Giữa lúc Trung Quốc tiếp tục xâm lấn đáng ngại VN về hầu như mọi lãnh vực, nhất là lãnh hải, thì một diễn tiến có thể mang tầm cỡ “lịch sử” đã thể hiện lòng yêu nước sâu sắc của người dân Việt.
Người dân Hà Nội biểu tình chống Trung Quốc hôm 21/8/2011-AFP photo
Từ Hà Nội và Sàigòn, người dân biểu tình chống lại hành động của phương Bắc, dù bị giới cầm quyền trong nước nặng tay đàn áp. Nhân thời điểm cuối năm dương lịch 2011, Thanh Quang nhìn lại diễn tiến “lịch sử” đó.
Thể hiện lòng ái quốc
Trong bối cảnh từng tái diễn tình trạng “tàu lạ” từ Phương Bắc xâm nhập hải phận VN, đánh đập, bắt bớ, làm tiền, bắn giết nhiều ngư dân Việt, rồi rừng đầu nguồn của quê hương đang trong tay ngoại bang, Tây Nguyên bị đe doạ, những dự án lớn rơi vào tay TQ tạo điều kiện cho lao động Phương Bắc hiện diện khắp quê hương VN…thì hôm 26 tháng 5 vừa rồi, hàng triệu triệu người dân Việt yêu nước, dù ở bất cứ nơi đâu, đều sôi sục phẫn nộ rồi lại băn khoăn cho vận nước, rồi dạt dào thêm lòng ái quốc, thậm chí kêu gọi mở ngay “Hội Nghị Diên Hồng”, sau khi 3 tàu hải giám TQ đã ngang nhiên tái diễn hành động vi phạm lãnh hải VN - ngay trong phạm vi thềm lục điạ 200 hải lý của VN – tại nơi cách mũi Đại Lãnh thuộc tỉnh Phú Yên khoảng 120 hải lý.
Diễn biến đó khiến người dân Hà Nội và Saigòn xuống đường bày tỏ lòng yêu nước – mà nói theo lời nhà báo Huy Đức, “Họ không chỉ đòi lại đoạn cáp thứ hai bị chính quyền hải tặc Trung Quốc cắt trong vòng chỉ hơn một tuần. Họ muốn nói với người phương Bắc, cho dù lịch sử có trải thêm mấy nghìn năm, cho dù bị lừa phỉnh bởi “tình láng giềng, đồng chí”, người Việt Nam vẫn hiểu Trung Quốc là ai và bảo vệ chủ quyền là ý chí không có gì lay chuyển được”.
Nhưng “ý chí không có gì lay chuyển được” đó lại gặp lắm chông gai khi an ninh “dằn mặt” rồi nặng tay với người biểu tình ở cả TP Hà Nội lẫn Saigòn khiến khí thế thể hiện lòng ái quốc ở Saigòn chỉ hừng hực có 2 Chủ Nhật kể từ đầu tháng Sáu và rồi bị dập tắt, trong khi phong trào biểu tình chống TQ ở Hà Nội trải qua được 10 Chủ nhật cũng lắm gian nguy.
Sau hai lần người dân mạnh mẽ bày tỏ lòng yêu nước ở Sàigòn, thì giới cầm quyền ở đó đã “lo xa”, cứ mỗi sáng Chủ Nhật huy động công an đứng chật góc Hồ Con Rùa, các góc đường Phạm Ngọc Thạch-Nguyễn Văn Chiêm, Hai Bà Trưng-Nguyễn Văn Chiêm, đưa lực lượng cơ động đóng chốt tụ điểm, hiện diện “thừa thãi” trên các vỉa hè ngay trước chợ Bến Thành, tại các quán cà phê ở “khu vực nóng Saigòn”, tạo thành nhiều lớp canh gác cho Lãnh Sự Quán Tàu, tạo cảnh công an đủ sắc phục xây “bức thành lũy thép kiên cố bảo vệ trại Tàu, cần chi mấy chiếc hàng rào sắt” khiến “số công khai còn đông đặc như thế thì số chìm biết dường nào mà lần”. Rồi cảnh bắt bớ hàng chục người yêu nước đã diễn ra, cảnh ứng xử thô bạo với người có lòng với quê hương đất nước tái diễn, với cảnh “trấn áp từ phía công an tàn nhẫn đến mức khó tin”, như những người trong cuộc mô tả lại:
"Hành động của CA rất thô bạo và ngôn ngữ thô bỉ; Họ dùng từ ngữ thô tục, dùng những từ ngữ mà chỉ có côn đồ mới dùng thôi."
Dù tình hình căng thẳng, nhiều thanh niên vẫn kéo đến, ngồi chờ quanh khu vực Lãnh Sự Quán TQ, bất chấp những ánh mắt dò xét gay gắt của công an.
Bị đàn áp nặng nề
Tại Hà Nội, khi thoạt đầu “mọi người xuống đường với sự hân hoan”, và nói chung có cả sự tham dự của những nhân vật nổi tiếng như nhà văn Nguyên Ngọc, GS Nguyễn Huệ Chi, TS Nguyễn Quang A, TS Nguyễn Xuân Diện, GS Hán Nôm Ngô Đức Thọ, phu nhân của TS Cù Huy Hà Vũ là LS Nguyễn Thị Dương Hà, nhà dân chủ Phạm Hồng Sơn…Họ đã hô to những khẩu hiệu như “Phản đối TQ”, “Hoàng Sa:VN”, “Trường Sa:VN”…, thì đến Chủ Nhật lần thứ 7, người dân Việt yêu nước gặp vô vàn khó khăn do công an đàn áp, như TS Nguyễn Quang A mô tả là "Lần này họ dùng bạo lực trấn áp nhiều hơn."
Tình hình như vậy khiến “tiếng kêu của những người yêu nước chìm trong mớ hỗn độn của những lời tục tĩu của lực lượng công sai” – nói theo lời Mạng “Nữ Vương Công Lý”. Trong 10 lần biều tình vừa qua ở Hà Nội, có lẽ lần xuống đường thứ 7 – tức vào ngày 17 tháng 7, công an đã gây phẫn nộ đặc biệt trong công luận khi thực hiện “cú đạp lịch sử” khó có thể xóa nhòa trong tâm trí người dân Việt - và cả công luận thế giới: Blogger Nguyễn Chí Đức bị đại uý Minh, đội phó đội an ninh công an quận Hoàn Kiếm, Hà Nội, từ trên xe buýt thẳng chân đạp vô mặt khi anh bị 4 công an khác khiêng như 1 con vật vất lên xe. Anh Nguyễn Chí Đức cho biết:
"Tôi không hiểu trên thực tế, hành động ấy do chỉ đạo hay phát xuất từ cá nhân. Nhưng theo suy nghĩ của tôi thì bản thân của họ cũng là 1 con người..."
Và công luận không quên, sau đó, cảnh công an nặng tay giải tán, đẩy lên xe buýt chừng 50 người vốn bất chấp lệnh cấm biểu tình của UBND Hà Nội – 1 văn bản bị cho là vô danh, không người ký; văn bản “không chính danh” để dễ bề chối bỏ trách nhiệm. Hành động này của giới cầm quyền khiến Tuỳ viên Báo chí của Toà Đại sứ Hoa Kỳ tại VN, ông Beau J. Miller, lên tiếng:
"Chúng tôi quan ngại về việc câu lưu một số cá nhân mà duờng như chỉ vì họ bày tỏ quan điểm một cách ôn hòa. Không thể bắt giữ những cá nhân vì thực thi quyền tự do tụ tập, vì như thế là trái với những cam kết của Việt Nam đối với những công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị."
Hỡi những người anh em
Đánh đồng bào mình có vui không ?
Bắt đồng bào mình có sướng không ?
Nhà thơ Đỗ Trung Quân
Theo giới blogger thì nhà cầm quyền đã can thiệp “khá thô bạo”, “trái pháp luật” và “không có một lý do gì” để biện minh cho hành động ngăn chận cuộc biểu tình vừa rồi, khi khoảng 50 người yêu nước bất chấp lệnh “đóng dấu treo và không đủ dũng khí đặt bút ký” ấy để trương các biểu ngữ “Đả đảo TQ xâm lược”, “Bảo vệ Tổ Quốc VN”, “Bảo vệ máu thịt VN”, “Bảo vệ nhân dân VN”, “Phản đối TQ đe dọa nhân dân VN”…và cả “Đả đảo tay sai bán nước”, “Phản đối bắt người yêu nước”…
Có lẽ hành động của giới cầm quyền đối với người dân yêu nước như thế khiến nhà thơ Đỗ Trung Quân không tránh khỏi bất nhẫn, thốt lên rằng:
Cái gì cũng tù mù
Nhưng
Trấn áp
Thì công khai.
Bóp cổ , khiêng vác, chửi thề, đánh nóng, đánh nguội
Rất minh bạch.
Hỡi những người anh em
Đánh đồng bào mình có vui không ?
Bắt đồng bào mình có sướng không ?
Rong tảo Hoàng Sa không xanh nữa
San hô Hoàng Sa đỏ màu máu
Và, nhà thơ Trần Mạnh Hảo cũng không khỏi bùi ngùi:
Có nơi nào trên thế giới này
Như Việt Nam hôm nay
Yêu nước là tội ác
Biểu tình chống ngoại xâm bị “nhà nước”bắt?
Hèn với giặc, ác với dân
Trong khi đó, tin mạng cũng cho biết giới thanh niên, trí thức, văn nghệ sĩ cũng đã tập trung trước Trung tâm Thương mại thị xã Bà Rịa để phản đối TQ xâm lược trong khi tại TP Vinh và Đà Nẵng, kế hoạch biểu tình bất thành vì “lực lượng an ninh dầy đặc”.
GS Nguyễn Hưng Quốc bên Úc nêu lên câu hỏi rằng những người vì tham gia các cuộc biểu tình chống sự gây hấn và xâm lấn của TQ trong những ngày Chủ nhật ấy tại Sàigòn và Hà Nội bị công an bắt bớ, quấy nhiễu, đe doạ, đã phạm tội gì ? Theo GS Nguyễn Hưng Quốc thì “Câu trả lời không thể tránh được là: Tội yêu nước”.
Từ Huế, GS Hà Văn Thịnh nhận định rằng các vị có chức quyền lo sợ “từ tia lửa sẽ bùng lên ngọn lửa”, thì cách hay nhất, hợp lý nhất không phải là đàn áp mà là vừa tự sửa mình, vừa đồng thuận với lòng dân.
Nhà báo Bùi Tín mô tả một sự tương phản rằng “Thế yếu của chính quyền là bị tố cáo ‘ươn hèn với giặc, tàn bạo với dân’, bán rẻ chủ quyền, lãnh thổ, lãnh hải quốc gia, đi đêm với kẻ thù bành trướng, với nhiều dẫn chứng khó chối cãi; Thế rất mạnh của lực lượng đối lập là nêu cao lòng yêu nước, thương dân, truyền thống bất khuất chống ngoại xâm, dương cao lá cờ yêu nước truyền thống”.
Tôi không hiểu trên thực tế, hành động ấy do chỉ đạo hay phát xuất từ cá nhân. Nhưng theo suy nghĩ của tôi thì bản thân của họ cũng là 1 con người...
Anh Nguyễn Chí Đức
Tướng Nguyễn Trọng Vĩnh, cựu Đại sứ VN tại TQ, người luôn trăn trở cho vận nước và vận mạng dân tộc, cũng khẳng định rằng “Biểu tình chẳng do ai kích động” cả. Tướng Nguyễn Trọng Vĩnh nhấn mạnh rằng người dân được nhiều quyền, kể cả quyền biểu tình, theo quy định trong Hiến Pháp, và ông lưu ý rằng ngày nào TQ còn xâm phạm chủ quyền của VN, còn tiếp tục hành động hung ác với VN thì ngày đó nhân dân VN còn phẫn nộ và biểu tình. Tướng Nguyễn Trọng Vĩnh cũng bác bỏ điều giới cầm quyền cho là người biểu tình do “kẻ xấu lợi dụng”, “thế lực thù địch” xúi giục”, mà, theo ông, “tất cả đều đàng hoàng”, hành động vì lòng yêu nước.
Sau đợt người dân Saigòn, Hà Nội xuống đường bày tỏ lòng yêu nước trước hiểm họa Bắc Triều, công luận lưu ý rằng không phải chờ cho tới 10 Chủ nhật “lịch sử” vừa qua – tức từ đầu tháng 6 cho tới tháng 8 năm 2011, mà ngay từ cuối năm 2007, trước Lãnh Sự Quán TQ tại Sàigòn, những người yêu nước, trong đó có blogger Điếu Cày Nguyễn Văn Hải, đã chứng tỏ cho Phương Bắc thấy rõ lòng ái quốc của người dân Việt, nhưng họ đã bị nhà cầm quyền VN ngăn chận để ra sức củng cố “4 tốt” và “16 chữ vàng”.
Thanh Quang, phóng viên RFA
Nhìn lại các cuộc biểu tình chống Trung Quốc
