Vì Covid-19 mà nhiều người Trung Quốc ở Hàn, Nhật mất việc. Điều dưỡng viên Choi, 62 tuổi, đã sống ở Hàn Quốc hơn 10 năm. Nhưng khi Covid-19 lây lan, ông bị truy ra là người Trung Quốc và bị bệnh viện gần Seoul đuổi việc.
Dịch viêm phổi do virus corona diễn biến phức tạp khiến nhiều doanh nghiệp Hàn Quốc e ngại thuê lao động có nguồn gốc từ Trung Quốc. Ahn và Choi là hai trong số những lao động gốc Hoa bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh. Một tuần trước, điều dưỡng viên Choi, 62 tuổi, bị sa thải khỏi bệnh viện cách Seoul 65 km. Choi đến từ tỉnh Cát Lâm, phía đông bắc Trung Quốc, nơi có nhiều người gốc Hàn sinh sống.
"Tôi đã bị buộc thôi việc chỉ bởi vì tôi là người Trung Quốc", ông Choi than thở. Ông đã sống ở Hàn Quốc được hơn một thập kỷ. "Giờ tôi không biết phải làm gì nữa", ông nói.
Người lao động Trung Quốc bị kỳ thị ở Hàn Quốc. Ảnh: NAR.
Trong khi đó, Ahn cho biết ông thậm chí không thể quay lại với công việc dọn vệ sinh phòng tắm hơi hay sân golf khi mà mọi khách hàng đều sợ dịch bệnh.
"Nhiều cửa hàng, công ty đang phải đóng cửa vì Covid-19. Tôi chỉ còn biết hy vọng khủng hoảng sẽ sớm qua đi", ông Ahn nói.
Tại Hàn Quốc, người lao động Trung Quốc biết tiếng Hàn dễ được tuyển dụng để làm việc tại các công trình xây dựng, nhà hàng, chăm sóc trẻ em và nhà máy sản xuất. Bởi chi phí thuê lao động Trung Quốc rẻ hơn nhiều so với người Hàn Quốc. Theo Bộ Tư pháp Hàn Quốc, số lượng người Trung Quốc sống tại nước này đã tăng lên 1,07 triệu vào năm 2018, chiếm tới 45,2% trong tổng số người nước ngoài.
Tuy nhiên hiện các công ty thuê người lao động Trung Quốc đều tỏ ra thận trọng. Công ty khởi nghiệp dịch vụ vệ sinh Cleaning Research cho biết bất kỳ nhân viên Trung Quốc nào mới về quê gần đây đều bị cấm đi làm và phải theo dõi sức khỏe trong hai tuần. Những người có tiếp xúc với họ hàng, người thân từ Trung Quốc cũng phải tuân thủ quy định này.
"Chúng tôi đảm bảo tất cả nhân viên có thể đảm nhiệm công việc của mình bằng cách tuân thủ chặt chẽ các quy định về vệ sinh", đại diện của Cleaning Research nói.
Tại Nhật, lao động từ Trung Quốc không thể quay lại làm việc, gây tình trạng thiếu nhân lực nghiêm trọng. Các ngành như nông nghiệp và xây dựng vốn phụ thuộc vào các 'thực tập sinh kỹ thuật' đến từ Trung Quốc để giải quyết nhu cầu lao động. Chương trình đào tạo kỹ thuật do Nhật Bản tài trợ thường được xem là "cửa sau" để lao động phổ thông nước ngoài tới làm việc tại Nhật Bản. Những người này thường lưu lại Nhật trong khoảng 3 năm và là nguồn nhân lực quan trọng tại các khu vực nông thôn, nơi hầu hết người trẻ chuyển tới các thành phố lớn để làm việc.
Theo Tổ chức Đào tạo Thực tập Kỹ thuật của Nhật Bản, trong năm 2018, nước này đón khoảng 90.000 thực tập sinh người Trung Quốc, chiếm 23% trong tổng số thực tập sinh nước ngoài.
Một số đại diện khu vực của Hợp tác xã Nông nghiệp Nhật Bản (JA) bày tỏ quan ngại trước tình hình hiện tại. "Nếu bị lỡ lịch trình, các thực tập sinh sẽ rơi vào tình huống bất lợi", ông Takayuki Fukuda, Giám đốc JA Churui tại Hokkaido, nhận định.
Churui dự kiến đón 3 thực tập sinh từ tỉnh Hồ Bắc (Trung Quốc), nơi khởi phát Covid-19 vào tháng 3. Tuy nhiên, đến khi đó nếu được phép vào Nhật, họ cũng chưa trải qua chương trình đào tạo đầy đủ tại Trung Quốc bởi mọi thứ đang bị đình trệ vì dịch bệnh. Điều này đồng nghĩa cả chương trình thực tập của có thể bị hoãn hoặc hủy, ông Fukuda cho biết.
Tại Iwai, tỉnh Ibaraki, nơi sản xuất hành lá và rau diếp, 3 thực tập từ tỉnh Hồ Bắc và Tứ Xuyên về nhà nghỉ Tết hiện không thể quay lại. JA Iwai cũng dự kiến đón thêm 4 thực tập sinh mới từ Trung Quốc vào tháng 6, nhưng "đang cân nhắc hoãn lịch trình của họ".
Tại Tokyo, ông Takashi Maruyama, đại diện của Hợp tác xã Shutoken Shouko Kensetsu trong lĩnh vực xây dựng, cũng cho biết nhiều thực tập sinh Trung Quốc về quê nghỉ Tết không thể quay lại Nhật làm việc. Ông lo ngại các thực tập sinh mới cũng không thể tiếp tục kế hoạch đã lên lịch.
Mỗi tháng, hợp tác xã này lại cử khoảng 5-10 thực tập sinh Trung Quốc tới các công ty thành viên. "Chúng tôi phải đối mặt tình trạng thiếu hụt lao động suốt vài năm qua. Nếu tình hình dịch bệnh không lắng xuống, các doanh nghiệp sẽ chịu ảnh hưởng", ông Maruyama nói.
Dịch bệnh cũng gây ảnh hưởng không nhỏ tới các nhà máy. Nhiều thực tập sinh Trung Quốc của Hợp tác xã Công nghiệp Máy móc cũng phải hoãn lại kế hoạch tới Nhật. Đại diện của hợp tác xã này cho biết đang cân nhắc chiêu mộ thực tập sinh từ các quốc gia khác thay vì phụ thuộc vào tình hình hiện tại. Hợp tác xã này hiện có khoảng 440 thực tập sinh từ Trung Quốc, Việt Nam và Philippines.
Hiện cả Nhật Bản đều và Hàn Quốc đều có các ca nhiễm virus corona, con số lần lượt 693 và 51. Nhật có một ca tử vong vì Covid-19 là một bà cụ trên 80 tuổi. Hai quốc gia này hiện hạn chế nhập cảnh với công dân Trung Quốc và người nước ngoài từng lưu trú ở tâm dịch Hồ Bắc. Hiện dịch bệnh này đã khiến hơn 2.000 người tử vong và hơn 75.000 người nhiễm bệnh.
