất phụ gia hóa học ở mức chấp nhận được. Nội dung thành phần hóa chất ghi trên nhăn của các loại thành phẩm này được phát hiện là không chính xác. Tại Tứ Xuyên, các nhà máy đă sử dụng muối công nghiệp để ướp chua các loại rau, ngoài ra c̣n phun thuốc trừ sâu có chứa một lượng DDVP cao trên dưa muối trước khi giao hàng.[13]
Rượu gạo tại một cửa hàng Trung Quốc.
Rượu giả
Mùa xuân năm 2004, bốn người đàn ông đă chết v́ ngộ độc rượu ở tỉnh Quảng Đông, 8 người đàn ông khác đă nhập viện tại Bệnh viện nhân dân Quảng Châu. Wang Funian và Hou Shangjian, cả hai đều từ thị xă Thái Ḥa, đă qua đời vào tháng 5 sau khi uống rượu mua từ cùng một cửa hàng. Hai người đàn ông khác, một người là công nhân nhập cư, chết trong đêm trước đó tại Zhongluotan ở tỉnh Hồ Nam. Các nhà chức trách của cơ quan y tế địa phương nghi ngờ rằng những người sản xuất rượu giả đă trộn cồn công nghiệp vào trong rượu gạo, đồng thời tiến hành đóng cửa một số xưởng sản xuất rượu không có giấy phép.[14]
Nước tương làm từ tóc người
Câu chuyện bắt đầu lưu hành trên báo chí về nước tương giá rẻ làm từ tóc người. Những loại nước tương được sản xuất tại Trung Quốc này sử dụng phương pháp chiết xuất một loại amino axit hóa học tương tự như nước tương được thủy phân nhân tạo và sau đó âm thầm xuất khẩu sang các nước khác. Một cuộc điều tra phát sóng trên truyền h́nh Trung Quốc cho thấy các nguồn tóc không những mất vệ sinh và có khả năng bị nhiếm bẩn độc hại.
“
Khi được hỏi si-rô (hoặc bột) amino acid được tạo ra như thế nào, các nhà sản xuất trả lời rằng bột đă được tạo ra từ tóc của con người. Bởi v́ tóc người được thu thập từ các tiệm hớt tóc, thẩm mỹ viện và bệnh viện trên cả nước, do đó chúng mất vệ sinh và nằm trộn lẫn với bao cao su, bông bệnh viện, băng vệ sinh và ống tiêm đă qua sử dụng,..."[15]
”
Khi quyết định ăn hay không, hăy lắng nghe dạ dày của bạn chứ đừng nh́n đồng hồ bởi răm rắp thực hiện ngày đủ ba bữa chưa chắc đă tốt cho sức khỏe.
Theo nhà nghiên cứu lịch sử Abigail Carroll, những bữa ăn ngày nay xuất phát từ ảnh hưởng cấu trúc văn hóa của người di cư châu Âu tác động đến người Mỹ bản địa. Thói quen ăn ba bữa một ngày bắt nguồn từ sự áp đặt của người di cư Châu Âu khi họ đến Mỹ định cư. Những người bản địa Mỹ thường ăn bất cứ khi nào họ đói chứ không phải lúc đồng hồ chỉ giờ sáng, trưa hay tối. Sau cuộc cách mạng công nghiệp, con người bắt đầu biến bữa giữa ngày thành bữa trưa chính và bữa sau giờ làm thành bữa tối, rồi dành chỗ cho bữa ăn sau giấc ngủ vào buổi sáng.
Trong cuốn sách mới của ḿnh tên là "Three Squares: The Invention of the American Meal", bà Carroll nói rằng người châu Âu định cư trên đất Mỹ ăn vào những giờ quy củ. Họ xem điều này là văn minh hơn người bản địa - những người ăn uống theo ư thích, dùng thực phẩm theo mùa và thi thoảng c̣n nhịn đói.
Đến nay chưa có bằng chứng nào cho thấy việc ăn uống đúng giờ, đủ bữa đảm bảo cho sức khỏe. Chẳng hạn, theo bà Carroll, bữa sáng được coi là bữa ăn quan trọng trong ngày có thể là hệ quả từ các chiến dịch quảng cáo của các công ty ngũ cốc và nước trái cây.
Thực tế, một nghiên cứu năm 2014 do Đại học Bath (Anh) cho thấy, một người dù ăn sáng hay không cũng chẳng ảnh hưởng đến tổng lượng calo họ tiêu thụ trong ngày. Những người ăn sáng nạp nhiều calo hơn người bỏ bữa nhưng lại loại bỏ lượng calo thừa vào cuối ngày, nghĩa là tổng lượng tiêu thụ calo như nhau.
Nghiên cứu mới cho thấy bỏ bữa và nhịn đói có thể thực sự có lợi cho sức khỏe, giúp giảm cân và củng cố hệ thống miễn dịch. Nghiên cứu tương tự của Đại học Alabama (Anh) cho thấy ăn sáng hay không chẳng tạo sự khác biệt nào đến người ăn kiêng đang cố gắng giảm cân.
Thử nghiệm trên chuột cho thấy, những con chuột được nuôi bằng chế độ ăn giàu chất béo, với các bữa cách nhau tầm 8 tiếng, chẳng hạn từ 9h sáng tới 17h chiều sẽ khỏe mạnh và mảnh mai hơn so với những con chuột khác ăn cùng lượng thực phẩm như vậy nhưng các bữa ăn cách nhau ngắn hơn.
Một nghiên cứu đăng tải năm 2010 trên tạp chí dinh dưỡng của Anh cho thấy, một người dù ăn ba bữa lớn hay 6 bữa nhỏ hơn một ngày th́ cũng không tạo sự khác biệt về tổng lượng calo họ nạp vào. Các nhà nghiên cứu thấy không có sự khác biệt giữa cân nặng hay nội tiết giữa hai nhóm. Năm ngoái, một nghiên cứu của Đại học Warwick cũng cho kết quả, không có sự khác biệt giữa những phụ nữ ăn hai bữa mỗi ngày và nhóm ăn năm bữa một ngày.
Nghiên cứu mới cho thấy, việc nhịn ăn có thể thực sự tốt cho sức khỏe. Phe ủng hộ chế độ ăn theo tỷ lệ 5:2, tức giới hạn thực phẩm chỉ 500 calo vào hai ngày trong một tuần, nói rằng việc hạn chế thức ăn này giúp giảm cân, tăng tuổi thọ và làm huyết áp thấp hơn.
Một nghiên cứu cho thấy nhịn đói hai ngày hay hơn nữa có thể giúp khởi động lại hệ thống miễn dịch, đặc biệt nếu nó đă bị hư hỏng do tuổi tác hay điều trị ung thư.
Valter Longo, một chuyên gia về tuổi thọ tại Đại học Southern California cho biết, khi bạn đói ngấu, cơ thể sẽ cố gắng tiết kiệm năng lượng. Một trong những việc nó có thể làm để tiết kiệm năng lượng là tái chế nhiều tế bào miễn dịch không cần thiết nữa, đặc biệt là những tế bào đă bị phá hủy.
Nhóm nghiên cứu của ông đă phát hiện ra rằng, nhịn đói 2-4 ngày mỗi 6 tháng buộc cơ thể phải ở h́nh thức sinh tồn, sử dụng nguồn mỡ và đường dự trữ, phá bỏ những tế bào già cỗi. Cơ thể sau đó sẽ gửi một tín hiệu báo các tế bào gốc phải tái sinh và xây dựng lại toàn bộ hệ thống cơ thể.
Một thính giả gởi thư hỏi:
“Nhờ các bác sĩ và chuyên gia tư vấn để có định hướng tốt nhất cho sau này:
Nếu tuổi già yếu lại mang phải các bệnh tật nan y không làm chủ ḿnh được, như tai biến, đột quỵ, liệt người v.v. hoặc lẫn, th́ ngay bây giờ c̣n khỏe, tỉnh táo phải sắp xếp và có định hướng thế nào để đừng làm khổ con cháu, người thân trong thời gian cuối đời lỡ bị như vậy.
Xin thành thật cảm ơn nhiều về các lời khuyên tư vấn”
Bác sĩ Hồ Văn Hiền trả lời:
Thu xếp cuối đời
Trong chuyện ngụ ngôn của La Fontaine, một người nông dân già sắp chết kêu con cái đến và dặn rằng không được bán miếng ruộng v́ có một kho tàng được chôn đâu đó trong miếng đất. Con cái do đó đào xới quanh năm và trở nên giàu có. Câu kết luận là "sự làm việc mới là kho báu". Đấy là một lối thu xếp cuối đời đơn giản nhất, có thể là ư nghĩa nhất. Có lẽ cũng v́ vậy mà những nhà tỷ phú ở Mỹ không để phần lớn tài sản lại cho con cái.
Tuy nhiên trên thực tế, ở Mỹ, một xứ nhiều luật lệ và rất nhiều luật sư, người già sắp ra đi c̣n phải quyết định, thu xếp nhiều thứ để "ra đi êm thắm", vừa ư ḿnh, đồng thời để lại di sản (estate), những nguồn lợi cho người thừa kế, ít gây rắc rối, gánh nặng cho con cái, mà bị đánh thuế càng ít càng tốt. Ví dụ, nếu chẳng may trước khi ra đi cần phải chăm sóc lâu dài như tắm rửa, ăn uống, tại nhà ḿnh hoặc trong viện, ở Mỹ có thể rất đắt đỏ. Những ai từng nghĩ đến mua bảo hiểm "săn sóc dài hạn" (Long-term Care Insurance) từ lúc ḿnh c̣n mạnh giỏi th́ đây là một biện pháp kịp thời. Sau đây là một số giấy tờ người già ở Mỹ nên chuẩn bị. Ở Việt Nam chắc đơn giản hơn, nhưng thu xếp trước vẫn hơn. Nếu không thu xếp trước, con cái hay người phối ngẫu có thể bị đặt trong t́nh trạng khó giải quyết.
Chỉ thị trước về săn sóc sức khoẻ (Advance Health Care Directive) (AHCD).
Đây là một tài liệu có tính cách pháp lư trong đó chúng ta chỉ định một người khác quyết định thay thế ḿnh về các vấn đề sức khoẻ lúc ḿnh không c̣n khả năng, không đủ tỉnh táo để tự quyết định cho chính ḿnh. C̣n gọi là “Di chúc [cho lúc c̣n] sống” (Living Will), hay “Giấy uỷ quyền lâu dài về chăm sóc sức khoẻ” hay uỷ quyền săn sóc sức khoẻ” (Durable Power of Attorney for Health Care or Health Care Proxy).
Mục đích:
- Tránh cho người thân phải quyết định khó khăn lúc đang vào hoàn cảnh bối rối.
- Quyết định có dùng ống thông khí quản (tracheal intubation), máy thở (ventilator, respirator), nuôi bằng ống thông vào bao tử (ống có thể đi qua mũi và xuống thực quản để vào dạ dày [nasogastric tube] hay đi trực tiếp vào dạ dày qua một lỗ nhân tạo từ ngoài da bụng vào dạ dày [gastrostomy tube]), dùng thuốc giảm đau, hiến tặng bộ phận cơ thể (organ donation), trong lúc người bệnh mê man, không tỉnh táo.
- Nếu không có giấy này, bác sĩ, toán cấp cứu (EMT), nhà thương, những người đang tập sự y khoa ở Mỹ sẽ tự động áp dụng theo quy chế những biện pháp có khi "anh dũng" (heroic measures) để hồi sinh bệnh nhân, mặc dù có dấu hiệu bệnh nhân đă chết ở mức năo (brain dead). Gia đ́nh có thể phải quyết định và ư mỗi người sẽ mỗi khác, và sau này sẽ có thể có những trách móc, hiềm khích, ân hận trong con cái, hay giữa con cái và người cha hay mẹ c̣n sống sót.
- Ở Mỹ mỗi tiểu bang có mẫu hơi khác nhau, nhưng mẫu của bang này vẫn hiệu lực cho bang khác. Bác sĩ có thể cung cấp mẫu này. Người ta khuyên người nào trên 18 tuổi cũng nên làm, lúc ḿnh đang c̣n tỉnh táo, chỉ cần hai ba người chứng, không cần phải thị thực. Có thể thay đổi bất cứ lúc nào nếu ḿnh đổi ư.
POLST:
Hiện nay, ở một số tiểu bang, c̣n áp dụng một tài liệu gọi là "Y lệnh về các chữa trị để giữ bệnh nhân sống" (POLST=Physicians Orders for Life Sustaining Treatment) thay thế cho "lệnh không hồi sinh" hay DNR (Do Not Resuscitate) hay DNR trước đây.
Trước đây lúc bác sĩ ghi y lệnh vào hồ bệnh nhân DNR có nghĩa là nhân viên điều trị sẽ không can thiệp nếu tai biến ǵ xảy ra đe doạ tính mạng bệnh nhân (như nghẹt thở, tim đập rối loạn, heart attack, stroke) v́ bệnh nhân đă tỏ ư muốn như vậy lúc c̣n tỉnh táo hay gia đ́nh đă quyết định như vậy. Tuy nhiên, có thể bệnh nhân đă hiểu lầm nghĩ rằng nếu một khi dùng máy thở th́ sẽ phải dùng máy thở suốt đời c̣n lại, trong lúc có hoàn cảnh chỉ cần đặt ống thở, dùng máy thở trong một giai đoạn để giúp vượt qua khó khăn nhất thời, sau đó sẽ tự thở được. Trường hợp này, DNR sẽ ngăn cản nhân viên bệnh viện không dùng ống thở và máy thở mặc dù có thể cứu bệnh nhân qua cơn khó khăn được.
POLST là y lệnh, của bác sĩ kư, sau khi bàn luận với bệnh nhân về những ǵ có thể xảy ra và những biện pháp mà người cấp cứu có thể áp dụng cho bệnh nhân, áp dụng cho những người mắc một bệnh có thể chết bất cứ lúc nào. Những người khác không thay đổi POLST được. Nếu không có POLST, toán cấp cứu y tế (Emergency Medical Team, EMT) theo quy định phải áp dụng các biện pháp CPR (bóp tim, bơm phổi để hồi sinh), giữ bệnh nhân c̣n sống bằng mọi cách, giữ bệnh nhân sống cho đến khi bàn giao cho pḥng cấp cứu. Nếu có POLTS, EMT mới có cơ sở pháp lư để không làm những việc trên.
Ngoài ra, nên nghĩ đến những giấy tờ khác như:
Giấy uỷ quyền về tài chính (Durable Power Attorney for Finances):
Chỉ định người thay thế ḿnh quyết định về tiền bạc (sử dụng tiền ở nhà băng lúc cần, giới hạn là bao nhiêu nếu có giới hạn, quyết định buôn bán, cho mướn bất động sản, cổ phiếu/stocks, trả nợ cho ḿnh...), lúc ḿnh vắng mặt hoặc bất lực không thể quyết định được.
Di chúc (Last Will and Testament)
Di chúc quyết định tài sản/ di sản được chia ra như thế nào, có thể viết tay hay dùng mẫu on-line. Người ta khuyên nếu trị giá trên 100,000 đô la hay tài sản phức tạp nên nhờ luật sư xem lại và hướng dẫn. Một người “thi hành di chúc” (will executor) sẽ được chỉ định và việc phân phối tài sản sẽ qua sự giám sát của toà án gọi là "probate court".
Trust:
Nếu muốn tránh thủ tục rườm rà, tốn kém của probate court, người ta có thể lập nên một cái "living trust" (trust= tín thác, uỷ thác), là một thực thể riêng biệt sở hữu hết tài sản của ḿnh, do ḿnh kiếm soát (trustee) cho đến khi ḿnh không c̣n tỉnh táo hay chết, th́ qua tay của một người khác do ḿnh chỉ định (successor trustee). Trong revocable trust, bản thân có thể thay đổi, điều khiển bất cứ phần nào của trust. Trong irrevocable trust (không thể đảo ngược), muốn thay đổi phải cho những người thừa kế (beneficiary) biết. Có những trút đặt biệt đễ dành tiền cho từ thiện, dành tiền bảo hiểm trả (ínsurance trust), dành tiền cho đời cháu mà không qua đời con (generation skipping trust). Những chuyện này thuộc lănh vực của luật sư, ở đây chúng ta chỉ nhắc sơ qua mà thôi.
Trên đây là những điều áp dụng ở Mỹ. Luật pháp mỗi nơi mỗi khác. Tuy nhiên chúng ta có thể nghĩ đến những biện pháp đơn giản hơn như:
- Tụ họp con cháu và dặn ḍ rành mạch ư muốn của ḿnh.
- Gia đ́nh cũng nên tế nhị thăm ḍ ư muốn của cha mẹ, người thân của ḿnh về việc hậu sự.
- Chỉ định một người nào đó quyền quyết định về săn sóc cho ḿnh lúc bệnh trạng tới cuối đường.
- Viết rơ ràng ư muốn của ḿnh trên giấy trắng mực đen, kư tên có người chứng (di chúc).
- Soạn sẳn các giấy tờ nhà đất, ngân hàng, bảo hiểm thu xếp có thứ tự và giao cho người tín cẩn lúc cần thiết.
- Hỏi ư luật sư nếu cần.
Chúc quư vị thính giả may mắn.
Ai đang ở tuổi cao niên, người ta c̣n gọi là Tuổi Vàng, hăy nên đọc kỹ bài viết này, v́ nó nói lên những thực trạng cao quí nhất của tuổi cao niên, mà nhiều người không hề để ư đến thực trạng cao quí này của Thượng Đế ban cho con người, trước khi nhắm mắt vĩnh viễn, buông xuôi hai tay để trở về với cát bụi.
Khi đă lớn tuổi, th́ con người được nhiều tự do hơn, được thong thả hơn để sống. Không c̣n phải như em bé bị cha mẹ ép buộc, bây giờ th́ muốn làm chi th́ làm, muốn thức khuya dậy sớm ǵ, cũng chẳng c̣n ai la mắng dọa nạt, rầy la.
Nếu vợ v́ thương, sợ mất sức khỏe, th́ cũng cằn nhằn chút chút thôi, ḿnh không nghe th́ cũng chẳng bị roi đ̣n ǵ.
Không c̣n phải khổ công học tập, lo lắng cho tương lai mai sau, chẳng phải học thêm chi cho mệt trí, biết quá nhiều, biết quá đủ rồi. Nếu đă nghỉ hưu, th́ học thêm làm chi. Nếu c̣n đi làm, th́ cũng đă rành nghề, quen tay quen việc, làm việc dễ dàng.
Khi già t́nh yêu cũng không c̣n là mối bận tâm, không quan trọng quá, chưa nghe báo đăng các cụ già trên dưới sáu mươi tự vẫn chết v́ thất t́nh. Tội chi mà chết v́ t́nh trong tuổi già, v́ cũng sắp thấy Diêm Vương rồi, việc chi mà đi sớm hơn. Khôn quá rồi, chết v́ t́nh yêu là nông nỗi.
Đời sống t́nh cảm của tuổi già êm đềm hơn, ít đau đớn ít sôi động, và b́nh lặng. Tuổi già rồi, các ông không c̣n tính chuyện mèo mỡ lăng nhăng, khỏi phải lo lắng sợ vợ khám phá ra chuyện giấu giếm mà nhà tan cửa nát. Đỡ tốn tiền quà cáp, đỡ tốn th́ giờ lui tới các nơi bí mật. Hồi hộp, đau tim. Các bà khỏi phải lo chuyện đi đánh ghen, không c̣n cần phải chăm chút nhan sắc làm chi nữa, v́ như chiếc xe cũ rệu, có sơn phết lại cũng xộc xệch, cũng méo mó. An tâm và chấp nhận, th́ khỏi băn khoăn mà vui.
Cũng có một số ít những cặp vợ chồng già đem nhau ra ṭa chia tay, v́ khi già cả hai đều trở thành khó tính. Hậu quả của ly dị trong tuổi già không trầm trọng như khi c̣n trẻ, v́ con cái đă lớn, đă tự lập, không c̣n ảnh hưởng nhiều đến tương lai chúng và tương lai của chính ḿnh. V́ c̣n sống bao lâu nữa mà lo lắng chi cho nhiều. Xa được ông chồng khó tính, độc tài là mừng. Dứt được bà vợ đanh đá, bạc ác là phải sung sướng. Khỏe trí.
Tuổi già, cố giữ cho c̣n có nhau, khi đă đến nước ly dị, th́ hai bên đều đúng, đều có lư. Đây là hành động tự cứu ḿnh, và cứu người ra khỏi cảnh khổ lúc cuối đời, khi mà mộ bia đă thấp thoáng trước mắt, không c̣n bao nhiêu ngày nữa.
Có điều ít ai nghĩ đến, là càng già, th́ càng dễ t́m một người bạn đời để nối lại, để an ủi nhau trong tuổi xế chiều. V́ chung quanh họ, có thiếu chi người đứt gánh nửa đường. Chồng chết, vợ chết, ly dị. Vấn đề là không sao t́m được một người có chung nhiều kỷ niệm, nhiều t́nh nghĩa, nhiều chia sẻ như người phối ngẫu cũ.
T́nh già cũng nhẹ nhàng, thong thả, ít khổ đau, ít sôi nổi hơn t́nh khi c̣n trẻ trung. Sức lực cũng có c̣n bao nhiêu mà ghen tương nhau chi, mà lo lắng chi cho thêm mệt, những người lớn tuổi kinh nghiệm và biết rơ như vậy. Nhiều người trẻ, sau khi gia đ́nh tan vỡ th́ xuống tinh thần, uống ruợu đánh bài t́m quên, đôi khi không phải v́ họ quá thương yêu người cũ mà tự hủy hoại đời ḿnh, mà chính v́ họ tự thương thân, tự ái bị xúc phạm, và rồi sa lầy vào ruợu chè cờ bạc. Người lớn tuổi th́ suy nghĩ khác. Họ nghĩ rằng ta cũng đă gần đất xa trời rồi, có sống thêm bao lâu nữa mà sầu khổ cho mệt. Mất củ khoai lang, th́ kiếm củ khoai ḿ bù vào.
Tuổi già biết giá trị tương đối của t́nh yêu nên không t́m tuyệt hăo, không t́m lư tưởng, và nhờ vậy không bị thực tế phũ phàng làm vỡ mộng, đau khổ. Khi già rồi, có ai hỏi tuổi, th́ cũng không cần giấu diếm, không cần sụt đi năm bảy tuổi làm chi. Sướng lắm. V́ có sụt tuổi, cũng không giấu được những nếp nhăn, mà chẳng có ích lợi ǵ. Nếu tự cọng thêm cho ḿnh chừng chục tuổi, th́ không chừng được thiên hạ nức nở khen là c̣n trẻ, trẻ quá, và họ mơ ước được như ḿnh.
Các ông có vợ đẹp, khi lớn tuổi cũng đỡ lo bọn dê xồm ḍm ngó, lăm le dụ dỗ vợ ḿnh. Con người, ai mà không nhẹ dạ, ai mà không ưa lời nói ngon ngọt êm tai, ai mà không có khi thiếu sáng suốt. Vợ chồng cũng có khi bất ḥa, buồn giận nhau, và những khi nầy, ḷng người dễ chao đảo lắm. Bởi vậy, các ông đỡ nghe các bà hăm he ly dị, hăm he bỏ nhau. Tuổi nầy các bà cũng thừa khôn ngoan để biết những tên ngon ngọt, hứa hẹn nhiều, thường chỉ là những tên phá đám, chứ không thể tin tưởng được.
Đàn bà có chồng hào hoa, đẹp trai, khi lớn tuổi cũng bớt lo, v́ các ông cũng bớt máu nóng, bớt chộn rộn và khôn ngoan hơn thời trẻ trung. Biết kềm chế hơn, và biết rơ giá trị hạnh phúc gia đ́nh cần ǵn
giữ hơn là chơi ngông.
Tuổi già, vợ chồng sống chung với nhau lâu rồi, chịu dựng nhau giỏi hơn, quen với cái thói hư tật xấu của nhau. Không c̣n thấy khó chịu nhiều nữa. Dễ dung thứ cho nhau, chấp nhận nhau, v́ họ biết rơ bên cạnh cái chưa tốt của người bạn đời, c̣n có rất nhiều cái tốt khác.
Vợ chồng, khi đó biết bao nhiêu là t́nh nghĩa, bao nhiêu kỷ niệm, bao nhiêu thân thiết, cho nên hạnh phúc hơn, vui hơn.
T́nh yêu trong tuổi già thâm trầm, có th́ giờ bên nhau nhiều hơn, chia sẻ nhiều hơn. Cũng có nhiều ông bà già ưa căi vă nhau, cũng dễ hiểu, khi đó tai của cả hai ông bà đều lăng, người nầy nói một đường, người kia hiểu nẻo khác, cho nên buồn nhau giận nhau, không gây gổ sao được?
Tuổi già, th́ tất cả mộng ước điên cuồng của thời trẻ trung đă tan vỡ, đă lắng xuống, không c̣n khích động trong ḷng, không c̣n thao thức nhức nhối. Họ biết sức ḿnh đến đâu, và không tội chi mà ôm cao vọng cho khổ thân. Họ c̣n biết thêm rằng, nếu những cao vọng điên cuồng ngày xưa mà có thành đi nữa, th́ e cũng chỉ là hư không, chẳng đáng ǵ.
Khi tuổi già, th́ biết khôn ngoan mà an phận, biết vui với b́nh thường. Biết đâu là hạnh phúc chân chính. Nhiều người già rồi mới tiếc suốt một thời son trẻ không biết sống, phí phạm thời gian theo đuổi những huyễn mộng, làm đau khổ ḿnh, làm điêu đứng người khác.
Tuổi già, vui khi thấy ḿnh hết nông nỗi, nh́n đời bằng cái tâm tĩnh lặng hơn. Ai khen không hớn hở mừng, ai chê không vội vă hờn giận. V́ biết rơ ḿnh không có ǵ xuất chúng để thiên hạ khen nịnh. Và biết ḿnh cũng có nhiều cố tật không chừa được, đáng chê. Chê th́ chê, khen th́ khen. Khen cũng thế, mà chê cũng thế, th́ ta vẫn là ta, là một kẻ già, đáng được khoan thứ hơn là trách móc.
Lúc nầy, không c̣n muốn làm giàu, không bị con ma tham lam thúc bách để kiếm và tích trữ cho nhiều tiền nhiều bạc. Con cái cũng đă lớn, không phải chi tiêu nhiều thứ, th́ tiền bạc, chỉ cần đủ sống thôi, cũng là thỏa nguyện. Họ cũng không cần se sua, tranh hơn thua với ai, tinh thần họ vui vẻ, dễ chịu và khỏe khoắn hơn.
Mối lo âu về tài chánh cũng nghẹ gánh. Bởi khi đó, nhiều người đă tích trữ được một số tiền nhỏ. Nhà cửa cũng đă có. Nợ nhà, nợ xe cũng ít đi, hoặc không c̣n nữa. Con cái cũng đă lớn, không c̣n là gánh nặng cho ḿnh. Chúng nó đă có nghề nghiệp, đă làm ăn được. Chắc chắn tương lai chúng khá hơn ḿnh nhiều. Người già không chi tiêu nhiều, ăn cũng ít đi rồi, chơi cũng không c̣n phung phí dại dột như tuổi trẻ.
Khi già, thời gian mới là thực sự của ḿnh, v́ không c̣n phải chạy ngược chạy xuôi kiếm sống nữa. Không c̣n bị bó buộc bởi trách nhiệm bổn phận. Có thể ngồi mơ mộng hàng giờ trên ghế đá công viên,thưởng thức thiên nhiên tuyệt thú, có thể t́m được an b́nh tuyệt đối,không như thời c̣n trẻ, đi nghỉ mát, mà thỉnh thoảng cũng bị công việc nhà ám ảnh, nhắc nhở.
Tuổi già về hưu, là một mong ước của gần như của tất cả mọi người. Nhiều người gắng làm sao kiếm cho nhiều tiền để dược về hưu sớm hơn. Nhiều thanh niên, ngày về hưu c̣n xa lắc, xa lơ mà vẫn mơ ước.
Người Mỹ, trẻ già chi cũng nghĩ đến hưu trí. Hưu trí trong tuổi già là một phần thưởng của tạo hóa, của xă hội. Cho sung sướng, nghỉ ngơi. Già là nghỉ ngơi, là khỏe khoắn.
Mỗi buổi sáng nằm dài trên giường, sáng nào cũng là chủ nhật trong tuần, muốn dậy lúc mấy giờ cũng được, muốn nằm cho đến trưa đến chiều cũng không sao. Nằm thoải mái, không ai chờ, ai đợi, không có việc ǵ gấp gáp phải làm, ngoại trừ cái bọng tiểu nó thúc giục, không cho ḿnh nhịn lâu thêm được nữa. Thế th́ sao mà không sung sướng?
Nếu chưa về hưu, c̣n đi làm việc, th́ cái tâm của người lớn tuổi cũng nhẹ nhàng, ít bị những sức căng, bị áp lực đè nén. V́ tài chánh cũng quan trọng, nhưng không quá quan trọng đến nỗi khi thất nghiệp th́ mất xe, mất nhà, mất vợ mất con như những người c̣n trẻ. Khi này, nhiều thứ trong cuộc sống đă ổn định, nhu cầu tiền bạc cũng không quá
nhiều. Vả lại, già rồi, kinh nghiệm công việc nhiều, cho nên giải quyết mọi sự trong dễ dàng, thong thả.
Bạn đồng sự cũng có chút nể nang, phần v́ tuổi tác, phần v́ kinh nghiệm. Có trường hợp, c̣n có việc th́ tốt, mất việc th́ mừng hơn, v́ có lư do chính đáng để về hưu cho khỏe. V́ nếu việc có hoài, việc lại dễ dàng, th́ tiếc, không muốn về hưu. Tuổi lớn, không cần thăng tiến, không cần đua chen với ai, cho nên tinh thần thoải mái, được bạn bè chung quanh thương mến hơn. Những người về hưu rồi, trở lại làm việc, th́ đi làm, như đi chơi, chứ không phải “đi cày” như nhiều người khác quan niệm. Vui th́ làm tiếp, chán th́ về nhà nghỉ ngơi.
Người lớn tuổi, th́ sức khỏe xuống, bệnh hoạn ồ ạt đến tấn công, không ai thoát khỏi bệnh hoạn. Nhưng họ lại cảm được cái sung sướng của một ngày khi bệnh thuyên giảm. Một ngày khi cảm thấy gân cốt ít nhức mỏi hơn, dễ chịu trong từng khớp xương hơn. Ngưới trẻ đâu có thấy được những nỗi sung sướng này? V́ họ chưa kinh nghiệm, chưa trải qua, nên chưa biết. Họ có sức khỏe, nhưng họ không biết đó là sung sướng, cho nên, xem như chẳng có giá trị ǵ. Anh chị xem, nếu anh chị có một tảng ngọc to bằng cái bàn nằm trong vườn, mà anh chị không biết đó là chất ngọc, th́ không biết quư, không biết ḿnh sung sướng có tảng ngọc, mà chỉ quư và sướng v́ viên ngọc nhỏ xíu nằm trên chiếc nhẫn mà thôi.
Có người viết sách rằng, tuổi già, buổi sáng ngủ dậy, nghe xương cốt đau nhức mà mừng, v́ biết ḿnh chưa chết. Tôi thêm rằng, biết ḿnh c̣n sống là mừng, biết ḿnh đă chết nhẹ nhàng, càng mừng hơn.
Nầy anh chị có nhớ câu chuyện Thượng Đế khi đuổi tổ phụ loài người là ông Adam và bà Eva xuống trần gian, có chỉ mặt mà phán : “Từ nay chúng mi phải đổ mồ hôi trán mới có hạt cơm vào mồm”. Đó là câu nguyền rũa độc địa nhất, là lời phán ư nghĩa nhất, là con người phải sống trong nhọc nhằn. Sách Phật cũng có viết đời là đau khổ, và tu để tránh khổ. Đó, đời nầy đáng sống lắm, nhưng cũng nhiều khổ đau lắm. Bởi vậy nên tôi nói, được sống là mừng, mà được chết, cũng mừng. Tôi đi đám ma ông bạn già, thấy gia đ́nh khóc lóc, rên rỉ thảm thương, con cháu mếu máo kể lể. Tôi cười trong bụng, nghĩ rằng bọn nầy không biết luật của tạo hóa. Có sinh th́ có diệt. Chúng nó muốn thân nhân của chúng sống đời đời sao? Biết đâu chỉ là khởi điểm của một cuôc rong chơi. Nầy, tôi đọc cho anh chị nghe một đoạn thơ của anh bạn tôi:
Tôi đi trước, hẹn gặp nhau ở đó …
Ai thay da măi măi sống muôn đời ?
Kẻ trước, người sau xếp hàng xuống mộ,
Biết đâu là khởi điểm cuộc rong chơi …
Khi tuổi già, th́ xem cái chết như về. Ai không phải chết mà sợ. Sống qua khỏi tuổi năm mươi, là đă lời lắm. Tuổi trung b́nh của con người trên thế giới này chưa được con số năm mươi.Th́ ḿnh nên tự xem như được sống thêm đời thứ hai.
Đời trước đă hoàn tất, có cả khổ đau lẫn hạnh phúc. Đời sau nầy, th́ chắc chắn là sung sướng hơn hạnh phúc hơn đời trước. V́ đă từng trải, đă gom được kinh nghiệm của đời trước, để thấy đâu là hạnh phúc chân thật, đâu là phù du huyễn hăo. Chết là về. Nhưng chỉ sợ không về được đến nơi đến chốn, mà như chiếc xe hư máy dọc đường. Làm khổ chủ xe, bắt nằm liệt mê man, không sống mà cũng không chết, đó mới là cái đáng sợ. Tôi biết vậy, nên đă làm di chúc, khi nào tôi bị mê ba ngày, th́ xin rút ống cho tôi đi. Đi về b́nh an.
Này, anh chị nghĩ sao về ông bác sĩ mà người ta đặt cho tên là bác sĩ tử thần? Già rồi tôi không nhớ rơ tên, h́nh như ông ta tên là “Ki-Vô-kiên” (Kevokian — THD) phải không? Cái tên gần gần như vậy. Theo tôi, th́ ông nầy là một vị Bồ Tát, cứu độ cho chúng sinh mau qua khỏi khổ đau, để bị ra ṭa, bị tù tội. Chỉ có cái tâm Bồ Tát thật lớn mới làm được việc đó. Tôi cố t́m một cái ảnh ông ta để thờ sống, mà không có. Tôi nghĩ, trong tương lai, luật pháp sẽ không ngăn cấm việc cho người đau đớn ra đi sớm hơn, v́ đàng nào cũng chết, tại sao phải kéo cái đau đớn ra dài hơn mới được chết. Trừng phạt người ta hay sao?
Trong tuổi già, người ta biết ơn sự nhiệm mầu của tạo hóa. Có bộ máy nào, không phải là gang thép, bạch kim, mà chạy một mạch sáu bảy chục năm không ngưng nghỉ, mà vẫn c̣n hoạt động như quả tim, buồng phổi, trái thận, cái bao tử, năo bộ. Có hệ thống ống dẫn nào hoạt động sáu bảy chục năm mà chưa thay thế như các mạch máu của hệ thống tuần hoàn. Th́ dù có ṛ rỉ van tim, chất mỡ đọng nghẹt trong vài ba mạch máu, th́ cũng là sự thường t́nh, và mừng là c̣n sống, c̣n sinh hoạt được. Dù có phải liền liền đi vào cầu tiểu mỗi ngày nhiều lần, th́ họ vẫn sung sướng là cái ṿi xài mấy chục năm mà vẫn chỉ mới ṛ rỉ sơ sơ. Mấy cái ṿi nước trong nhà, bằng kim khí cứng, không rỉ sét, thế mà năm bảy năm đă phải thay rồi…
“Sống ở đời, dù bạn tốt đẹp thế nào cũng không thể nhận được sự yêu thích của tất cả.
Có người hâm mộ, sẽ có người ghét bỏ; có ai đó ganh tị, ắt có kẻ chẳng coi bạn ra ǵ.
Cuộc sống là như thế, bạn không thể làm hài ḷng hết thảy. Đừng v́ để vừa ḷng người khác mà đánh mất bản chất của ḿnh, v́ ai cũng có những nguyên tắc và sự tự tôn riêng.
Chúng ta qua miệng người khác không phải là con người toàn diện, mà có rất nhiều phiên bản khác nhau, nên chỉ cần làm một bản chính tốt, là được.
Bởi người đời:
Ánh mắt giống nhau nhưng góc nh́n khác nhau
Miệng giống nhau nhưng mỗi người một cách nói
Trái tim cấu tạo tương đồng nhưng suy nghĩ lại rất dị biệt
Tiền của giống nhau nhưng cách chi tiêu mỗi người một cách.
Cũng là con người nhưng mỗi cá nhân có một cách sống, cần tự tin bước đi trên đôi chân của ḿnh.
Đại bàng không có tiếng cổ vũ cũng tung cánh bay cao; Đám cỏ không cần người chăm sóc cũng biết tự vươn ḿnh lớn lên; Hoa dại trong núi sâu dù không ai thưởng thức vẫn tỏa hương thơm ngát.
Làm việc, không cần người người đều thấu hiểu, chỉ cần dốc ḷng hết sức; làm Người, không cần ai ai cũng yêu mến, chỉ cần thẳng thắn - rộng lượng.
Một đời người thật ra không dài lắm, dù sao ḿnh cũng đă đến đây rồi, th́ nên sống cho đẹp một chút vậy.”
FBtodaySống Ở Đời
“Sống ở đời, dù bạn tốt đẹp thế nào cũng không thể nhận được sự yêu thích của tất cả.
Có người hâm mộ, sẽ có người ghét bỏ; có ai đó ganh tị, ắt có kẻ chẳng coi bạn ra ǵ.
Cuộc sống là như thế, bạn không thể làm hài ḷng hết thảy. Đừng v́ để vừa ḷng người khác mà đánh mất bản chất của ḿnh, v́ ai cũng có những nguyên tắc và sự tự tôn riêng.
Chúng ta qua miệng người khác không phải là con người toàn diện, mà có rất nhiều phiên bản khác nhau, nên chỉ cần làm một bản chính tốt, là được.
Bởi người đời:
Ánh mắt giống nhau nhưng góc nh́n khác nhau
Miệng giống nhau nhưng mỗi người một cách nói
Trái tim cấu tạo tương đồng nhưng suy nghĩ lại rất dị biệt
Tiền của giống nhau nhưng cách chi tiêu mỗi người một cách.
Cũng là con người nhưng mỗi cá nhân có một cách sống, cần tự tin bước đi trên đôi chân của ḿnh.
Đại bàng không có tiếng cổ vũ cũng tung cánh bay cao; Đám cỏ không cần người chăm sóc cũng biết tự vươn ḿnh lớn lên; Hoa dại trong núi sâu dù không ai thưởng thức vẫn tỏa hương thơm ngát.
Làm việc, không cần người người đều thấu hiểu, chỉ cần dốc ḷng hết sức; làm Người, không cần ai ai cũng yêu mến, chỉ cần thẳng thắn - rộng lượng.
Một đời người thật ra không dài lắm, dù sao ḿnh cũng đă đến đây rồi, th́ nên sống cho đẹp một chút vậy.”
FBtoday
at*11:29 PM*
No comments:
at*11:29 PM*
No comments:
Ăn 2 Quả Trứng Mỗi Ngày Và Xem Điều Ǵ Sẽ Xảy Ra Với Cơ Thể Bạn?
Ai cũng biết trứng là 1 món ăn có lợi bởi trong trứng chứa nhiều protein, axit amin và chất chống oxy hóa rất tốt cho sức khỏe.
Trứng tốt là vậy nhưng nếu bạn ăn 2 quả trứng mỗi ngày th́ cơ thể sẽ ra sao nhỉ, bạn ṭ ṃ không? Hăy cùng đi t́m câu trả lời qua bài viết dưới đây.
1. Làm chậm quá tŕnh lăo hóa
Các nhà khoa học Hà Lan đă tiến hành nghiên cứu và chứng minh rằng, ăn trứng có khả năng làm giảm quá tŕnh lăo hóa, đặc biệt là ở phái đẹp.
Việc ăn trứng mỗi ngày đă "hô biến" dấu hiệu lăo hóa và làn da cũng được cải thiện đáng kể ở 87% phụ nữ trong độ tuổi từ 35 - 40. Ở nam giới, các vết chân chim cũng mờ đi đáng kể.
2. Giảm cân hiệu quả
Giới khoa học Mỹ đă chỉ ra rằng, trứng là trợ thủ đắc lực trong việc giảm cân. Cụ thể, trong cuộc thử nghiệm 8 tuần, 1 nhóm tham gia khảo sát đă ăn trứng, bánh ḿ trong bữa sáng.
Kết quả là nhóm ăn trứng giảm 65% cân nặng, 16% mỡ cơ thể, giảm 61% chỉ số cơ thể nói chung và 34% chỉ số ṿng eo.
3. Tăng khả năng thụ thai
Vitamin B tham gia vào việc h́nh thành hormone giới tính và vitamin B9 c̣n có tên gọi khác là folic acid.
Chất này hỗ trợ tế bào hồng cầu và ống thần kinh thai nhi được h́nh thành, giảm nguy cơ chậm phát triển trí tuệ ở trẻ. Đó là lư do v́ sao phụ nữ mang thai rất cần vitamin B9. Hăy nhớ, một quả trứng gà chứa tới 7 mcg vitamin B đấy!
4. Nhiều loại vitamin có lợi cho da, tóc, gan
Trong trứng chứa nhiều biotin và vitamin B12 - vô cùng thiết yếu cho da, tóc, gan cũng như cải thiện chức năng thần kinh.
5. Năo được bảo vệ
Trứng được coi là thực phẩm bảo vệ năo do chứa Choline - nguyên liệu cấu thành màng tế bào.
Nếu bạn ăn 2 quả trứng mỗi ngày, cơ thể bạn sẽ nhận đủ chất dinh dưỡng của Choline - có liên quan đến chức năng nhận thức và rối loạn thần kinh. Và việc thiếu hụt Choline có thể làm suy giảm trí nhớ.
6. Tăng cường thị lực
Nghiên cứu của tiến sĩ Elizabeth J. Johnson đăng tải trên News-medical đă chỉ ra rằng, trong trứng chứa rất nhiều lutein - chất có tác dụng tăng cường thị lực.
Lutein có nhiều trong ḷng đỏ trứng và chúng giúp giảm nguy cơ bị thoái hóa điểm vàng và đục thủy tinh thể.
7. Vitamin D giúp hấp thụ canxi
Nếu cho bạn lựa chọn uống 1 th́a dầu cá hoặc ăn 1 quả trứng luộc, hẳn nhiều người sẽ chọn phương án thứ 2.
Đặc biệt là khi họ phát hiện ra rằng hàm lượng vitamin D trong 2 trường hợp này là tương đương nhau. Và bạn biết không, trong trứng c̣n chứa hàm lượng canxi tự nhiên, rất có lợi cho xương, răng.
8. Giảm nguy cơ bị bệnh tim mạch
Nghiên cứu đăng tải trên American Journal of Clinical Nutrition đă chỉ ra rằng, cholesterol từ trứng giúp cân bằng phosphatide.
Phosphatide là thành phần cần thiết của tế bào, tập trung nhiều nhất ở các tổ chức thần kinh và năo, tim, gan, tuyến sinh dục.
Ngoài ra, trứng chứa nhiều axit omega-3, từ đó làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
9. Giảm nguy cơ bị ung thư
Choline là 1 chất cần thiết cho năo bộ và có khả năng làm giảm nguy cơ bị ung thư. Theo kết quả nghiên cứu, với phái đẹp, việc bổ sung trứng trong khẩu phần ăn mỗi ngày làm giảm nguy cơ bị ung thư vú tới 18%.
CDC: Người Không Chích Ngừa Dễ Chết Gấp 11 Lần So Với Người Đă Chích Ngừa Khi Bị Dính Covid-19
Thêm tài liệu được công bố hôm Thứ Sáu, 10 tháng 9 năm 2021, cho thấy, một lần nữa, rằng những người không chích ngừa dễ bị truyền nhiễm, phải vào bệnh viện điều trị và chết hơn rất nhiều từ Covid-19 so với những người đă chích ngừa đầy đủ, theo bản tin của Business Insider tường thuật hôm Thứ Sáu.
Nghiên cứu của Cơ Quan CDC đă công bố vào xế trưa Thứ Sáu theo dơi hơn 615,000 người bị lây nhiễm, vào bệnh viện đều trị và chết từ Covid-19 khắp Hoa Kỳ từ đầu tháng 4 đến giữa tháng 7 tại 13 khu vực trên toàn quốc. Đây là nghiên cứu lớn nhất từ trước tới nay về các trường hợp Covid sau chích ngừa, vào bệnh viện và tử vong kể từ khi biến thể Delta trỗi dậy tại Hoa Kỳ.
Nghiên cứu cho thấy rằng những người không chích ngừa chiếm phần lớn các trường hợp bị lây nhiễm trên toàn quốc, ngay cả vào cuối mùa hè, khi biến thể Delta đă chiếm ưu thế.
Trong thời gian đầu của nghiên cứu, từ ngày 4 tháng 4 đến ngày 19 tháng 6, những người không chích ngừa chiếm 95% trường hợp bị lây nhiễm, 93% người vào bệnh viện, và 92% tử vong.
Sau đó, từ ngày 20 tháng 6 tới ngày 17 tháng 7, khi biến thể Delta lây nhiễm nhiều hơn đă có chỗ đứng vững chắt hơn tại Hoa Kỳ, số trường hợp đột phá đă gia tăng trong những người đă chích ngừa. Nhưng ngay dù vậy, những người không chích ngừa đă chiếm 82% trường hợp bị lây, 86% vào bệnh viện, và 84% tử vong, có nghĩa là những người không chích ngừa dễ bị tổn thương nhiều hơn xa đối với Covid-19.
Giám Đốc CDC Rochelle Walensky phát biểu trong cuộc họp báo về Covid-19 tại Bạch Ốc hôm Thứ Sáu nói rằng trong khi có nhiều người Mỹ đă chích ngừa được vào bệnh viện nhiều hơn, không có số liệu ở đâu gần với số người Mỹ không chích ngừa được vào bệnh viện điều trị hay chết từ Covid-19.
Thực tế, 2 tháng qua, khi biến thể Delta chịu trách nhiệm cho hầu hết các trường hợp lây nhiễm Covid-19, những người không chích ngừa có gấp 5 lần có thể bị dính Covid-19, gấp 10 lần vào bệnh viện, và gấp 11 lần chết từ Covid-19 hơn những người đă chích ngừa.
ghỉ hưu lúc ḿnh c̣n sức khoẻ để đi đây đi đó chớ chần chờ đến lúc ngồi xe lăn hay hui nhị t́ th́ có hối tiếc cũng không c̣n kịp nữa.
Nghỉ hưu khi con cái đă trưởng thành, nhà chỉ c̣n có đôi ta mặc sức mà… “ấy” hoặc lớn tiếng...căi qua căi lại mà không cần phải đóng cửa v́ sợ con cái buồn phiền.
Nghỉ hưu, một giai đoạn mới trong cuộc đời bắt đầu với không đồng hồ, không ngày, không tháng, không stress, muốn ngủ lúc nào, muốn thức lúc nào, ăn lúc nào, ăn ở đâu, ăn cái ǵ, ăn làm sao…th́ cho dù ngoài kia có mưa to gió lớn bảo bùng hay tuyết rơi trắng xoá mịt mù cũng chẳng làm cho ta lo lắng nao ḷng.
Nghỉ hưu quư nhứt là tự do. Nhà văn Thái Việt , trong bài Vui Hưởng Tuổi Già có đưa ra một ư kiến ngẫm nghĩ cũng chí lư lắm:
“Không thích th́ không làm, đừng nể v́ do bạn bè lôi kéo mà vô các tổ chức chính trị, tôn giáo hay vô vị lợi... vô th́ dễ ra th́ khó, ra th́ mất hết t́nh nghĩa, mất hết bạn bè”(Ngưng trích Thái Việt)
Nghỉ hưu, đối với tôi, là một sự khám phá ra cái đẹp. Từ trước đến nay, tôi chưa từng bao giờ có thời giờ để nhận thấy hết những nét đẹp của các cháu tôi, của vợ tôi cũng như của cây cỏ ngoài ngơ. Và, lẫn cả cái đẹp của thời gian nữa.
“Retirement has been a discovery of beauty for me. I never had the time before to notice the beauty of my grand kids, my wife, the tree outside my very own front door. And, the beauty of time itself.” Harman Jule.
Ôi, tự do ơi, một lần nữa, ta xin chào mi bằng hai tay và cả…hai chân!
Khi Nào Và Ai Sẽ Được Chích Ngừa Covid-19 Liều Thứ Ba Trước Tiên: Câu Trả Lời Không Đơn Giản
Chích mũi bổ sung Covid-19 có thể sắp đến đối với ít nhất một số người Mỹ nhưng chính phủ Biden đă bị buộc cân nhắc thu hẹp lại các kỳ vọng – cho thấy khoa học quan trọng như thế nào để giải quyết, theo bản tin của Hăng Tin AP tường thuật hôm Thứ Ba, 7 tháng 9 năm 2021.
Kế hoạch ban đầu là cung cấp các mũi chích bổ sung của Pfizer và Moderna bắt đầu vào ngày 20 tháng 9, phụ thuộc vào sự cho phép từ các nhà giám sát Hoa Kỳ. Nhưng các viên chức chính phủ hiện nay thừa nhận các mũi chích bổ sung của Moderna có thể sẽ chưa sẵn sàng – Cơ Quan FDA cần thêm chứng cứ để quyết định chúng. Thêm vào sự phức tạp, Moderna muốn mũi chích bổ sung của họ sẽ là một nửa liều của các liều đă chích trước đây.
Trong khi mũi chích bổ sung của Pfizer, người nào thực sự cần liều khác ngay liền không phải là quyết định đơn giản nữa. Những ǵ cuối cùng được khuyên đối với những người 80 tuổi đă chích ngừa vào tháng 12 năm rồi có thể khác hơn đối với một người 35 tuổi được chích ngừa vào mùa xuân – là những người có khả năng sẽ được tăng cường miễn dịch mạnh hơn qua việc đợi lâu hơn mũi chích khác.
Các nhà cố vấn khoa học của FDA sẽ công bố chứng cứ của Pfizer vào ngày 17 tháng 9, chỉ 3 ngày trước mục tiêu của chính phủ. Nếu FDA chấp thuận liều khác, th́ các cố vấn cho Cơ Quan CDC sẽ đề nghị ai sẽ chích.
CDC đang xem xét sự đề nghị những người chích bổ sung trước phải dành cho những cư dân ở nhà điều dưỡng và những người già là những người có nguy cơ cao nhất của bệnh trầm trọng nếu hệ miễn dịch của họ suy yếu – và những nhân viên y tế ở tuyến đầu là những người không thể đến làm việc nếu họ bị truyền nhiễm dù là nhẹ.
Một số quốc gia khác đă bắt đầu cho chích mũi bổ sung giữa sự tranh căi về đạo đức về việc phải chăng các nước giàu nên có liều thứ ba trước hầu hết những người dân tại các nước giàu cần chích liều thứ nhất.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
