Mỹ sa thải các quan chức và có thể đóng cửa cơ quan viện trợ USAID

[june04]

Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã sa thải hai quan chức an ninh cấp cao của Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) vào cuối tuần qua sau khi họ tìm cách ngăn cản đại diện từ Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE) của Elon Musk tiếp cận các khu vực hạn chế trong tòa nhà.
Theo 5 nguồn tin, gần 30 nhân viên tại Cục Lập pháp và Công chúng của USAID đã mất quyền truy cập email qua đêm, nâng tổng số nhân viên cấp cao bị đình chỉ trong tuần qua lên gần 100 người.

Một trợ lý cấp cao của Đảng Dân chủ tại Thượng viện tiết lộ rằng các nhân viên an ninh USAID đã cố gắng ngăn chặn nhân viên DOGE không có giấy phép an ninh vào tòa nhà nhưng bị cảnh sát liên bang đe dọa. Sau vụ việc, giám đốc an ninh John Voorhees và phó giám đốc của ông bị cách chức và cho nghỉ phép.

Tổng thống Trump hôm 2/2 tuyên bố USAID "được điều hành bởi một nhóm người điên cuồng cực đoan" và cam kết sẽ "đuổi họ ra ngoài". Ông cũng cho biết sẽ đưa ra quyết định tiếp theo về cơ quan này.


Mặt trước tòa trụ sở Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) tại Washington. Ảnh: GI

Đây là một phần trong chiến dịch sa thải hàng chục nhân viên USAID của chính quyền Tổng thống Trump nhằm kiểm soát chặt chẽ cơ quan này, có thể chuyển nó dưới quyền Bộ Ngoại giao.

Sự kiện này diễn ra trong bối cảnh ông Trump đóng băng hầu hết viện trợ nước ngoài của Mỹ nhằm đánh giá lại việc phân phối tài chính theo chính sách đối ngoại "Nước Mỹ trên hết".

Trang web USAID đã ngừng hoạt động từ chiều 1/2, làm dấy lên lo ngại về việc cơ quan này có thể sắp bị xóa bỏ. USAID hiện quản lý hàng tỷ USD viện trợ nhân đạo, bao gồm các chương trình về sức khỏe phụ nữ, tiếp cận nước sạch, điều trị HIV/AIDS, an ninh năng lượng và chống tham nhũng.

Các thành viên DOGE đã được cấp quyền vào một số khu vực an ninh tại USAID, bao gồm văn phòng an ninh và ban thư ký điều hành. Các khu vực này chứa hồ sơ quan trọng và thông tin cá nhân về nhân viên USAID. Người phát ngôn DOGE Katie Miller khẳng định không có tài liệu nào bị truy cập bất hợp pháp.

Matt Hopson, tân chánh văn phòng USAID do chính quyền Tổng thống Trump bổ nhiệm, đã từ chức sau vụ việc với DOGE, theo 5 nguồn tin. USAID không phản hồi về vấn đề này.

Các đảng viên Dân chủ tại Quốc hội cho rằng động thái này có thể vi phạm luật liên bang quy định USAID là một cơ quan độc lập. Hai trợ lý cấp cao của Đảng Dân chủ tiết lộ rằng các nhà lập pháp đã họp vào ngày 2/2 và sẽ tiếp tục họp vào 3/2 để xem xét biện pháp pháp lý.

Tuy nhiên, Elon Musk tiếp tục công kích USAID trên mạng xã hội X, gọi cơ quan này là "một tổ chức tội phạm". Ông Trump trước đó đã bổ nhiệm Musk lãnh đạo một hội đồng cắt giảm chi tiêu liên bang với quyền giám sát rộng rãi. Các quan chức DOGE đã thường xuyên đến trụ sở USAID tại Washington.

Ông Peter Marocco, người đứng đầu Văn phòng Hỗ trợ nước ngoài tại Bộ Ngoại giao Mỹ, hiện đang chỉ đạo những thay đổi toàn diện tại USAID. Ông từng phục vụ trong chính quyền Tổng thống Trump đầu tiên tại Bộ Quốc phòng.