Siêu đạo chích xe sang, Martin James Durkin trở thành mục tiêu số một của FBI khi bắn chết một đặc vụ. Cuộc giăng lưới anh ta kéo dài 3 tháng, xuyên 5 bang.
Ngày 11/10/1925, đặc vụ FBI, Edwin C. Shanahan đang mai phục bắt Martin James Durkin, tên trộm ôtô chuyên nghiệp chỉ mới 25 tuổi. Theo thông tin mật báo, Durkin sẽ đến một gara ở Chicago trên chiếc ôtô bị đánh cắp ở New Mexico. Đặc vụ Shanahan đã tìm đến gara và chờ đợi liền một ngày.
Đúng lúc đặc vụ này định rời đi, Durkin lái xe đến và bất ngờ bắn Shanahan, viên đạn xuyên qua ngực. Shanahan trở thành đặc vụ FBI đầu tiên bị giết trong khi làm nhiệm vụ.
Vài tuần sau trong một cuộc mai phục, thêm một cảnh sát Chicago thiệt mạng và Durkin lại trốn thoát. Phản ứng từ FBI đặc biệt gay gắt. Họ bắt đầu tổ chức cuộc điều quân rộng khắp nước Mỹ và cuộc truy đuổi xuyên 5 bang. Chiến dịch được trực tiếp điều hành bởi một nhân vật quyền lực khét tiếng - giám đốc đầu tiên FBI, John Edgar Hoover.
Ông đã gọi một phụ tá đến văn phòng của mình sau khi nghe tin về cái chết của Shanahan và nói, "chúng ta phải bắt được Durkin. Nếu một người từ Cục bị giết, và kẻ giết người nhởn nhơ, các đặc vụ của chúng ta sẽ không thể yên tâm làm gì hết"
Edwin C. Shanahan, 42 tuổi, đặc vụ đầu tiên của FBI bị giết khi làm nhiệm vụ. Ảnh: Chicago Tribune
FBI bắt đầu điều tra tung tích thủ phạm và thủ đoạn của Durkin cũng dần bị lật tẩy. Durkin đã có một danh sách tiền án khá dài: bắn bị thương 4 cảnh sát ở Chicago và California. Hắn nổi tiếng là một tay súng liều lĩnh, người sẽ bắn giết khi gặp sự cố dù là nhỏ nhất.
Anh ta đóng giả một người mua xe và tiếp cận các đại lý. Anh ta sẽ vờ hỏi mua một chiếc ôtô giá cao, thu xếp để chiếc xe được bảo dưỡng và đổ đầy xăng dầu, sẵn sàng giao cho anh ta. Durkin sau đó giao hẹn sẽ quay lại vào ngày hôm sau và trả tiền mặt cho chiếc xe.
Thế nhưng đêm đó, anh ta đột nhập nhà để xe của đại lý và lái chiếc xe đắt tiền đi. Sau đó anh ta sẽ thay đổi động cơ, số sê-ri, và tất cả các số lắp ráp mà thông qua đó có thể nhận dạng được chiếc xe. Tiếp theo, anh ta sẽ mua biển số xe giả dưới tên giả và lái chiếc xe đến một tiểu bang khác, nơi anh ta sẽ vứt nó với giá vài nghìn USD.
Những chiếc xe mà anh ta đặc biệt thích ăn trộm đều thuộc dòng siêu sang của hãng Pierce Arrows, Cadillac và Packards. FBI sau đó đã thông báo cho các đại lý xe sang trên khắp nước Mỹ về phương thức mà Durkin sử dụng trong các vụ trộm này.
10 ngày trước cuộc "giăng lưới" Durkin, một đại lý Cadillac tại San Diego, bang California, đã thông báo cho văn phòng FBI Los Angeles rằng, đêm hôm trước, một chiếc Cadillac Phaeton đã bị đánh cắp khỏi phòng trưng bày của họ. Mánh khoé giống hệt cách Durkin đã áp dụng.
Gần như chắc chắc kẻ đánh cắp nó là Martin Durkin, tất cả các con đường dẫn từ California đến khu vực giáp các bang đều bị FBI điều quân bịt kín. Các đường cao tốc liên bang được bao phủ bởi các đội súng ngắn cả ngày lẫn đêm trong gần một tuần mà không có kết quả. Chiếc Cadillac bị đánh cắp không xuất hiện.
Chủ nhật, ngày 17/1/1926, tức ba ngày trước cuộc "giăng lưới", cảnh sát trưởng thị trấn Pecos, Texas nhận thấy một chiếc Cadillac màu xanh lá cây như mô tả, đậu trên đường phố. Ông buộc tội người thanh niên đang lái xe và yêu cầu anh ta xác định danh tính.
Đây là một người nói chuyện rất trôi chảy và không có vẻ ngoài của một tay súng, kẻ giết người cứng rắn. Anh ta nói với cảnh sát trưởng mình là Fred Conley, vừa được bổ nhiệm làm phó cảnh sát trưởng của Los Angeles, California và đang trên đường về thăm vợ mình.
Cảnh sát trưởng yêu cầu anh ta xuất trình giấy tờ chứng minh quyền sở hữu chiếc Cadillac. Người thanh niên nói rằng những giấy tờ đó nằm trong hành lý của anh ta tại khách sạn. Anh ta hứa sẽ về lấy nó và đến tận văn phòng cảnh sát trưởng thị trấn để trình diện.
Cảnh sát trưởng thị trấn Pecos cẩn thận quan sát chiếc Cadillac. Ông ghi lại số động cơ, số giấy phép, các số lắp ráp khác trên chiếc xe và đặc biệt để ý trục bánh xe bằng gỗ màu đỏ.
Khám xét chiếc xe, vị cảnh sát trưởng phát hiện chàng thanh niên mang theo một khẩu súng lục và 44 khẩu súng Winchester. Chàng trai mỉm cười, nói rằng việc một phó cảnh sát trưởng của quận mang theo từng ấy súng là điều quá bình thường. Bị thuyết phục, cuối cùng vị cảnh sát trưởng của thị trấn Pecos cho anh ta về khách sạn tìm giấy tờ xe.
Thanh niên này chính là tên trộm xe, Durkin. Và tất nhiên anh ta không quay về khách sạn lấyy giấy tờ xe rồi đi trình diện mà vội vã giục cô nhân tình thu dọn hành lý rồi nhảy lên chiếc Cadillac ăn cắp, bắt đầu hành trình trốn chạy mới.
Bị "ăn quả lừa", vị cảnh sát trưởng Pecos viết một lá thư cho văn phòng FBI tại El Paso, Texas, kể lại sự việc. Qua mô tả ngoại hình trong lá thư này, văn phòng FBI El Paso nhận ra ngay đó chính là Martin Durkin, kẻ sát hại Đặc vụ Shanahan.
Chiếc xe du lịch Cadillac bị đánh cắp ở đại lý Los Angeles có các thông số, màu sắc hoàn toàn khác chiếc xe đậu ở đường phố Pecos. Nhưng đã quá rõ về thủ đoạn của Durkin, các đặc vụ FBI tại El Paso biết rằng họ đã đi đúng hướng, tìm đúng người. FBI dồn lực lượng về Texas, mai phục đợi chiếc Cadillac có trục bánh xe màu đỏ, chở một đôi nam nữ trẻ tuổi.
Chiều 19/1, sau cuộc tìm kiếm và mai phục cả ngày tại vùng sa mạc khô cằn xa xôi này, chiếc xe bị đánh cắp được tìm thấy bị bỏ hoang trong một lùm xương rồng cách Fort Stockton, Texas khoảng 70 km về phía tây. Bánh xe sau bên phải bị thủng. Cảnh sát suy đoán nó bị thủng lốp trên đường trốn chạy, nhưng Durkin vẫn ngoan cố tiếp tục lái đi. Kết quả là các nan hoa ở bánh xe sau đã bị gãy.
Một chủ trang trại gần đó cho biết đã cho một đôi tình nhân trẻ như miêu tả của cảnh sát, đi nhờ xe từ khu vực này đến thị trấn Girvin, Texas. Tại đó, đôi nam nữ bắt tàu để tiến gần đến biên giới Mexico.
Nhân viên bán vé đường sắt địa phương đã ngay lập tức phản hồi, rằng một cặp nam nữ lạ mặt đã lên chuyến tàu 12h12' hôm 18/1, đi San Antonio, Texas. Khi được xem ảnh, cả nhân viên bán vé và người chỉ huy đường sắt đều xác định nam hành khách chính là Durkin.
Durkin trong phiên toà tháng 6/1926. Ảnh: Chicago Tribune
Tờ mờ sáng ngày 20/1, lần theo các dấu vết, các đặc vụ FBI tại St. Louis, Missouri được thông báo rằng Martin Durkin và người phụ nữ đồng hành sẽ đến đó trên chuyến tàu 11h cùng ngày.
Với việc nhà ga được bao quanh tứ phía bởi đất nông nghiệp rộng mở, có rất ít cơ hội để Durkin trốn thoát. Các đặc vụ liên bang và cảnh sát cũng đã lên tàu mai phục. Đoàn tàu bị bao vây, các đặc vụ của Cục, cùng với thám tử của Thành phố St. Louis, đã lôi Durkin ra khỏi khoang riêng trước khi hắn kịp rút súng.
Vì giết một đặc nhiệm không phải là tội liên bang cho đến năm 1934, Durkin đã bị xét xử và kết án tại tòa án bang Illinois với án tù chỉ 35 năm. Anh ta cũng bị tòa án liên bang tại Chicago phạt thêm 15 năm tù vì tội trộm cắp xe và buôn bán tang vật xuyên bang. Durkin ra tù năm 1954 ở tuổi 53 và sống thêm 27 năm với danh hiệu "người đầu tiên giết một đặc vụ FBI".
