Ông Gavin Newsom, Thống đốc của California, đang chơi đúng bài bản của ông Donald Trump, tổng thống Mỹ. Với ngôn ngữ nhái y hệt như ông Trump, ông Newsom liên tục tung ra những bài viết cực ngắn, viết hoa toàn bộ, với ngôn ngữ đặc sệt
"phong cách Trump". Không chỉ có như vậy, ông Newsom còn đang tuyên chiến trực tiếp với ông Trump qua kế hoạch phân chia lại bản đồ bầu cử trong tương lai gần…
Thống đốc Gavin Newsom muốn đối đáp với nỗ lực của Tổng thống Donald Trump, nhằm giành thêm ghế ở Hạ Viện cho Dân Chủ từ tay Cộng Hòa. (Ảnh minh họa: Facebook "Gavin Newsom")
Từ chuyện "troll" Trump
Thống đốc Gavin Newsom đang biến mạng xã hội trở thành võ đài để dối đầu với Tổng thống Donald Trump. Trong nhiều tuần qua, trương mục chính thức của văn phòng Gavin Newsom liên tục cho đăng tải lên những thông điệp toàn in chữ hoa, kèm theo lối đặt biệt danh và tự ca ngợi bản thân, đúng theo kiểu ông Trump thường sử dụng trên Twitter hay Truth Social.
Một bài đăng tải có viết:
"DONALD TRUMP – TỔNG THỐNG CÓ TỶ LỆ ỦNG HỘ THẤP NHẤT TRONG LỊCH SỬ GẦN ĐÂY – ĐÂY LÀ LỜI CẢNH CÁO LẦN THỨ HAI VÀ CŨNG LÀ LẦN CUỐI!!! HÃY DỪNG NGAY, NẾU KHÔNG CALIFORNIA SẼ PHẢN CÔNG (THEO ĐÚNG LUẬT) ĐỂ PHÁ HỦY CÁC BẢN ĐỒ GIAN LẬN CỦA TIỂU BANG ĐỎ".
Lời lẽ tuyên chiến này được đưa ra nhằm đáp trả việc ông Trump ủng hộ kế hoạch tái phân chia khu vực bầu cử ở Texas, một bước đi có thể giúp cho phe Cộng Hòa có thêm 5 ghế tại Hạ Viện trong cuộc bầu cử sắp tới.
Tại một cuộc họp báo, ông Newsom nói:
"Tôi chỉ làm theo 'gương'của ông ấy. Nếu các vị có vấn đề với những gì mà tôi viết thì chắc chắn phải lo ngại với những gì mà Trump đã làm từ nhiều năm qua trên mạng xã hội. Câu hỏi lớn hơn là vì sao mà chúng ta lại để sự ngông cuồng đó trở thành chuyện bình thường mà chẳng hề chú ý hay thắc mắc tương tự?"
Nhóm của ông Newsom còn ký tên
"GCN" (
Gavin Christopher Newsom, họ tên đầy đủ của Thống đốc California), nhái theo chữ ký
"DJT" của ông Trump. Không dừng ở đó, họ cho tung ra hàng loạt meme: ghép giọng ông Trump thành nhân vật phản diện
Star Wars, gọi cố vấn Stephen Miller là
"Voldemort" (nhân vật phản diện chính trong truyện Harry Potter của nhà văn J. K. Rowling), hay đặt biệt danh ông Trump là
"DONALD 'TACO' TRUMP"…
Một bài khác giễu cợt trực diện hơn:
"DONALD ĐÃ HẾT THỜI – KHÔNG CÒN 'HOT' NỮA. BÀN TAY THÌ BÉ TÍ… NHIỀU NGƯỜI NÓI GIỜ ĐẾN CẢ 'BẬC THANG LỚN' LÃO CŨNG KHÔNG LÊN NỔI – PHẢI XÀI CẦU THANG EM BÉ KHI LÊN AIR FORCE ONE. ĐÁNG BUỒN!!! NGÀY MAI, LÃO ẤY SẼ 'DIỆN KIẾN' PUTIN Ở 'NGA'. CÓC AI QUAN TÂM CẢ. MỌI ỐNG KÍNH GIỜ TẬP TRUNG VÀO TÔI – THỐNG ĐỐC ĐƯỢC YÊU QUÝ CỦA NƯỚC MỸ. CHÀO MỪNG QUÝ VỊ ĐẾN VỚI NGÀY GIẢI PHÓNG…"
Chiến lược gia Dân Chủ Mike Madrid, cố vấn chính trị và đồng sáng lập
Dự Án Lincoln, một Ủy ban hành động chính trị chống Trump, có chia sẻ với
Newsweek:
"Cử tri bây giờ cần một người dám đánh trả lại. Không quan trọng ông ta là trung dung hay cấp tiến, điều quan trọng là dám ra mặt đối đầu. Newsom càng 'troll', càng được ủng hộ nhiều hơn… Mọi người nghĩ rằng sự nghiệp của ông ấy (Gavin Newsom) đã kết thúc. Giờ đây, ông ấy lại lọt vào trong top ba trong mọi cuộc thăm dò… Đảng Dân Chủ đang tìm kiếm một chiến binh. Vấn đề không còn nằm ở ý thức hệ nữa…"
Một cuộc khảo sát của trường Đại học
Emerson College vào tháng Sáu cho thấy tỷ lệ ủng hộ Thống đốc Newsom đang tăng 7% trước thềm cuộc bầu cử sơ bộ của Dân Chủ năm 2028, so với 3% hồi tháng Ba. Một cuộc thăm dò của
Echelon Insights vào giữa tháng Bảy cho thấy tỷ lệ ủng hộ ông Newsom ở mức 10-11%, chỉ sau bà Kamala Harris, cựu Phó Tổng thống, và ông Pete Buttigieg, cựu Bộ trưởng Bộ Giao Thông. Một cuộc thăm dò của
UC Irvine ở California cho thấy tỷ lệ ủng hộ ông đang được phục hồi trong khi tỷ lệ ủng hộ ông Trump bị sụt giảm đáng kể.
"Bằng cách lên tiếng phản đối Trump về việc phân chia lại khu vực bầu cử, Newsom đã trở thành tâm điểm chú ý trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Dân Chủ", chiến lược gia Carter Wrenn của đảng Cộng Hòa đưa ra nhận xét.
"Điều đó tuy không mang tính quyết định, nhưng nó thực sự giúp ông ấy có thêm nhiều động lực lớn"
Ông Matt Bennett, đồng sáng lập Viện Nghiên cứu
Third Way, có nhận định cho rằng cách tiếp cận này mang đến nhiều ý nghĩa về mặt chính trị. Ông Bennett nói:
"Những lời chế giễu trực tuyến của ông ấy đối với tổng thống được dựng lên thật khéo léo và hài hước, trở thành nguồn giải tỏa thực sự cho những người theo đảng Dân Chủ, những người luôn phẫn nộ trước những hành động quái dị của Trump… Newsom là một trong số ít những người của đảng Dân Chủ đã tìm được cách tạo ra đòn bẩy thực sự để phản công, không chỉ qua tư thế, mà còn qua hành động cụ thể".
Về phần ông Trump, ai cũng biết ông muốn tận dụng vũ khí mạng xã hội như thế nào. Đội ngũ truyền thông của ông Trump thường xuyên cho đăng những hình ảnh được cho chỉnh sửa với ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), từ ảnh ông Trump trong hình dạng một chiến binh Jedi cầm thanh kiếm ánh sáng; ông Trump mặc áo mũ của Giáo hoàng; ông Trump trở thành "thánh thượng", đến một video clip cho thấy những người nhập cư bị xiềng xích khi bị trục xuất…
Cách tiếp cận của Thống đốc Gavin Newsom đang gây ra tiếng vang lớn với các cử tri Dân Chủ bởi vì ở thời điểm này, vấn đề dễ lôi kéo chú ý dư luận nhất không phải là thúc đẩy một chương trình nghị sự cụ thể mà là sự đột phá trong cuộc chiến giành sự chú ý trên mạng xã hội. Ông Newsom đang cho phe nhà Dân Chủ thấy họ không cần phải phòng thủ trên mạng xã hội mà phải cho phản pháo và định hình lại điều cần phải nhấn mạnh trước khi mọi thứ trôi tuột vào dòng chảy thời sự.
Đến kế hoạch tái phân chia địa hạt bầu cử
Trong bối cảnh các dân biểu Dân Chủ ở Texas tìm cách chặn kế hoạch chia lại khu vực bầu cử do phe Cộng Hòa khởi xướng (tuy sau cùng cũng bị bất thành), còn ông Trump thì tìm cách siết chặt quyền lực ở mọi nơi, ông Newsom lên kế hoạch cho thay đổi lại bản đồ bầu cử để tạo nghiêng cán cân về phía Dân Chủ ở tiểu bang nhà California. Mục tiêu của ông thật rõ ràng: Đối trọng với nỗ lực của ông Trump muốn giành thêm ghế cho Cộng Hòa tại Hạ Viện.
Đây là một canh bạc lớn. Nếu thành công, điều đó sẽ giúp cho tên tuổi của ông Newsom vụt sáng và mở đường cho sự nghiệp chính trị lâu dài. Nhưng nếu gặp thất bại, hậu quả sẽ rất nặng nề, không chỉ với ông mà cả với đảng của ông.
Ông Newsom sẽ mãn nhiệm kỳ Thống đốc vào năm 2026 và ai cũng biết ông đang nuôi tham vọng ra tranh cử tổng thống vào năm 2028. Kế hoạch
"cho vẽ lại bản đồ" lần này có thể là bước ngoặt làm thay đổi phương cách mà cả nước Mỹ đang nhìn về ông. Chiến lược gia Steven Maviglio có nhận định:
"Nếu được thông qua, đây sẽ là một thắng lợi chính trị lớn cho Newsom. Nhưng nếu cử tri bác bỏ, sự nghiệp chính trị của ông ta coi như bị chết chìm".
Dự luật mang tên
"Luật Ứng Phó Gian Lận Bầu Cử" ("Election Rigging Response Act") sẽ tạm thời cho hủy bỏ các khu vực bầu cử do
"Ủy Ban Tái Phân Chia Khu Vực Bầu Cử Độc Lập" (Independent Redistricting Commission) đã được cử tri phê chuẩn trước đây, thiết lập ra.
Với bản đồ mới này, phe Dân Chủ có thể giành thêm 5 ghế từ tay phe Cộng Hòa, đồng thời giúp củng cố ghế của một số dân biểu phe nhà đang ở thế yếu (Adam Gray, Josh Harder, George Whitesides, Derek Trần và Dave Min), theo lời bình luận của bà Julia Wick (
"Newsom’s decision to fight fire with fire could have profound political consequences", Los Angeles Times ngày 17/8/2025).
Tuy nhiên, muốn làm được điều đó, Quốc Hội tiểu bang phải đồng ý đưa dự luật vào lá phiếu ngày 4 tháng Mười Một, rồi sau đó lại phải vượt qua sự đồng thuận của các cử tri.
Nhiều dân biểu phe Dân Chủ ở California thú nhận có chút
"đau lòng" khi cho tạm gác lại nguyên tắc độc lập trong việc phân chia khu vực bầu cử nhưng họ cũng nhìn nhận: trước một vị tổng thống
"sẵn sàng gian lận ngay giữa cuộc chơi" thì phải có cách để đáp trả lại thật tương xứng.
Dù vậy, chiến dịch của Thống đốc Gavin Newsom không hề chắc thắng 100%. Người dân California từng hai lần ủng hộ mạnh mẽ việc trao quyền vẽ bản đồ bầu cử cho Ủy Ban Độc Lập. Các cuộc thăm dò cũng cho thấy đa số người dân vẫn muốn giữ nguyên cơ chế đó. Với nhiều cử tri, việc quay trở lại để cho giới chính trị gia can thiệp trong vấn đề phân chia khu vực bầu cử sẽ là bước thụt lùi. Ông Arnold Schwarzenegger, cựu Thống đốc California, đang phản đối và chống lại kế hoạch này của ông Newsom.
Với Gavin Newsom, ông muốn biến cuộc bỏ phiếu về việc phân chia khu vực bầu cử tại Quốc Hội tiểu bang trở thành một cuộc trưng cầu dân ý: Hoặc đứng về phía ông Trump và phe Cộng Hòa, hoặc chống lại. Chiến lược này đã từng giúp cho ông vượt qua cuộc bãi nhiệm hồi năm 2021, khi ông biến nó thành
"trận chiến sống còn" chống lại chủ nghĩa Trump và các thế lực cực hữu.
"Hãy thức tỉnh đi, nước Mỹ", Thống đốc Newsom hô to trong buổi mít-tinh tại Los Angeles ngày 14/8 vừa qua.
"Hãy thức tỉnh trước những gì mà Donald Trump đang làm: tấn công vào thể chế tự do dân chủ, tấn công vào khoa học, tấn công vào chính người dân Mỹ".
Sau khi ông Trump đắc cử nhiệm kỳ hai, ông Newsom từng cố giữ khoảng cách vừa phải với ông Trump, thậm chí tìm cách đối thoại với một số nhân vật MAGA. Tuy nhiên, khi ông Trump điều động Vệ Binh Quốc Gia đến Los Angeles để trấn áp biểu tình, ông Newsom quay ngoắt lại, quyết liệt đối đầu với ông Trump cho đến cùng. Ông Newsom rõ ràng đang chơi theo luật mới, luật mà ông Trump đã áp đặt lên chính trường ở Mỹ.
Ủy Ban Tái Phân Chia Khu Vực Bầu Cử Độc Lập của California, vốn hoạt động hơn một thập niên, gần như luôn được người dân ủng hộ.
Cuộc thăm dò được công bố ngày 14/8 cho thấy có đến 64% người dân California ủng hộ Ủy ban Độc lập này trong việc có đủ thẩm quyền tái phân chia khu vực, so với 36% ủng hộ việc trả lại quyền này cho cơ quan lập pháp tiểu bang. Trong số những người ủng hộ Ủy ban có 72% cử tri độc lập, 66% cử tri Cộng Hòa và 61% cử tri Dân Chủ.
Thống đốc Newsom thừa nhận việc đưa vấn đề tái phân chia lại khu vực bầu cử không phải là
"cú sút chắc ăn" nhưng ông bày tỏ sự lạc quan của mình về tinh thần đoàn kết ở giới lập pháp của tiểu bang.
Ông cho rằng sự rủi ro lớn nhất chính là không dám chấp nhận rủi ro. Dù gì đi nữa, trong khi đảng Dân Chủ nói chung vẫn còn ngập chìm với những sự tranh cãi
"vì sao bị thua" và
"sẽ làm gì tiếp theo", ông Newsom bước ra với một kế hoạch và chiến lược cụ thể:
"Đi với ma phải mặc áo giấy!"
