Thương con là bản năng của mọi bậc cha mẹ. Nhưng thương con không đúng cách có thể vô t́nh đẩy con vào một tương lai mù mờ.
Thương con, ai cũng nghĩ đó là cho con cuộc sống đủ đầy, không thiếu thốn vật chất, không phải chịu khổ như cha mẹ từng trải qua.
Thế nhưng, trên thực tế, cách thương con của phụ huynh mới là yếu tố quyết định đứa trẻ sẽ đi đến đâu trong tương lai.
Có những gia đ́nh giàu có, cha mẹ sẵn sàng cho con tất cả, nhưng lại quên dạy con cách tự đứng trên đôi chân của ḿnh.
Khi thành công của cha không cứu nổi tương lai của con
Zhu Zhiwen là ca sĩ nổi tiếng bước ra từ một chương tŕnh truyền h́nh Trung Quốc. Xuất thân là nông dân, anh gây ấn tượng mạnh bởi giọng hát mộc mạc, giàu cảm xúc và nhanh chóng trở thành ngôi sao được săn đón.
Cát-xê cao ngất ngưởng, lịch diễn dày đặc, Zhu Zhiwen từng khiến dư luận xôn xao khi tiết lộ mức thu nhập lên tới 16 triệu NDT mỗi năm, tương đương khoảng 59 tỷ đồng.
Thế nhưng, phía sau ánh hào quang ấy lại là một câu chuyện gia đ́nh khiến nhiều người phải trăn trở. Con trai anh, Zhu Shanwei, bỏ học từ năm 14 tuổi. Con gái Zhu Xuemei th́ rơi vào t́nh trạng béo ph́ nghiêm trọng, cân nặng chạm mốc 200kg.
Điều đáng nói là Shanwei không bỏ học v́ nghèo khó hay biến cố, mà bởi một suy nghĩ rất đơn giản: "Gia đ́nh đă có tiền, học hay không cũng chẳng quan trọng." Đáng tiếc hơn, người cha giàu có ấy cũng không phản đối.
Zhu Zhiwen (phải)
Nuông chiều thay v́ dẫn dắt: Sai lầm bắt đầu từ sự dễ dăi
Dù từng dùng tiền để khuyến khích con đi học, Zhu Zhiwen nhanh chóng bỏ cuộc khi thấy con trai không hợp tác.
Shanwei ở nhà chơi game ngày đêm, không học tập, không lao động, không có bất kỳ mục tiêu sống nào.
Trước thực trạng đó, người cha vẫn điềm nhiên cho rằng: "Ở nhà làm ruộng cũng được, chỉ cần lấy vợ là sống ổn."
Năm năm trôi qua, Shanwei trở thành một thanh niên 19 tuổi béo ph́, thiếu kỹ năng sống và hoàn toàn phụ thuộc vào cha.
Đến tuổi lập gia đ́nh, Zhu Zhiwen đứng ra sắp xếp hôn sự, lo trọn sính lễ gồm nhà cửa, xe Mercedes-Benz và vàng bạc đắt tiền. Cuộc hôn nhân ấy chỉ kéo dài đúng một năm.
Sau ly hôn, người vợ cũ thẳng thắn thừa nhận: "Tôi đến v́ gia cảnh, nhưng không thể chịu đựng được con người ấy."
Không lâu sau, Shanwei lại đính hôn lần hai. Lần này, người cha tiếp tục chi tiền mạnh tay, tặng con trai và con dâu một chiếc BMW.
Trong mắt nhiều người, Shanwei là kẻ "sinh ra đă ở vạch đích", nhưng đa số đều lo ngại: một đứa trẻ được nuông chiều như vậy sẽ đi về đâu khi không c̣n ṿng tay che chở của cha mẹ?
Zhu Shanwei
Cha mẹ thương con đúng cách giúp đứa trẻ nghèo bước lên đỉnh cao
Trái ngược hoàn toàn với câu chuyện trên là cuộc đời của Jiang He, sinh ra tại một ngôi làng nghèo ở tỉnh Hồ Nam.
Những căn nhà gạch cũ kỹ có thể sập bất cứ lúc nào khi băo lũ tràn về. Gia đ́nh anh nghèo đến mức không đủ tiền mua sách bài tập, phải xóa đi viết lại nhiều lần để tiết kiệm.
Thế nhưng, trong căn nhà nghèo ấy, kỷ luật học tập là điều không bao giờ bị xem nhẹ. Sau giờ học, khi bạn bè chơi đùa, Jiang He phải ở nhà làm bài.
Buổi tối, cha mẹ ngồi cạnh con, cùng học, cùng sửa từng lỗi nhỏ.
Chính sự đồng hành bền bỉ ấy đă đưa Jiang He trở thành người Trung Quốc đầu tiên phát biểu tại lễ tốt nghiệp Đại học Harvard, đứng chung sân khấu với đạo diễn Steven Spielberg.
Anh từng nói: "Nếu không có cha mẹ, tôi có lẽ đă đi làm sớm như nhiều bạn bè thuở nhỏ và không bao giờ có cơ hội học hành."
Jiang He
"Hiệu ứng kéo" và khoảng cách định mệnh do giáo dục tạo ra
Trong giáo dục, khái niệm "hiệu ứng kéo" cho rằng trẻ nhỏ ban đầu không khác nhau nhiều, nhưng cách cha mẹ dẫn dắt sẽ dần kéo các em về những hướng hoàn toàn khác nhau khi trưởng thành.
Cha của Zhu Shanwei cho con một cuộc sống đủ đầy, nhưng không trao cho con khả năng tự tạo dựng cuộc đời.
Ngược lại, cha mẹ của Jiang He không thể cho con nhà cao cửa rộng, nhưng lại cho con ư chí, kỷ luật và năng lực tự đứng trên đôi chân ḿnh.
Thương con đúng cách: đừng cho quá nhiều của cải
Từng lan truyền trên mạng xă hội Trung Quốc một đoạn video, trong đó người mẹ nói với con rằng chiếc Rolls-Royce trong nhà chỉ là hàng nhái giá 80.000 NDT.
Nhiều năm sau, cậu bé mới biết đó là xe thật. Người mẹ thừa nhận bà cố t́nh nói dối để con không ỷ lại vào sự giàu có và không sinh ra tâm lư hơn người.
Nhiều chuyên gia giáo dục cũng đồng t́nh với quan điểm: "Hăy đối xử tốt với con, nhưng đừng cho chúng quá nhiều của cải."
Tương lai của trẻ không nên được xây dựng bằng tiền của cha mẹ, mà bằng năng lực của chính chúng.
Một người cha ở Nam Kinh từng chi hàng triệu USD cho con du học, mua nhà, mua xe, nhưng đổi lại là mười năm con trai không chịu đi làm, sống phụ thuộc hoàn toàn.
Khi người cha bán chiếc xe của con trong cơn tức giận, đứa con lập tức đập phá xe của cha, khiến sự việc phải nhờ đến cảnh sát can thiệp.
T́nh yêu quá mức có thể trở thành gánh nặng
Một nhà văn từng viết: "Cha mẹ không yêu con quá ít, mà luôn yêu quá nhiều."
Nhiều gia đ́nh dù kinh tế c̣n eo hẹp vẫn cố tạo cho con cuộc sống "nhà giàu", sẵn sàng mua đồ xa xỉ cho con trong khi bản thân chắt chiu từng đồng.
Ở một chừng mực nhất định, đó là t́nh yêu vô điều kiện. Nhưng khi vượt quá giới hạn, sự nuông chiều sẽ giết chết động lực vươn lên, khiến trẻ chỉ quen hưởng thụ và chờ đợi.
Thương con nhưng buông lỏng kỷ luật: Sai lầm phổ biến của nhiều phụ huynh giàu có
Gia tộc Walton, gia đ́nh giàu nhất thế giới, luôn coi lao động là giá trị cốt lơi. Tỷ phú Sam Walton không cho con tiền tiêu vặt, bắt các con làm việc từ nhỏ, lau sàn, dọn cửa hàng, tự kiếm tiền.
Gia tộc Walton
Con trai ông từng kể rằng họ có lúc c̣n nghĩ gia đ́nh ḿnh nghèo v́ cha mẹ cho ít tiền hơn bạn bè. Nhưng chính những "khoản đầu tư" nhỏ từ tiền túi ấy sau này đă giúp họ mua nhà, xây dựng sự nghiệp.
Người dẫn chương tŕnh Liang Jizhang cũng từng viết cho con: "Khi con trưởng thành, trách nhiệm hỗ trợ của ta sẽ kết thúc. Từ xe buưt đến Mercedes, từ bữa cơm b́nh dân đến sơn hào hải vị, con phải tự chịu trách nhiệm cho lựa chọn của ḿnh."
Cha mẹ thực sự nh́n xa trông rộng không dùng tiền để đáp ứng mọi mong muốn của con, mà dùng giáo dục để trao cho con khả năng tự lập, tư duy đa chiều và năng lực sống bền bỉ.
Giàu có nhất không phải là để lại bao nhiêu tài sản, mà là giúp con trở thành người có thể tự đứng vững trong bất kỳ hoàn cảnh nào. Đó mới là món quà vô giá mà cha mẹ có thể trao cho con ḿnh.
VietBF@ sưu tập
