Suốt 20 phút qua, điện thoại tôi rung bần bật cả chục lần. Hết con gái Capucine gọi, đến con rể, rồi lại đến số điện thoại bàn ở nhà. Tôi mặc kệ, chẳng buồn nhấc máy.
Thay vào đó, tôi đang ngồi thong dong trong một quán cà phê nhỏ cách nhà hai làng, tận hưởng combo bữa sáng đầy đủ với một ly cà phê sữa nóng hổi – thứ mà tôi không phải tự tay lục đục chuẩn bị.
Suốt 7 năm nay, cứ đúng 7 rưỡi sáng là tôi đã phải xong xuôi việc kiểm tra 3 cái cặp sách, chuẩn bị hộp đồ ăn nhẹ (đứa này không ăn bột mì, đứa kia phải có trái cây cắt sẵn), rồi đi tìm mấy đôi giày thể thao thất lạc, đóng vai "người hòa giải" trong cái mớ hỗn độn của một gia đình ở ngoại ô.
Nhưng hôm nay, cái sân nhà tụi nó trống trơn. Còn tôi, tôi thực sự phát ngấy rồi.
Tôi 64 tuổi. Ở cái xứ Pháp này, người ta bảo nghỉ hưu là để nghỉ ngơi, đi chơi đây đó, để mà "hưởng thụ". Nhưng với mấy bà bà nội bà ngoại như tôi, nghỉ hưu thực chất chỉ là chuyển từ công việc 35 tiếng một tuần có lương sang làm "ô sin" không lương 24/24.
Tôi chính là kiểu "Bà ngoại quốc dân" – gọi là có mặt.
Tôi là người đi đón cháu lúc trời mưa tầm tã, lách qua mấy chiếc xe SUV đậu vô ý thức để đưa bọn trẻ về nhà an toàn.
Tôi là người ngồi lỳ cả buổi chiều thứ Tư trong phòng chờ nóng hầm hập ở lớp võ Judo, chỉ vì bố mẹ tụi nó bận cày cuốc về muộn để trả nợ tiền mua nhà.
Tôi là người biết rõ thằng bé Gabin sợ sấm sét muốn chết, còn con bé Lison chỉ chịu uống thuốc nếu nước phải thật lạnh.
Tôi là "bộ khung" chống đỡ cuộc sống của tụi nó. Lặng lẽ. Tin cậy. Và vô hình.
Rồi còn có "Bà Babette" nữa. Babette là bà nội của tụi nhỏ. Bà ta sống trong một căn hộ view biển ở Nice. Lúc nào cũng diện bộ da nâu rám nắng sang chảnh, lái xe mui trần và mỗi năm chỉ tản bộ lên Paris đúng hai lần.
Bà Babette chẳng bao giờ mang theo đồ ăn tự nấu đâu. Bà ta xuất hiện với đống vali trông như rương kho báu ấy. Bà ta cũng chẳng cấm đoán chuyện xem tivi, điện thoại. Bà ta mang đến sự xáo trộn và một đống kẹo bánh.
Hôm qua là sinh nhật 10 tuổi của con bé Lison. Tôi đã chuẩn bị quà cho nó suốt mấy tuần trời. Lison thích vẽ, nên tôi tỉ mẩn chọn một bộ họa cụ chuyên nghiệp: từ bút chì cao cấp, than vẽ đến giấy vẽ loại xịn. Tôi còn tự tay khâu một cái túi đựng bằng vải bố dày dặn, thêu cả tên viết tắt của nó ở góc. Món quà không hề phô trương, nhưng nó dành riêng cho con bé.
Bữa tiệc diễn ra ngoài vườn. Tôi cắm mặt bên lò nướng, lật từng miếng thịt vì con Capucine còn bận tiếp khách.
Thế rồi, một chiếc xe thuê xịch đỗ lại. Babette đến. Không khí thay đổi ngay tắp lự, cứ như có siêu sao điện ảnh vừa lộ diện. Bà ta diện đồ màu xanh ngọc rực rỡ, cười nói oang oang, người sực nức mùi nước hoa đắt tiền.
Bà ta không đưa cho Lison một gói quà bình thường. Bà ta đưa ra một cái hộp trắng dẹt mà ai nhìn cũng biết ngay là cái gì: Một chiếc iPad Pro đời mới nhất.
Bọn trẻ hét toáng lên. Đúng nghĩa là gào thét luôn ấy. Tụi nó lao vào Babette như thể gặp ông già Noel. Lison vứt tọt cái túi vải tôi tự tay khâu xuống cỏ để chộp lấy cái máy tính bảng. "Bà nội là bà ngoại nhất trên đời!" – nó hét lên rồi ôm chầm lấy chân Babette.
Tôi đứng lặng bên lò nướng, khói cay xè mắt, cố nở một nụ cười gượng gạo. Tôi tự nhủ: Không sao, bọn trẻ ham vui thôi mà. Chuyện bình thường.
Nhưng lúc sau, khi nhà cửa đã yên ắng lại, Babette đang ngồi trong phòng khách cho bọn trẻ xem video. Còn tôi thì ở trong bếp, đang cạo vét đống đĩa bẩn và chất vào máy rửa bát – vị trí quen thuộc của mình. Tôi nghe thấy tiếng con bé Lison nói vọng ra từ hành lang:
"Con ước gì bà nội ở đây luôn với mình."
Rồi tôi nghe thấy tiếng con gái tôi, Capucine. Đứa con gái mà tôi đã thay bỉm suốt ba năm trời, đứa mà tôi đã phải gom góp tiền giúp nó trả phí công chứng mua nhà lúc nó khó khăn. Capucine cười: "Mẹ biết mà con yêu. Bà nội vui tính ghê nê."
"Vâng ạ," Lison nói tiếp. "Còn bà ngoại thì... nghiêm khắc quá. Bà chán lắm, lúc nào cũng bắt tụi con làm bài tập."
Tôi đứng khựng lại. Tôi chờ đợi. Chờ Capucine nói rằng: "Nhờ có bà ngoại con mới được đi học võ đấy. Nhờ bà ngoại mà con luôn có quần áo sạch để mặc. Bà ngoại là người vuốt tóc cho con mỗi khi con ốm đấy."
Nhưng con bé chỉ thở dài: "Thì tính bà ngoại là thế mà. Còn bà nội mới đúng là kiểu 'bà ngoại kẹo ngọt' của các con."
"Bà ngoại kẹo ngọt". "Bà ngoại vui tính". Đó là cách người ta gọi kẻ chỉ xuất hiện vào những lúc vui vẻ nhất. Vậy còn cái người đứng sau lo toan mọi thứ để "show diễn" cuộc đời tụi nó diễn ra suôn sẻ thì gọi là gì? Hóa ra, người ta gọi đó là "Kẻ chán ngắt".
Tôi xếp cái đĩa cuối cùng vào giá, lau sạch mặt bếp. Tôi đi cửa sau ra về mà chẳng thèm chào một tiếng. Tôi ngồi trong xe, giữa con đường tối om suốt một tiếng đồng hồ.
Tôi nghĩ về cái đầu gối đau nhức mỗi khi bê giỏ quần áo của tụi nó lên lầu. Tôi nghĩ về chuyến du lịch Ý mà tôi đã phải hoãn lại vì "bọn trẻ cần mẹ giúp" trong kỳ nghỉ lễ.
Tôi nhận ra rằng trong xã hội hiện đại này, chúng ta đang gặp khủng hoảng về sự "quan tâm". Ai cũng quá bận rộn, quá áp lực, quá mải mê chạy theo những thứ "hơn nữa" – công nghệ xịn hơn, hoạt động nhiều hơn, tiền nhiều hơn – đến mức coi những người thực sự hy sinh cho mình như những món đồ nội thất. Tiện thì có tiện đấy, nhưng chỉ khi nào hỏng hóc mới thèm để mắt đến.
Tôi nhận ra mình không chỉ đang giúp đỡ tụi nó. Tôi đang để tụi nó gạt bỏ sự hiện diện của mình. Một tình yêu bền bỉ, âm thầm thì trở nên vô hình. Còn kiểu tình yêu "màu mè" thì lại nhận được triệu "like".
Thế nên, sáng nay tôi không thèm đặt báo thức lúc 6 rưỡi. Tôi không lái xe sang nhà tụi nó. Tôi không bật ấm cà phê. Tôi lái xe đến đây. Trong cái quán này. Ăn bánh mì bơ. Đọc cuốn sách tôi mua từ ba tháng trước mà chưa có thời gian mở ra.
Điện thoại lại rung. Tin nhắn từ Capucine: "Mẹ ơi? Mẹ đâu rồi? Bọn trẻ sắp trễ học rồi nè. Con có cuộc họp trong 20 phút nữa! Mẹ gọi lại cho con ngay nhé!"
Tôi nhấp một ngụm cà phê. Vị của nó thật tuyệt vời.
Tôi yêu các cháu mình hơn cả mạng sống. Điều đó không thay đổi. Nhưng tình yêu không đồng nghĩa với việc phải đánh mất lòng tự trọng. Việc "cần đến tôi" hoàn toàn khác với việc "trân trọng tôi".
Cuối cùng thì tôi cũng sẽ trả lời tụi nó thôi. Tôi sẽ về nhà. Nhưng mọi thứ sẽ phải khác. "Bà ngoại" chính thức nghỉ việc ở vị trí "người phục vụ thầm lặng" rồi. Nếu tụi nó muốn tìm tài xế, osin hay đầu bếp, cứ việc đi mà thuê. Còn nếu muốn tìm một người Bà, tôi sẽ ở đó – sẵn sàng để yêu thương chúng, chứ không phải để nuôi dạy thay bố mẹ chúng.
Nếu bạn đang đọc những dòng này, và trong đời bạn có một ai đó đang lặng lẽ giữ cho thế giới của bạn vận hành trơn tru – có thể là cha mẹ, người bạn đời, hay ông bà – một người hằng ngày vẫn làm những việc nặng nhọc và chán ngắt cho bạn... thì hãy cảm ơn họ đi.
Đừng đợi đến khi họ dừng lại. Đừng đợi đến khi họ gục ngã. Đừng đợi đến khi tình yêu "chán ngắt" đó biến mất, để rồi bạn chỉ còn lại một đống hỗn độn và một chiếc iPad bóng loáng.
Tình yêu trong những điều bình dị, lặp đi lặp lại mỗi ngày mới là thứ tình yêu mạnh mẽ nhất. Và nó xứng đáng được nhìn nhận.
VietBF@sưu tập
