Gói  tín dụng 30.000 tỷ đồng hỗ trợ lăi suất 6%/năm cho vay mua nhà ở xă  hội, nhà thương mại giá thấp đă có hiệu lực gần 1 tuần, nhưng đến nay,  cả khách hàng, ngân hàng và doanh nghiệp vẫn đang trong giai đoạn thăm  ḍ, t́m hiểu lẫn nhau. C̣n các chuyên gia cho rằng, không thể vội vàng  “bung” ra, bởi để thực hiện hiệu quả “gói” này, c̣n rất nhiều vấn đề cần  giải quyết.
 Vay tới 80% giá trị căn nhà, lăi suất  6%/năm…, những thông tin hấp dẫn đó đă thu hút bao nhiêu người đang mơ  ước một cơ hội an cư. Thế nhưng, để có thể có phần “ăn” cái “bánh đẹp”  đó, các bên liên quan c̣n cần cả một quá tŕnh để “dọn tiệc”…
 
   	|  | 
  	| Ảnh minh họa | 
  
 Ai được vay?
 Ai được vay lăi suất ưu đăi từ gói tín  dụng 30.000 tỷ đồng – câu trả lời đă được cơ quan chức năng thể hiện cụ  thể, chi tiết tại Thông tư số 07/2013/TT-BXD ngày 15/5/2013 hướng dẫn  việc xác định các đối tượng được vay vốn hỗ trợ nhà ở theo Nghị quyết số  02/NQ-CP ngày 7/1/2013 của Chính phủ.
 Ngoài đối tượng doanh nghiệp, cá nhân  được vay vốn để thuê, thuê mua và mua là cán bộ công chức, viên chức,  lực lượng vũ trang và đối tượng thu nhập thấp vay vốn để thuê, thuê mua  và mua nhà ở xă hội; cán bộ công chức, viên chức, lực lượng vũ trang và  đối tượng thu nhập thấp vay vốn để thuê, mua nhà ở thương mại có diện  tích nhỏ hơn 70m2 và có giá bán dưới 15 triệu đồng/m2.
 Cán bộ, công chức, viên chức hưởng lương  từ ngân sách nhà nước thuộc các cơ quan Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ  quốc và các tổ chức chính trị - xă hội, xă hội – nghề nghiệp, viên chức  thuộc các đơn vị sự nghiệp công lập, lực lượng vũ trang nhân dân.
 Đối tượng thu nhập thấp là người lao  động thuộc các đơn vị sự nghiệp ngoài công lập, doanh nghiệp thuộc các  thành phần kinh tế, hợp tác xă được thành lập và hoạt động theo quy định  của pháp luật, người đă được nghỉ lao động theo chế độ quy định, người  lao động tự do, kinh doanh cá thể.
 Chia sẻ với người viết bên ngoài một  pḥng giao dịch của Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam, 1 trong 5 ngân hàng  được “giao” cho vay trong gói 30.000 tỷ đồng, chị Nguyễn Hoàng Linh  (Cầu Giấy, Hà Nội), cho hay, khi nghe nói có gói cho vay mua nhà ở lăi  suất 6%/năm, chị đă chờ đến ngày quy định này có hiệu lực để đến t́m  hiểu tại Ngân hàng.
 “Thế nhưng, vừa nghe tôi tŕnh bày  nguyện vọng, cán bộ của pḥng giao dịch này cho hay, tôi không thuộc đối  tượng được xét cho vay, bởi hợp đồng mua nhà ở xă hội của tôi được giao  kết từ cuối năm 2012, tức là trước 7/1/2013 – thời điểm Nghị quyết 02  được ban hành”, chị kể.
 Nhân viên khách hàng của một pḥng giao  dịch Vietcombank trên phố Đội Cấn (Ba Đ́nh, Hà Nội) cho chúng tôi hay,  là viên chức, th́ để được vay mua nhà ở xă hội, điều đầu tiên là tôi  phải có hợp đồng mua nhà ở xă hội. Tức là, tôi phải đáp ứng các điều  kiện để được mua nhà ở xă hội và được mua nhà tại một dự án nhà ở xă  hội.
 “Sau đó, chị phải đáp ứng hồ sơ vay theo  yêu cầu của Vietcombank, như những hồ sơ tín dụng thông thường khác.  Chị phải chứng minh nguồn thu nhập để trả nợ, ví dụ như lương của chị,  của chồng, có xác nhận của cơ quan, các nguồn khác nếu có…
 Hiện chưa có hướng dẫn cụ thể hơn về  việc thế chấp tài sản bằng chính nhà ở xă hội, nên em chỉ mới có thể  hướng dẫn liên quan đến nguồn trả nợ bằng lương. Em sẽ liên hệ lại ngay  với chị sau khi kiểm tra cẩn thận về việc thế chấp bằng nhà ở xă hội  theo yêu cầu của chị”, nhân viên này nhă nhặn cho biết.
 Thế nhưng, theo lời nhân viên này, nếu  không có tài sản thế chấp, ngân hàng cũng sẽ xét cho vay căn cứ trên  nguồn trả nợ, mà như thế, với thu nhập chừng 16 triệu một tháng của cả  hai vợ chồng tôi, th́ khoản vay cũng “không quá vài ba trăm”.
 
Ngân hàng chỉ mới “hướng dẫn cho có”?
 Trong một t́nh huống khác, chị Bùi Huyền  (Hoàng Mai, Hà Nội) được nhân viên một pḥng giao dịch Vietinbank khu  vực Minh Khai hướng dẫn, nếu chị là người thu nhập thấp và đáp ứng điều  kiện về đối tượng mua nhà theo hướng dẫn tại Thông tư 07/2013/TT-BXD,  th́ chị được xét cho vay khi mua nhà ở thương mại có diện tích nhỏ hơn  70m2, giá bán dưới 15 triệu đồng/m2, nhưng chị và gia đ́nh chị phải đáp  ứng đầy đủ các điều kiện: chưa có nhà ở thuộc sở hữu của ḿnh, hoặc có  nhà ở nhưng diện tích quá chật chội, ví như có nhà ở là căn hộ chung cư,  nhưng diện tích nhà ở b́nh quân của hộ gia đ́nh thấp hơn 8m2 sử  dụng/người; có nhà ở tiêng lẻ, nhưng diện tích nhà ở b́nh quân của hộ  gia đ́nh thấp hơn 8m2 sử dụng/người….
 Chị phải được UBND xă phường nơi cư trú  xác nhận về hộ khẩu và thực trạng nhà ở. Và, điều kiện tiên quyết, đương  nhiên, để được xét cho vay là đă có hợp đồng thuê, mua nhà ở thương mại  theo quy định của pháp luật.
 Trong trường hợp của chị Huyền, chị được  hướng dẫn có thể thế chấp bằng chính căn hộ chị mua, nhưng cụ thể hơn  về vấn đề này được nhân viên “khất” sẽ liên lạc lại để hướng dẫn chi  tiết hơn.
 Các ngân hàng được “giao”  đều thông báo  sẵn sàng thực hiện chương tŕnh này. Ví như, Ngân hàng Đầu tư và Phát  triển (BIDV) niêm yết quy định tại 700 điểm giao dịch trên toàn quốc  và cam kết sẽ xử lư đề nghị vay của khách hàng cá nhân trong ṿng 4  ngày, khách hàng doanh nghiệp sẽ được hoàn tất thủ tục cho vay trong  ṿng 20 ngày. Các khách hàng là cá nhân có thể được vay lên tới 80% số  tiền mua nhà, thời gian vay tới 15 năm và được sử dụng chính căn nhà mua  để thế chấp.
 C̣n Ngân hàng Công thương Việt Nam  (Vietinbank) và Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) cũng cho  biết đă ban hành văn bản hướng dẫn cho các chi nhánh, pḥng giao dịch để  thống nhất thực hiện trong toàn quốc. Tuy nhiên, theo ghi nhận của  chúng tôi, cho đến nay, khách hàng mới chỉ đến ngân hàng để “hỏi thêm  cho rơ”, c̣n ngân hàng chỉ hướng dẫn là chính.
 Gói 30.000 tỷ đồng chắc chắn sẽ ghi dấu  ấn không nhỏ trong việc hỗ trợ an cư cho một bộ phận công chức, viên  chức, người lao động nghèo… Tuy nhiên, để gói hỗ trợ đầy tính nhân văn  này đi vào cuộc sống, c̣n có nhiều vấn đề phải giải quyết, bởi ngay  trong những quy định pháp luật để thực hiện, vẫn tồn tại nhiều “trúc  trắc” mà các bên liên quan phải vượt qua…
  
Bách Linh