Nhà đàm phán quyền lực nhất Ukraine bị ‘trảm" giúp ông Zelensky - Trump - Putin sớm chốt thỏa thuận hòa bình?

[therealrtz]

Andriy Yermak - nhân vật quyền lực thứ hai tại Ukraine – đã bị “hạ bệ” chỉ vài giờ sau khi Cục Chống tham nhũng Quốc gia Ukraine (NABU) khám xét nhà riêng và điều tra vai trò của ông trong bê bối tham nhũng năng lượng trị giá 100 triệu USD. Diễn biến này được cho là giúp mở đường cho Ukraine có thể tiến tới một thỏa thuận hòa bình để chấm dứt chiến tranh.

Theo Telegraph, việc ông Yermak rời chức là một thắng lợi quan trọng đối với các nhà hoạt động chống tham nhũng tại Ukraine và nhận được sự ủng hộ rộng rãi từ những thành viên chủ chốt trong liên minh chính trị của Tổng thống Volodymyr Zelensky.

Đầu tháng này, nghị sĩ Fedir Venislavskyi (đảng Đầy tớ của Nhân dân) thừa nhận đã có những trao đổi nội bộ về việc vị trí của ông Yermak đã trở nên “không thể cứu vãn”. Các cuộc thảo luận đó nhanh chóng biến thành lời kêu gọi công khai sau cuộc khám xét của NABU, khiến việc ông Yermak từ chức trở nên gần như tất yếu.

Ngoài việc giúp Tổng thống Zelensky tách mình khỏi những bê bối tham nhũng đang âm ỉ, sự ra đi của ông Yermak còn mang ý nghĩa lớn đối với tiến trình hòa đàm, tờ Telegraph nhấn mạnh. Ông Yermak từng là người dẫn đầu đoàn đàm phán của Ukraine.

Trong động thái cuối cùng trên cương vị trưởng đoàn đàm phán, ông Yermak tuyên bố dứt khoát rằng Ukraine sẽ không ký bất kỳ thỏa thuận nào nhượng lãnh thổ cho Nga - thách thức Tổng thống Vladimir Putin.

Do ông Yermak giữ vai trò trung tâm trong tiến trình đàm phán hòa bình, việc ông rời đi giống như sự thừa nhận rằng còn rất xa mới đạt được một lệnh ngừng bắn khả thi. Nhưng điều này cũng mang lại một tia hy vọng: nó có thể giúp hàn gắn quan hệ vốn căng thẳng giữa Kiev và chính quyền Tổng thống Donald Trump, đồng thời mở đường cho một giải pháp thực dụng hơn nhằm kết thúc chiến tranh.

Ngay cả trước khi Trump quay lại Nhà Trắng vào tháng 1/2025, quan hệ giữa ông Yermak và phong trào MAGA đã căng thẳng. Ông Yermak từng hứa điều tra Burisma - công ty năng lượng Ukraine từng thuê Hunter Biden - và điều đó tạm thời khiến ông được Tổng thống Trump ủng hộ.

Nhưng khi rõ ràng rằng ông Yermak đã hành động mà không có sự đồng thuận từ Tổng thống Zelensky, và thiện cảm của ông Trump cũng nhanh chóng tan biến.

Khi ông Trump gây sức ép buộc Ukraine chấp nhận nhượng bộ lãnh thổ, hố sâu giữa Yermak và Nhà Trắng càng rộng hơn. Trong các cuộc trò chuyện kín, ông Yermak từng ám chỉ rằng nội bộ đội ngũ của Trump có nhiều “điệp viên Nga”.

Có thể thấy những tuyên bố gay gắt của ông Yermak càng củng cố thái độ phản kháng của ông Zelensky trong giới chính trị thân Trump. Ở “nửa đỏ” của Washington, cái tên Yermak đồng nghĩa với tham nhũng và sự “vô ơn” trước viện trợ quân sự Mỹ.

Sự ra đi của ông Yermak mở đường cho các nhân vật thân Trump hơn ở Ukraine tăng ảnh hưởng trong nhóm đàm phán. Tuần này, Giám đốc tình báo quân đội Ukraine Kyrylo Budanov được cho là đã gặp Bộ trưởng Lục quân Mỹ Dan Driscoll tại Abu Dhabi và công khai nhấn mạnh vai trò then chốt của ông Trump trong việc chấm dứt chiến tranh.

Trong bối cảnh uy tín của cựu Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov có thể suy giảm vì điều tra của NABU, hồ sơ ngoại giao của ông Budanov có thể nổi bật hơn.

Ông Trump được cho là nhiều khả năng sẽ tiếp tục gây sức ép buộc Zelensky nhượng bộ, đặc biệt sau khi các đặc phái viên thân cận của ông - Steve Witkoff và Jared Kushner - gặp gỡ phía Nga.

Một nhà đàm phán mới, có quá khứ "sạch" và không từng đưa ra những tuyên bố quá cứng rắn, có thể sẽ sẵn sàng đưa ra những lựa chọn khó khăn cần thiết để tiến tới hòa bình. Và khi Tổng thống Nga Putin cũng đã loại Dmitry Kozak - nhà đàm phán Nga thường xuyên làm việc với Yermak - khỏi vị trí của mình, tiến trình hòa bình trì trệ có thể sẽ bước sang một giai đoạn mới, theo Telegraph.

Việc ông Yermak rời bỏ cương vị, cùng tuyên bố của Tổng thống Zelensky về việc tái cấu trúc Văn phòng Tổng thống, có thể đem lại cú “tăng lực” tạm thời cho vị tổng thống thời chiến. Nhưng hơn thế, nó có thể mang lại hy vọng lâu dài cho triển vọng hòa bình tại Ukraine.