Né ông Trump, đảng viên Cộng ḥa chưa vội tuyên bố tranh cử tổng thống. Những đảng viên Cộng ḥa ôm mộng tranh cử chưa vội công khai ư định của ḿnh v́ cựu Tổng thống Donald Trump không muốn nhường lại ánh đèn sân khấu trên chính trường Mỹ.
Gần một năm sau cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, nhiều thành viên đảng Cộng ḥa vẫn dành cho ông Trump sự tôn trọng như lúc ông vẫn c̣n ở Nhà Trắng. Họ đang chờ xem cựu tổng thống Mỹ có quyết tâm thực hiện tuyên bố tái tranh cử hay không.
Trong khi đó, vào một buổi chiều đầu tháng 10, ông Trump tới Iowa để tham dự cuộc mít tinh tại khu hội chợ của bang. Đây là điểm dừng quen thuộc trong các chiến dịch tranh cử tổng thống.
Tham gia cùng ông Trump là một số thành viên đảng Cộng ḥa hàng đầu của bang, gồm Thống đốc Kim Reynolds, Thượng nghị sĩ Charles E. Grassley và Chủ tịch đảng Cộng ḥa bang Iowa Jeff Kaufmann. Đây được coi là minh chứng cho tầm ảnh hưởng lâu dài của cựu tổng thống.
Việc ông Trump "không sẵn sàng nhường lại ánh đèn sân khấu" đặt ra dấu hỏi cho tương lai của nhiều chính trị gia đảng Cộng ḥa. Những người từng đề cập rằng một ngày nào đó, họ có thể tranh cử tổng thống.
Cựu Tổng thống Trump trong một sự kiện vận động vào ngày 10/10 ở Iowa. Ảnh: Reuters.
Trong khi nhiều chính trị gia đảng Cộng ḥa - cũng như phần đông người dân Mỹ - không thể chắc chắn về những ǵ ông Trump sẽ làm, một số người đang khẳng định vị thế như thể họ là người dẫn dắt đảng.
Điều này đ̣i hỏi các thành viên đảng Cộng ḥa phải rất khéo léo, dù đôi khi cũng gây ra t́nh huống khó xử, New York Times nhận định.
T́nh huống khó xử
Việc cựu Phó tổng thống Mike Pence từ chối can thiệp vào quá tŕnh kiểm phiếu đại cử tri hôm 6/1 khiến ông Trump rất tức giận.
Vào tuần trước, khi trả lời phỏng vấn với người dẫn chương tŕnh Sean Hannity của Fox News, ông Pence dường như thể hiện tham vọng tranh cử tổng thống.
Ông đă công kích Tổng thống Biden v́ hành động rút quân Mỹ khỏi Afghanistan. Cựu phó tổng thống Mỹ cũng chỉ trích cách tiếp cận của ông Biden đối với một số vấn đề đối nội.
Song, khi ông Hannity đề cập đến chủ đề về mối bất ḥa với cựu Tổng thống Trump, ông Pence cố gắng rẽ sang hướng khác, khi cáo buộc phương tiện truyền thông thổi phồng vụ bạo loạn ngày 6/1.
Ông Mike Pence trả lời phỏng vấn của Fox News. Ảnh: Fox News.
Ông Pence cho biết: “Họ muốn dùng ngày đó để hạ thấp tên tuổi và ư định của 74 triệu người Mỹ, những người ủng hộ chính quyền và tin rằng chúng ta có thể mạnh mẽ, thịnh vượng trở lại”.
Tuy nhiên, cựu phó tổng thống không đề cập đến thực tế rằng nhiều người biểu t́nh tại Điện Capitol kêu gọi hành quyết chính bản thân ông trong cuộc bạo động. Họ yêu cầu ông Pence phải bị treo cổ v́ không thực hiện mong muốn của ông Trump. Ông Hannity cũng không đề cập đến vấn đề này.
Những động thái ủng hộ cựu tổng thống
Bà Nikki Haley, một cựu quan chức dưới thời ông Trump, sau đó đă có một bài phát biểu. Mối quan hệ của bà và cựu tổng thống bị hủy hoại do bà tuyên bố “ghê tởm” ông Trump sau sự kiện ngày 6/1. Đồng thời, bà dự đoán ông Trump đă đánh mất tương lai chính trị.
Song bà Haley, người từng là thống đốc bang South Carolina và đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc, lại chuyển giọng và ca ngợi ông Trump trong lần xuất hiện tại Thư viện Tổng thống Ronald Reagan ở thung lũng Simi, California.
Bà chỉ trích những đối thủ chính trị của ông Trump v́ cáo buộc cựu tổng thống Mỹ thỏa hiệp với Nga. Bên cạnh đó, bà cho rằng thái độ của ông Biden đối với Nga c̣n mềm yếu hơn ông Trump.
Bà Nikki Haley trong bài phát biểu tại Thư viện Tổng thống Reagan. Ảnh: Reuters.
Trong một cuộc phỏng vấn với Wall Street Journal vào tuần trước, bà ca ngợi khả năng của ông Trump trong việc "bầu chọn những người mạnh mẽ".
Bà nhấn mạnh: "Tôi không muốn chúng ta quay trở lại những ngày trước nhiệm kỳ của ông Trump”.
Ở thời điểm hiện tại, đó dường như không phải là một lựa chọn cho bà Haley hay những ai muốn có một tương lai tươi sáng trong đảng Cộng ḥa.
Ông Trump vẫn tiếp tục công kích những đảng viên Cộng ḥa đă “bỏ rơi” ông sau sự kiện ngày 6/1 và ủng hộ việc luận tội ông, điển h́nh là Hạ nghị sĩ Liz Cheney của Wyoming.
Cuộc mít tinh đầu tiên của ông Trump kể từ ngày bạo loạn ở Điện Capitol diễn ra hồi tháng 6 ở ngoại ô Cleveland. Tại đây, ông ủng hộ một đảng viên Cộng ḥa địa phương, người đang thách thức Hạ nghị sĩ Anthony Gonzalez trong cuộc bầu cử sơ bộ năm tới.
Ông Gonzalez là một trong 10 thành viên đảng Cộng ḥa đă bỏ phiếu luận tội ông Trump v́ kích động bạo loạn. Tháng trước, ông Gonzalez tuyên bố sẽ rời quốc hội thay v́ ở lại để đối diện với đối thủ được ông Trump ủng hộ.
Các cuộc thăm ḍ dư luận thực hiện trong năm qua cho thấy ông Trump vẫn là ứng cử viên được yêu thích nhất đối với các cử tri đảng Cộng ḥa. Kết quả cho thấy rằng ông sẽ khó bị đánh bại trong cuộc bỏ phiếu sơ bộ nếu ông thực sự tranh cử.
Bất chấp danh tiếng của ông Trump đă bị ảnh hưởng phần nào sau vụ bạo loạn ngày 6/1, hầu hết đảng viên Cộng ḥa dường như vẫn tiếp tục ủng hộ ông Trump. Một cuộc thăm ḍ của Trung tâm Nghiên cứu Pew được công bố hôm 6/10 cho thấy 2/3 số đảng viên Cộng ḥa được khảo sát nói ông Trump nên tiếp tục là một nhân vật quan trọng của Mỹ, tăng 10% so với tháng 1.
44% đảng viên Cộng ḥa muốn ông Trump tiếp tục chạy đua cho vị trí tổng thống, New York Times cho biết.
Cuộc thăm ḍ của Pew cũng cho thấy tỷ lệ chấp thuận thấp với những người bất đồng quan điểm. Khi được hỏi liệu đảng của họ có nên chấp nhận các chính trị gia công khai chỉ trích ông Trump hay không, 63% trong số họ đă trả lời không.
VietBF@ sưu tập
