TYSONS, Virginia
Trong những ngày gần đây, có nhiều tin đồn xoay quanh chuyện nữ khoa học gia Dương Nguyệt Ánh về việc 14 quả bom được thả xuống ba cơ sở nguyên tử tại Iran là loại bom do bà đă sáng tạo, nhất là sau khi Tổng thống Donald Trump ra lệnh cho sáu phi cơ B2 cho thả 14 quả bom xuyên boongke xuống Iran.
Nữ khoa học gia Dương Nguyệt Ánh. (Ảnh minh họa)
Dư luận càng loan tin ra cho rằng đó là loại bom nhiệt hạch do bà Dương Nguyệt Ánh và các đồng nghiệp nghiên cứu chế tạo ra, và rằng bà đă được Tổng thống Trump mời vào Ṭa Bạch Ốc để tham vấn và vinh danh.
Nhân dịp bà được mời tham dự với tư cách khách danh dự trong chương tŕnh "Tưởng Niệm 50 Năm Viễn Xứ và Tri Ân" (VIETNAMERICA The Musical) sẽ được tổ chức vào Chủ nhật, 7/9/2025, tại nhà hát Capital One Hall, Tysons, Virginia, xin nêu ra vấn đề này ra v́ có rất nhiều người đă thắc mắc hỏi về chuyện này.
Bà Dương Nguyệt Ánh cho biết, loại bom bà và các đồng nghiệp từng nghiên cứu là
BLU-118/B, một loại bom dẫn đường bằng tia laser, được thiết kế để xuyên sâu vào những không gian chật hẹp như hệ thống đường hầm dưới ḷng đất mà bọn khủng bố Al Qaeda chiếm giữ ở Afghanistan ngay sau vụ tấn công khủng bố Tháp Đôi ở New York hồi năm 2001. Loại bom này cũng có một số điểm tương đồng với bom
GBU-57 (Massive Ordnance Penetrator), xuyên boongke đă được đem sử dụng tại Iran nhưng không phải là cùng một loại.
Mặc dù những người nghiên cứu chế tạo ra bom GBU-57 được sử dụng ở Iran này cũng là những khoa học gia mà bà từng biết và từng cộng tác, nhưng đó hoàn toàn không phải là loại bom
BLU-118/B mà bà và nhóm của bà đă chế tạo.
Riêng về tin đồn bà được mời đến Pḥng T́nh Huống để tham vấn và được Tổng Thống Trump vinh danh, bà khẳng định đây hoàn toàn là
"thông tin thất thiệt". Bởi lẽ bà đă nghỉ hưu từ khá lâu và không c̣n sinh hoạt, hay công tác ǵ tại Bộ Hải Quân hay Bộ Quốc Pḥng, nơi mà bà từng phục vụ. Bà cũng cho biết không hề có chuyện được Tổng thống Trump vinh danh.
Xin được trích một đoạn ngắn trong bức điện thư mà bà gửi dưới đây để làm rơ sự thật:
"Xin chị giúp cải chính giùm Ánh là Ánh đă về hưu, không có phận sự ǵ trong vụ thả bom ở Ba Tư và không có sự tiếp xúc nào với Tổng thống Trump. Đó chỉ là những tin giật gân bịa đặt trên mạng để dụ cho mọi người click vào. Ánh đă cố cải chính nhưng không xuể".
Bà cũng gửi kèm đường dẫn đến bài báo của New York Times đă có phỏng vấn bà và phát hành vào đầu tháng Bảy vừa qua nhân dịp Tổng thống Trump cho thả bom tại Iran.
"Bài báo dưới đây được đăng trên trang nhất của tờ New York Times số 'Sunday, 6 July', mới là bài báo chân thực, chính xác của kư giả Elizabeth Williamson viết về Ánh. V́ bài này đă xuất hiện trên website của NYT từ hom 6hứ Hai tuần trước nên cũng có một người nào đó kư tên Y Nguyên tự ư dịch lại với nhiều chỗ sai và tệ nhất là không ghi xuất xứ từ bài báo của NYT, làm như chính Y Nguyên mới là tác giả", bà có chia sẻ thêm.
Xin được dịch một phần quan trọng bài báo của kư giả Elizabeth Williamson phỏng vấn nữ khoa học gia Dương Nguyệt Ánh đăng trên New York Times để kính tường:
"Sau khi Hoa Kỳ thả 14 quả bom xuyên boongke (bunker buster) xuống hai cơ sở nguyên tử ở Iran, bà Ánh Dương đă tra cứu thông tin kỹ thuật về loại vũ khí này và cảm thấy có một sự quen thuộc trào dâng. Bà Ánh, 65 tuổi, là một cựu thuyền nhân tỵ nạn chiến tranh Việt Nam, từng vượt thoát khỏi Sài G̣n và cùng gia đ́nh t́m được nơi nương náu tại Washington.
Từ lâu đă quyết tâm đền đáp lại đất nước đă cưu mang ḿnh, bà đă có cơ hội làm điều đó chỉ một tháng sau vụ khủng bố ngày 11/9/2001, khi bà là trưởng nhóm các khoa học gia quân đội Hoa Kỳ nghiên cứu chế tạo ra một loại thuốc nổ cùng loại với bom xuyên boongke mới vừa cho sử dụng ở Iran. Đó là BLU-118/B, một loại bom dẫn đường bằng laser được thiết kế để xuyên sâu vào các không gian chật hẹp như hệ thống đường hầm dưới ḷng đất mà Al Qaeda chiếm giữ ở Afghanistan.
"BLU là viết tắt của 'Bomb Live Unit', chứ không phải là 'Big, Loud and Ugly' (to, ồn và xấu xí), 'dù có lẽ lính tráng hay nói như vậy'", bà Ánh chia sẻ trong một buổi phỏng vấn tại ngôi nhà ở ngoại ô Maryland. Quả bom này tạo ra một vụ nổ nhiệt độ cao và kéo dài, 'để cho quân đội của ḿnh không phải đi bộ vào tận trong đồi núi hay hang động để truy quét', bà nói. Được sử dụng nhiều lần ở Afghanistan, loại vũ khí do 'Bomb Lady' của Hải Quân và nhóm của bà nghiên cứu chế tạo ra được nhiều người cho là đă góp phần rút ngắn cuộc chiến dài nhất của nước Mỹ.
Trước khi thiết kế BLU-118/B, bà Ánh và nhóm của ḿnh đang nghiên cứu thế hệ mới của các loại 'thuốc nổ hiệu suất cao, ít nhạy bén' có thể chịu được va chạm và rung lắc trong quá tŕnh vận chuyển.
Bà Ánh không có tham gia vào cuộc tranh luận về mức độ thiệt hại mà các quả bom gây ra cho chương tŕnh nguyên tử của Iran. (Tổng thống Trump khẳng định cuộc tấn công đă 'xóa sổ' các cơ sở nguyên tử của Iran và ông c̣n đe dọa kiện các cơ quan truyền thông đă nghi ngờ điều đó, bao gồm cả việc họ trích dẫn báo cáo sơ bộ của Cơ Quan T́nh Báo Quốc Pḥng cho rằng chương tŕnh của Iran có thể chỉ bị tŕ hoăn vài tháng. Ngoại Trưởng Marco Rubio th́ cho rằng chương tŕnh này đă bị lùi lại nhiều năm v́ Mỹ và Israel đă phá hủy một cơ sở then chốt ở Isfahan, nơi dùng để chuyển đổi nhiên liệu nguyên tử thành vũ khí, nhưng cơ sở đó lại bị tấn công bằng hỏa tiễn của Israel và Mỹ chứ không phải bằng bom xuyên boongke)
Cuối cùng, bà Ánh nói, "Mức độ thành công của quả bom không thể được đo lường từ Washington, Israel hay thậm chí Teheran. Hăy nghĩ xem, ḿnh đă đánh bom một cơ sở nguyên tử ngầm dưới ḷng đất. Không thể an toàn để cử người vào đó. Tôi đoán phải rất lâu nữa mới có thể tiến hành một sự đánh giá thực sự, trực tiếp', bà Ánh nói thêm.
—–
Nguyên văn bài báo xin hăy vào đường dẫn sau: nytimes.com/2025/06/30/us/politics/bomb-iran.html?unlocked_a rticle_code=1.TE8.zz wW.QesTxmugsE_X&smid=nytcore-ios-share&referringSource=arti cleShare.
