Trung Quốc, nước có hồ sơ an toàn bay thuộc hàng tốt nhất thế giới, đang dồn mọi nỗ lực quyết làm rõ nguyên nhân khiến chiếc máy bay chở 132 người rơi.
Đã hơn một tuần kể từ khi vụ tai nạn hàng không thảm khốc nhất Trung Quốc (TQ) trong hơn 11 năm qua xảy ra. TQ được biết đến là nước có tiêu chuẩn và hồ sơ an toàn hàng không thuộc hàng khắt khe và tốt nhất thế giới. Hơn 11 năm không để xảy ra tai nạn chết người nào là kỷ lục của hàng không dân dụng thế giới, vụ tai nạn ngày 21-3 đã chấm dứt kỷ lục này của hàng không TQ.
Trong bối cảnh này, việc điều tra xác định rõ nguyên nhân vụ tai nạn vừa rồi là ưu tiên và nỗ lực hàng đầu của TQ lúc này.
Khẩn trương giải mã hai hộp đen, tìm thêm mảnh vỡ
Hai chiếc hộp đen đã được tìm thấy cách nhau vài ngày. Chiếc hộp đen thứ nhất - ghi lại dữ liệu buồng lái được tìm thấy vào ngày 23-3, chiếc hộp đen thứ hai - ghi lại dữ liệu chuyến bay được tìm thấy vào ngày 27-3.
Theo Đài Truyền hình nhà nước CCTV thì chiếc hộp đen thứ hai đã được gửi đến Bắc Kinh, cùng địa điểm chiếc hộp đen thứ nhất ghi âm dữ liệu buồng lái được gửi về trước đó vài ngày.
Hộp đen ghi dữ liệu chuyến bay lưu trữ các thông tin quan trọng như đường bay, tốc độ, độ cao và công suất động cơ của máy bay - các dữ liệu có thể cho biết nguyên nhân tai nạn là do lỗi kỹ thuật hay lỗi con người. Thiết bị này có thể đưa ra những manh mối quan trọng về lý do tại sao máy bay lại lao xuống từ độ cao 8.869 m.
Các nhân viên cứu hộ đứng tưởng niệm các nạn nhân tại địa điểm máy bay rơi ở thị trấn Ngô Châu, khu tự trị Choang Quảng Tây (Trung Quốc) ngày 27-3. Ảnh: REUTERS
Họp báo ngày 28-3, ông Zhu Tao, Giám đốc an toàn hàng không tại Cục Hàng không dân dụng TQ, cho biết lực lượng cứu hộ hiện vẫn còn ở hiện trường và mục tiêu là tìm kiếm thêm mảnh vỡ máy bay nhằm thu thập thêm manh mối phục vụ điều tra, theo hãng tin Reuters.
Theo ông, “với các cuộc điều tra tai nạn hàng không quy mô lớn, nếu chỉ dựa vào dữ liệu do hộp đen cung cấp thì thường không đủ để nói lên toàn bộ sự thật của vụ việc”. Vì thế, “trong khi kiểm tra dữ liệu từ các hộp đen, chúng tôi đang nỗ lực hết sức để thu thập càng nhiều mảnh vỡ máy bay càng tốt, cũng như các cảnh quay và lời kể của nhân chứng về vụ tai nạn”, theo ông Zhu.
“Một thảm họa lớn như vậy, cả đất nước đều cảm thấy bị tổn thương. Tôi hy vọng đất nước có thể điều tra kỹ lưỡng vấn đề này và tìm hiểu xem đó là lỗi của nhà sản xuất hay vấn đề bảo trì” - ông ZHANG, có cháu trai nằm trong số 132 người trên chiếc máy bay, chia sẻ với Reuters khi ông đến hiện trường vụ tai nạn dầm mưa chờ tin cháu.
Theo thông tin ông Zheng Xi, người đứng đầu Tập đoàn Cứu hỏa và Cứu hộ Quảng Tây, đưa ra tại cuộc họp báo, tổng cộng có hơn 15.000 nhân viên cứu hộ và tìm kiếm đã được cử đến hiện trường kể từ khi tai nạn xảy ra. Lực lượng tìm kiếm, cứu hộ đã quần thảo tổng diện tích 370.000 m2 và 33.777 mảnh vỡ đã được thu thập ở hiện trường tính đến trưa 27-3. Các nhà điều tra cũng đã thu được một số đoạn video nhân chứng quay cách địa điểm máy bay rơi 8 km về phía bắc.
Ông Mao Yanfeng, người đứng đầu Văn phòng điều tra tai nạn hàng không của Cục Hàng không dân dụng TQ, hy vọng các bằng chứng khác như mảnh vỡ, thông tin radar, các cuộc trò chuyện giữa phi hành đoàn và kiểm soát viên không lưu, thông tin từ nhân chứng có thể được các nhà điều tra kết hợp với dữ liệu trích xuất từ hai chiếc hộp đen để hiểu rõ hơn tại sao vụ tai nạn xảy ra.
Đẩy nhanh thị thực cho nhà điều tra Mỹ vào hỗ trợ
Cuộc điều tra được Cục Hàng không dân dụng TQ dẫn đầu, với sự hỗ trợ của Ủy ban An toàn giao thông vận tải Quốc gia Mỹ. Cục Hàng không Liên bang Mỹ, hãng sản xuất Boeing và nhà sản xuất động cơ CRM International cũng sẽ tư vấn về các vấn đề kỹ thuật.
Theo thông tin từ báo South China Morning Post, TQ sẽ đẩy nhanh tiến trình cấp thị thực cho các nhà điều tra nước ngoài vào TQ hỗ trợ điều tra nguyên nhân vụ tai nạn.
Trao đổi với CCTV, ông Lý Dũng, chuyên gia chính của nhóm điều tra kỹ thuật vụ tai nạn và cũng là phó chủ nhiệm Văn phòng an toàn hàng không của Cục Hàng không dân dụng TQ, nhận định rằng công tác điều tra sẽ gặp nhiều thách thức do hai chiếc hộp đen bị hư hỏng nặng và không có thông tin bất thường do tổ bay để lại trước khi chiếc máy bay gặp nạn.
Theo ông, hai chiếc hộp đen gửi đến Bắc Kinh đều bị hư hỏng nặng, cần thời gian để kiểm tra và sửa chữa, khôi phục, vì vậy “rất khó để ước tính sẽ mất bao lâu để hoàn tất việc giải mã”.
Ngoài vấn đề hai chiếc hộp đen bị hư hại, công tác điều tra còn đối mặt với nhiều thách thức nữa như máy bay giảm độ cao một cách bất thường và không báo trước; bộ phận kiểm soát không lưu không nhận được thông tin về sự cố hoặc thông tin bất thường từ phi hành đoàn; máy bay rơi xuống rất nhanh theo phương thẳng đứng tạo ra một lực va chạm cực mạnh tạo ra rất nhiều mảnh vỡ rất nhỏ và phân bố rộng, gây khó khăn lớn cho việc thu thập bằng chứng.
Thông thường, một cuộc điều tra tai nạn hàng không vận tải quốc tế mất từ hai năm trở lên, theo ông Lý.
Ngành hàng không Trung Quốc siết an toàn bay
Song song với việc khẩn trương điều tra nguyên nhân vụ tai nạn, Cục Hàng không dân dụng TQ cũng triển khai nhiều biện pháp cụ thể để tăng cường an toàn bay. Cơ quan này yêu cầu các hãng hàng không TQ lập tức đẩy mạnh các biện pháp đảm bảo an toàn bay, có các biện pháp tăng cường phòng ngừa và kiểm soát rủi ro, tuân thủ nghiêm các quy định và tiêu chuẩn vận hành, thực hiện nghiêm túc việc giám sát an toàn. Toàn ngành hàng không dân dụng ngay lập tức tiến hành thanh tra an toàn hàng không trong hai tuần.
Các hãng hàng không TQ thực hiện các biện pháp nâng cao hiệu quả điều phối phi hành đoàn, giảm bớt căng thẳng tâm lý của các thành viên phi hành đoàn. Hãng China Eastern Airlines đang thực hiện các biện pháp cải thiện khả năng phòng ngừa rủi ro tại buồng lái, chẳng hạn trong buồng lái bắt buộc phải có ba phi công có kinh nghiệm, thay vì hai như trước đây.
Báo South China Morning Post dẫn thông tin từ Cục Chứng cứ pháp y của Bộ Công an TQ ngày 28-3 cho biết cơ quan này đã hoàn tất xét nghiệm ADN và xác định danh tính toàn bộ 132 nạn nhân đi trên chiếc máy bay rơi ngày 21-3. Nhà chức trách cho biết đã sắp xếp 632 chuyến đi cho các gia đình vào địa điểm máy bay rơi để đặt hoa tưởng nhớ người thân. Hiện hãng bay đã bắt đầu thu xếp bồi thường cho gia đình các nạn nhân.
