Hạm đội Vàng: Tham vọng của Mỹ trong cuộc đua hải quân với Trung Quốc

[Romano]

Theo trang tin quân sự Army Recognition ngày 25/10, giới chức Mỹ đang cân nhắc một kế hoạch tái thiết sâu rộng lực lượng hải quân với sáng kiến mới mang tên “Hạm đội Vàng” (Golden Fleet) nhằm tăng cường năng lực răn đe trước sự trỗi dậy nhanh chóng của hải quân Trung Quốc.Theo thông tin từ The Wall Street Journal ngày 24/10/2025, Nhà Trắng và Bộ Tư lệnh Hải quân Mỹ đang thảo luận về một hướng tiếp cận mới cho cấu trúc hạm đội tương lai. Sáng kiến Golden Fleet hiện vẫn ở giai đoạn phác thảo, tập trung vào thiết kế tàu chiến tiên tiến, hệ thống tác chiến mô-đun và tích hợp nền tảng không người lái, hướng đến mục tiêu cạnh tranh ưu thế trên biển với Trung Quốc.

Được đặt tên theo phong cách đặc trưng của các chương trình an ninh quốc gia thời Tổng thống Donald Trump, Golden Fleet đã bắt đầu được thảo luận trong nội bộ Bộ Hải quân, hướng đến hiện đại hóa lực lượng đến năm 2040. Tổng thống Trump được cho là đã trực tiếp trao đổi với lãnh đạo Hải quân về đề xuất này.

Theo các nguồn tin, cấu trúc hạm đội mới sẽ kết hợp các tàu chiến hạng nặng với nhóm tàu chiến hạng nhẹ và hạng trung. Mô hình này nhằm thoát ly cấu trúc truyền thống dựa trên tàu khu trục, tuần dương và hàng không mẫu hạm, thay vào đó là một lực lượng phân tán, linh hoạt, có khả năng tấn công chính xác tầm xa và duy trì hiện diện trên biển.

Tàu chủ lực thế hệ mới sẽ lớn hơn nhiều so với tàu khu trục lớp Arleigh Burke hay tàu tuần dương lớp Ticonderoga, được thiết kế với hệ thống động lực điện tích hợp, vỏ tàu gia cường, radar hiện đại và khả năng mang tên lửa siêu thanh tầm xa. Mục tiêu là nâng cao hỏa lực tấn công, khả năng sống sót trước các mối đe dọa như tên lửa chống hạm DF-21D, DF-26 hay đạn đạo siêu thanh từ tàu ngầm.

Ngoài ra, hạm đội còn bao gồm lớp tàu chiến nhỏ chuyên tác chiến ven biển, tích hợp mô-đun nhiệm vụ, vận hành linh hoạt theo cụm, hỗ trợ cho các hoạt động do thám, phản ứng nhanh và phối hợp không người lái.

Tuy nhiên, tham vọng thiết kế một lớp tàu chiến lớn như vậy sẽ đặt ra loạt thách thức kỹ thuật và công nghiệp. Hiện các xưởng đóng tàu Mỹ đang bị quá tải bởi chương trình tàu ngầm lớp Columbia và hàng không mẫu hạm Ford. Việc xây dựng tàu chiến thế hệ mới sẽ cần đầu tư lớn vào hạ tầng, đào tạo nhân lực và tăng năng lực sản xuất. Ước tính chi phí cho mỗi tàu loại lớn này có thể lên đến 4-6 tỷ USD tùy cấu hình vũ khí.Sáng kiến này được đề xuất trong bối cảnh Trung Quốc tiếp tục mở rộng Hải quân Giải phóng Nhân dân (PLAN), hiện đã có hơn 370 tàu và tăng trưởng nhanh mỗi năm. Việc Bắc Kinh phát triển năng lực chống tiếp cận, các hệ thống tên lửa và hạm đội hàng không mẫu hạm khiến cán cân sức mạnh trên biển tại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương đang nghiêng về phía bất lợi cho Mỹ.

Dự kiến Quốc hội Mỹ sẽ thảo luận kế hoạch này vào đầu năm 2026 khi Hải quân trình các tài liệu khung yêu cầu và xin cấp ngân sách cho giai đoạn thiết kế ban đầu. Các ủy ban quốc phòng sẽ xem xét kỹ tính khả thi, tỷ lệ hiệu quả chiến đấu so với chi phí và mức độ tương thích với năng lực công nghiệp hiện tại.

Song song với đó, chương trình tàu chiến lớp Constellation sẽ được đẩy nhanh và có khả năng Mỹ sẽ hợp tác với các đồng minh để sản xuất một phiên bản Golden Fleet thu nhỏ. Các nhà đóng tàu châu Âu như Fincantieri và Naval Group có thể được mời tham gia nhằm cung ứng giải pháp nhanh cho cả lực lượng Mỹ và NATO.

Về chiến lược, Golden Fleet được coi là bước ngoặt trong học thuyết hải quân Mỹ, chuyển từ cấu trúc siêu cường dựa trên tàu sân bay sang lực lượng đa dạng, phân tán và có thể tác chiến sâu trong vùng bị đối phương kiểm soát. Điều này sẽ ảnh hưởng lớn đến phối hợp liên quân, hậu cần, và chiến lược triển khai lực lượng của toàn bộ quân đội Mỹ trong thập niên tới.